ივანიშვილის აჩრდილი ღარიბაშვილის კაბინეტში…

dafee

კარგა ხნის წინათ ექსპერტმა რამაზ საყვარელიძემ გამოთქვა აზრი, რომ ხელისუფლებიდან წასვლის შემდეგ „ნაციონალური მოძრაობა“ ორ ნაწილად გაიხლიჩებოდა. ამ ვარაუდის მიხედვით ყოფილ მმართველ გუნდს შედარებით ზომიერი ფრთა გამოეყოფოდა, რომლის ლიდერი, სავარაუდოდ, პარლამენტის ყოფილი თავმჯდომარე, დავით ბაქრაძე იქნებოდა. თუმცა პროგნოზი არ გამართლდა, აგერ 15 ნოემბერმაც აჩვენა, რომ არანაირ გაყოფაზე საუბარი არ არის _ „ნაციონალები“ ისევ ერთად არიან და მიზნებიც ერთი აქვთ. თუმცა მიზეზები, რაც მათ ერთიანობას განაპირობებს, არცთუ ისე სახარბიელო ჩანს.

„ქრონიკა+“-ს ამ მიზეზებსა და ქართულ პოლიტიკაში ბიძინა ივანიშვილის როლზე ესაუბრება ექსპერტი რამაზ საყვარელიძე:

_ მეც იქიდან დავიწყებ, საიდანაც თქვენ დაიწყეთ, ანუ ჩემი ადრინდელი შეფასებიდან. სიმართლე გითხრათ, რაღაცის შეფასებას რომ აკეთებ, ყავაზე ხომ არ იმკითხავებ? _ ლოგიკას ეყრდნობი. მეც ლოგიკას ვეყრდნობოდი, როდესაც მაშინ ამ შეფასებას ვაკეთებდი. როცა „ნაციონალური მოძრაობა“ დამარცხდა, მე დარწმუნებული ვიყავი, რომ ის გადახედავდა თავისი ამ მარცხის მიზეზებს. მით უმეტეს, როდესაც მათ რიგებში ყველაზე მეტი რეიტინგი აღმოაჩნდა დავით ბაქრაძეს, ეს ნიშნავდა იმას, რომ ხალხი ზომიერ და რაციონალურ პოლიტიკოსს და პოლიტიკას აძლევს უპირატესობას. ამას თუ გაითვალისწინებდნენ, ან თვითონ „ნაციონალური მოძრაობა“ გახდებოდა ამ ნიშნების მატარებელი, ან ამ ნიშნით გაიყოფოდა „ნაციონალური მოძრაობა“ და ამ გაყოფით დაბადებული ზომიერი გუნდი, როგორც ჩვენში იტყვიან, საფლავში არ ჩაყვებოდა რადიკალებს. ჩემი ეს პროგნოზი არ გამართლდა.

_ ანუ ზომიერები მათ შორის თუკი არსებობენ, ბოლომდე მიჰყვებიან „ნაციონალ“ რადიკალებს საფლავში?

_ დიახ, ისინი არ აღმოჩნდნენ ისეთი ლოგიკურები, როგორიც მე მეგონა. ბოლომდე რადიკალურებად დარჩნენ და შედეგიც სახეზეა. მათმა რეიტინგმა აღმასვლის ნაცვლად კიდევ უფრო დაბლა დაიწყო ვარდნა. ამის მიზეზი კი ის არის, რომ „ნაციონალებმა“ რადიკალიზმსა და აგრესიულობას არ უღალატეს და აგრესიულობას ითხოვენ სხვებისგანაც. მაგალითად, რუსეთის მიმართ აგრესიულობას ითხოვენ ამ ხელისუფლებისგანაც. ეს ყველაფერი მიუთითებს: ისინი რომ ხელისუფლებაში მოვიდნენ, ისეთივე აგრესიულ პოლიტიკას გააგრძელებენ შიგნით და გარეთ, როგორიც ადრე ჰქონდათ.  მაგრამ არ უნდა ხალხს ეს პოლიტიკა, ამიტომ მეც ძალიან მეეჭვება, რომ დიდი მხარდაჭერა მოიპოვონ და ბოლო გამოკვლევებითაც მათი რეიტინგი 12 პროცენტს არ სცილდება.

