კატასტროფის ცენტრის  25  ექიმი 14 აპრილს ავლაბარში მდებარე სასტუმრო „ლეარტონში“ გაამწესეს. მიზეზი – 112-ის  ექიმს COVID 19 დაუდასტურდა და ფილიალში მომუშავე მთელი მედპერსონალი 28 აპრილამდე კარანტინში გადაიყვანეს. კარანტინში ყოფნის დროს ექიმებს ყოველკვირეული ტესტირება უტარდებოდათ და ერთ-ერთი ასეთი ტესტირების დროს  5 ექიმს კორონავირუსი დაუდასტურდა. ამ მიზეზით ორ კვირას დაემატა ერთი კვირა და ექიმები სასტუმროდან (საკარანტინე ზონა), 28 აპრილის ნაცვლად,  5 მაისს გამოუშვეს.

კარანტინიდან გამოსული ექიმები, რომლებიც იძულების წესით თითქმის ერთი თვე იყვნენ ოთახებში გამოკეტილები, გამოსვლის შემდეგ ყოველგვარი სახსრების გარეშე დარჩნენ. ჯანდაცვის სამინისტრომ მათ არათუ არ ჩაურიცხა  კუთვნილი ხელფასი, არამედ ცნობასაც არ აძლევს, რომ სამი კვირის განმავლობაში კარანტინში ჰყავდა.

„ქრონიკა+“-ს კატასტროფის ცენტრის ექიმი ნოე ბერიშვილი ესაუბრება:

