„უკრაინული მხარე არ მოითხოვს საქართველოსგან „მეორე ფრონტის“ გახსნას“
მიხეილ ხაჩიძე
უკრაინა-საქართველოს ურთიერთობებში ბზარი გაჩენილია და ეს მხოლოდ აისბერგის მწვერვალია. ჩვენი ქვეყნის ხელისუფლების ქმედებებმა მეგობარ და პარტნიორ სახელმწიფოსთან ყველა სახის მასშტაბური დაზიანება მოახერხა.
მაშინ, როდესაც ვილნიუსის სამიტი კარზეა მომდგარი, საქართველო უკრაინასთან ერთად ნატოში გაწევრიანებაზე აქტიურ მოლაპარაკებებს უნდა მართავდეს, ამ დროს კი ირაკლი ღარიბაშვილი ბრატისლავაში სამიტზე ნატოს ბრალეულობებზე ლაპარაკობს.
„ქრონიკა+“-მა ექსკლუზიური ინტერვიუ ჩაწერა ცნობილ უკრაინელ ანალიტიკოს ვიქტორ სავინოკთან. ის ფიქრობს, რომ არ გამოირიცხება დასავლეთის მიერ საქართველოს ხელისუფლების წევრების დასანქცირება. შესაძლოა, უვიზო რეჟიმსაც საფრთხე დაემუქროს.
რას უნდა ველოდოთ, რისი უნდა გვეშინოდეს და რა იმედებს უნდა ვამყარებდეთ დასავლეთის პოლიტიკურ პარტნიორებზე? _ ამ და სხვა საკითხების პროგნოზი ჩვენს ვრცელ მასალაში.
ცნობისთვის: ვიქტორ სავინოკი არის უკრაინელი საერთაშორისო პოლიტოლოგი, რომელიც სპეციალიზებულია გერმანულენოვანი სახელმწიფოებისა და ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების შესწავლაში. 2016 წელს დაამთავრა კიევის ტარას შევჩენკოს ეროვნული უნივერსიტეტის საერთაშორისო ურთიერთობების ინსტიტუტი საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალობით, მაგისტრის ხარისხით და გერმანული ენიდან თარგმანის სპეციალობით. 2018 წლის სექტემბრიდან 2019 წლის ოქტომბრამდე მუშაობდა რეცენზენტად უკრაინის რადიოს გერმანულენოვანი მაუწყებლობის განყოფილებაში (უკრაინის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეროვნული კომპანიის ნაწილი). 2019 წლის ოქტომბრიდან მუშაობს დისერტაციაზე გერმანიის საგარეო პოლიტიკაზე რუსეთის მიმართ ანგელა მერკელის კანცლერობის დროს, ლუბლიანის მარია კიური-სკლოდოვსკაიას უნივერსიტეტში (პოლონეთი). 2022 წლის იანვრიდან ის ასევე არის პოზნანის (პოლონეთი) დასავლეთის ინსტიტუტის ანალიტიკოსი, ეს გახლავთ ერთ-ერთი მთავარი პოლონური კვლევითი ცენტრი საერთაშორისო პოლიტიკის სფეროში.
_ ვიქტორ, როგორ შეაფასებდით საქართველოსა და უკრაინის ახლანდელ ურთიერთობებს, რისკებს, გამოწვევებს, საფრთხეებს, კავშირებს?