_ მაგრამ „ნაციონალურ მოძრაობას“ მუდმივი და სტაბილური მხარდამჭერი სულ ჰყავს.

_ სტაბილური მომხრე და მხარდამჭერი ყველა პარტიას ჰყავს. ისეთი პოლიტიკური ჯგუფი, რომელიც ვინმეს გემოვნებაზე არ იყოს მორგებული, ძნელი წარმოსადგენია. უბრალოდ, ხელისუფლებაში მოდის ის, ვისი პოლიტიკაც უმრავლესობის გემოვნებას აკმაყოფილებს. ასე რომ, ეგენი არჩევნებით ხელისუფლებაში ვერ მოვლენ, თავიანთ სტილში არაფერს ცვლიან და ამიტომ. მათ ხასიათს უფრო შეეფერება დამხობა, გადამხობა, დესტაბილიზაცია და მსგავსი საქმიანობა.

_ რამდენად რეალურია დესტაბილიზაციაზე საუბარი, ამის ძალა „ნაციონალებს“ დარჩათ?

_ ამ კითხვით სწორი ელემენტი შემოიტანეთ ჩვენს საუბარში, იმიტომ რომ დესტაბილიზაციასაც ძალა უნდა. სერიოზულ დესტაბილიზაციას ვგულისხმობ, ხოლო ისეთი დესტაბილიზაცია, რომელიც ხმაურს კი გამოიწვევს, მაგრამ ავტორებს შედეგამდე ვერ მიიყვანს, ათ კაცსაც შეუძლია მოაწყოს, ქუჩაში თუ გამოვა და რაღაც ყაყანს ატეხს.

_ მაგრამ მეორე მომენტია ისიც, რომ სახელისუფლებო შუა რგოლშიც და სამართალდამცველებშიც ისევ „ნაციონალები“ არიან, ანუ უმაღლესი ხელისუფლება, რომელიც ეყრდნობა თავის ბიუროკრატიულ აპარატს, „ნაციონალებით“ არის გაჯერებული, ეს კი „ნაციონალებს“ ძალას ჰმატებს.

_ რა თქმა უნდა, ეს ძალაა, ოღონდ არა ხელისუფლებაში არჩევნების გზით მოსვლისთვის საჭირო ძალა. დესტაბილიზაციის გამოსაწვევად საკმარისი ძალა კი ნამდვილად არის. ჩვენ ვნახეთ და საეჭვოა, თვალს მოვეტყუებინეთ, ის უზარმაზარი რაოდენობა ჩანაწერებისა, რომელსაც კომპრომატებად ინახავდნენ „ნაციონალები“ და რომელიც, დარწმუნებული ვარ, დუბლების სახით გატანილია საქართველოდან. ასე რომ, ახალი ხელისუფლების მხრიდან მათი ზარზეიმით განადგურება უფრო რიტუალური პროცესი იყო, ვიდრე რეალურ შედეგზე ორიენტირებული ქმედება. ჰოდა, რადგან დუბლიკატები გატანილია, ამ ათასობით ფირში მარტო ოპოზიციაზე აქვთ კომპრომატები „ნაციონალებს“? ისინი ხომ, უპირველეს ყოვლისა, კომპრომატებს იმათზე დააგროვებდნენ, ვისით მანიპულირებაც მათთვის სახეირო იქნებოდა, ანუ ისევ თავის გარემოცვაზე. ამიტომ, თუმცა ამას საგულდაგულოდ არავინ იკვლევს, მაგრამ დიდი ეჭვია, რომ იმ კომპრომატებში სამართალდამცველი სტრუქტურების თაობაზე დიდი მასალები დევს და მათი არსებობის გამოა, რომ ამ სტრუქტურებში თავისი ნების მიხედვით ამოქმედებენ ადამიანებს „ნაციონალები“. თითქოს სულ არის საუბარი, რომ ასე არ ხდება და დღეს სამართალდამცველები ხელისუფლებას ემორჩილებიან. სინამდვილეში, ეს ნაწილობრივ არის ასე. ხელისუფლებას თუ ემორჩილებიან, იმიტომ რომ საფრთხე არ დაემუქროთ, მაგრამ თუკი ისინი ელოდებიან საფრთხეს სხვა მხრიდან, კერძოდ კომპრომატების საფრთხეს „ნაციონალების“ მხრიდან, ბუნებრივია, იმათ დაემორჩილებიან.