• 14 აპრილს ჩემს კოლეგებთან ერთად  აღმოვჩნდი კარანტინში, სასტუმრო „ლეარტონში“, სადაც 5 მაისამდე დავყავით. ამ პერიოდში გვიკეთებდნენ ტესტირებას კვირაში ერთხელ. გარკვეული პერიოდის შემდეგ კარანტინში მყოფ 112-ის რამდენიმე თანამშრომელს კორონავირუსი დაუდასტურდა, რის გამოც ორ კვირაზე კიდევ დაგვიმატეს ერთი კვირა. ბუნებრივია, ვინაიდან კარანტინში ვიყავი, მორიგეობებიც არ მქონდა. სამი კვირის შემდეგ გამოგვიშვეს. გვითხრეს, – არაფერზე ინერვიულოთ,  ხელფასს აგინაზღაურებთო. დღემდე ერთი თეთრიც არ ჩაურიცხავთ, კარანტინში ყოფნის განმავლობაში რა სამუშაო პერიოდიც გაგვიცდა.
• ჯანდაცვის სამინისტრომ მიზეზად რა დაგისახელათ?
• მიზეზი არ გააჩნიათ. სულ არ აინტერესებთ, რომ ყველა ჩვენგანს ოჯახი აქვს და შემოსავლის გარეშე დარჩენა ჩვენს შვილებზე აისახება. მე პირადად 4 შვილი მყავს, მეუღლე დიასახლისია. სამ კლინიკაში ვმუშაობ, ცოლ-შვილი რომ ვარჩინო. ამიტომ, ჯერ კიდევ,  კარანტინში ყოფნის დროს სასტუმროდან დავურეკე ჩვენს მენეჯერს და ვკითხე, – აქ რომ ვზივართ, სხვა სამსახურებში ვერ დავდივარ, ანაზღაურების საკითხს ვინ მოგვიგვარებს-მეთქი? მენეჯერმა დამამშვიდა, – არ ინერვიულო, ცნობა არ დაგჭირდებათ, კარანტინში მყოფი ექიმების მონაცემები ჯანდაცვის სამინისტროს ვებპორტალზეა ატვირთულიო. შესაბამისად, როდესაც  კარანტინიდან გამოვედით, ყველა ექიმი მშვიდად ველოდებოდით ხელფასის ჩარიცხვას. არც ერთ ჩვენგანს აზრადაც არ მოსვლია, რომ სახელმწიფო ასე „გადაგვაგდებდა“ .
• „გადაგდებაში“ რას გულისხმობთ?
• მოკლედ, 10 დღე რომ გავიდა და არაფერი ჩაგვერიცხა, კატასტროფის ცენტრს მიზეზი ვკითხე. ამ უკანსკნელმა ცნობა მომთხოვა, რომ მართლა კარანტინში ვიყავი.
• თქვენ ახლა ხუმრობთ, ხომ?
• არა.
• ვინ ჩაგსვათ კარანტინში?
• კატასტროფის ცენტრმა.
• ახლა სულ დავიბენი – „ქრონიკა+“-მა  რომ გამამწესოს კარანტინში და მერე მითხრას, ცნობა მომიტანე, რომ მართლა კარანტინში იყავიო?
• ზუსტად ასეა. ანუ ცნობა მომთხოვა იმან, ვინც ჩამსვა კარანტინში. ეს ასე ახსნეს, რომ ცნობა ჯანდაცვის სამინისტროდან უნდა მოგვიტანო, რათა ამის საფუძველზე მოგცეთ ხელფასიო. 
• აბა, ჯანდაცვის სამინისტროს პორტალზე ატვირთული მონაცემები თქვენი სახელებით და გვარებით და ფოტოებით?
• კი ბატონო, ეს ყველაფერი ატვირთული და გამოფენილია, რომ 14 აპრილიდან 5 მაისამდე კარანტინში ვიმყოფებოდით, მაგრამ ცნობის მიტანა მაინც მომთხოვა კატასტროფის ცენტრმა. ამასობაში, სხვა სამსახურებმაც მომთხოვეს კარანტინში ყოფნის ცნობა ხელფასის ჩასარიცხად.
• მოგცათ ჯანდაცვის სამინისტრომ ცნობა?
• ჯერ გამომიგზავნეს ბლანკი, რომელიც უნდა შემევსო. ეს ბლანკების ამბავიც მე გავიგე, თორემ თვითონ არც გვეუბნებოდნენ. შევავსე ბლანკი და მივედი ჯანდაცვის სამინისტროში ჩემი განცხადების ჩასაბარებლად. რეგისტრატურაში შიდა ნომერი მომცეს და ფოიედანვე დავრეკე იმ ნომერზე. ყურმილი ვიღაც გოგონამ აიღო, რომელმაც მითხრა, რომ ახლავე გადავამოწმებთ და თუ თქვენი მონაცემები კომპიუტერში არის, ცნობას 15 წუთში მოგცემთო. შემდეგ „მახარა“, ცნობას ახლავე გაძლევთ 14-დან  28 აპრილამდეო. „5 მაისამდე ვიჯექი-მეთქი“, – ავუხსენი. – ვერა, მარტო ორი კვირის ცნობას გაძლევთ და იმ ორი კვირის  აგინაზღაურდებათ, სამი კვირის არაო!
• ვითომ რატომო?
• ამის შესახებ ჩვენ ინფორმაცია არ გვაქვსო.  რა გამოდის – 28 აპრილამდე რომ მომცემენ ცნობას და იმ ორი კვირისა თუ ამინაზღაურა საგანგებომ, მესამე კვირის ხელფასს ვინ მომცემს? სხვა სამსახურებში უარესი სიტუაცია მხვდება  – ორი კვირის ცნობას რომ მივიტან, ხომ მეტყვიან, ის ერთი კვირა თუ კარანტინში არ იყავი, სამსახური რატომ გააცდინეო?! და როცა ვამბობდი, 5 მაისამდე კარანტინში ვიყავი-მეთქი, ე. ი. ვიტყუებოდი. ბევრი რომ არ გავაგრძელო,  ცნობის აღებაზე უარი განვაცხადე – რატომ უნდა ავიღო ორი კვირა, როცა სამი კვირა გამომკეტა სახელმწიფომ?!
• როგორც ვიცი, ვინც დასთანხმდა და „ორკვირიანი“ ცნობა აიღო, არც იმ ორი კვირის ხელფასი ჩარიცხვიათ…
• არ ჩარიცხვიათ. იცით, რა მიკვირს? – საკუთარ თავზე არ ვამბობ, არც ჩემს კოლეგებზე. ყველაზე საშიშ ზონებში – მარნეულში, ბოლნისსა და ა. შ. ჩვენ დავდიოდით! ჩვენ გვქონდა შეხება პაციენტებთან ყოველდღიურად და არ ვიცოდით, ვირუსის მატარებლები იყვნენ თუ არა. ყველას თავი ჰქონდა გადადებული… იმაზე კი არ მაქვს საუბარი, რომ მარტო სამი ექიმი გამოაცხადეს გმირად, თითქოს ჩვენ შავი მუშები ვიყოთ.  ექიმად კი არა, ადამიანებად არ გვთვლიან და ჯანდაცვის სამინისტრო მე და ჩემს კოლეგებს მასხრად გვიგდებს. გადაწყვეტილი მაქვს კატასტროფის ცენტრიდან წამოსვლა – ასე ღირსება შეულახო ექიმს, არ შეიძლება!

25 ექიმი ერთხმად აპროტესტებს შექმნილ ვითარებას და ჯანდაცვის სამინისტროსგან მოითხოვს, სასწრაფოდ  შეწყვიტოს მათ მიმართ უდიერად მოქცევა. თავიანთი უფლებების დასაცავად მათ უკვე მიმართეს ექიმთა უფლებების დაცვის ასოციაციას.