_ ორივე ქვეყანა ესაზღვრება რუსეთის ფედერაციას და გრძნობს მისი რევიზიონისტული საგარეო პოლიტიკის შედეგებს. ორივე სახელმწიფოს, სამწუხაროდ, რუსეთთან კონფლიქტების ხანგრძლივი ისტორია აქვს და უკრაინელი ხალხი და სახელმწიფო ამჟამად განიცდის რუსეთის სასტიკ, ფართომასშტაბიან შემოჭრას. დაბოლოს, ორივე მხარე ეკუთვნის აღმოსავლეთ პარტნიორობას და აცხადებს მომავალში ევროკავშირში გაწევრიანების განზრახვას. როგორც უკრაინის, ისე საქართველოს ევროპულ პერსპექტივას ოფიციალური ბრიუსელიც აღიარებს. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ორივე მხარეს სალაპარაკო აქვს და, რუსული აგრესიის მიუხედავად, თანამშრომლობის არხები ღია რჩება. სამწუხაროდ, უნდა აღინიშნოს, რომ ეს პოტენციალი არ გამოიყენება. მეტიც, სინანულით უნდა აღინიშნოს, რომ პოლიტიკური დიალოგისა და დიპლომატიური კონტაქტების ტრადიციული არხებიც კი არ მუშაობს ისე, როგორც უნდა მუშაობდეს. ჯერ ერთი, საუბარია პოლიტიკური დიალოგის ძალიან დაბალ დონეზე. ქართული მხარის უარყოფითმა რეაქციამ ექსპრეზიდენტ სააკაშვილის უკრაინის ეროვნულ საინვესტიციო საბჭოში დანიშვნაზე გამოიწვია კონტაქტების პრაქტიკული გაყინვა უმაღლეს დონეზე. საქართველოს ლიდერების ბოლო ვიზიტი უკრაინაში 2021 წელს შედგა. შემდეგ, მაგალითად, მოქმედმა პრემიერ-მინისტრმა მონაწილეობა მიიღო ყირიმის პლატფორმის სამიტში. თუმცა რუსული ფართომასშტაბიანი შემოჭრის დაწყების შემდეგ არც ვოლოდიმირ ზელენსკი და არც უკრაინის ხელისუფლების წარმომადგენლები არ იმყოფებოდნენ საქართველოში და არც ქართველი ოფიციალური პირები _ უკრაინაში (გარდა პარლამენტის თავმჯდომარისა, რომელიც 2022 წლის აპრილში ეწვია უკრაინას). ამ ფონზე, კიდევ უფრო შემაშფოთებელია პრეზიდენტ ზურაბიშვილის გასული წლის ზაფხულით დათარიღებული განცხადება, რომ ხელისუფლებამ მას კიევში ვიზიტის ნებართვა არ მისცა.
მეორეც, პრობლემატური რჩება დიპლომატიური კონტაქტების საკითხი. 2022 წლის მარტიდან, როცა უკრაინის მისიის მაშინდელი ხელმძღვანელი იჰორ დოლგოვი ქართველ მოხალისეებთან დაკავშირებული სკანდალის ფონზე კიევში გაიწვიეს, თბილისს უკრაინის ელჩი არ ჰყოლია. უკრაინაში საქართველოს მოქმედი ელჩის, ბატონი ზაქარაშვილის წონა უკრაინის ხელისუფლებისთვისაც დილემაა. კიევში დანიშვნამდე ის იყო საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს პოლიტიკური დირექტორი. ანუ მისი უკრაინელი კოლეგა თბილისში წოდებით მაინც უნდა გაუტოლდეს მას. თუმცა, პოლიტიკურ დიალოგში ზემოაღნიშნული პრობლემებისა და სხვა უარყოფითი პუნქტების გათვალისწინებით, უკრაინული მხარე აშკარად არ არის მზად ასეთი მაღალი სტატუსის მქონე წარმომადგენლის საქართველოს დედაქალაქში გაგზავნისთვის. შესაბამისად, უკრაინული მხრიდან თბილისში ამჟამად მხოლოდ დროებითი წარმომადგენელი იმყოფება.
_ როგორ აღიქმება უკრაინაში საქართველოს ხელისუფლების პოლიტიკური განცხადებები თუ ქმედებები?