_ ბატონო რამაზ, არ მინდა ჩვენი ინტერვიუ მთლიანად „ნაციონალების“ თემაზე იყოს აგებული, მაგრამ მათით იმიტომ დავიწყე, რომ შედარება მინდა გავაკეთო: „ოცნება“ მოვიდა ძალიან დიდი მხარდაჭერით იმ ხალხისგან, ვინც მდგომარეობის გაუმჯობესებას ელოდა. გასაგებია, რომ ყველაფერი ისე არ არის, როგორიც მოლოდინი იყო. რაღაც წილად ეს კომპრომეტირებული ხალხის გამოა, მაგრამ გამოსავალი ხომ უნდა იპოვოს ხელისუფლებამ? როდემდე უნდა ეჭიდავოს „ნაციონალურ მოძრაობას“?

_ ერთმანეთში ჭიდაობის ინერცია წარმოშვა არჩევნებმა. დღევანდელმა ხელისუფლებამ იგრძნო, რომ ხელისუფლებაში ისინი მოიყვანა ხალხის იმ სურვილმა, რომ „ნაციონალები“ ყოფილიყვნენ გაყვანილი სახელისუფლებო არენიდან, ამიტომ დიდხანს მიდიოდა და ახლაც მიდის „ნაციონალების“ თემის მუსირება. თუმცა გეთანხმებით, რომ ხელისუფლების ეფექტურობა სასურველს ძალიან ჩამორჩება. ხელისუფლებამ ეფექტურობას რომ უკლო, თავის დროზე, როცა ეს ჟურნალისტებმა და ექსპერტებმა თქვეს, ამან ივანიშვილის გულისწყრომა გამოიწვია, _ აბა, დამიმტკიცეთო! _ იძახა, მაგრამ არც ჟურნალისტები და არც ექსპერტები არ ვართ იმისთვის მოწოდებული, რომ კონკრეტული მასალები ვაგროვოთ, მით უფრო, რომ ეს მასალები ჩვენს ხელთ არც არის. ჩვენ მარტო სიგნალი შეგვიძლია მივცეთ იმათ, ვისაც უნდა, რომ სიტუაცია გაუმჯობესდეს. ეს სიგნალი კი იმ ეტაპზე გამოყენებული არ იქნა. შესაბამისად, ისევ თვითკმაყოფილების მდგომარეობაში დარჩნენ. ამჟამად კი, მე ვფიქრობ, რომ ბოლო, ადგილობრივმა არჩევნებმა დამაფიქრებელი ნიშნები გააჩინა. თუმცა შეიძლებოდა ეს არჩევნები „ქართული ოცნებისთვის“ უფრო მძიმედ დამთავრებულიყო, ვიდრე დამთავრდა. შესაძლებლის მაქსიმუმი მიიღო „ოცნებამ“, ოღონდ მანაც კარგად იცის, რომ ეს იყო იმ მომენტის მაქსიმუმი, მომავალში კი შეიძლება ასეთი მაღალი შედეგი აღარ იყოს. ამიტომ, მე მგონია, რომ „ქართული ოცნება“ უკვე სხვანაირად მოქმედებს, ანუ მეტ ყურადღებას აქცევს საზოგადოებისთვის ინფორმაციის მიწოდებას, რაც ადრე თითქმის არ არსებობდა.

_ პიარზე დაიწყო ზრუნვა?

