თორნიკე შარაშენიძე: „გახარია საკუთარ თავზე ზედმეტ პასუხისმგებლობას იღებს“

9 ივლისს, საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრი გიორგი გახარია დახურულ ფორმატში პოლიტოლოგებსა და ექსპერტებს შეხვდა, შეხვედრა 20-21 ივნისის მოვლენებს ეხებოდა. მიწვეულ ექსპერტებს შორის იყო საერთაშორისო ურთიერთობების ექსპერტი თორნიკე შარაშენიძე.

რაზე ისაუბრა მინისტრმა დახურულ შეხვედრაზე? რამდენად დამაჯერებელი იყო გახარიას არგუმენტები? შეძლებს თუ არა ის, საზოგადოება თავის სიმართლეში დაარწმუნოს? რატომ იღებს საკუთარ თავზე სრულ პასუხისმგებლობას?
აღნიშნულ და მიმდინარე პოლიტიკურ თემებზე „ქრონიკა+“ ექსპერტ თორნიკე შარაშენიძეს ესაუბრა:

_ პოლიტიკური მოცემულობის ცვლილება ქვეყანაში გავრილოვის ვიზიტით დაიწყო. როგორ ფიქრობთ, იყო თუ არა ეს „ქართული ოცნების“ მორიგი „ოროსნობა“, როგორც თქვენ ამბობთ ხოლმე მმართველი გუნდის შეფასებისას?
_ რა თქმა უნდა, „ოროსნობა“ იყო. მათ შეეძლოთ, ეს ასამბლეა პარლამენტის გარდა ნებისმიერ სხვა ადგილას ჩაეტარებინათ და რაც მოხდა, ის არ მოხდებოდა. სხვა თუ არაფერი, ადამიანები არ დასახიჩრდებოდნენ. ეს იყო, ალბათ, ჩვეულებრივი „ოროსნობის“ შედეგი. მით უმეტეს, რაც შემდეგ მოხდება, იმით „ქართულმა ოცნებამ“ წააგო. საუბრობენ იმაზე, რომ ეს მმართველი გუნდის დადგმული პროვოკაცია იყო. მსგავს სულელურ შეთქმულების თეორიებში ნამდვილად არ წავალ. არავის პროვოკაცია ეს არ ყოფილა, როგორც აღვნიშნე, ეს იყო „ოცნების“ ოროსნობა, რაც შემდეგ ოპოზიციამ გამოიყენა და რატომაც არა.
_ შემდეგ რაც მოხდა, იმაზე უშუალოდ ხელისუფლების პასუხისმგებლობას ხედავთ თუ ოპოზიციის პასუხისმგებლობის საკითხი დგას? რამდენად სერიოზულია „საშვების რევოლუციაზე“ საუბარი?
_ „საშვების რევოლუციაზე“ არ მინდა არაფრის თქმა, რადგან ექსპერტებთან შეხვედრის დროს გახარიამ რამდენიმე დეტალზე ისაუბრა, რაც, წესით, გარეთ არ უნდა გამოსულიყო. გახარია აპირებს, მოგვიანებით თავად მოყვეს თავისი ვერსია, ამიტომ საშვებთან დაკავშირებით დეტალებზე არ ვისაუბრებ, სჯობს, თვითონ მოყვეს. თუ აქვს თავისი სიმართლე, გახარია შეეცდება, დაამტკიცოს. რაც შეეხება „გავრილოვის ღამეს“, მე იმ საღამოს აქციაზე ვიყავი. სანამ ეს უბედურება დაიწყებოდა ვხედავდი, როგორც ცდილობდნენ პარლამენტში შეჭრას, რაც, სიმართლე გითხრათ, არ მომეწონა. ეს გადაწყვეტილება არ იყო სწორი. აქციიდან წამოსვლის შემდეგ ტელევიზორში ვნახე, რაც მოხდა. ბუნებრივია, დარბევა გაცილებით უარესი იყო პარლამენტში შეჭრაზე. ამ ნაწილში მთავარი