_ სამწუხაროდ, ქართული მხარის არაერთი განცხადება და ქმედება უკრაინასთან, რუსეთის აგრესიასთან, სანქციების პოლიტიკასთან და ევროკავშირთან და ნატოს განზომილებებთან დაკავშირებით იწვევს, სულ მცირე, გაუგებრობას (ზოგიერთ შემთხვევაში კი იმედგაცრუებას) უკრაინელ პოლიტიკოსებში, ანალიტიკოსებსა და ფართო საზოგადოებაში. ზოგადად, იმის გათვალისწინებით, რომ საქართველო 2008 წელს გახდა რუსული აგრესიის მსხვერპლი და 1990-იანი წლების დასაწყისიდან იტანჯებოდა რუსეთის ფარული ჩარევით, უკრაინაში ცნობილი იყო, ერთი მხრივ, რომ ქართველები არცთუ ისე კეთილგანწყობილნი იყვნენ რუსების მიმართ. და მეორეს მხრივ, მნიშვნელოვანი მიჯაჭვულობა ჰქონდათ უკრაინელებთან. შესაბამისად, 2022 წლის 24 თებერვალს რუსეთის ფართომასშტაბიანი შემოჭრის ესკალაციამ უკრაინული მხარისგან მნიშვნელოვანი მოლოდინი შექმნა ქართული მხარის მიმართ. ამ მოლოდინებიდან მხოლოდ ერთი გამართლდა სრულად _ ქართველები მართლაც თბილად და ღიად მიესალმებიან უკრაინელ ლტოლვილებს და საქართველოს ქალაქებში ბევრი უკრაინული დროშა და პროუკრაინული ლოზუნგი გამოჩნდა. ამისთვის ქართველი ხალხი იმსახურებს პატივისცემასა და მადლიერებას. მადლობის ღირსია საქართველოს მოქალაქეების მიერ გაწეული ჰუმანიტარული და ფინანსური დახმარებაც. და, რა თქმა უნდა, არ შეიძლება დიდი მადლიერებით არ აღვნიშნოთ ქართველი მოხალისეები, რომლებიც ამჟამად იცავენ უკრაინას მკვლელი რუსული აგრესიისგან. სამაგიეროდ, სამწუხაროდ, მოლოდინი არ გამართლდა საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან უკრაინის მხარდაჭერის შესახებ უფრო მკაფიო პოზიციის შესახებ. და მიუხედავად იმისა, რომ ქართულმა მხარემ დაგმო რუსეთის კრიმინალური შემოჭრა და მხარი დაუჭირა გაეროს ყველა შესაბამის რეზოლუციას, პრაქტიკულად, რუსეთის ფედერაციის უკრაინაზე გავრცელებული თავდასხმის ესკალაციის შემდეგ, ოფიციალურ კიევსა და თბილისს შორის იყო უთანხმოება რამდენიმე საკითხში. მნიშვნელოვანი საკითხები, რომელთა გასაღები მოსკოვის წინააღმდეგ სანქციების პოლიტიკაა, თავდაცვის დახმარება, ევროკავშირთან და ნატოსთან თანამშრომლობა, ასევე საქართველოს პოლიტიკა რუსეთის მიმართ.
_ როგორ შეცვალა საქართველოს ურთიერთობა უკრაინასთან ამ სფეროებში არსებულმა უთანხმოებამ? რასთან შეიძლება იყოს ეს დაკავშირებული?
_ როგორც უკვე აღინიშნა, ფაქტია, რომ უკრაინულ მხარეს დიდი მოლოდინი ჰქონდა საქართველოს პოზიციასთან დაკავშირებით რუსეთის ფართომასშტაბიანი შემოჭრის დაწყებიდან. მოსალოდნელი იყო, რომ საერთო მტრის განცდა და ევროპული და ევროატლანტიკური ინტეგრაციის საერთო მიზნები წინა პლანზე წამოვიდოდა. ამიტომ, თუ, მაგალითად, საუბარია სანქციების პოლიტიკაზე, მაშინ ოფიციალური კიევი აშკარად ელოდა, რომ უკრაინაში რუსეთის ფართო შეჭრის ესკალაციის შემდეგ, თბილისი ან საკუთარ სანქციებს დააწესებდა რუსეთის ფედერაციის წინააღმდეგ, ან შეუერთდებოდა დაწესებულ შეზღუდვებს, რომლებიც ევროკავშირმა გასული წლის 24 თებერვლიდან თითქმის თავიდანვე შემოიღო. ევროპულ სანქციებთან შეერთების მექანიზმი, სხვათა შორის, გათვალისწინებულია როგორც უკრაინის, ისე საქართველოს ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებისთვის. ამიტომ ამ შეზღუდვებთან შეერთების გადაწყვეტილება არის არა მხოლოდ სოლიდარობის გამოვლინება უკრაინასთან, რომელიც ებრძვის სასტიკ რუს დამპყრობლებს, არამედ საგარეო პოლიტიკური კოორდინაციის გამოხატულებაა.
