ფიქრია ჩიხრაძე: „საზოგადოებას ომის შიშით ზაფრავენ“
გიორგი საკარული
„ქრონიკა+“-ის კითხვებს პასუხობს პარტია „ლელოს“ წევრი და ერთ-ერთი ლიდერი, ფიქრია ჩიხრაძე:
_ ქალბატონო ფიქრია, რამდენიმე დღის წინ პარტია „ლელო“, მოქალაქეთა გაერთიანება „ანა დოლიძე-ხალხისთვის“ და პოლიტიკური მოძრაობა „თავისუფლების მოედანი“ გაერთიანდით. რას გვეტყვით ამ ერთობის შესახებ და, ზოგადად, რა პრინციპით განვითარდა აღნიშნულ პიროვნებებთან თანამშრომლობა?
_ დიახ, რამდენიმე დღის წინ გაცხადდა ამ გაერთიანების შესახებ და ეს არ იყო მოულოდნელობა, რადგან ანა დოლიძესთან ჩვენ ბევრჯერ გვისაუბრია სხვადასხვა მნიშვნელოვან ეტაპზე პოლიტიკური თვალსაზრისით და, ამავდროულად, ანას და „ლელოს“ გუნდის წარმომადგენლებს დიდი ხნის მეგობრული ურთიერთობა გვაქვს, რამე განსაკუთრებული სიახლე ამ ურთიერთობაში არ ყოფილა. სიახლეა ის, რომ 2024 წლის ძალიან მნიშვნელოვანი არჩევნებისთვის ჩვენ მივიღეთ ერთად ყოფნის გადაწყვეტილება და ძალიან მნიშვნელოვანი ამბავი მგონია ეს. განსაკუთრებით აღსანიშნავია იმ სეგმენტის შემომატება, რომელსაც ჰქვია პოლიტიკური მოძრაობა „თავისუფლების მოედანი“. იგი, პრაქტიკულად, ამოიზარდა იმ დიდი პროტესტიდან, რომელიც საქართველველოში, კერძოდ კი თბილისში იყო ხანგრძლივი დროის განმავლობაში და მიმართული გახლდათ საქართველოს ევროპული არჩევანის მხარდასაჭერად და ხელისუფლების ქმედების წინააღმდეგ. ლევან ცუცქირიძე, რომელიც ასევე ნაცნობი ადამიანია პოლიტიკური ძალებისთვის. მოგეხსენებათ, რომ ის ჰოლანდიის მრავალპარტიული დემოკრატიის ინსტიტუტს ხელმძღვანელობდა და ცალკეულ პარტიებთან ერთობლივად ხანგრძლივი თანამშრომლობის გამოცდილება აქვს. ამ მხრივ, შეიძლება ითქვას, მისი პერსონა უნიკალურია, მაგრამ თავად ეს გაერთიანება არის მნიშვნელოვანი იმით, რომ აქ თავი მოიყარეს ადამიანებმა, რომლებიც პოლიტიკაში ასე პირდაპირ არ მონაწილეობდნენ, მაგრამ იყვნენ თავიანთი სფეროების პროფესიონალები, რომელთა მოსვლაც პოლიტიკაში უმნიშვნელოვანესი ამბავია. შეიძლება ეს ხალხი ფართო საზოგადოებისთვის არ არის ცნობილი, როგორი ცნობადობაც პოლიტიკოსებს აქვთ, მაგრამ ეს ადამიანები არიან თავიანთ პროფესიულ ძალებში ძალიან მაღალი რეპუტაციის მქონე ადამიანები და პროფესიონალები.
ის, რაც გაცხადდა ევროპის მოედანზე, არის მხოლოდ პირველი ეტაპი ჩვენი განაცხადისა. კიდევ გრძელდება სხვადასხვა მიმართულებით საუბრები და ვფიქრობ, საბოლოო ჯამში, ძალიან საინტერესო შემადგენლობა ჩამოყალიბდება, რომელსაც პოლარიზაციის პირობებში სულ ნატრულობდა ქართველი ამომრჩევლის ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილი, ის ნაწილი, რომელიც არ უჭერდა მხარს ხელისუფლებას, მაგრამ არ უნდოდა მხარი დაეჭირა ყოფილი ხელისუფლებისთვის და ყოველთვის იყურებოდა იმედის თვალით, რომ იქნებ სადღაც რამე გამოჩენილიყო. ვფიქრობ, ეს ახალი განაცხადი ამ ტიპის ამომრჩევლის მობილიზების ძალიან კარგი შესაძლებლობა იქნება.
