გიორგი ცობეხია: „ყველას ოპონენტი ივანიშვილის ოლიგარქიული რეჟიმია!“
„მიხეილ სააკაშვილის საქართველოში ჩამოსვლა ახალი პროცესების ინსპირაცია რომ იქნება, ცალსახაა და ვეჭვობ, ეს „ოცნებისთვის“ ხელსაყრელი იყოს. რაც შეეხება ოპოზიციას, აქ ბევრი გაურკვევლობაა არა მხოლოდ სრულიად ოპოზიციურ სპექტრში, არამედ მისსავე გუნდში. არ მგონია, ოპოზიციისთვის სააკაშვილის ჩამოსვლა არასასიკეთო ცვლილებებს მოასწავებდეს. მეტიც: ეს, გარკვეულწილად, შეცვლის არსებულ სტატიკურ მდგომარეობას. მეორე მხრივ, სააკაშვილის ფიგურა ბევრისთვის ასრულებს არასაჭირო პარტნიორის როლს, რაც ამომრჩევლის ნაწილში არსებული მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულებებით აიხსნება სააკაშვილის მიმართ“, _ აცხადებს „ქრონიკა+“-სთან ადვოკატი და ახალგაზრდა პოლიტიკოსი გიორგი ცობეხია, რომელიც თავდაპირველად ბოიკოტის მომხრე იყო, თუმცა ახლა ასე აღარ ფიქრობს.
რატომ დაკარგა ბოიკოტმა აზრი და, საერთოდ, ვინ დარჩა მოგებული 19 აპრილის შეთნხმებით _ „ოცნება“ თუ ოპოზიცია? _ „ქრონიკა+“ გიორგი ცობეხიას ესაუბრა:
_ გიორგი, დიდი ხანია, არ გვისაუბრია. აბა, რას ფიქრობ, პარლამენტში შესვლა ოპოზიციის სწორი გადაწყვეტილებაა?
_ ბოლო ჩვენი შეხვედრიდან დიდი დრო გავიდა და მიხარია, რომ ისევ მომეცა შესაძლებლობა, საზოგადოებას თქვენი გამოცემის საშუალებით ჩემი პოზიცია გავუზიარო.
თავდაპირველ ეტაპზე პარლამენტში შესვლა სწორი გადაწყვეტილება ნამდვილად არ იქნებოდა, თუმცა პროცესის მიმდინარეობისას გამოჩნდა, რომ სხვა უკეთესი გამოსავალი არ არსებობდა. ამაში, ბუნებრივია, დიდი როლი ითამაშა მიშელის დოკუმენტმა და, ზოგადად, ჩვენი დასავლელი პარტნიორების ჩარევამ თუ ინტერესმა.
ამის შემდეგ კი პროცესის განვითარება სხვა ალტერნატივას აღარ ტოვებდა, მით უფრო, იმის ფონზე, როცა ოპოზიციის პოზიციები, გარკვეულწილად, გაიყო. აქედან გამომდინარე, პარლამენტში შესვლა სწორი გადაწყვეტილებაა, მაგრამ ეს ბოიკოტის მნიშვნელობას არ აკნინებს.
_ რატომ?
_ ამ შედეგებამდე ოპოზიციის სწორმა და ერთიანმა სვლამ მიგვიყვანა.
_ ვთქვათ, ასეა, მაგრამ, როგორც მახსოვს, თავის დროზე, ბოიკოტის მომხრე იყავი და პარლამენტსაც არალეგიტიმურად მიიჩნევდი. დღეს პარლამენტი ლეგიტიმურია?
_ ლეგიტიმაცია მიღწეულად მხარეთა მიერ პროცესის შედეგების აღიარებით ვერ ჩაითვლება. პროცესი რომ ხარვეზიანი იყო, უდავოა. ამიტომ ლეგიტიმაციასთან დაკავშირებით ჩემი პოზიცია უცვლელია!
საერთოდ, ნამდვილად არასტანდარტული ვითარება გვაქვს. ერთი მხრივ, არალეგიტიმური პარლამენტი შევსებულია თითქმის სრულად, მეორე მხირვ კი „ოცნებას“ აქვს პოზიცია, რომ თუ ლეგიტიმაციის პრობლემა იყო, მაშინ ოპოზიციური პარტიების მიერ გადადგმული ნაბიჯი, რომელიც დაკავშირებულია პარლამენტში შესვლასთან, გარკვეულწილად. გაუგებარია, რაც ხელისუფლების ხელში ნამდვილად არგუმენტია. თუმცა ის წინაპირობები, რომელიც ოპოზიციის პარლამენტში შესვლას უძღოდა, ბუნებრივია, ხაზს უსვამს პარლამენტის ლეგიტიმურობასთან დაკავშირებულ დიდ კითხვის ნიშნებს.
