20 ივნისი შავ ლაქად შევიდა ჩვენი ქვეყნის ისტორიაში _ „გავრილოვის ღამედ“. მან დიდი ზიანი მიაყენა ჩვენს მოქალაქეებს, რომლებიც რუსული დელეგაციის ვიზიტსა და ოკუპაციას აპროტესტებდნენ, პარალელურად კი მთავარი მოთხოვნები წამოაყენეს, მათ შორის, პარლამენტის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძის გადაყენება.

დაპირისპირება აქტივისტების პარლამენტში შეღწევის მცდელობას მოყვა. ღამის 12 საათისთვის ძალოვანმა სტრუქტურებმა ცრემლსადენი გაზისა და რეზინის ტყვიების გამოყენებით აქციის დაშლა დაიწყეს.
20 ივნისი რიცხვებში: ჯანდაცვის სამინისტროს მონაცემებით, კლინიკაში გადაიყვანეს 240 ადამიანი, დაშავებულია მინიმუმ 34 ჟურნალისტი, დაშავებულებს შორის მოხვდა 80 პოლიციელი, დაშავებულებიდან ერთმა თვალი დაკარგა, 18 წლის გოგონამ, რომელიც, მისი დის თქმით, უბრალო გამვლელი იყო და აქციაში არ მონაწილეობდა, აქციის მონაწილეებიდან 3 რეანიმაციულ განყოფილებაში მართვით სუნთქვაზე იმყოფება, შსს-მ დააკავა აქციის 305 მონაწილე.

იყო თუ არა მიზანმიმართული პროვოკაცია გავრილოვის საქართველოში ვიზიტი? რამდენად ადეკვატურად მოქმედებდა ხელისუფლება და მოუწევს თუ არა თანამდებობის დატოვება შს მინისტრ გიორგი გახარიას?
ამ და სხვა მნიშვნელოვან თემებთან დაკავშირებით „ქრონიკა+“ პოლიტოლოგ გია აბაშიძეს ესაუბრა:

_ ბატონო გია, როგორ აღმოჩნდა რუსი დეპუტატი პარლამენტის თავმჯდომარის სკამზე? ეს არის თუ არა „ქართული ოცნების“ მორიგი უნიათობის გამოვლენა?
_ როდესაც ასეთ ღონისძიებებს ორგანიზებას უკეთებ, ყველა ნიუანსი უნდა გაითვალისწინო. ჩვენ ვნახეთ მედიაში გამოქვეყნებული პროგრამა, სადაც ყველა ნიუანსი გათვალისწინებული იყო. მესმის, რომ საერთაშორისო ორგანიზაციასთან გვაქვს საქმე და ამ ღონისძიების ჩატარების ვალდებულება გვქონდა, მაგრამ ამ კუთხით შევხედოთ, _ რატომ არ შეიძლებოდა ამ ღონისძიების გამართვა ბორჯომში ან კახეთში? რატომ დაიგეგმა, მაინცდამაინც, თბილისში და ისიც პარლამენტის შენობაში? პარლამენტში, რომელიც ჩვენი სახელმწიფოებრიობის სიმბოლოა. გვესმის, რომ ვალდებულება გვაქვს, ისევე როგორც, მაგალითად, გიგი წერეთელს, როგორც ეუთოს საპარლამენტო ასამბლეის პრეზიდენტს აქვს ვალდებულება, შეხვდეს ლავროვსაც და გავრილოვსაც. მაგრამ ეს ხდება დახვეწილად. ამიტომაც მიჩნდება კითხვა, რატომ დავპატიჟეთ ოკუპანტი ქვეყნის წარმომადგენელი პარლამენტში, რომელსაც შესაძლოა, სხვა პროვოკაციული ქმედებაც განეხორციელებინა, მაგალითად, ფოტო გადაეღო დროშასთან და ა. შ. „ქართული ოცნების“ მხრიდან ამას გამიზნულ ქმედებას ვერ დავარქმევ, ეს უფრო იყო კიდევ ერთი ჩავარდნა ორგანიზაციული მოწყობის თვალსაზრისით. სამდივნოს, პროტოკოლის მხრიდან ხშირად გვინახავს ასეთი ჩავარდნები.