კითხვა, რაც ჩემთვის ჩნდება, არის: აუცილებელი იყო თუ არა ასეთი მძიმე პასუხი პარლამენტში შეჭრის მცდელობაზე? მე ამ კითხვაზე პასუხი ნამდვილად არ მაქვს და ზუსტად არ ვიცი, ასეთი პასუხი რამდენად აუცილებელი იყო. რუსთაველზე რომ ვიდექი და ვუყურებდი ამ პროცესებს, მეჩვენებოდა, რომ პოლიცია ამ დემონსტრანტებს ნელ-ნელა იგერიებდა, ამიტომ შემდეგ რა მოხდა, ეს ხალხმა განსაჯოს, მას შემდეგ, რაც ყველა მხრიდან ნახავენ კადრებს. ჩვენ ასევე ვნახეთ საინტერესო კადრები, სადაც მელია ამბობს, რომ მოლაპარაკებაზე შესვლას აპირებენ. ამიტომაც ჩვენ უნდა ვნახოთ ყველა კადრი, ერთიანი სურათი და შემდეგ ვთქვათ, ვინ რა დააშავა. ფაქტია, რომ ხელისუფლებამ ძალას გადაამეტა, ამას ვერავინ გაექცევა და ამ ეტაპზე ეს არის მთავარი. ოპოზიციასთან შედარებით, უფრო მეტი პასუხისმგებლობა ყოველთვის ხელისუფლებას მოეთხოვება.
_ „გავრილოვის ღამის“ შემდეგ საბოლოოდ დაკარგა თუ არა „ქართულმა ოცნებამ“ მორალური უპირატესობა „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ შედარებით?
_ ბუნებრივია, „ქართულმა ოცნებამ“ ეს მორალური უპირატესობა დაკარგა. ამ მთავრობას სათქმელი ჰქონდა, რომ: კი ბატონო, ვართ უნიათოები, მაგრამ სასტიკები მაინც არ ვართო. თუმცა ჩვენ ვნახეთ, რომ იმ ღამეს მათაც გამოიჩინეს სისასტიკე. მათი საქციელის გამართლება იმით, რომ „ნაციონალებიც“ იგივეს აკეთებდნენ _ ეს ნამდვილად სამარცხვინოა. დაახლოებით, იმაზე უარესია, როცა მიშა ამბობდა: შევარდნაძის დროს დენი არ ჰქონდათ და მე გავანათე საქართველოო, დიახ, მართალია, მაგრამ 2012 წელს დენი არავის უკვირდა. ახლა, 2019 წელს, თუ ამბობ და ედრები, რომ 7 ნოემბერს და 26 მაისს უფრო სასტიკად დაარბიეს აქცია, _ ეს ნამდვილად არ არის საამაყო. მას შემდეგ ცხოვრება წინ წავიდა და ნებისმიერ შემდეგ მთავრობას, წინასთან შედარებით, ცოტა მეტი მოეთხოვება.
_ შს მინისტრთან შეხვედრის მთავარი მიზანი რა იყო?
_ ამ შეხვედრას საინფორმაციო ხასიათი ჰქონდა. ჩვენ ვხედავთ, რომ ყველა სხვა მინისტრი ჩუმად არის და წინა ფრონტზე მხოლოდ გახარიაა წამოსული, ის იღებს საკუთარ თავზე ყველაფერს. ჩემი აზრით, იმაზე მეტს, ვიდრე ეკუთვნის. ვერ გამიგია, რა ხდება?! ჩემი პირადი ანალიზი ამ თემასთან დაკავშირებით არის ის, რომ მას უნდა, ამ სიტუაციაში ყველაფერი თავის თავზე აიღოს, მან გადააგოროს ეს კრიზისი, მან გამოიყვანოს ამ ხათაბალიდან „ქართული ოცნების“ მთავრობა და, შესაბამისად, კიდევ უფრო გაიმყაროს პოზიციები. ანუ რაღაცნაირად გახარია რისკავს, შეიძლება ითქვას, ვა-ბანკზე მიდის.