რაც შეეხება ბოიკოტის მიმართ ჩემს დამოკიდებულებას, უმჯობესია, განვმარტო, რათა საზოგადოებას არ დარჩეს შთაბეჭდილება, რომ თითქოს საუბარია პოზიციების ცვლილებაზე.
პოლიტიკა და პოლიტიკური მოვლენები დროსა და სივრცეში მიმდინარე ცოცხალი პროცესია. პროცესის მიმდინარეობის დროს იქმნება გარემოებები, რომელიც მონაწილე პირებისგან სტრატეგიული ნაბიჯების გადადგმას საჭიროებს. თავდაპირველ ეტაპზე, როდესაც პროცესი იმგვარი იყო, სადაც ჩვენი დასავლელი პარტნიორებიც კი არ იყვნენ სრული ძალებით ჩართულნი, ბოიკოტი ერთადერთი სწორი გზა გახლდათ.
_ რისთვის?
_ თუნდაც იმისთვის, რომ დასავლელი პარტნიორების ჩართულობის მასშტაბები გაზრდილიყო, რაც მივიღეთ კიდეც.
მერე პროცესი სხვაგვარად წარიმართა _ დასავლელი პარტნიორების ჩართულობით, ვფიქრობ, მიღწეულ იქნა, მოცემულ შემთხვევაში, მსუბუქი მაქსიმუმი, რასაც ოპოზიცია ოლიგარქიულ რეჟიმთან ბრძოლის ესტაფეტაზე დამოუკიდებლად ვერ მიაღწევდა, მით უფრო მაშინ, როდესაც „ოცნების“ მიერ დადებული საჯარო პირობის არშესრულება სიახლე არ არის.
შეთანხმების გარდა, ბოიკოტის შედეგია ის დაინტერესებაც, რაც ჩვენმა პარტნიორებმა ჩვენი ქვეყნის უმწვავესი პოლიტიკური კრიზისის მიმართ გამოიჩინეს. შეთანხმების შემდეგ, მით უფრო, მაშინ, როდესაც ოპოზიციის მნიშვნელოვანი ნაწილი უკვე შევიდა პარლამენტში, ცალკეული დიდი თუ მცირე პარტიების მხირდან, არ ვფიქრობ, რომ გონივრული და სათანადო შეფასების პოლიტიკური სვლა შეიძლება იყოს.
ამიტომ ბოიკოტის ფუნქციას ამ ეტაპზე ამოწურულად ვხედავ და ახლა პარლამენტის ტრიბუნის ოპოზიციის პლაცდარმად ქცევის მოლოდინი მაქვს.
_ უფრო მეტად დამისაბუთე, ბოიკოტი, თავის დროზე, აქტუალური რატომ იყო და ახლა საჭირო რატომ აღარაა?
_ ამ კითხვას პასუხი ნაწილობრივ უკვე გავეცი, მაგრამ კითხვის მნიშვნელობიდან გამომდინარე, მეტი კონკრეტიზაცია უშინაარსო ნამდვილად არ იქნება. ოლიგარქიული რეჟიმის მიმართ, რომელსაც თავისუფლად შეუძლია ძალაუფლების შენარჩუნების მიზნით, საკუთარ აღშფოთებულ მოსახლეობას ტყვიები დაუშინოს და ამის ნათელი მაგალითი არის 20 ივნისის მოვლენები _ დათვის ტყვიებით დაცხრილული ახალგაზრდობა, მაკო გომური და სხვები, რომლებიც რეალურად რეჟიმის ლუსტრირების თვალსაზრისით, გარკვეულ სიმბოლიზმსაც კი ქმნიან. ყველაფერ ამის ფონზე, საზოგადოებაში არსებული პროტესტის მართვა რთულია, საჭიროა პროცესების პოლიტიკურად სწორად წარმართვა.