_ რამდენად სწორად იმოქმედა ხელისუფლებამ და შს მინისტრმა? გახარია ამ შემთხვევაში ჩვეულ სტილში მოგვევლინა, ის კრიზისის მთავარი მმართველი იყო…
_ ხელისუფლების ქმედება გავრილოვის აღმაშფოთებელ პროვოკაციაზე იყო ადეკვატური, თუმცა დაგვიანებული. არ შეიძლება ვითარების უკიდურესად დაძაბვა, პოლიტიკური ხანძრის გაჩენა და ამ პოლიტიკური ხანძრების მუდმივ ჩამქრობად შს მინისტრ გახარიას მოშველიება. კობახიძის გადადგომისა და ქუცნაშვილის მანდატის დატოვების შემდეგ მმართველმა პარტიამ, თუ მას კრიზისების თავიდან აცილება უნდა და 2020 წლის არჩევნების მოგება, უნდა გააცნობიეროს, რომ საჭიროა მოხდეს მართვის სტილის, გადაწყვეტილებების მიღების მექანიზმებისა და ელექტორატთან ურთიერთობის სტრატეგიის გადააზრება და შეცვლა, პარტიაში ახალი ადამიანური რესურსების შემოყვანა.
_ როგორ მოქმედებდა ოპოზიცია და რამდენად ადეკვატური იყო მათი მოწოდება პარლამენტში შეჭრასთან დაკავშირებით? რა შემთხვევაში შეიძლება დათმოს გახარიამ მინისტრის სავარძელი?
_ აბსოლუტურად მიუღებელია დესტრუქციული პოლიტიკანების მხრიდან გაბრაზებული ადამიანების წაქეზება, ჩაიდინონ ანტიკონსტიტუციურ ქმედებები ღამის საათებში საქართველოს პარლამენტში ძალისმიერი შეჭრით. რუსულ ოკუპაციას ვაპროტესტებთ მაშინ, როცა გავრილოვი რამდენიმე საათის წასულია საქართველოდან, ეს რომელ ლოგიკასა და საღ აზროვნებაში ჯდება? ჩვენ დავინახეთ, როგორ ესხმოდნენ თავს გავეშებული ადამიანები სპეცრაზმს, აღჭურვილობას ართმევდნენ, შემდეგ ვიხილეთ თანამოქალაქეების დაშლის უმძიმესი კადრები: დასახიჩრებული მშვიდობიანი ადამიანები, გამიზნულად თუ უნებლიეთ ნასროლი რეზინის ტყვიები (ეს გამოძიება-მოკვლევამ ყოველ მიზეზგარეშე უნდა დაადგინოს და დამნაშავე დასაჯოს), მაგრამ ვერსად ვიხილეთ წამქეზებელი პოლიტიკანების ოდნავ შემოხეული ტანსაცმელიც კი. საზოგადოებამ ამ უპასუხისმგებლო დესტრუქციულ პოლიტიკოსებს უპასუხა 21 ივნისს, როცა საჯარო გამოსვლის უფლება არ მისცა მათ პარლამენტთან. ვნახეთ ასევე დასავლელი დიპლომატების ერთსულოვანი შეხსენებითი მოწოდებები, რომ არა ძალადობას და ნებისმიერი პროტესტი უნდა ჯდებოდეს კანონიერების ფარგლებში. რაც შეეხება გიორგი გახარიას გადადგომას, ყურადღება მივაქციე 20 ივნისს ორ სხვადასხვა განცხადებას გადადგომის მოწოდებებზე: ირაკლი კობახიძე თანამდებობიდან წასვლამდე ამბობდა, რომ გადადგომის მოთხოვნაზე „კომენტარიც კი არ მიმაჩნია საჭიროდ“; ხოლო გახარია ამბობს: „გადავდგები, როდესაც ამის საჭიროება იქნება“. ვფიქრობ, რომ ეს ყველაფერი დამოკიდებულია, თუ რამდენად ხანგრძლივი და აქტიური იქნება პროტესტები თბილისის ცენტრში და შეძლებენ თუ არა ფართო მასების ამ მუხტის შენარჩუნებას კონსტრუქციულ ფარგლებში.
_ დავიწყოთ საუბარი შუალედურ არჩევნებზე, რა დასკვნების გამოტანა გახდა შესაძლებელი შუალედური არჩევნების შედეგებით?