_ დიახ, საკუთარ პიარზე ზრუნვა და მუშაობა დაიწყო. ცოტა დაიკლო „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრების ცემის ფაქტებმა, იმიტომ, რომ, თქვენი თქმისა არ იყოს, ხალხი უკვე ელოდება, შენ _ „ოცნება“, რას აკეთებ და რას გვთავაზობ, თორემ იქ „ნაციონალებთან“ გასაგებია ყველაფერიო. თუმცა არსებობს ერთი „მაგრამ“ _ რომელსაც ხშირად არ ვითვალისწინებთ და კიდეც რომ გავითვალისწინოთ, არც ამით იქნება სიტუაცია უკეთესი, მაგრამ  საჭიროა სიტუაციის გაგებისთვის: როცა „ნაციონალები“ მოვიდნენ ხელისუფლებაში, მათ ლიდერებს პოლიტიკაში ყოფნის, მინიმუმ, ათი წლის გამოცდილება უკვე ჰქონდათ. მათ იცოდნენ, როგორია სახელმწიფო თავისი საგარეო ურთიერთობებით თუ საშინაო პოლიტიკით. ისინი უცხოეთისთვის უკვე წარმოადგენდნენ რეფორმატორების ჯგუფს და ა. შ. ხოლო ის ჯგუფი, რომელიც დღეს გახლავთ ხელისუფლებაში, არის მხოლოდ 2012 წლიდან. თანაც გამონაკლისის გარეშე არც ერთი უწინდელი პირი ხელისუფლებიდან შენარჩუნებულიც კი არ არის. თითქმის ყველაფერი განახლდა, მაგრამ, ამავდროულად, ასევე თითქმის ყველაფერი გამოუცდელობის ფონზე ხდება.

_ მაგრამ ამ გამოუცდელობას ახლავს უდიდესი ამბიციები. არ მინდა კონკრეტულად ვინმე დავასახელო, მაგრამ როგორც კი ხელისუფლებაში აღმოჩნდება ვინმე, უცბად ირკვევა, რომ მას გენიოსი მშობლები ჰყავდა, მისი ოჯახი საუკეთესოა ქვეყანაში, ყველაზე ჭკვიანი და ლამაზი ცოლი ჰყავს დედამიწის ზურგზე, მისი შვილები იმდენად ნიჭიერები არიან, რომ მათი თანატოლებთან შედარება მკრეხელობაა, თვითონ კი დავით აღმაშენებელია კვადრატში.

_ ნათესავებზე რომ არაფერი ვთქვათ… ეს მარტო „ოცნების“ პრობლემაც არ არის და ზოგადი პრობლემა უფროა, სულ „დეჟა-ვუ“, ანუ ერთხელ ნანახის განცდა გვაქვს. ზვიადის პერიოდი იმდენად არატიპურ სიტუაციაში იყო, რომ ვერ იტყვი, ერის რომელ ტენდენციას ასახავდა, მაგრამ ფაქტია, რომ შევარდნაძე-სააკაშვილის, ახლა კი უკვე ივანიშვილ-ღარიბაშვილის პერიოდიც ბევრ საერთო ნიშანს შეიცავს. კერძოდ, იმ ნიშნებს, რომ ქართველი კაცი ხელისუფლებაში რომ მოდის, საკუთარ თავზე უფრო ფიქრობს, ვიდრე იმ ფუნქციაზე, რომელიც მას აკისრია. უფრო იმაზე ფიქრობს ასევე, თუ მისი უახლოესი წრე რას იფიქრებს მასზე, ვიდრე ერი რას იტყვის.

_ ბატონო რამაზ, ფსიქოლოგი კაცი ხართ და მოდით, კონკრეტულად განვიხილოთ ეს თემა: პრემიერ-მინისტრს აშკარად დაძაბული სახე აქვს. ეს დაძაბვა რით შეიძლება იყოს გამოწვეული, ივანიშვილი რას იფიქრებს მის საქმიანობაზე, თუ ხალხი რას იფიქრებს?

_ ყველაზე უფრო რთულ სიტუაციაშია ღარიბაშვილი და ყველაზე უფრო გამოუცდელია. „რესპუბლიკელები“ და ალასანია ხელისუფლებაში არ მოსულან, მაგრამ რამდენიმე წელია, უკვე პოლიტიკაში ტრიალებენ და პოლიტიკის თეთრსა და შავს არჩევენ ერთმანეთისგან. ღარიბაშვილი კი ბედნიერად ცხოვრობდა თავისთვის სულ სხვა მიმართულებით, სულ არ უწევდა პოლიტიკაზე ფიქრი და უცბად აღმოჩნდა პოლიტიკის სათავეში. დაძაბული რომ იყოს, რა თქმა უნდა, გასაკვირი არ იქნება. მე, პირიქით, მივესალმები, რომ დაძაბული იყოს. გამაძღარი და თვითკმაყოფილი სახე რომ არ აქვს, ესეც კარგია.