_ გახარიასთან შეხვედრის შემდეგ შეგეცვალათ თუ არა დამოკიდებულება მოვლენების მიმართ. ასევე კითხვაზე: ვინ გასცა ბრძანება? _ ბუნდოვანი პასუხი არსებობს დღემდე. შეხვედრაზე რამდენად დამაჯერებელი პასუხი მიიღეთ ამ კითხვაზე?
_ ამ კითხვაზე მაინცდამაინც დამაჯერებელი პასუხი ვერ მივიღე. გახარია ამბობს, რომ ყველაფერს თავის თავზე იღებს, მაგრამ ეს არ მიმაჩნია დამაჯერებელ პასუხად, რომ ყველაფერი მისი გაკეთებულია. ეჭვი მეპარება, რომ ამ საქმეში მხოლოდ გახარიაა ყველაფერი, _ ასე მარტივად არ მეჩვენება. რაც შეეხება შეხვედრის შემდეგ შემეცვალა თუ არა დამოკიდებულება და შეფასება განვითარებული მოვლენების მიმართ, კადრები, რაც ჩვენ იმ ღამეს ვნახეთ, , რა თქმა უნდა, სასტიკი და გაუმართლებელია. უბრალოდ, გახარიას რომ ვესაუბრეთ, მან იმდენად მკვეთრად დააფიქსირა, რომ ამ ყველაფერზე პასუხისმგებლობას იღებს, შემიძლია გითხრათ, შეხვედრამდე, რაც მქონდა განწყობა, რომ გახარია თავის თავზე ზედმეტ პასუხისმგებლობას იღებდა, ეს განწყობა უფრო გამიმყარდა.
_ რამდენჯერმე ახსენეთ, რომ შს მინისტრი საკუთარ თავზე იმაზე მეტ პასუხისმგებლობას იღებს, ვიდრე საჭიროა. მან თქვა, რომ ზუსტად იმიტომ, რომ ეს პასუხისმგებლობა აქვს, არ გადადგება და საქმის გამოძიებას ბოლომდე მიიყვანს. რამდენად ლოგიკურია ის, რომ მისი მინისტრობის პერიოდში ეს საქმე ობიექტურად იქნება გამოძიებული?
_ გახარიას პოზიციას მოგახსენებთ, ის ამბობს, რომ რამდენიმე ხანში გამოვა, ყველაფერს ერთიანად წარმოადგენს და შეეცდება, თავისი სიმართლე დაამტკიცოს. თუ ვერ დაამტკიცებს, რადგან თავის თავზე იღებს ყველაფერს, ასეთ შემთხვევაში, უნდა გადადგეს. ვნახოთ, რას წარმოადგენს და რამდენად შეძლებს სიმართლის დამტკიცებას. თუ გადადგომაზეა საუბარი, ასეთ შემთხვევაში სხვებიც უნდა წავიდნენ. მარტო ის რატომ უნდა გადადგეს, რა ხდება? ძალოვნები რას აკეთებენ?! აქციის მონაწილეები, რომლებიც დგანან და მის გადადგომას ითხოვენ, გულწრფელები არიან თავიანთ მოთხოვნაში და მათ ნაკლებად აქვთ პოლიტიკური დღის წესრიგი. პოლიტიკოსები კი „აწვებიან“ გახარიას, რადგან ის შედარებით უფრო ძლიერი და აზრიანი მინისტრია ამ მთავრობის ფონზე, ბუნებრივია, რომ ოპოზიციას მისი მოშორება უნდა. ეს გასაგებია და ეს არის, რაც გარეთ ჩანს, მაგრამ შიგნით რა ხდება და რა პროცესები მიდის მთავრობაში, ასევე სხვა მინისტრები რას აკეთებენ, _ ეს საინტერესოა. თუ სიმართლის დადგენა გვინდა, მაშინ ბოლომდე უნდა დავადგინოთ. მხოლოდ ერთი კაცია დამნაშავე? რატომ იღებს ეს კაცი ამდენს საკუთარ თავზე? ბუნებრივია, „ოცნებას“ აწყობს, რომ ყველაფერი