_ შუალედურმა არჩევნებმა მკაფიოდ დაგვანახა: მიუხედავად იმისა, რომ პოლიტიკურად აქტიურ ამომრჩეველში საპროტესტო მუხტი მაღალია, ისინი მაინც ხმას აძლევენ კონსტრუქციულ მმართველ პარტიას, ვინაიდან ხედავენ რა დესტრუქციებს, მუქარებს, დამხობის მცდელობებს ოპოზიციის მთავარ ფლაგმან პარტია „ნაციონალური მოძრაობიდან“. ეს მკაფიოდ დაგვანახა ზუგდიდში ჩატარებულმა არჩევნებმა, სადაც ტემპერატურა საკმაოდ მაღალი იყო, თუმცაღა გახარიასა და პოლიციის ოფიცრების მეშვეობით სტაბილურობა შენარჩუნდა, არ გადაიზარდა ექსცესებში და მასობრივ დაპირისპირებებში, რაც დღეს, სამწუხაროდ, თბილისში სხვა მიზეზებისა და საბაბების გამო გვაქვს. ამავე დროს, ამ შუალედურ არჩევნებზე გამოჩნდა ჩემთვის საინტერესო ტენდენცია, რომ მთაწმინდის მაგალითზე უპარტიო, შედარებით ახალ პოლიტიკურ მოთამაშეებს გარკვეული პერსპექტივები აქვთ. შეიძლება, 2020-ში ვერ ვიხილოთ შეკავშირებული პარტიის სახით, იმიტომ, რომ ქართველებს გვახასიათებს ხოლმე დანაწევრება, მაგრამ საინტერესო რესურსები გამოაჩინეს. თუ დამოუკიდებელ მაჟორიტარად იყრიან კენჭს სხვადასხვა რაიონში და მათ მხარს დაუჭერს ოპოზიციური სპექტრი, ასეთ შემთხვევაში მათ აქვთ შანსები. ამას სწორედ იმიტომ ვამბობ, რომ საზოგადოების უდიდეს ნაწილში ამ უკვე შეჩვეული პოლიტიკოსებისადმი საკმაოდ დიდი აგრესიაა, ბევრმა უკვე ხალხს მოაბეზრა თავი, _ მრავალი ათწლეულია, ისინი არიან საჯარო პოლიტიკაში, სხვადასხვა პარტიაში და საზოგადოებას ეს არ მოსწონს. ისინი ხედავენ, რომ ამ პოლიტიკურ ტოქშოუებში კინკლაობაა, რაც მხოლოდ თავიანთი ამომრჩევლების „ფეისბუქ“ „ლაიქებისთვისაა“ და სცდება ყველა კონკრეტიკას, _ ხალხს ეს მობეზრდა და ნამდვილად აქვს დაკვეთა, მაგრამ აქ, სამწუხაროდ, ისევ ვრჩებით „გოდოს მოლოდინის“ პოზიციაში. მოდის კი ეს მესამე თუ მეოთხე პოლიტიკური ცენტრი? _ რაღაც არ ჩანს. ხელისუფლებისგან საკმაოდ საინტერესო გზავნილი დავინახე ბატონ გახარიას სიტყვაში მთაწმინდაზე მეორე ტურის დროს, სადაც მან „ევროპულ საქართველოს“ ინტელექტუალური ოპოზიცია უწოდა. ჩვენ გვესმის ხოლმე მმართველი გუნდისგან, რომ „ნაციონალურ მოძრაობას“ ისინი დესტრუქციულ ოპოზიციას ეძახიან, ახლა კი პირველად გახარასგან გაიჟღერა ასეთმა ტერმინმა, რაც საკმაოდ საინტერესოა.
_ თქვენ საუბრობთ იმაზე, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ დესტრუქციული ძალაა, რომ სიტუაციის დაძაბვა, დამხობის მცდელობები მათი სტილია, მაგრამ რას ფიქრობთ, რომ ამ არჩევნებისას კიდევ ერთხელ გამოჩნდა ხელისუფლების შესაძლო კავშირი კრიმინალურ სამყაროსთან? ასევე ოპოზიცია საუბრობს, რომ ხელისუფლებამ არჩევნები კენჭისყრის დღემდე მოიპარა სხვადასხვა მეთოდის გამოყენებით.