პარლამენტში შესვლასა და შედეგების აღიარებასთან დაკავშირებული უმწვავესი ნაბიჯი კი ბოიკოტი იყო. სამართლიანობისთვის უნდა აღინიშნოს, რომ პირველი, ვინც ამ მიმართულებით დაძრა პოლიტიკური პროცესი, ქალბატონი თაკო ჩარკვიანი გახლდათ, რომელმაც ცესკო-ს შენობასთან 31 ოქტომბრის დილის 04:00 საათზე, გავეშებული საპროტესტო აქციის მიმდინარეობისას, ტელეეთერით განცხადება გააკეთა. ბოიკოტს ჰქონდა ეფექტი, ეფექტი, რომელმაც, საბოლოო ჯამში, მნიშვნელოვანი რეფორმების განხოციელების შესაძლებლობებს ჩაუყარა საფუძველი და ალეკო ელისაშვილის „ჩაწიკწიკებული“ საარჩევნო კოდექსის იმედად არ დაგვტოვა.
შარლ მიშელის რეფორმების ჯგუფის სახელწოდებით ოპოზიციური საპარლამენტო ფრაქციის შექმნაც, გარკვეულწილად, მნიშვნელოვანი მოვლენაა და ევროსაბჭოს პრეზიდენტის, როგორც ინსტიტუციის მხრიდან, კიდევ უფრო მეტი ყურადღების მიპყრობის საშუალებას აძლევს ჩვენი ქვეყნის საპარლამენტო ცხოვრებას. თუმცა ბუნებრივია, რომ ბოიკოტის გარეშე მსგავსს შედეგებზე ოპოზიციას გაუჭირდებოდა საუბარი და მხოლოდ პროტესტით ფონს ვერ გავიდოდით იმ ძალასთან, რომლისთვისაც დეკომოკრატიული ღირებულებები მხოლოდ პოლიტიკური მესიჯების დეკლარირების პროცესში გამოსაყენებელ ტერმინოლოგიას წარმოადგენს და მთავარი ხაზი ძალაუფლების ნებისმიერ ფასად შენარჩუნებაზე გადის.
მიშელის დოკუმენტმა შესაძლებელი გახდა ისეთი უმნიშვნელოვანესი საკითხის მოგვარებაც, როგორიცაა პოლიტპატიმრების განთავისუფლება და ასევე გირაოსთან დაკავშირებული უპრეცედენტო მოვლენა, როდესაც ევროსაბჭომ გადაიხადა გირაო ნიკანორ მელიას თავისუფლებისთვის.
ეს პროცესი ცალსახად ისტორიული მნიშვნელობის დეტალებისგან შედგება და ბოიკოტის გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა, მსგავსი ისტორიული დეტალები შემოჭრილიყო ქართულ პოლიტიკურ ცხოვრებაში, მაგრამ ყველაფერს აქვს რესურსი. რესურსი ამოწურვადია და სწორედ ასე ამოიწურა ბოიკოტის რესურსიც, ვფიქრობ, მაქსიმალური შედეგებით.
ეს იყო ცალსახად წარმატებული პოლიტიკური სვლა, რომელიც ერთიანმა ოპოზიციამ განახორციელა.
დიახ, ვნახეთ პოზიციების გაყოფა, იყო ურთიერთდაპირისპირებაც, თუმცა ჯამში, პროცესი შედეგების პირვანდელი ტალღის თვალსაზრისით, წარმატებულად უნდა შეფასდეს.
შეთანხმების სხვა პუნქტების ჯეროვან განხორციელებასა და ოპოზიციური ბანაკის მოქმედებებზე ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული და შედეგის მთავარი განმსაზღვრელი პარლამენტში, პარლამენტსგარეთ თუ ჩვენს დასავლელ პარტნიორებთან მუშაობისას. ამ შედეგს კი მოუთმენლად ველით თითოეული ჩვენგანი, ვინც ქვეყნის დემოკრატიული განვითარებისა და დასავლური ღირებულებების გულმხურვალე მხარდამჭერები ვართ.
ამ რეფორმების ტალღაზე იქნება დამოკიდებული სახელმწიფოს დემოკრატიული განვითარება, ქვეყნის ევროატლანტიკური მიმართულებით ჯეროვანი სვლა და ყოველი შემდგომი არჩვენების ხარისხი.
ამიტომ, ყურადღებით ვადევნებ თვალს ოპოზიციის თითოეულ ნაბჯის და მიმაჩნია, რომ ოპოზიციას პროცესების წარმართვის უნიკალური შესაძლებლობა პირველად აქვს.