გახარიამ აიღოს საკუთარ თავზე. ასევე უნდა გავითვალისწინოთ, რომ „ოცნებაში“ ძალიან ბევრს გახარია არ უყვარს. რაც შეეხება ივანიშვილს, ის ცდილობს, მუდმივად ბალანსი შეინარჩუნოს გუნდში და არც ერთი გაძლიერდეს ზედმეტად. გახარია, კალაძე, ასევე ღარიბაშვილი წამოიჩიტა ხელახლა. მას სჭირდება ეს რამდენიმე მოთამაშე, რომ ერთმანეთი აბალანსონ. გახარიას წასვლით სერიოზული ვაკუუმი ჩნდება და ავტომატურად კალაძე ძლიერდება. კალაძეს კი, ძალიანაც რომ უნდოდეს ბიძინას, ვერ ჩამოიშორებს, რადგან არჩეულ თანამდებობაზეა, ის თბილისის მერია და თავისთავად სერიოზული გავლენა აქვს. ანუ ივანიშვილს გახარიას გადადგომით მთელი ეს კონსტრუქცია ეშლება. ასევე მათ რეალურად კადრები არ ჰყავთ, ვინღა დარჩათ საერთოდ?! როგორც ჩანს, ეშინია, რომ გახარიას წასვლით მას მთელი კონსტრუქცია თავზე დაენგრევა. არ მჯერა, რომ გახარია მოსკოვის დანიშნულია და მსგავსი შეთქმულების თეორიების. ამის უკან, როგორც წესი, უბრალოდ, სპეკულაციები დგას და მეტი არაფერი. კარგად ვიცი, როცა გახარია საქართველოში დაბრუნდა, ცდილობდა, ჩემს ინსტიტუტში, „ჯიპაში“, ლექციები წაეკითხა და ამ მიმართულებით გაეგრძელებინა საქმიანობა. საერთოდაც, ვიცი, რომ ივანიშვილს გახარია სწორედ გია ხუხაშვილმა გააცნო. მთელი ის ისტორია ვიცი, თუ როგორ დაუახლოვდა ის ივანიშვილს _ რა შუაშია აქ მოსკოვის დანიშნული?!
_ ამ ყველაფრის პარალელურად, ჩვენ ვხედავთ, რომ გახარიას გადადგომის მოთხოვნით აქციები უკვე სამ კვირაზე მეტია, გრძელდება. რაღაც ლოგიკური დასასრული ამ საპროტესტო მუხტს ხომ უნდა ჰქონდეს? არსებობს თუ არა იმის ალბათობა, რომ ეს მუხტი ჩაცხრება?
_ ბუნებრივია, მთავრობა ელოდება, რომ ოდესღაც ეს მიტინგი დაიშლება და დამთავრდება, ყველაფერს აქვს თავისი ბოლო. აშკარად ამას ელოდება ხელისუფლება. დაველოდოთ გახარიას, რამდენად მოახერხებს თავის სიმართლეში ადამიანების დარწმუნებას.
_ იქიდან გამომდინარე, რაც თქვენ დახურულ შეხვედრაზე მოისმინეთ, რამდენად დიდი შანსი აქვს გახარიას, რომ ეს ახალგაზრდები თავის სიმართლეში დაარწმუნოს?
_ ბუნებრივია, ძალიან გაუჭირდება, რადგან გახარია მტრის ხატად არის ქცეული. მე მის ადგილას, მაინცდამაინც, ოპტიმისტურად განწყობილი არ ვიქნებოდი, მაგრამ მაინც დაველოდოთ, რას აპირებს. ჩვენთან შეხვედრისას, რა თქმა უნდა, მას ეს ყველაფერი არ უთქვამს.
_ გიორგი გაბუნიას შესახებაც მინდა გკითხოთ, მან ღია ეთერში აგინა ვლადიმირ პუტინს, რის შემდეგაც ხელისუფლებამ განცხადება გააკეთა და საერთაშორისო ორგანიზაციებს მიმართა, შესაბამისად ემოქმედათ, რას ემსახურებოდა ხელისუფლების ეს ქმედება?