_ ვერ გავიზიარებ ოპოზიციის იმ ნაწილის ბრალდებებს, რომელიც ცალკეულ კითხვისნიშნიან შემთხვევებზეა დაფუძნებული, როდესაც დარწმუნებით არ ვიცით, რა მოხდა ადგილზე. ზოგან ვიცით, ზოგან _ არა. შემიძლია ვთქვა ის, რაც დავინახე თბილისში მთაწმინდაზე დაკვირვებისას _ მიმდინარეობდა პარტიული რესურსების მაქსიმალური მობილიზება, როგორც „ქართული ოცნების“ მხრიდან, ასევე „ევროპული საქართველოსა“ და „თავისუფალი დემოკრატების“ ერთობლივი ძალებით. ასე რომ, ის ყბადაღებული კოორდინატორების თემა, პირობითად ორივე მხარეს იყო. ისევ მთაწმინდის მაგალითზე ვამბობ, როდესაც ისმის „ქართული ოცნების“ მიმართ ბრალდებები, რომ მათ „ძველ ბიჭებთან“ ჰქონდათ კავშირი, მე ასევე მქონდა ინფორმაციები, რომ თავად „ევროპული საქართველოს“ წარმომადგენლებს, მთაწმინდელ გიგი უგულავასაც ჰქონდა თავის უბნელებთან ასეთი შეხვედრები. ძალიან ძნელია, ყველას უმტკიცო, რომელია ნასამართლევი, რომელია „ძველი ბიჭი“ ან რომელია პროგრესული და განათლებული. მე ამ ყველაფერს უფრო მობილიზებას ვუწოდებ საზოგადოების ყველა მხრიდან. მთაწმინდაზე ეს დავინახე, როგორც „ევროპული საქართველოს“ ასევე „ქართული ოცნების“ მხრივ. მმართველმა პარტიამ საუბარი დაიწყო იმაზე, რომ ეუთოს ოდირის რეკომენდაციას გაჰყვებიან, რომ კოორდინატორების თემა საარჩევნო უბანთან იყოს დარეგულირებული. მაგრამ გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ზოგი პოლიტიკური გემოვნების მიხედვით, ზოგიც _ დროებითი დასაქმებისთვის იყენებს კოორდინატორის პოზიციას. იქიდან გამომდინარე, რომ ჩვენ ვართ ახალგაზრდა განვითარებადი დემოკრატია, საარჩევნო კოორდინატორების სისტემა დამახინჯებულად გვაქვს შემოღებული წინა მთავრობის დროს და ახლაც გაგრძელდა. კიდევ გვაქვს ბევრი დამახინჯებული ტრადიცია და ხარვეზი, რომელიც გამოსასწორებელია. მიყვარს ხოლმე ხშირად შევადარო ეუთოს სხვადასხვა ქვეყნის დასკვნა ერთმანეთს, იქნება ეს ამერიკა თუ ჩეხეთი. რომ მოაშოროთ ქვეყნის დასახელება, თითქმის ერთი-ერთში დაემთხვევა, მაგალითად, ამერიკის შუალედურ არჩევნებს. ამიტომაც ვერ ვხედავ, რომ ეუთოს დასკვნა საგანგაშოა, მაგრამ არ ვამბობ, რომ ქვეყანაში პრობლემები არ არის, მათ შორის, საარჩევნო სისტემაში, თუნდაც სოციალურ-ეკონომიკურ თემატიკაში უამრავი პრობლემაა. ხშირად საგანგაშოს უწოდებენ, რომ მაგალითად, ვაშინგტონმა წითელი ბარათი მისცა საქართველოს, ამ დროს კი კონგრესში მხარდაჭერის მორიგი აქტი ხდება, ამიტომაც ვერ ვიჯერებ, რომ რაღაც საგანგაშოა, როცა ამის საპირისპირო ფაქტებს ვხედავ. ოპოზიციის ერთ ნაწილს სურს, რომ ყველაფერი გააშავოს და აპოკალიფსური სურათი დახატოს. მე ასე არ ვხედავ, რადგან ფაქტებსა და მოვლენებს ვუყურებ.
_ ის, რომ თქვენ მიერ ნახსენები დესტრუქციული ოპოზიციური ძალა, „ნაციონალური მოძრაობა“, მთავარ ოპოზიციურ ფლაგმანს წარმოადგენს, არის თუ არა, გარკვეულწილად, „ქართული ოცნების“ დამსახურება? ასევე საუბარია იმაზე, რომ „ქართულ ოცნებასა“ და „ნაციონალურ მოძრაობას“ შორის კოჰაბიტაცია შედგა. რამდენად სასარგებლო აღმოჩნდა ეს მმართველი გუნდისთვის?