_ თუ არის შესაძლებლობა, რომ კიდევ ითანამშრომლოთ სხვა პოლიტიკურ პარტიებთან?
_ გავმიჯნოთ ეს ყველაფერი ერთმანეთისგან. თანამშრომლობა რასაც ჰქვია პოლიტიკურ ძალებთან, ჩვენ აბსოლუტურად ღია და გახსნილი ვართ ერთმანეთთან ურთიერთობის, მათ შორის, „ნაციონალურ მოძრაობასთან“, „ახალთან“, „დროასთან“ თუ „გირჩთან“. შეიძლება ითქვას, რომ ყველა პოლიტიკურ ძალასთან, ვინც ხელი მოაწერა პრეზიდენტის ევროპულ ქარტიას, სადაც მთელი რიგი ევროპული გზისკენ გადასადგმელი ნაბიჯების ერთობლიობაა ჩამოყალიბებული და რაზედაც ყველანი შეთანხმებულები ვართ, რომ ჩვენ ერთობლივად უნდა ვიმუშაოთ ამ საკითხების გადასაწყვეტად. ამავდროულად, ჩვენ თანამშრომლობა გვაქვს დაწყებული და კიდევ ვაპირებთ უფრო გაღრმავებას პოლიტკურ ძალებთან არჩევნების დაცვით წინასაარჩევნო პერიოდში, ძალადობებისგან თავის დაცვით, ერთმანეთის დაცვის კამპანია, საინფორმაციო კამპანია ამომრჩევლის ინფორმირებისთვის, ეს არის ის, რაც ყველას გვაერთიანებს. რაც შეეხება თვითონ ამ ჩვენი ერთობის გამრავა.ლფეროვნებას, კიდევ გრძელდება მოლაპარაკებები პოლიტიკურ ჯგუფებთანაც და კონკრეტულ პერსონებთანაც. თუ როგორ და რა სახეს მიიღებს ეს ყველაფერი, ამის თქმის არც უფლება მაქვს და არც გამართლებული იქნება, _ ეს ორმხრივი მოლაპარაკების თემა არის, ბევრი რამეა გასაკვირი და არაა მარტივი. ვეცდებით, რომ რასაც ყველა ცდილობს, მაქსიმალურად ისეთი ერთობები შეიქმნას, რომელიც ოპოზიციური ხმების დაკარგვის ალბათობას მინიმუმამდე დაიყვანს.
_ ერთგვარი სიურპრიზი და მოულოდნელობა იყო ყველასთვის გიორგი უშიკიშვილის გამოჩენა. ის უბრალოდ თქვენი გულშემატკივარი იქნება თუ?
_ გიორგი, შეიძლება ითქვას, რომ ოპოზიციური მოძრაობის აქტიური მხარდამჭერია, ჩვენი ერთობის ერთგული მხარდამჭერი და ვფიქრობ, გიორგი თვითონ პოლიტიკურ პროცესში მზად არის, რომ აქტიურად ჩაერთოს. ძალიან მნიშვენლოვანი შენაძენია იმ თვალსაზრისით, რომ ის უბრალოდ ცნობადი სახე და მომღერალი კი არ არის ან მხოლოდ სახელი და გვარი, არამედ ეს არის ის შემთხვევა, როცა ადამიანი თავიდან ბოლომდე ამით ცხოვრობს, ამით არსებობს. ბევრი თვეა, უკვე ოპოზიციურ პროტესტში მონაწილეობს. მადლიერი ვარ, რომ არჩევანი ჩვენზე შეაჩერა და წინასაარჩევნო კამპანიაში, ისევე როგორც პოლიტიკურ პროცესში, ის აქტიურად იქნება ჩართული. ჩვენს ამომრჩეველს სჭირდება იცოდეს, რომ ევროპულობა ნიშნავს ეროვნულობას და გიორგი უშიკიშვილი სწორედ იმ ეროვნული ძარღვის წარმომადგენელია, რომელიც საქართველოში ასე განსაკუთრებულია თავისი ამ ფოლკლორისადმი ძალიან დიდი ერთგულებით და ამის პოპულარიზაციით როგორც ქვეყანაში, ისე საზღვრებს გარეთ.