_ გიორგი, 19 აპრილის შეთანხმებით მოგებული „ოცნება“ დარჩა თუ ოპოზიცია?
_ ჩემი ღრმა რწმენით, მოგებული ოპოზიცია და საზოგადოებაა.
_ ეს როგორ?
_ როდესაც 21-ე საუკუნეში ქვეყნის ხელისუფლება, პრაქტიკულად, აღიარებს პოლიტიკური მართლმსაჯულებას, ამასთან, აღიარებს, რომ ქვეყნაში ჰყავს პოლიტპატიმრები, როდესაც აღიარებს, რომ საარჩევნო კანონმდებლობა ხარვეზიანია, როდესაც აღიარებს, რომ საარჩევნო ადმინისტრაცია პოლიტიკურად მართულია, რომ სასამართლო დაუყოვნებლივ რეფორმირებას საჭიროებს და თანაც ტოვებს ვადამდელი არჩევნების ჩატარების სრულიად რეალურ შესაძლებლობას, ასეთი ხელისუფლება ფლუსტრირებულია და ამ პროცესში გამარჯვებული ვერ იქნება, რაც უნდა ომახიანი „ორატორ-ჯამბაზები“ წარმოგვიჩინოს ტელეეკრანებზე. ამიტომ 19 აპრილის შეთანხმებით ცალსახაა, რომ რეჟიმი შერყეულია და ეს ივანიშვილის მმართველობის სწრაფ დასასრულს მოასწავებს.
_ თუ ოპოზიცია ბოლომდე იბრძოლებდა, ანუ იმ პირობებს არ დასთანხმდებოდა, რაც მიშელის დოკუმენტშია, მოვლენები როგორ განვითარდებოდა?
_ რთულია ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა. ეს, გარკვეულწილად, ალტერნატიული ისტორიის აღწერას ჰგავს, სადაც პეპლის ეფექტის გათვალისწინება ურთულესია, თუმცა მთავარი საკითხი კითხვის ფორმულირებასთან დაკავშირებით ჩემში წარმოშობილი მცირე პროტესტია.
_ კითხვის დასმა ჩემი უფლებაა…
_ დიახ, მაგრამ არ ვფიქრობ, რომ ოპოზიციამ ბოლომდე არ იბრძოლა ან ახალა არ განაგრძობს ბრძოლას. კითხვაში ბრძოლის თქვენეული სტრატეგია, რომელსაც ბოლომდე ბრძოლას უწოდებთ, უკვე განსაზღვრული გაქვთ. მე კი მიმაჩნია, რომ პოლიტიკაში მყოფი ლიდერების მთავარი პასუხისმგებლობა სწორედ ის გახლავთ, რომ მშვიდობიანი პოლიტიკური პროცესები წარმართონ, ნებისმიერი განვითარება შეიძლება წარმოვიდგინოთ შეთანხმების მიუღწევლობის პირობებში, მაგალითად, ის, რომ „ოცნება“ გააგრძელებდა დამოუკიდებელ პოლიტიკურ ცხოვრებას და შეეცდებოდა, შემდგომ არჩევნებამდე ეთამაშა ღია კარის პოლიტიკა ოპოზიციონერ დეპუტატებთან მიმართებით. ასევე წარმოუდგენელი ვერ იქნებოდა აჯანყების საფრთხე, მით უფრო მაშინ, როდესაც ივანიშვილის რეჟიმის მიმართ საპროტესტო ტალღა ყოველდღიურად ღვივდება ჩვენს მოსახლეობაში.
_ კარგი, მაგრამ 19 აპრილი ოპოზიციის დაშლის დასაწყისი თარიღი ხომ არაა?
_ ვფიქრობ, რომ არა. არა იმიტომ, რომ ოპოზიცია ერთმანეთზე გიჟდება, უბრალოდ, დაშლა პირობითი ცნებაა, მოცემულ შემთხვევაში, ოპონენტი ყველას ერთი ჰყავს და ეს ივანიშვილის ოლიგარქიული რეჟიმია. ამიტომ არ ვფიქრობ, რომ ოპოზიციას, მინიმუმ, საჭირო დროს ერთობლივი გადაწყვეტილების შესაძლებლობა ან სურვილი არ ექნება. პოლიტიკა ნებასურვილზე ნაკლებადაა აგებული. ამიტომ სტრატეგიულ გაერთიანებას, მათ შორის, ოპოზიციაში განსხვავებული პარტიების მხრიდან არ გამოვრიცხავ.