_ პირდაპირი მტკიცებულების სახით ვერ ვიტყვით, რომ ამას „ქართული ოცნება“ ხელს უწყობს, ეს ვარაუდების თემაა, ჰიპოთეტურად რომ ვიმსჯელოთ, მხოლოდ ამის საშუალებას იძლევა. ცხადია, „ქართულ ოცნებას“ საფრთხობელის სახით აწყობს ეს დესტრუქციული ძალა, მაგრამ დესტრუქციული ძალა, როგორც „ქართული ოცნება“ ეძახის მას, თავად ხომ არ გრძნობს თავს კომფორტულად მთავარი ოპოზიციური ძალის როლში და ხომ არ უწყობს ამას ხელს თავად მიხეილ სააკაშვილი?! სააკაშვილი ვერ გავიგეთ სად არის, ის შეიძლება მოლდოვის პოლიტიკაშიც ჩაერთოს. არსებობს ტრანსნაციონალური კორპორაციები, სააკაშვილი კი ტრანსნაციონალური პოლიტიკოსი გახდა უკვე. ამ შემთხვევაში კონსტრუქციულ პოლიტიკურ ძალებს, რომლებიც ოპოზიციაში რჩებიან, ძალიან შეზღუდული პოლიტიკური სათამაშო ველი აქვთ, იქ დაქსაქსულობის არსებობა არ უწყობს ხელს მათ გაერთიანებას. თუ კონსტრუქციულ ოპოზიციას გაძლიერება უნდა, არ შეიძლება, „ევროპული საქართველო“ ესხმოდეს თავს „გირჩს“. თუ დამოუკიდებელი კანდიდატები არიან, არ შეიძლება გაიყონ, მაგალითად, როგორიც იყო გეგელიასა და იოსელიანის შემთხვევაში. ერთად მოიაზრებოდნენ გეგელია და ელისაშვილი, მაგრამ, სამწუხაროდ, გაიყვნენ. ეს არ შეიძლება. მათ შორის შეკავშირება თუ არ არის, რთული იქნება გაერთიანება.
_ პოლიტიკურ ველზე ახალი მოთამაშეები გამოჩნდნენ, ვგულისხმობ ირაკლი ოქრუაშვილის გაერთიანებას, ასევე ეკა ბესელიას პარტიას. რა პერსპექტივები აქვთ მათ? რამდენად რეალურია, რომ ლევან ვასაძე ვიხილოთ 2020 წელს საპარლამენტო არჩევნებში?
_ ამ კვირაში მომხდარი მოვლენებიდან რომ შევხედოთ ამ ყველაფერს, ვხედავთ, მკაფიოდ ხდება პოლიტიკური კრისტალიზაცია პოლიტიკურ ველზე. ასევე პოლიტიკურ ველზე თავისი ძალის მოსინჯვას აპირებს ულტრა-კონსერვატიული ძალა ლევან ვასაძის სახით. შეიძლება, მოვიდეს, შეიძლება _ არა. ახლა თავად უარყოფს პოლიტიკაში მოსვლას, შეიძლება ანტიპრაიდისთვის იყო მისი აქტივობა გამიზნული, მაგრამ როგორც ხდება ხოლმე, მერე თქვას, რომ მოსახლეობამ სთხოვა და, თითქოს, ამის საპასუხოდ შემოვიდეს პოლიტიკაში. მსგავსი სახით პოლიტიკაში შემოსვლა ბევრჯერ გვინახავს, მათ შორის, სხვა ქვეყნებში, ამიტომ თავად ოპოზიციის სპექტრშიც მიმდინარეობს გარკვეული პოლიტიკური ინვენტარიზაცია. ერთი მხარე გახდება „ქართული ოცნება“, მეორე _ „ნაციონალური მოძრაობა“ და ამ შემთხვევაში შეძლებს კი მესამე კონსტრუქციული ძალა გაძლიერებას? მაგრამ ინვენტარიზაცია რომ ვახსენე, ოქრუაშვილის პარტია რა არის? სხვა თუ არაფერი, ეს პარტია ისეთი ადამიანებით დაკომპლექტდა, რომლებმაც განაცხადეს, ჩვენ პროდასავლურები ვართო, რაზედაც მთელი საზოგადოება სიცილით გასკდა. მაგალითად, გუბაზ სანიკიძეზე, კემულარიასა და გელბახიანზე. ძალიან სასაცილოა. შესაძლოა, ოქრუაშვილის პარტია იყოს, გარკვეულწილად, პოლიტიკურად დაძველებული პირების მიერ შექმნილი ახალი „კმარა“. ეს პარტია, ბუნებრივია, დამოუკიდებლად ვერ იარსებებს, ის ჩაემბევა ერთ-ერთ ვაგონად „ნაციონალური მოძრაობის“ ლოკომოტივს. ჩვენ ასევე ვხედავთ სხვა პარტიებსაც: ქალბატონი ბესელიასი, ბატონ ჭიჭინაძის, მათზეც არის დიდი კითხვის ნიშნები, რომელი ორბიტისკენ გადაიხრებიან. შეძლებენ ისინი ცალკე კონსტრუქციულ, ოპოზიციურ ველზე ყოფნას? _ ეს საინტერესოა. ამ მცირე პარტიებს, უკვე დაძველებული სახეებით, როგორც ყოველთვის, ძალიან უჭირთ გაძლიერება, 3% კი არის ბარიერი, მაგრამ გაუჭირდებათ. თუ რომელ კოალიციაში იქნებიან, ეს აქტუალური კითხვაა, თუმცა ჯერ ძალიან ადრეა, რა მოხდება ერთ წელიწადში, არ ვიცი.