_ მე გკითხეთ, რისგან არის ეს დაძაბულობა? თუ მას ხალხის შეფასება ადარდებს, ეს ცხადია, კარგია, მაგრამ თუ მარტო ივანიშვილის შეფასება ადარდებს, ეს უკვე თვისობრივად სხვა რამეა.

_ ანუ ივანიშვილის აჩრდილი ღარიბაშვილის კაბინეტში? ეს აჩრდილი შეიძლება არსებობს და საკამათოც არ არის, რომ იქნება, იმიტომ, რომ ბიძინა ივანიშვილის წვლილი უპრეცედენტოა. ანალოგიური რამ, რომ ერთმა კაცმა შეცვალოს ხელისუფლება, ჩვენს ისტორიაში კი არა, სხვაგანაც არ მომხდარა. ივანიშვილის ისტორია ამ მხრივ მაჰათმა განდის ისტორიას ჰგავს. სხვათა შორის, იქაც ერთი კაცი  ებრძოდა ინგლისის იმპერიას და გამარჯვების შემდეგ ხელისუფლებაში არ დარჩა. თუმცა ჩრდილში მყოფი ხელისუფალი, სანამ ცოცხალი იყო, მაინც თვითონ გახლდათ. მაშინ არავის უკვირდა, განდი რატომ იყო არაოფიციალური გამგებელი. ასევე გასაკვირი არ არის ის, რომ ივანიშვილი იყოს ფაქტობრივი მმართველი. განდის ამბავი იმიტომ გავიხსენე, რომ, პრაქტიკულად, იგივე როლი შეასრულა საქართველოში ივანიშვილმა და ასეთ ფიგურებს ვერც ერთი ის ხელისუფლება, რომელიც ამ ფიგურებმა ჩამოაყალიბეს, საკვანძო მომენტებში ჩარევაზე უარს ვერ ეტყვის. მით უმეტეს, როგორც ჩანს, ივანიშვილი შინაგანი განწყობით არ წავიდა პოლიტიკიდან, ანუ გარეგნულად წავიდა, მაგრამ ყურადღების მომენტი, რომ საჭიროების შემთხვევაში რაღაც კორექტივები შეიტანოს ხელისუფლების ქმედებებში, ეს მას ნამდვილად დარჩა. ამასაც მივესალმები, თუნდაც იმიტომ, ეგ რომ წასულიყო, საქმე სხვას გადავაბარე და მე ხელები დამიბანიაო, ეს ძალიან უპატივცემულო საქციელი იქნებოდა.

_ პილატეს საქციელია ასეთ დროს ხელების დაბანა.

_ დიახ, მაგიტომაც გამოვიყენე ეს მეტაფორა. პილატეს საქციელი იქნებოდა. ხალხი მას ენდო და ხელები დამიბანიაო, ამის თქმის უფლება არ აქვს. შეიძლება წავიდეს და ამისთვის უამრავი მიზეზი არსებობს. თუნდაც ის,  რომ პოლიტიკური ტიპი არ არის და სულ ამბობდა კიდეც, პოლიტიკა ჩემთვის უცხო ხილიაო. ამიტომ წავიდა და იმის მადლობელიც ვარ, რომ არ დაიწყო პოლიტიკის ხელოვნურად მორგება საკუთარ თავზე. თუმცა ისიც მისასალმებელია, რომ უყურადღებოდ არ ტოვებს და პასუხისმგებლობას გრძნობს იმ ხალხის წინაშე, რომელმაც მაგის ხათრით მისცა ხმა ყველა სხვა დანარჩენსაც. ამდენად, სავსებით გამართლებულია, რომ თუკი ადამიანი პატიოსანია და ამ შემთხვევაში პოლიტიკურად მართლაც პატიოსანია ივანიშვილი, არასწორი ქმედების შემჩნევის შემთხვევაში რომ ერევა ქართულ პოლიტიკაში. ერთადერთს, რასაც ვისურვებდი, არის ის, რომ რა არის სწორი და რა _ არასწორი, ამის გარჩევაში ივანიშვილმა იხელმძღვანელოს სხვა კრიტერიუმებით, ვიდრე ამჟამად ხელმძღვანელობს.