_ ხელისუფლებამ საერთაშორისო ორგანიზაციებს რომ მიმართა, ეს საერთოდ არაფერში ჯდება და არც არაფერში წერია. ეს იყო მართლაც სამარცხვინო. როგორც ჩანს, ისე დაპანიკდნენ და ისე შეეშინდათ რუსეთის ხელახალი გაბრაზების, რომ სიჩქარეში ეს „სასწაული“ შეთხზეს. მგონი, შემდეგ მიხვდნენ, რომ სისულელე მოუვიდათ. რაც შეეხება გაბუნიას საქციელს, ჩვენ უნდა გავითვალისწონოთ, რომ საქმე გვაქვს რუსეთისნაირ რთულ ქვეყანასთან. ეს არის რთული და საკმაოდ ემოციური, დაკომპლექსებული ქვეყანა. მაგალითად, ტრამპს აგინებს მთელი მსოფლიო, მაგრამ ამერიკა ამის გამო სანქციებს არავის ადებს. ამერიკაში დემოკრატიაა და სულ სხვა სიტუაციაა, რუსეთის შემთხვევაში კი განსხვავებული მოცემულობა გვაქვს. გავრილოვის შემდეგ ურთიერთობები ძლივს დალაგდა, გაბუნიას გამოხტომამ კი მართლა შეაშინა ჩვენი მთავრობა, კიდევ რაღაც არ მოხდესო. პუტინმა კი ჯერ თავისი პარლამენტარები აკივლა და ისტერიკა მოაწყობინა თავის პარლამენტს, ბოლომდე მიუშვა, ჩვენ ვნახეთ, რომ ხან რით გვემუქრებოდნენ ხან _ რით. შემდეგ კი გამოვიდა პუტინი და კეთილი მეფის როლი ითამაშა, ვიღაც გაბუნიას გამო ხომ არ დავადებ სანქციებსო. მოკლედ, მასტერკლასი ჩაატარა. მან შეარცხვინა თავისი პარლამენტიც და ჩვენი „ოროსნებიც“.
_ გავრილოვის შემდეგ ვნახეთ, რომ რუსეთმა საკმაოდ მკაცრი გადაწყვეტილებები მიიღო. როგორ ფიქრობთ, რა შემთხვევაში შეიძლება წავიდეს პუტინი გარკვეულ დათმობებზე?
_ დიდი ხანია, რუსულ პოლიტიკას ვაკვირდები და ვსწავლობ. გავრილოვის შემდეგ რუსულ მედიაში ძალიან მძიმე და უარყოფითი ფონი იყო შექმნილი. მათ, ჩემი აზრით, ძალიან ნაჩქარევი და არაადეკვატური გადაწყვეტილება მიიღეს, როცა რეისები გააჩერეს. შემდეგ კი, მგონი, მიხვდნენ, რომ შეეშალათ, რადგან, რეალურად, მათ უფრო აწყობთ ის სიტუაცია, რომელიც 2012 წლიდან გავრილოვამდე შეიქმნა. ეს სიტუაცია აშკარად ზრდიდა რუსეთის გავლენას საქართველოში, ვფიქრობ, რომ შეეცდებიან, დააბრუნონ ის სიტუაცია. სამწუხაროდ, ჯერ ჩვენი ბიზნესი ვერ ახერხებს ევროკავშირის ბაზარზე გასვლას, ისე როგორც საჭიროა და მაინც უფრო დამოკიდებული ვართ რუსულ ბაზარზე და რატომ უნდა გააჩერონ რუსებმა ეს სტატუსკვო?! ამიტომაც ნელ-ნელა დააბრუნებენ იმას, რაც გავრილოვამდე იყო.
_ ამ პირობებში რამდენად მნიშვნელოვანია ბაზრის დივერსიფიკაცია და ტურიზმის კუთხით, ევროპის მოსახლეობაზე აქცენტის გაკეთება, თუ იმდენად ვართ მიბმული რუსეთზე, რომ სრულად ვერ ჩანაცვლდება?