როგორც უკვე აღვნიშნეთ, უკრაინული მხარე ამ საკითხებში უფრო თანმიმდევრულ ნაბიჯებს ელოდა ოფიციალური თბილისისგან. ამიტომ ეროვნულ დონეზე დანერგილი შეზღუდვების პრაქტიკული არარსებობა კიევში გაუგებრობას იწვევს. დარწმუნებული ვარ, რომ თბილისის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ თუნდაც მინიმალური შეზღუდვების შემოღება კარგი სტიმული იქნება დიალოგისთვის როგორც საქართველოსა და უკრაინას შორის, ასევე საქართველოსა და ევროკავშირსა თუ შეერთებულ შტატებს შორის.
ამავდროულად, ცალკე ამბავია პოლიტიკური დაპირისპირება მიხეილ სააკაშვილის როლთან უკრაინულ სოციალურ-პოლიტიკურ დისკურსში და მისი ამჟამინდელი პატიმრობა საქართველოში, რაც, საბოლოო ჯამში, ასევე ამძიმებს ისედაც რთულ ურთიერთობებს კიევისა და თბილისის მთავრობებს შორის.
_ პრეზიდენტმა ზელენსკიმ საქართველოს პრემიერ-მინისტრს მოლდოვაში ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების სამიტზე ხელიც კი არ ჩამოართვა. ეს რამე სახის შეტყობინებას ნიშნავს?
_ მიუხედავად იმისა, რომ გასულ წელს დაწყებულ ევროპის პოლიტიკური თანამეგობრობის (EPჩ) სამიტს საკმაოდ დეკლარაციული მნიშვნელობა აქვს, შარშან პრაღაში და წლევანდელ შეხვედრას მოლდოვაში სერიოზული სიმბოლური ასპექტი აქვს. აქედან გამომდინარე, ვოლოდიმირ ზელენსკის პირადი მონაწილეობა ამ ღონისძიებაში ნამდვილად უაღრესად მნიშვნელოვანია. დიპლომატიისა და ზოგადად საგარეო პოლიტიკის სფეროში ნებისმიერი დეტალი შეიძლება იყოს მნიშვნელოვანი. ხელის ჩამორთმევის არარსებობა, რაც თქვენ ახსენეთ, სწორედ ისეთ ასპექტებს განეკუთვნება, რომლებსაც დიპლომატიურ პრაქტიკაში პროტოკოლურ დემონსტრაციებს უწოდებენ. ისინი შეიძლება იყოს როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი. ამ კონტექსტში ხელის ჩამორთმევის არარსებობა არის უფრო მეტი, ვიდრე აშკარა სიგნალი როგორც ოფიციალური კიევის მიერ თბილისთან დიალოგის შეფასების, ასევე უკრაინა-საქართველოს ურთიერთქმედების ზოგადი მდგომარეობის შესახებ. ეს მოსალოდნელი იყო, რადგან კიევს არ შეეძლო, ნათლად არ გამოეხატა იმედგაცრუება ქართული მხარის არაერთი გადაწყვეტილებით, პირველ რიგში, რუსეთთან ურთიერთქმედების შესახებ. მეორე მხრივ, იმის გათვალისწინებით, რომ მხარეებს ჯერ კიდევ აქვთ ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანების შანსი, კიევმა და თბილისმა მთლიანად არ უნდა „დაწვან ხიდები“. იმედი მაქვს, ამას ორივე ქვეყნის მმართველი წრეები ხვდებიან.