_ რას გულისხმობთ?

_ ელემენტარულად, დასვას ჯგუფი, რომელიც გააკეთებს მედიის ანალიზს და ამოკრეფს იმ თემატიკას, რომელიც მედიაში წამყვან ადგილს იკავებს. ივანიშვილი ამ შემთხვევაში თავისთვის ბევრ საინტერესოს აღმოაჩენს.

_ ასეთი ჯგუფი არ ჰყავს?

_ მე ვერ ვგრძნობ, რომ ჰყავდეს. ის აქცენტები, რომელსაც ივანიშვილი აკეთებს, ძალიან ცოტა პროცენტში ემთხვევა იმ აქცენტებს, რაც საზოგადოებასა და, შესაბამისად, მასმედიაში ტრიალებს. იმ თემებიდან, რომლებზეც საზოგადოებაში იყო აქცენტები გაკეთებული, მხოლოდ პენსიებზე მისცა რეაქცია და ღარიბაშვილის უხეშ გამოსვლაზე ალასანიასთან დაკავშირებით. სხვა მისი ასახვა საზოგადოების პრობლემებისა და მისი განწყობის კუთხით არ შემიმჩნევია.

_ ალასანიასთან დაკავშირებით რატომ მისცა ღარიბაშვილს შენიშვნა? ეს ყველასთვის მოულოდნელი იყო.

_ იმიტომ, რომ მართლაც უტაქტო და წამგებიანი გამოსვლა იყო ღარიბაშვილის მხრიდან. მაგ ეპითეტებით მარცხი განიცადა არა ალასანიამ.

_ თვითონ ღარიბაშვილმა განიცადა. ივანიშვილი აანონსებს, რომ ბევრი ექსპერტისა და ჟურნალისტის ნამდვილ დოსიეს დავდებო. პრინციპში, შეიძლება დასადებიც არის, მაგრამ მგონია, რომ ეს ადრევე უნდა გაკეთებულიყო.

_ მე ვიყავი შევარდნაძის პრესმდივანი ორი წლის მანძილზე. ეს არის მყარი პირობა იმისა, რომ მერე ჟურნალისტი აღარ მოგეკაროს. შეხედეთ, რომელიმე პრესმდივანი თუ არის დღეს ჟურნალისტებისგან შეწუხებული. იმიტომ, რომ პრესმდივანი, როცა აღიქმება ვიღაც პოლიტიკოსის კაცად, კაცის კაცობის ფენომენს ვგულისხმობ, მერე ასეთი კაცი ჟურნალისტების ინტერესს აღარ იწვევს. ჩემს შემთხვევაში კი აღმოჩნდა, რომ ჟურნალისტთა კორპუსი ჩემთან ურთიერთობას ინარჩუნებს. ამას მხოლოდ ერთი მიზეზი აქვს: შევარდნაძის დროსაც ვცდილობდი მეთქვა ის, რასაც ვფიქრობდი და მერეც სააკაშვილის ექსპერტთა საბჭოს წევრი ვიყავი და მაშინაც ვამბობდი იმას, რასაც ვფიქრობდი, ანუ თუკი ადამიანი იმას ლაპარაკობს, რასაც ფიქრობს, მნიშვნელობა არ აქვს, რა პროფესიის არის _ ფასდება. პოლიტოლოგი არ ვარ, ფსიქოლოგი ვარ, უბრალოდ, და ფსიქოლოგია მაძლევს რაღაც გასასვლელს პოლიტიკაზე, ამიტომაც ვმსჯელობ. ხოლო თუკი ადამიანი იმას ამბობს, რასაც ფიქრობს, ის უკვე მისაღებია. გულახდილად ნათქვამში სიმართლის მარცვალი ყოველთვის არის და ეს სიმართლე ყოველთვის იმსახურებს ყურადღებას მოსახლეობისა და ჟურნალისტების მხრიდანაც. შესაბამისად, თუკი დღეს ექსპერტები ჟურნალისტების ყურადღებას იქცევენ, ეს იმიტომ, რომ იმათ სიტყვებში რაღაც ჭეშმარიტების მარცვალი ჩანს. ამდენად, იმის მაგივრად, რომ ჟურნალისტების კრიტიკას დაუთმო ძალიან დიდი დრო, უნდა მიჰყვე მათ ნათქვამს და იქნებ, ჭეშმარიტება დაინახო. შეიძლება ბავშვის ნათქვამშიც იყოს ჭეშმარიტება.