_ თავის დროზე, როცა უმრავლესობის წევრებმა „ქართული ოცნება“ დატოვეს, გაჩნდა მოსაზრება, რომ ივანიშვილი საკუთარ ოპოზიციას ქმნიდა. რამდენად სჭირდება მას ხელოვნური ოპოზიცია ამ სიტუაციაში? განიხილავთ თუ არა ბესელიასა და ჭიჭინაძის პარტიებს ამ ჭრილში?
_ ვერ დავარქმევდი ამას ივანიშვილის მცდელობას, რომ თავისი ხელოვნური ოპოზიცია შექმნას. უფრო მებადება შეკითხვები უმრავლესობის იმ წევრებისადმი, ვინც მმართველი გუნდი დატოვა, ისინი ივანიშვილის წინააღმდეგ არიან თუ „ქართული ოცნების“ პოლიტსაბჭოს ზოგიერთი წევრის წინააღმდეგ? თუ დღევანდელი პოლიტსაბჭოს შემადგენლობა შეიცვალა, დადგებიან ისინი „ქართული ოცნების“ მხარეს? _ ეს ძალიან მნიშვნელოვანი და ლეგიტიმური შეკითხვაა საზოგადოებაში. რაც შეეხება იმას, დასჭირდება თუ არა ივანიშვილს ისინი, ვერ ვხედავ, რომ შეიძლება, რამეში დასჭირდეს. ჯერჯერობით, არ სჭირდება „ქართულ ოცნებას“ ხელოვნური ოპოზიციის შექმნა. წესით და ლოგიკით, როდესაც უკვე „ქართული ოცნების“ მაღალჩინოსნებისგან გვესმის, რომ შესაძლოა კოალიციური მთავრობა შეიქმნას, ეს შეიძლება იყოს, გარკვეულწილად, მინიშნება, იმაზე, რომ უკეთესი იქნება, კონსტრუქციულ ოპოზიციურ ძალას ერთი-ორი სამინისტრო მისცენ, ანუ მინისტრის მოადგილეობა. ეს საკმაოდ ლოგიკურად ჩანს დასავლეთის თვალში, რომ ქართულმა დემოკრატიამ წინ წაიწია და ერთ დროს დაპირისპირებული მხარეები კოალიციაში კონსტრუქციულად თანამშრომლობენ. ჩვენ ვიცით, რომ მსგავსი კოალიციები არსებობს: ავსტრიაში, ისრაელში, სხვა ქვეყნებში, ზოგჯერ არიან კოალიციაში, ზოგჯერ იშლებიან. გააჩნია, როგორი შედეგი დადგება არჩევნებზე. 2020 წლამდე ძალიან ბევრი რაღაცები მოხდება, _ ვხედავთ, როგორი ტურბულენტური ივნისი გვაქვს.
_ წინ „ღირსების მარში“ გველოდება, რასაც შესაძლოა, გარკვეული დაპირისპირება მოყვეს ლევან ვასაძისა და მათი თანამოაზრეების მხრიდან. ზოგადად როგორ ხედავთ ამ პროცესებს? ფიქრობთ თუ არა, რომ ორივეს მხარეს რუსეთის ინტერესები იმალება?