_ როცა ამხელა ქვეყანა შენი მეზობელია, ბუნებრივია, გინდა არ გინდა, მისი წილი ყოველთვის დიდი იქნება. ისიც უნდა ვთქვათ, რომ ჩვენთან უნდა აიწიოს სერვისის ხარისხი, სწორედ იმიტომ, რომ მეტი ტურისტი ჩამოვიდეს ევროპიდან. პირადად ძალიან არ მომწონს მომსახურების ხარისხი აჭარაში, თავმოყვარე ევროპელების დიდი ნაწილი მეორედ აღარ ჩამოვა, როცა სიძვირეს დაინახავს და ამ სიძვირის კვალობაზე დაბალ ხარისხს. კეთილი ინებონ და ხარისხი აწიონ, რამდენი ხანი შეიძლება იყო ასეთი დამოკიდებულებით, რომ მაინც ჩამოვა ხალხი, _ ამ მიდგომით თავისუფალი ბაზარი არ მუშაობს. პირველ რიგში, ეს მათი ბრალია, რუსი ტურისტების დიდი ნაწილი რომ წავიდა. საკუთარ თავს მოკითხონ მიზეზი, ხარისხი ისე უნდა აწიონ, რომ რუსების გარდა, სხვებმაც იარონ.
_ პროპორციულ სისტემაზე გადასვლასთან დაკავშირებით მინდა გკითხოთ: ერთი ნაწილი ფიქრობს, რომ ეს ახალგაზრდების პროტესტის მონაპოვარია, მეორე ნაწილის აზრით, პროპორციული არჩევნები ნულოვანი ბარიერით _ ეს ივანიშვილის მორიგი ხრიკია, თქვენ როგორ შეაფასებთ? რამდენად მზად არიან პოლიტიკური პარტიები იმისთვის, რომ პროპორციულ სისტემაზე გადასვლის პროცესი წარმატებით განხორციელდეს?
_ პრანჭვები, იმასთან დაკავშირებით, რომ ნულოვანი ბარიერი ცუდია _ არასწორია. ეს იყო სერიოზული დათმობა. საუბრობენ იმაზე, რომ ეს ივანიშვილის ხრიკია და რაღაცას აპირებს. შესაძლოა, აპირებს კიდეც, მაგრამ იმის შიშით, რომ ივანიშვილი რაღაცას აპირებს, პროპორციულზე უარის თქმა და რაღაც პირობების დაყენება, ჩემი აზრით, არასწორია. მიკვირს, რატომ არ სხდებიან მოსალაპარაკებლად და რატომ არ მსჯელობენ, როგორ გადავიდნენ პროპორციულ სისტემაზე. ეს გაცილებით მნიშვნელოვანია ახლა, ვიდრე სხვა დანარჩენი. რაც შეეხება „ნაციონალური მოძრაობის“ დამოკიდებულებას, მათი თავდაპირველი უარყოფითი დამოკიდებულება იმით იყო განპირობებული, რომ პატარა პარტიები მათ ხმებს წაიღებენ. პროპორციული სისტემა დიდი მიღწევაა, ის მოგვაშორებს იმ ჭირს, რასაც მაჟორიტარული სისტემა ჰქვია, რომელიც უსამართლო ფორას აძლევდა ნებისმიერ მმართველ პარტიას. პროპორციულ სისტემაზე გადასვლა ჩვენი დემოკრატიისთვის თვისობრივი გარღვევაა.
_ როდესაც პროპორციულ სისტემაზე გადასვლას უარყოფით კონტექსტში იხსენიებენ, არგუმენტად 1992 წლის პარლამენტს იშველიებენ, როცა პარლამენტი ჭრელი იყო და გადაწყვეტილებების მიღება უჭირდათ. რას იტყვით ამასთან დაკავშირებით? ანალოგიური ვითარების შექმნის საფრთხე ახლაც გველოდება?
_ გასაგებია, რომ პარლამენტი ჭრელი იქნება, მაგრამ, მეორე მხრივ, პარლამენტში წარმოდგენილი იქნება ყველა პოლიტიკური პარტია და არ იქნებიან ქუჩაში. სჯობს, პოლიტიკური სპექტრი პარლამენტში იყოს და არა ქუჩაში. 90-იან წლებში საქართველოში ქაოსი იყო, ახლა სახელმწიფო ინსტიტუტები მუშაობს, შესაბამისად, არ არსებობს საფრთხე, რომ ქვეყანა „გაიჭედოს“ და არეულობა დაიწყოს. ეს ყველაფერი გავიარეთ, ახლა უფრო განვითარებული და დალაგებული ქვეყანა გვაქვს. ჭრელი პარლამენტის აღარ მეშინია.