_ ისე, რატომ ერჩის, მაგალითად, გიორგი ვაშაძე მიხეილ სააკაშვილს და საერთოდ, ენმ-ს?
_ არ მიმაჩნია, რომ ვაშაძე სააკაშვილს ერჩის. გიორგი ვაშაძე ცდილობს, თავად შესთავაზოს საზოგადოებას პოლიტიკური ალტერნატივა თავისი და თავისი გუნდის სახით. ეს ძალიან ამბიციური ნაბიჯია, თუმცა ამის უფლება ლეგიტიმურად აქვს. იგი ცდილობს, დამოუკიდებელი მოთამაშის სტატუსით განახორციელოს ოპერირება პოლიტიკურ სივრცეში და ეს ახლა არ დაუწყია. „ნაციონალური მოძრაობისგან“ დისტანცირების ერთ შესაძლებლობასაც არ უშვებდა ვაშაძე და მისი გაგება ამ საკითხში შესაძლებელია.
_ დღეს რა უფრო მნიშვნელოვანია _ ოპოზიციის ერთიანობა თუ ენმ-სთვის მთავარი პოზიციური პარტიის სტატუსის ჩამორთმევა?
_ მთავარი ოპოზიციური პარტიის სტატუსი მნიშვნელოვანი ენმ-ის ამომრჩევლისთვისაა, სხვა შემთხვევაში, ქვეყნის მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობისთვის პოლიტიკურ ველზე მნიშვნელოვანია სიახლე, ახალი ძალები და ახალი სახეები. ამიტომ ენმ-ის სტატუსი დღეს ერთია _ ეს პარტია ობიექტურად ოპოზიციურ ველზე დიდი მოთამაშეა, თუმცა ცხადია, იმას არ ნიშნავს, რომ რეჟიმთან ბრძოლაში ენმ-ს მარტოს შეუძლია წარმატების მიღწევა. ამ ფორმულამ უკვე რამდენჯერმე მარცხი განიცადა, რის გამოც ოპოზიციური ერთობისკენ სვლა ბუნებრივია, ურთიერთკომპრომისები აუცილებელი და თანაც გარდაუვალი პროცესია.
_ ის ლიდერები, რომლებმაც შეთანხმებას მელიას განთავისუფლებამდე მოაწერეს ხელი, „ოცნებასთან“ გარიგებაში შევიდნენ?
_ გარიგება „ოცნებასთან“? _ არა, ასე ვერ ვიტყოდი. ეს, უბრალოდ, იყო სტრატეგიული ნაბიჯი, რომლითაც ოპოზიცია, თავისი აზრით, იღებს რეფორმების იმგვარ გარანტიას, რომლის დარღვევაც „ოცნებას“ ბევრად გაუჭირდება.
_ ვთქვათ, ადგილობრივ არჩევნებში „ოცნებამ“ 43 პროცენტზე მეტი აიღო, ე. ი., ოპოზიცია 2024-მდე დაპაუზდება?
_ „ოცნების“ მიერ 43%-ზე მეტის აღებას ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზე, პირადად მე, გამოვრიცხავ, თუმცა თუ ასე მოხდა, ამ შემთხვევაში, ოპოზიციისთვის პროცესები ცალსახად გართულდება და ყველა მათგანს მოუწევს მათ სამოქმედო სტილზე დაფიქრება. ერთი მხრივ, შესაძლოა, ოპოზიციაში დიდი გადათამაშების საფუძველიც გახდეს, მაგრამ ბუნებრივია, ჩემთვის მთავარი ამოცანა „ოცნების“ ხელისუფლების ცვლილებაა. ამიტომ ტერმინ „დაპაუზების“ ნაცვლად გამოვიყენებდი ტერმინ „ცვლილებებს“. ადგილობრივ არჩევნებში „ოცნების“ მიერ 43%-ის აღება იქნება დიდი სიგნალი საზოგადოების მხრიდან, რომ ოპოზიცია საჭიროებს დიდ გადახალისებას.
_ გიორგი, ხომ არ ფიქრობ, რომ დასავლეთი „ოცნებასაც“ უგორებს კოჭს და ოპოზიციასაც?