_ გამოხატვის თავისუფლება არის ჩვენი კარგი მონაპოვარი, მაგრამ ამ მყიფე ზღვარს დაცვა სჭირდება. ბოლოდროინდელმა მოვლენებმა გვაჩვენა, რომ საქართველოს საზოგადოება წინ მიდის, რადგან დებატი დაიწყო პრაიდზე. თუმცა ერთმნიშვნელოვნად გამოჩნდა: ქართული საზოგადოება გეიპრაიდის ჩასატარებლად მზად არ არის. ამავდროულად, გამოჩნდა ისიც, რომ ქართულმა საზოგადოებამ მიაღწია იმ კონსენსუსს, როდესაც საჯარო სივრცეში ლგბტქ თემის წარმომადგენლები თავისუფლად შეიძლება იყვნენ, იქნება ეს კაფე, ტრანსპორტი, სკვერი, მომსახურების სფერო თუ სხვა. ამაზე კონსენსუსი არის, არავინ მათ თავს არ ესხმის, თუ არ გავითვალისწინებთ ბოლო დროინდელ მოვლენებს: მეტროში საყურის გამო თავდასხმა და ა. შ. სახელმწიფოს ფუნდამენტური ვალდებულებაა, დაიცვას გამოხატვის თავისუფლება. სახელმწიფოს ვალდებულებაა, იცავდეს გამოხატვის თავისუფლებას, როცა ირმა ინაშვილი მიუმხრომლობაზე ლაპარაკობს და როდესაც მოედანზე გიორგი თაბაგარი საუბრობს ლგბტ-ს უფლებებზე, ყოველთვის უნდა იცავდეს მათი გამოხატვის თავისუფლებას, რადგან ნებისმიერს აქვს უფლება, გამოხატოს საკუთარი აზრი. მე ამ შემთხვევაში ვხედავ, რომ გახარიას მინისტრობისას პოლიციაში თმენის რეგისტრმა, გარკვეულწილად, მაღლა აიწია. ჩვენ დავინახეთ პანკისში პოლიციელებზე თავდასხმები, ქვების სროლა, ამაზე არ ყოფილა სათანადო რეაგირება. ბრალდებები ისმოდა ბატონ მაჩალიკაშვილზე ტერაქტის მზადებასთან დაკავშირებით, ზოგიერთი პოლიტიკოსი დესტრუქციული სფეროდან მუდმივად დამხობაზე საუბრობს _ ამას სამართალდამცველი ითმენს. მაგრამ როგორც კი ინაუგურაციის დღეს კირკიტაძე აძვრა ავტობუსზე და პოლიციელს ჩაარტყა, ის დააკავეს. შედარებისთვის მინდა მაგალითი მოვიყვანო: 18 ივნისს ფლორიდის შტატში, ორლანდოში 2020-ის საპრეზიდენტო არჩევნებისთვის ტრამპის ოფიციალური კამპანია დაიწყო, იქაც შეიკრიბნენ, პირობითად ვამბობ: ტრამპისტები და ანტიტრამპისტები, მათ შორის იდგა პოლიცია. ორივე მხრიდან ისმოდა გინება და ყვირილი. პოლიცია წყნარად იყო, მაგრამ როგორც კი ერთ-ერთ ჟურნალისტს კამერაში გაარტყეს ხელი, მყისიერად მოვიდა, დააკავა დამნაშავე და ამაზე პროტესტი არ იყო. ძირძველი ინსტიტუტები ასე მუშაობენ, პოლიტიკურმა ექსტერმიზმმა, რომელსაც ახლა საქართველოში ვხედავთ, გლობალურად რომ შევაფასოთ, იმატა ბრიტანეთში, ზოგადად, ევროპაში, ამერიკაში. ეს არ არის სუფთა ქართული პროცესი, ეს ყველგანაა. დემოკრატიულ ბრიტანეთში ისიც კი მოხდა, რომ რამდენიმე წლის წინათ თავისი შეხედულებების გამო ექსტრემისტმა ადამიანმა ბრიტანეთის „ლეიბორისტული პარტიის“ პარლამენტარი ქალი მოკლა. ბოლო ორი წელია, ბრიტანეთში, სადაც ერთსქესიანთა ქორწინებაა დაშვებული, ინგლისსა და უელსში მომატებულია სიძულვილის მოტივებით ლგბტქ თემში თავდასხმების რაოდენობა (დაახლოებით, 130-140%-ით). სასაცილო პარალელია, ბრიტანეთის შინაგან საქმეთა სამინისტრომ განაცხადა, რომ მომართვიანობამ იმატა და ამიტომაც მოიმატა თავდასხმების რაოდენობამო. მაგრამ ეს არის დიდი ბრიტანეთი, სადაც ჰყავთ ელტონ ჯონი, თუმცა თავს ესხმიან ლგბტქ თემს. რაც შეეხება „პრაიდის“ ჩატარებას, საზოგადოება ზეიმობს თანასწორობასა და თანაცხოვრებას. თუმცა თავად ამ „პრაიდის“ ორგანიზატორებს არ ჰქონდათ სწორი კომუნიკაცია საზოგადოებასთან. „იმედის“ ინტერაქტივში 40 000 ზარში 97% „პრაიდის“ ჩატარების წინააღმდეგი იყო. ამის მიზეზი საზოგადოებისთვის არასწორად მიწოდებული ინფორმაციაა, ასევე ქართველ ადამიანს აღიზიანებს ამ ცისარტყელა დროშის ფრიალი. გაღიზიანებზე მანიპულირებს ლევან ვასაძე. რაც შეეხება რუსულ დაფინანსებას და რუსულ ინტერესებს, სამწუხაროდ, ისევ ვცხოვრობთ საბჭოურ ეპოქაში, როდესაც იარლიყებს აწებებდნენ ერთმანეთს.