_ საქართველოში ოპოზიცია და საზოგადოების კრიტიკული ნაწილი საქართველოს ხელისუფლებას პრორუსულს უწოდებს. მათ მიაჩნიათ, რომ ხელისუფლების პოლიტიკა ხშირ შემთხვევაში იმეორებს რუსულ ნარატივს. როგორ აღიქმება ეს ყოველივე უკრაინულ საზოგადოებაში?
_ როგორც უკვე აღვნიშნეთ, უკრაინის ხელისუფლება, დიდი ალბათობით, ეყრდნობოდა ქართველი კოლეგების უფრო თანმიმდევრულ კურსს რუსეთის მიმართ ფართომასშტაბიანი რუსული შემოჭრის დაწყების შემდეგ. იგივე ეხება უკრაინულ საზოგადოებას. ახლა კიდევ ერთხელ შეგვიძლია განვაცხადოთ, რომ ეს მოლოდინი არ გამართლდა.
ცოტა ხნის წინათ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა განაცხადა, რომ რუსეთის ფედერაციის წინააღმდეგ სანქციების შემოღება ეკონომიკურ კატასტროფას ნიშნავს. ეს მოტივები გასაგებია, მაგრამ პოლიტიკა არა მხოლოდ ეკონომიკური ინტერესებია, არამედ გარკვეული ღირებულებებიც. უკრაინა აგრძელებს ბრძოლას, ღებულობს არა მხოლოდ ეკონომიკურ ზარალს, არამედ ყოველდღიურად იხდის ფასს თავისი ჯარისკაცების სიცოცხლით, მათ შორის, იმ ფასეულობებით, რომლებიც მას იცავს. ანალოგიურად, დასავლეთის ქვეყნები რუსეთის ფედერაციის წინააღმდეგ სანქციების დაწესებით და კიევის ფინანსური, სამხედრო და ჰუმანიტარული კუთხით მხარდაჭერით აჩვენებენ, რომ ღირებულებები, საბოლოო ჯამში, უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ეკონომიკური ინტერესები. ასე რომ, ამ ფონზე უცნაურად გამოიყურებოდა საქართველოს პრემიერ-მინისტრის განცხადება მოლაპარაკების მაგიდასთან დაჯდომის აუცილებლობის შესახებ, რომელიც კახოვკის ჰესზე მომხდარი სტიქიის დღეს გაკეთდა. საქართველოს ტერიტორიის ნაწილიც ხომ რუსეთის ფედერაციის მიერ არის ოკუპირებული, ამიტომ ქართულმა მხარემ კარგად იცის, როგორ გამოიყურება რუსეთის საოკუპაციო რეჟიმი.
ამავე დროს, საქართველოს ხელისუფლება ამტკიცებს, რომ ისინი არ ეხმარებიან რუსებს დასავლური სანქციების გვერდის ავლით. ამასთან, ეკონომიკური სტატისტიკა მიუთითებს ვაჭრობის მოცულობის მნიშვნელოვან ზრდაზე თავად რუსეთის ფედერაციასთან და ევრაზიული კავშირის ქვეყნებთან. ეს გვაძლევს ეჭვს, რომ, ოფიციალური განცხადებების მიუხედავად, საქართველოს ტერიტორია მაინც გამოიყენება რუსული „პარალელური იმპორტისთვის“, რაც დასავლეთის მიერ დაწესებული შეზღუდვების მიუხედავად, რუსებს სანქცირებული საქონლის შემოტანის საშუალებას აძლევს. რა თქმა უნდა, რუსული აგრესიის პირობებში უკრაინული საზოგადოება იმედგაცრუებით რეაგირებს საქართველოდან ამგვარ ამბებზე. უკრაინელი დამკვირვებლების, რბილად რომ ვთქვათ, გაოცება გამოიწვია ქართული მხარის მიერ რუსების მიღებამ.