_ დასავლეთ, ჩემი ღრმა რწმენით, ქვეყნის დემოკრატიული განვითარების ჯერ კიდევ არსებულ შესაძლებლობას უგორებს კოჭს და არა _ რომელიმე კონკრეტულ მხარეს. ჩვენი პარტნიორებისთვის მნიშვნელოვანია სტაბილური, დემოკრატიული და დამოუკიდებელი სახელმწიფო ინსტიტუტები, რაც იმას ნიშნავს, რომ დასავლეთი ჩენი ქვეყნის მოსახლეობის ნებას უგორებს კოჭს და ცდილობს, პროცესი დემოკრატიულ სივრცეში ჩატოვოს. ეს კი მათთვის საქართველოს სტრატეგიულ მნიშვნელობაზე და მათ ჩვენ მიმართ დამოკიდებულებაზე მეტყველებს.
სწორი დროა რეფორმებისთვის და ამ მომენტის ხელიდან გაშვება ოპოზიციის მხრიდან სწორი არ იქნებოდა.
_ მიხეილ სააკაშვილი საქართველოში რომ ჩამოვიდეს, ეს მხოლოდ „ოცნებას“ არ უნდა თუ ოპოზიციასაც?
_ მიხეილ სააკაშვილის საქართველოში ჩამოსვლა ახალი პროცესების ინსპირაცია რომ იქნება, ცალსახაა და ვეჭვობ, ეს „ოცნებისთვის“ ხელსაყრელი იყოს.
რაც შეეხება ოპოზიციას, აქ ბევრი გაურკვევლობაა არა მხოლოდ სრულიად ოპოზიციურ სპექტრში, არამედ მისსავე გუნდშიც. არ მგონია, ოპოზიციისთვის სააკაშვილის ჩამოსვლა არასასიკეთო ცვლილებებს მოასწავებდეს. მეტიც: ეს, გარკვეულწილად, შეცვლის არსებულ სტატიკურ მდგომარეობას.
მეორე მხრივ, სააკაშვილის ფიგურა ბევრისთვის ასრულებს არასაჭირო პარტნიორის როლს, რაც ამომრჩევლის ნაწილში არსებული მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულებებით აიხსნება სააკაშვილის მიმართ.
_ რა კითხვები გაქვთ ივანიშვილთან და, მაგალითად, გიორგი ვაშაძესთან?
_ ივანიშვილს მხოლოდ ერთს ვკითხავდი: როდის დაუბრუნდება თავის დედასამშობლო რუსეთს და როდის წავა ქართული პოლიტიკიდან საბოლოოდ?
რაც შეეხება გიორგი ვაშაძეს, მას აუცილებლად ვკითხავდი, როგორ წარმოუდგენია პოლიტიკური ინსტებლიშმენტის გაახალგაზრდავება და რა ნაბიჯებს გადადგამდა ან გადადგამს საამისოდ?
_ „ოცნება“ ისეთ საარჩევნო ცვლილებებს გაატარებს, რაც ოპოზიციისთვის მომგებიანი იქნება?
_ „ოცნება“ თავისთავად ასეთი ცვლილების გამტარებელი არაა, თუმცა ოპოზიციის როლი და ფუნქციაც სწორედ ის არის, რომ საერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად განახორციელოს პოლიტიკური ზეწოლა „ქართულ ოცნებაზე“, რითიც ამ უკანასკნელმა მიშელის დოკუმენტით ნაკისრი ვალდებულებები უნდა შეასრულოს.
_ ბოლოს, გიორგი, რისი იმედი გაქვს?
_ მომავლის, ახალი (ჩემი) თაობის ლიდერების! ქართულ პოლიტიკას აქვს თვისი სპეციფიკური შრეები, სატელევიზიო თუ მედია ბაზრის ისეთი გადანაწილება, რომელიც ხშირად წინასწარაა განსაზღვრული კონკრეტული პირებისთვის. ეს ახალი თაობის პოლიტიკოსებს ხელს უშლის, რაც არ გახლავთ მხოლოდ ჩემგან დაფიქსირებული პოზიცია.
ბევრი ახალგაზრდა ეჯახება ასეთ მიდგომებს. 30 წელია, პოლიტიკაში სახეები, პრაქტიკულად, არ იცვლება, ან მხოლოდ ხელოვნურად. ეს ბუნებრივია, გარკვეულ დაღს ასვამს არსებულ ვითარებას.
ვანო პავლიაშვილი