_ ქალბატონო ფიქრია, ჩვენ ვნახეთ ასევე „ქართული ოცნების“ წინასაარჩევნო კამპანიის დაწყება და ოფისის გახსნა, სადაც ბიძინა ივანიშვილმა საარჩევნო კამპანია დაიწყო ისევ 2012 წელზე საუბრით. მან რეპრესიები დააანონსა, ასევე ოპოზიციას „პასუხისგებით“ დაემუქრა. მისი თქმით, პარტია „ქართულ ოცნებას“ 60%-იანი მხარდაჭერა აქვს, თუმცა ეს რიცხვიც საკმარისი არ არისო. რას ემსახურებოდა მისი განცხდებები და არის თუ არა ეს საზოგადოებაში შიშის ერთგვარი გაღვივება?
_ ჩვენს თავს რომ არ ხდებოდეს ეს ამბავი, ძალიან ღიმილის მომგვრელი იქნებოდა, რომ ხელისუფლებაში ყოფნის 12 წლის თავზე მმართველი პოლიტიკური ძალა, რომელიც ყველაფერს აკონტროლებს ქვეყანაში, ისევ ლაპარაკობს წინა ხელისუფლებაზე და მის განადგურებაზე. ამავდროულად, უნდა, რომ ყველას წინა ხელისუფლების სახელი დაარქვას, მარტივ ფორმულამდე დაჰყავს პროცესები და თითქოს ყველა „ნაცია“. ამას შეგნებულად აკეთებენ ისინი, რადგან მთელი ამ წლების განმავლობაში მტრის ხატად ჰყავთ წინა ხელისუფლება წარმოდგენილი და ამ მტრის ხატით ყველა არჩევნების წინ აშინებენ ადამიანებს. როცა რეპრესიებზე ლაპარაკობენ წინა ხელისუფლებასთან მიმართებით, ცოტა უცნაურია, რადგან პრეზიდენტი ციხეში ჰყავთ, ვანო მერაბიშვილი ციხეში იყო, კიდევ რამდენიმე მაღალჩინოსანი ციხეში იყო და თუ ვინმე არ იყო ციხეში, რატომ არ იყო, მაშინ მათ უნდა გვიპასუხონ, თუ პასუხი საგები ჰქონდათ. დანარჩენი ყველა მათთან არის „ქართულ ოცნებაში“ გადაბარგებული ხელისუფლებაში და ვიღას ებრძვიან ისინი, მეც ძალიან მაინტერესებს სიმართლე გითხრათ. მაგრამ ეს ყველაფერი ხომ არის პიარკამპანიის თემა და მისი ნაწილი, ამაზე უნდა ილაპარაკონ აქტიურად, მერე ეს ყველაფერი გადააბან გლობალური ომის პარტიას და ხომ ხედავთ, სად გაიჭრნენ? მდინარაძეს რომ ალეკო ელისაშვილმა ვერ აპატია რაღაც საქციელები, რომელიც ამ რუსული კანონის შემოტანას მოჰყვა და ფიზიკურ ანგარიშსწორებაში გადაიზარდა, ეს ყველაფერი დაუკავშირეს ტრამპისა და ფიცოს ინციდენტებს და ერთიან ჭრილში მოინდომეს ამის განხილვა. ერთი მხრივ, თითქოს მართლა ბოდვების სამყაროში უნდათ აცხოვრონ საქართველოს მოსახლეობის ის ნაწილი, რომელიც ჯერ კიდევ არ არის გათვითცნობიერებული პროცესებში, უნდათ, რომ მუდმივად ასეთი შიშები ჩაუნერგონ.
მეორე მხრივ, „ოცნების“ ლიდერს ახასიათებს ასეთი პარანოიდული დამოკიდებულება პოლიტიკური პროცესებისადმი და როგორც ბევრი ამბობს, ვისაც ბიძინა ივანიშვილთან უმუშავია, ის მართლაც ასეთია. უნდათ, რომ ამ პარანოიდულ გარემოში ჩაატარონ არჩევნები. არჩევნებს ვინ ჩივის, საერთოდ ასეთ პარანოიდულ პოლიტიკურ მოცემულობასა და ველში უნდა ჩატოვონ საქართველო და დაუხშონ ქვეყანას უკვე ბევრი ათლწეულის განმავლობაში ხალხის მიერ არჩეული მომავალი. ამ პოლიტიკური გაერთიანების ამოცანას იმაშიც ვხედავთ, რომ ჩვენს მოსახლეობას, ამომრჩეველს რაც შეიძლება ბევრი ვესაუბროთ და ვუთხრათ, თუ რამდენ ტყუილს ლაპარაკობს „ქართული ოცნება“. აბსოლუტურად ტყუილია ის, რომ ჩვენ თუ ევროპული გზით წავალთ, საომარი მოქმედებები გველდოება და ომის შიშით უნდათ, რომ დაზაფრონ საზოგადოება. თუკი სადმე არის მშვიდობა, სტაბილურობა (და ყველა სხვა მნიშვნელოვან ამბავთან ერთად ესეც ძალიან გვჭირდება), უსაფრთხოების გარანტიები, გარანტია დაცულობისა არის მხოლოდ ევროპულ კავშირში. აღარაფერს ვამბობ ნატოს ბლოკის ქვეყნებზე, რომელიც პირდაპირ არის დაცულობისა და დემოკრატიული განვითრების გარანტია.