_ შეიძლება კი არა, ბავშვის პირით ჭეშმარიტება ღაღადებსო, ცნობილი გამოთქმაცაა.

_ დიახ და ხშირად ადამიანმა უნდა მოუსმინოს სხვებს. რეიგანი ძალიან უვიცი კაცი იყო პოლიტიკაში, ავსტრალიას და ავსტრიას ერთმანეთში ურევდა, მაგრამ გენიოსი იყო ყურის დაგდებაში. იცოდა, ვინ შეერჩია და მერე იმას უგდებდა ყურს.

_ ბიძინამ თუ იცის მაგ პრინციპი, რომ სხვებსაც დაუგდოს ყური?

_ ბიძინამ თუ იცის, ვის დაუგდოს ყური და ვის _ არა, ძნელი სათქმელია, მაგრამ ერთხანს მოიზიდა საქართველოს ექსპერტების გუნდი. არჩევნებამდე პერიოდს ვგულისხმობ. აქ მეც ხშირად ვიყავი, მერე რაღაცები არ მოეწონა. შემდეგ, როგორც კი პრემიერ-მინისტრად აირჩიეს და ამავე ექსპერტებმა კრიტიკული პოზიციები გამოთქვეს, მათ გაემიჯნა და აქეთ გამოუცხადა ბრძოლა. ეს არ არის სწორი სტრატეგია _ თუკი ადამიანები იმას არ იტყვიან, რასაც შენ ფიქრობ, იმას არ ნიშნავს, რომ ყოველთვის მცდარები არიან. შეიძლება შენც იყო მცდარი.

_ როგორც ხშირად ხდება ხოლმე, ივანიშვილმა ბოლოს მაინც მლიქვნელები ამჯობინა?

_ რომ ვთქვა, არიქა, მაინცდამაინც მლიქვნელები ჰყავს გარშემო-მეთქი, არც ასე ჩანს. ამდენად, ეგ თემა, რომ ვის დაუგდოს ყური და ვის _ არა, ივანიშვილთან მიმართებით ჯერ კიდევ გასარკვევია. ეს არ არის კაცი, რომელიც აქამდე საჯაროდ ცხოვრობდა. ასე რომ, რასაც მისგან ვითხოვთ, ასეთი გამოცდილება მას არ გააჩნია, თუმცა შეიძლება ჩამოუყალიბდეს, მაგრამ პრობლემა უფრო ის არის, რომ დღეს, პრაქტიკულად, მხოლოდ ივანიშვილზეა დამოკიდებული, ხელისუფლება თავის განვითარებაში წინ წავა თუ არა. ამიტომ ბიძინამ უნდა დაინახოს ეს მომენტი.

_ პრაქტიკული კუთხით რომ მივუდგეთ, ამის სურვილი არ ჩანს და ეს იწვევს ყველაზე ცუდ განწყობას. ხალხი ამბობს, მეორედ რომ დაიძახოს ბიძინამ და გამოსვლისკენ მოუწოდოს, ბევრი არ გაჰყვებაო.

_ ჯერჯერობით მთლად მასეც არ არის. ადგილობრივმა არჩევნებმა, როცა მაინც ივანიშვილს მისცეს ხმა, აჩვენა, რომ მას კიდევ აქვს ნდობის ლიმიტი. მაგრამ შეიძლება მომავალში მივიღოთ სურათი, რომელიც კიდევ უფრო უარესი იქნება, ვიდრე ბიძინას დაძახებულზე არმისვლაა. პოლიტოლოგიაში არის ასეთი ცნება _ პოლიტიკური ნიჰილიზმი, როდესაც ხალხი არავისთან აღარ მიდის და არავის დანახვა არ უნდა.

_ ეგ პერიოდი იყო კიდეც ივანიშვილის პოლიტიკაში გამოჩენამდე. წეღან ღარიბაშვილის პორტრეტი შევაფასეთ ფსიქოლოგიური კუთხით. ამ ჭრილში ივანიშვილის პორტრეტზე რას იტყოდით?