_ ბუნებრივი ბარიერით პროპორციულზე გადასვლას, გარკვეულწილად, ივანიშვილის ხრიკად მიიჩნევენ, ფიქრობენ, რომ მას ეს ყველაფერი შემდეგ პარტიების მოსასყიდად სჭირდება, განსაკუთრებით 1-2-კაციანი პარტიების, ამის საფრთხე რამდენად არის?
_ ივანიშვილი თუ მოინდომებს, 5%-იან პარტიას ვერ იყიდის?! ბოლოს და ბოლოს, ივანიშვილი ყოვლისშემძლე ხომ არ არის, არ შეიძლება, მისი შიშით ყველაფერზე უარის თქმა.
_ როგორც ჩანს, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებისთვის მზადება აქტიურ ფაზაში გადადის და მამუკა ხაზარაძემაც დააანონსა სამოქალაქო მოძრაობის შექმნა. დიდი ალბათობით, ის მონაწილეობას მიიღებს ამ არჩევნებში. ქართველ ხალხს უკვე გვაქვს ოლიგარქის მმართველობის გამოცდილება, აქედან გამომდინარე, რამდენად ენდობა ხაზარაძეს და რა პოლიტიკური პერსპექტივა შეიძლება ჰქონდეს მის გუნდს?
_ ძალიან რთული სათქმელია, ჯერ რას აპირებს, წარმოდგენა არ მაქვს. ფაქტია, რომ მდიდარი კაცის შემოსვლა პოლიტიკოსებს უხარიათ ხოლმე იმიტომ, რომ ფული სჭირდებათ და, შესაბამისად, მდიდარი ადამიანების შემოსვლას მიესალმებიან. ვნახეთ, როგორ მიუძღვნეს დითირამბები ხაზარაძეს. ბუნებრივია, კარგი ბანკირი ჯერ კიდევ არ ნიშნავს კარგ პოლიტიკოსს. ასევე არ ვიცით, რა მიზნები აქვს მას, მართლა უნდა პოლიტიკაში მოსვლა თუ, უბრალოდ, როგორც ბანკირსა და ბიზნესმენს რაღაც გამოვაჭრება უნდა? ეს უცნობია ჯერ ჩვენთვის. ერთი მხრივ, ხაზარაძე წარმატებული ბიზნესმენია, მაგრამ, მეორე მხრივ, საქართველოში რომ ბიზნესმენები არ უყვართ, ეს მოგეხსენებათ. ხაზარაძე თუ მხოლოდ კვირიკაშვილის იმედზეა, ის შორს ვერ წავა. მას ახალი სახეებით დაკომპლექტებული ძლიერი გუნდი სჭირდება.
_ ამ აქციების დროსაც გამოიკვეთა, რომ პოლიტიკური ველი განახლებას საჭიროებს, 2020 წელს უნდა ველოდოთ თუ არა მასშტაბურად პოლიტიკური სახეების ცვლილებას?
_ ჯერ ამაზე საუბარი ადრეა, აქციებზე ვინც დგას, იქიდან არც ერთი არაა პოლიტიკური მოთამაშე. ამ ყველაფერს დრო და გამოცდილება სჭირდება. ქართული პოლიტიკის პრობლემა ის იყო, რომ ამდენი ხნის განმავლობაში ორპოლუსიანი იყო და სერიოზული მესამე ძალა არ ჩანდა. რაც შეეხება იმას, იქნება თუ არა ეს მესამე ძალა ხაზარაძის გუნდი, ფაქტია, რომ მათ უპირატესობა გააჩნიათ, აქვთ ფული, რაც ქართულ პოლიტიკაში პრობლემაა. ამიტომაც, ეს, რა თქმა უნდა, ბევრს ნიშნავს. ფულით შეგიძლია, ბევრი ხალხი მოიკრიბო.

ნენე ინჯგია