_ დღეს საქართველო უკრაინის გვერდით უნდა იდგეს ოკუპანტის წინააღმდეგ აქტიურ ომში, თუმცა საქართველოს ხელისუფლება ამას აშკარად არ აკეთებს…
_ აუცილებელია, იმით დავიწყოთ, რომ უკრაინული მხარე არ მოითხოვს საქართველოსგან „მეორე ფრონტის“ გახსნას, რაზედაც ცოტა ხნის წინათ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ისაუბრა. უკრაინის შეიარაღებული ძალები ახლა ყველაფერს აკეთებენ იმისთვის, რომ რუსეთის არმიას, ყოველ შემთხვევაში, საშუალოვადიან პერსპექტივაში, არ შეეძლოს რაიმე აგრესიული ქმედება რომელიმე მეზობელი სახელმწიფოს წინააღმდეგ. და თუ გადავხედავთ უკრაინის გენერალური შტაბის სტატისტიკას, ეს ამოცანა ძალიან კარგად არის შესრულებული. ეს ნიშნავს, რომ ამჟამად საქართველოში რუსეთის ახალი შემოჭრის უშუალო საფრთხე არ არსებობს. შესაბამისად, უკრაინული მხარე ოფიციალური თბილისისგან უფრო აქტიურ პოზიციას მოელოდა თავდაცვის დახმარებისა თუ უკრაინელი სამხედროების მომზადების საკითხებში. თუ ვსაუბრობთ უკრაინის მოლოდინებზე ომისგან, მაშინ, პირველ რიგში, ეს არის უკრაინის ყველა ტერიტორიის განთავისუფლება რუსებისგან, მათ შორის, ყირიმისა და სევასტოპოლის, და მეორეც, რუსეთის გრძელვადიანი დასუსტება, რაც ნიშნავს მის უუნარობას, აკონტროლოს ან არსებითად ჩაერიოს მეზობელ სივრცეებში, რომელსაც ეკუთვნის უკრაინაც და საქართველოც. ამიტომ გასაკვირი არ არის პრეზიდენტ ზურაბიშვილის განცხადება, რომ უკრაინის გამარჯვების შემთხვევაში რუსეთის ჯარებმაც უნდა დატოვონ ოკუპირებული საქართველოს ტერიტორიები _ აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი. ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ასევე მიანიშნა მოლდოვაში EUP-ის სამიტზე, _ ის ელის, რომ რუსები დნესტრის ოკუპირებული მარცხენა სანაპიროდან _ მოლდოვის დნესტრისპირეთის რეგიონიდან გავლენ. ამ მიზნების მიღწევა მოითხოვს მუდმივ დიალოგს და ძალისხმევის კოორდინაციას, უპირველეს ყოვლისა, ევროპული და ევროატლანტიკური ინტეგრაციის სფეროში ერთობლივი ქმედებების კონტექსტში. რადგან მხოლოდ ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანება _ და უმოკლეს დროში _ არის მთავარი გარანტია იმისა, რომ არც მომავალი რუსეთი და არც პრორუსული ძალები უკრაინასა და საქართველოში არ ახდენდნენ რაიმე დესტრუქციულ გავლენას ჩვენს ქვეყნებზე.
_ რა მოლოდინებია ვილნიუსში ნატოს სამიტიდან, რა უნდა გააკეთოს საქართველომ უკრაინის მხარდასაჭერად და პირიქით?
_ რაც შეეხება ვილნიუსის სამიტს, თეორიულად, საქართველოს ბევრად უკეთესი პირობები აქვს, ვიდრე უკრაინას, თუ საუბარია გაწევრიანების სამოქმედო გეგმის მოპოვების პერსპექტივაზე არსებულ მდგომარეობაზე. ბოლოს და ბოლოს, ოფიციალურმა თბილისმა მოახერხა ალიანსის რიგი სტანდარტების დანერგვა და მაღალი თავსებადობის ინდიკატორების მიღწევა. შესაბამისად, საქართველოს მიერ MAP-ის განხორციელების პერიოდი შეიძლება საკმაოდ მოკლე იყოს. უკრაინაში რუსეთის ფართომასშტაბიანი შემოჭრის ამჟამინდელ პირობებში, ქართული მხარის გეგმის მიღების შანსები შეიძლება კიდევ გაიზარდოს ევროინტეგრაციის დაჩქარების ანალოგიით.