_ მე ღარიბაშვილის ფსიქოლოგიური პორტრეტი არ დამიხატავს, მარტო ვთქვი, რომ თუ დაძაბული არის, მხოლოდ გამეხარდება. კიდევ უფრო სასიხარულო იქნება, თუ ეს დაძაბულობა საზოგადოების წინაშე ანგარიშვალდებულებიდან გამომდინარეობს.

_ მაშინ, იქნებ, ახლა გაუსვათ ხაზი მისთვის დამახასიათებელ რამდენიმე შტრიხს?

_ საერთოდ, ჩემთვის ხშირად უთქვამთ, რომ სააკაშვილის, შევარდნაძის, ზვიადისა თუ რომელიმე ცნობილი პოლიტიკოსის  ფსიქოპორტრეტი შემექმნა. პორტრეტები ბევრია საიმისოდ, რომ მათი ფსიქოლოგიური მხარე შეისწავლო, თუმცა ცოტა ფსიქოლოგს ნახავთ, ვისაც დაიყოლიებთ ფსიქოლოგიური პორტრეტის გაკეთებაზე.

_ მაინც, რამდენიმე შტრიხი მაინტერესებს. თქვენ, ფსიქოლოგი კაცი, რომ უყურებთ ამ პიროვნებებს, პირველ რიგში, თვალში რა გხვდებათ? ბოლოს და ბოლოს მათ სახეზე საქვეყნო საქმის კეთების სურვილი ჩანს?

_ ივანიშვილს, ეჭვი არ მეპარება, სურვილი აქვს, რომ ის, რაც მან ააშენა ამ ხელისუფლების სახით, კარგად და გამართულად მუშაობდეს. ახლა მე და თქვენ თუ ვაკრიტიკებთ, რომ სწორი კრიტერიუმები მოძებნოს, აქ არაფერია მიუღებელი. ფაბრიკა კარგ ფეხსაცმელს უშვებს თუ _ არა, ადვილად შეამოწმებ ბაზრით. იგივე პრინციპი გვაქვს ამ შემთხვევაშიც, მოსახლეობის დამოკიდებულებას ვგულისხმობ. ეს ერთი ნიშანია, ხოლო მეორე ნიშანი არის გამოცდილების დეფიციტი ივანიშვილთანაც, ღარიბაშვილთანაც და დანარჩენთანაც.

_ დეფიციტი ერთია და მეორეა მისი შევსების სურვილი, ანუ მზაობა _ როგორც უყვარს თქმა ღარიბაშვილს. ხედავთ ამის რეალურ სურვილს?

_ სურვილი ისეთი რამეა, მთლად მასე ადვილადაც ვერ იტყვი. მე თუ პირველ-მეორე კერძი მირთმეული მაქვს სადილზე, მერე მომინდება მესამეც. როცა საერთოდ მშიერი ვარ და ერთი ლუკმა არ ჩამსვლია პირში, ხმელა პური რომ მომიტანონ, იმასაც გემრიელად მივირთმევ, მაგრამ თავისი არსით ორივე სურვილია. ერთი რაღაცის დამატების სურვილი, ხოლო მეორე გამწარებული მცდელობა _ ოღონდ რამე შევჭამო. ასეთი შიმშილიანი სურვილი, როცა დასაკარგი ბევრია, აქვთ „ნაციონალებს“. დესერტის სურვილი _ თუ გამომივა კარგია, თუ არადა, მაინც ხელისუფლებაში ვართო, აქვს „ოცნებას“. ამიტომ თუ ვიკითხავთ, რა თქმა უნდა, „ოცნებას“ აქვს სურვილი, უკეთესად იყოს. რატომ არ უნდა ჰქონდეს? მაგრამ ამ ორ სურვილს თუ შევადარებთ, შიმშილით გამოწვეული სურვილი უკომპრომისოა და ყველაფერზე წამსვლელია, ხოლო მეორე სურვილი ისეთი ქმედითი არ არის.

_ ანუ უნდა დავაძალოთ ხელისუფლების შემთხვევაში, რომ გამოსწორების სურვილი უფრო ქმედითი გახდეს?

_ დიახ, ასეც შეიძლება თქმა.

 

                                                                                                          დავით დევიძე