როდესაც ველაპარაკებით მოსახლეობას 200 ათასს სამუშაო ადგილზე, მაღალანაზღაურებად სამუშაოს ვგულისხმობ, როდესაც ველაპარაკებით ამომრჩეველს მეგაპროექტებზე, ანაკლია იქნება ეს თუ სხვა დიდი პროექტი, რომელიც უნდა იყოს დასაქმებისა და ფინანსური კეთილდღეობის წყარო საქართველოსთვის ეკონომიკისთვის, როდესაც ველაპარაკებით კურსდამთავრებულების ანაზღაურებად სტაჟირებაზე, რომ ისინი ქვეყნიდან კი არ გარბოდნენ, არამედ ადგილზე პოულობდნენ დამკვიდრების საშუალებას და როდესაც ვლაპარაკობთ ღირსეულ სიბერეზე, რომ ჩვენს ხანდაზმულებს მინიმუმ 1000-ლარიანი პენსია ჰქონდეთ ძალიან მოკლე დროში, ამით სწორედ ჩვენ ვეუბნებით ყველას, რომ ეს არის სწორედ ევროპული მოდელი, რომ მოხუცს თავისი მკურნალობისთვის, წამლისთვის შემოსავალი ჰქონდეს და მთელი განვლილი ცოხვრება შრომასა და ჯაფაში რომ გაატარა, მეტ-ნაკლებად უზრუნველყოფილი იყოს… ან თავისი პენსიისა და შემოსავლის გარდა მას ოჯახში ჰყავდეს დასაქმებული ადამიანები მაღალი შემოსავლით და, ამავდროულად, ახალ თაობასაც ხედავდეს, რომ ისინიც პერსპექტიულები არიან. ეს ქმნის ოჯახებში სიხარულს, მდგრადობას, სიმტკიცეს და საქართველოს ინტელექტუალური თუ შრომითი პოტენციალი უნდა რჩებოდეს საქართველოში და ხმარდებოდეს საქართველოს განვითრებას. ასეთი გადინების პირობებში ჩვენ აღარ ვიცით, ამ ადამიანების უდიდესი ნაწილი როდის დაბრუნდება საქართველოში. ჩვენ ვიცით, რომ ძალიან ბევრმა ოჯახმა დატოვა საქართველო: ბავშვებმა სკოლები დატოვეს, წავიდნენ მშობლებთან ერთად საზღვარგარეთ. როდესაც ბავშვი მიდის, სკოლას ტოვებს და ის სხვა სკოლაში უცხოეთში უნდა აღმოჩნდეს, ის ორ და სამ წელიწადში უკან ვეღარ დაბრუნდება, სულ რომ შეიქმნას აქ ნორმალური პირობები, მინიმუმ სკოლა უნდა დაამთავროს. სკოლას რომ დაამთავრებს, მერე უმაღლეს სასწავლებელში უნდა ჩააბაროს და უნდა იფიქროს იქ დამკვიდრებაზე. თუ საქართველოში კარდინალურად არ შევცვლით სიტუაციას, შეიძლება ითქვას, რომ სულ რომ გვეშინოდა და სულ რომ უნდოდა ჩვენს მტერს საქართველო ქართველების გარეშე, შესაძლოა, ასეთი რეალობა მივიღოთ.