„ქრონიკა+“-ს  ესაუბრება ექიმთა უფლებების დაცვის ასოციაციის თავმჯდომარე სალომე ლოლუა:

• არსებული ვითარებიდან გამომდინარე, ხვალ-ზეგ შეიძლება ისევ შეიქმნას ისეთი ვითარება, რომ  განმეორებით აღმოვჩნდეთ კარანტინში. ეს კი, პირველ რიგში, ექიმებს ეხება, როგორც რისკსაშიშ ჯგუფს. წარმოიდგინეთ,  ზოგ ექიმს თვეობით მოუწია საავადმყოფოში წოლა, ვისაც დაუდასტურდა ვირუსი.  ამასობაში, გაუცდათ მორიგეობები და, ფაქტობრივად, უმუშევრები დარჩნენ. ყველა მათგანს იმედი ჰქონდა, რომ კარანტინის მერე გავიდოდნენ სამსახურში და მათი გმირობა დაფასდებოდა. სინამდვილეში ისინი სულ სხვა რეალობის წინაშე აღმოჩნდნენ. მე დღეს თამამად ვაცხადებ, რომ ჯანდაცვის სამინისტრო არ ზრუნავს ექიმებზე. მეტიც, ასეთი შევიწროებულები და უფლებაშელახულები ექიმები, როგორც დღეს არიან, არასოდეს ყოფილან. კლინიკებს აკრძალული აქვთ გეგმური ოპერაციების ჩატარება, ფაქტობრივად, შემოსავლების გარეშე დარჩნენ და, ამ დროს, იმ მედპერსონალს ართმევ და უმწესებ კარანტინში, რომელიც ჰაერივით სჭირდება. რით ჩაანაცვლოს ისინი?! მეტიც, იმის მაგივრად, რომ კარანტინში მყოფ ექიმებს პრემიები და ბონუსები ჩაურიცხოს სახელმწიფომ, კუთვნილ ანაზღაურებას არ აძლევს!(!!!) თან „უმტკიცებს“, სამი კვირა კი არა, ორი კვირა იყავი იზოლაციაშიო. უზბეკეთს ნამდვილად სახელმწიფოებრივი მიდგომა აქვს საკუთარი ექიმების მიმართ: მან კორონავირუსით დაზარალებულ თითოეულ ექიმს 11 ათასი დოლარი ჩაურიცხა! ჩინეთმა კი ექიმებს საბანკო დავალიანებები დაუფარა!  
• როგორ აპირებს ამ ექიმების უფლებების დაცვას თქვენი ასოციაცია?
• მაისს დაველოდებით და თუ ერთი კვირა მაინც დააკლო და არ მისცა სამი კვირის ცნობა ჯანდაცვის სამინისტრომ, სასამართლოს მივმართავთ. მით უმეტეს, რომ ამ ეტაპზე  უკვე ერთი დავა გვაქვს ჯანდაცვის სამინისტროს წინააღმდეგ. ეს ხალხი თავის ჯანმრთელობას ხომ აყენებს საფრთხის ქვეშ, თავიანთი ოჯახის წევრებისასაც და ამის საფასურად  იღებენ ხელფასის არმიცემას, დამცირებას და ვისგან? – სახელმწიფოსგან! ამ ექიმებს ბანკის ვალი რომ აქვთ გადასახდელი, საიდან არ უნდა გადაიხადონ?  მათ, ფაქტობრივად, სამსახური არ დაუკარგავთ, მაგრამ შემოსავალი ხომ დაკარგეს? ლოგიკა სად არის – ვინც სამსახური დაკარგა, მარტო იმათ ეკუთვნით შეღავათი?!  ჯანდაცვის სამინისტრომ უნდა იზრუნოს ამ ექიმებზე, რომელთაც მომავალი თვიდან კომუნალური გადასახადი შეიძლება ვერ გადაიხადონ.  ჩვენს ასოციაციას უნდოდა, სასტუმროდან წამოეღო ცნობა, რომ ექიმები მართლა 5 მაისამდე იყვნენ იქ გამოკეტილები. როდესაც ამ ცნობისთვის ექიმმა   სასტუმროს მიმართა, მან  ტურიზმის სააგენტოში გადაამისამართა – ისინი მოგცემენო, ხოლო ტურიზმის სააგენტომ – ჯანდაცვის სამინისტროში. ცნობის გაცემის უფლება არ აქვთ სამინისტროს ნებართვის გარეშე. მოკლედ გეტყვით: ჩვენი ასოციაცია არ არის დიდი ხნის ჩამოყალიბებული, მაგრამ საკმარისი გამოცდილება აქვს. არ დავუშვებთ ჯანდაცვის სამინისტროს გადაქცევას „ძალოვან უწყებად“ და ექიმების დაჩაგვრის უფლებას არ მივცემთ. პირობას გაძლევთ!

თამარ როსტიაშვილი