თუმცა 2020 წლის არჩევნების შემდეგ დასავლეთთან მზარდი წინააღმდეგობები ასევე ნიშნავს საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაციის ტემპის შემცირებას. სამიტის დროს და მის წინ უკრაინულ და ქართულ მხარეებს პოზიციების კოორდინაცია დასჭირდებათ. ეს უნდა ეხებოდეს, პირველ რიგში, ერთობლივი დოკუმენტის შემუშავებას, რომელიც მოუწოდებს ალიანსს, განახორციელოს 2008 წლის ბუქარესტის სამიტზე მიცემული დაპირება, მეორეც, გამოცდილების გაცვლა ნატოს სტანდარტების დანერგვაში და პოტენციური საკითხების განხილვა. მესამე, ერთობლივი ვიზიტები ალიანსის ძირითად წევრ ქვეყნებში მხარდაჭერის მობილიზების მიზნით. მხარეებს ასევე შეეძლოთ საერთო პოზიციის შემუშავება საკვანძო საკითხთან დაკავშირებით.
ამდენად, ამ ფონზე და ამ გამოწვევების წინაშე, ბრატისლავაში გამართულ Gლობსეც-ის წლევანდელ კონფერენციაზე, სულ მცირე, გასაკვირი იყო საქართველოს პრემიერ-მინისტრის სიტყვების მოსმენა, რომ რუსეთის აგრესია უკრაინის წინააღმდეგ ნაწილობრივ ნატოს გაფართოებითაც იყო გამოწვეული.
_ როგორ ფიქრობთ, როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები უახლოეს მომავალში?
_ ვინაიდან 2024 წელს საქართველოში საპარლამენტო არჩევნებია, მიმდინარე წლის მეორე ნახევარი და მომავალი წლის დასაწყისი წინასაარჩევნო რბოლების ნელი განვითარებით და, შესაბამისად, პოლიტიკური დაპირისპირების გამწვავებით იქნება აღსანიშნავი. დიდი ალბათობით, სხვა ევროპული პოპულისტური მოძრაობების მსგავსად, საქართველოს ამჟამინდელი ხელისუფლება გააგრძელებს დაძაბულობის ესკალაციას დასავლეთთან, უპირველეს ყოვლისა, ევროკავშირთან ურთიერთობებში და ეცდება თავი წარმოაჩინოს ქვეყნის სუვერენიტეტისა და კეთილდღეობის დამცველად. არ არის გამორიცხული, რომ „უკრაინის რუკა“ გამოიყენებოდეს იმ გაგებითაც, რომ ხელისუფლება შეეცდება წარმოაჩინოს თავი, როგორც ძალად, რომელმაც ხელი შეუშალა რუსეთის ფედერაციასთან კონფლიქტის განვითარებას იმ მიზნით, რომ დავუშვათ, დაეცვა ქვეყანა ნგრევისა და მსხვერპლისგან. ასე რომ, შესაძლოა, ნებისმიერ ფასად მშვიდობისკენ მოწოდებები ან განცხადებები იმის შესახებ, რომ რუსები იგებენ უკრაინაში, შესაძლოა კვლავაც ისმოდეს თბილისის სამთავრობო უწყებებიდან.
არ უნდა გამოირიცხოს ევროკავშირის მიერ საქართველოს მოქმედი ხელისუფლების ქმედებების საპასუხოდ სანქციების ან სხვა შეზღუდვების დაწესება, როგორიცაა უვიზო რეჟიმის შეჩერება. დიდ საკითხად რჩება საქართველოსთვის ევროკავშირში წევრობის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსის მინიჭება. ეს, დიდი ალბათობით, ნიშნავს საქართველოში საზოგადოებრივი დაძაბულობის ზრდას და კიევთან და ბრიუსელთან ინტერესთა შემდგომ სხვაობას. თუმცა არ შევწყვიტოთ იმედი უკეთესი მომავლისა და ველოდოთ უკრაინის ახლო გამარჯვებას.