_ მოლდოვაში ორხელისუფლებიანობა და პოლიტიკური კრიზისი დასრულდა. მოლდოვის დემოკრატიული პარტიის მიერ შექმნილი მთავრობა გადადგა, პარტიის ლიდერმა, ცნობილმა ოლიგარქმა, ვლადიმირ პლახოტნიუკმა კი ქვეყანა დატოვა. ოპოზიცია იმედოვნებს, რომ შემდეგი ივანიშვილი იქნება. რამდენად დიდი შანსებია, რომ საქართველოშიც ანალოგიური სცენარით განვითარდეს მოვლენები?
_ ზუსტად ეს არის ის ცრუ მოლოდინები, ცრუ აღქმები და ცრუ რეალობის შექმნის მცდელობები, რომელიც ოპოზიციის ერთი ნაწილიდან მოდის. ეს რომ არ დასტურდება, შემდეგ უკვე სხვა რაღაცებზე იწყებენ გადაბრალებას. დავიწყოთ იმით, რომ ოლიგარქმა ვლადიმირ პლახოტნიუკმა დაუშავა რუსეთს, ასევე დაუშავა დასავლეთს. ამ შემთხვევაში დასავლეთი და რუსეთი სიტუაციურ მოკავშირეებად მოგვევლინენ, ერთნაირად შეუტიეს და ჩამოაშორეს პლახოტნიუკი პოლიტიკას. ის გაიქცა არა რუსეთში, არამედ შვეიცარიაში. მეორე მოცემულობა: რუსეთი ლობირებს პრორუს პრეზიდენტ იგორ დოდონს, რომელიც ლევან ვასაძისა და დუგინის დიდი მეგობარია. დოდონი არაოფიციალური ვიზიტით საქართველოშიც იყო ჩამოსული, ეს დადასტურებულია, ფოტოებიც არსებობს. ის სტუმრობდა ლევან ვასაძეს კიკეთში. იგორ დოდონისა და პროევროპული პარტია კოალიცაში რომ შევიდნენ, ეს იქიდან გამომდინარე მოხდა, რომ მათ არ უნდოდათ პლახოტნიუკის დემოკრატიული პარტიის ხელისუფლებაში დარჩენა და იძულებულები იყვნენ, კოალიციაში შესულიყვნენ. თან ამ პროცესს საპარლამენტო ვადები უწყობდა ხელს, კოალიცია რომ არ შექმნილიყო, ხელახალი არჩევნების ჩატარება იქნებოდა აუცილებელი. დიდი ალბათობით, ამას არაერთი საერთაშორისო მიმომხილველი ამბობს. ეს კოალიცია დიდხანს ვერ გასტანს, იქიდან გამომდინარე, რომ რადიკალურად განსხვავდებიან ერთმანეთისგან, _ პრორუსული და პროევროპული ძალაა წარმოდგენილი. როგორც ხდება ხოლმე, მაგალითად ავსტრიაში, ისრაელში მოხდა მსგავსი რამ, შესაძლოა, ახლა იტალიაშიც მოხდეს. შესაძლოა, მოლდოვაშიც ხელახალი არჩევნები გამოცხადდეს. ასეთ შემთხვევაში საინტერესოა, რა პოზიცია ექნება მოსახლეობას. როგორც ჩანს, ოლიგარქის პარტია ჩამოშორებულია პოლიტიკურ ველს, შეიძლება ვეღარც დადოს მაღალი შედეგი, როგორც სომხეთში სარქისიანის პარტია „რესპუბლიკელებმა“ ვერ დადო მაღალი შედეგი, როცა მდიდარი მოაშორეს, მაგრამ მოლდოვაში თუ ხელახალი არჩევნები ჩატარდა, რუსეთი ყველა რესურსს დახარჯავს იგორ დოდონის გასამარჯვებლად. რაც შეეხება საქართველოს, სად გვაქვს ასეთი რეალობა, დესტრუქციულ ოპოზიციას ძალიან უნდა სალომე ზურაბიშვილის პრორუსად წარმოჩენა, მაგრამ პრორუსია? ბიძინა ივანიშვილი, რომელსაც სააკაშვილი რუსეთის რეზიდენტს ეძახის, თუ რეზიდენტია, რა დაუშავა მან რუსეთს, რომ დასავლეთი და რუსეთი ერთმანეთს შეეკრან „ოლიგარქიული მმართველობის“ დასასრულებლად. როცა ასეთ ცრუ პარალელებს ავლებენ, ან პოლიტიკაში არიან გაუთვიცნობიერებელი ან მიზანმიმართულად ატყუებენ ამომრჩეველსა და საზოგადოებას.

ნენე ინჯგია