_ ირაკლი კობახიძემ საარჩევნო კამპანიის პირველსავე დღეს თქვა, რომ მომდევნო 12 წელი არ ვაპირებთ არჩევნების წაგებასო. ამასთან, ის ამბობს, რომ ამომრჩეველმა უნდა გადაწყვიტოს, ომი ურჩევნია თუ მშვიდობა. როგორც ჩანს, პრემიერი კვლავ ომით და „ბუა მოდის“ პრინციპით აშინებს საზოგადოებას. ამ ყველაფრის ფონზე, როგორ გესახებათ ივანიშვილის რეჟიმის ჩამოშორება ქართული პოლიტიკური ველიდან? თქვენი მიზანი ხომ არ არის მხოლოდ ბარიერის გადალახვა და პარლამენტში შესვლა? ფაქტია, ივანიშვილი და „ქართული ოცნება“ ასე მარტივად ვერ და არ წავა ხელისუფლებიდან.
_ ეს სამწუხარო რეალობაა, რომ ისინი არჩევნებით მოვიდნენ ხელისუფლებაში, მაგრამ არჩევნებით მათ აღარ უნდათ ძალაუფლების დათმობა. მათ ანტიევროპული არჩევანის დემონსტრირება მოახდინეს და დგანან ამ გზაზე, ამიტომაც სჭირდებათ 12 წელი და პლუს კიდევ 12 წელი, განზრახვა ხელისუფლებაში დარჩენისა. ასეთ ქვეყნებს რომ გადავხედოთ, სად არის რუსეთი, ჩინეთი, ჩრდილოეთ კორეა, ირანშიც კი გამოიცვალა ხელისუფლება და დემოკრატიული სამყარო საერთოდ ხელისუფლების ცვალებადობაზე დგას. დემოკრატია ასე ძლიერდება და სად ვნახეთ ომი, რომელ ქვეყანაშიც ხელისუფლებები შეიცვალა? ყველგან სტაბილურად ვითარდება ეკონომიკაც, უსაფრთხოებაც და ყველა სხვა სიკეთე, განათლება იქნება ეს თუ სოციალური სფერო. სადაც არის ჩამორჩენილობა, კლანური გამდიდრება და მოსახლეობის დიდი ნაწილის გაღატაკება და უპერსპექტივობა, ეს არის სწორედ რუსეთში და ავტორიტარულ ქვეყნებში. ჩვენც ბიძინა ივანიშვილის პირობებში დავადექით ამ გზას და საერთოდ უნდათ, რომ შეუქცევადი გახადონ ეს ავტორიტატული მმართველობა. ამიტომ არის ძალიან მნიშვნელოვანი, რასაც დღეს ოპოზიცია კარგად აცნობიერებს, რომ მსხვილი გაერთიანებები შეიქმნას, ჯამურად ჩვენ ვიცით, რომ დღესაც ჯობნის ოპოზიცია მმართველ ძალას, მექანიკური ჯამით, მაგრამ არჩევნები მარტო მექანიკური ჯამი არ არის, არჩევნები არის მაქსიმალურად ბევრი ამომრჩევლის მოყვანა მხარდასაჭერად არჩევნების პერიოდში და ამავე დროს ძალიან მნიშვნელოვანია გადაუწყვეტელი, ან ჯერ კიდევ ხელისუფლების მომხრე ამომრჩეველთან მუშაობა. ვფიქრობ, „ლელოს“ და მის პარტნიორებს ამის შესაძლებლობა ყველაზე მეტად გვაქვს და ამ მიმართულებით ძალიან ბევრს ვიმუშავებთ, რომ ამომრჩეველს ერთი ძალის განცდა ჰქონდეს. ის გზა, რომელსაც ამომრჩეველს ვთვაზობთ, არის მშვიდობიანი, სტაბილური, კეთილდღეობის, განვითარების გზა. თუ სადმეა ომი, თუ სადმეა არასტაბილურობა, ეს არის რუსეთი და ავტორიტარული ქვეყნები, სადაც განსხვავებული აზრი საერთოდ არ არსებობს და იმ ქვეყენების ნორმალურ განვითარებაზე ლაპარაკი სრულიად შეუძლებელია.
ცოტა ხნის წინ ძალიან გავიხარეთ, როდესაც ჩვენმა ფეხბურთელებმა საქართველოს სახელი ღირსეულად და ამაყად გაიტანეს ევროპულ არენაზე. ყველა ძალიან ბედნიერები ვიყავით მიუხედავად პოლიტიკური არჩევანისა და ჩვენ უნდა დავანახოთ, რომ ფეხბურთითაც უნდა გავიდეთ ევროპულ არენაზე, ჩვენი კულტურითაც, ეკონომიკითაც და ჩვენი უნიკალური პროდუქციითაც უნდა გავიდეთ. ასე შეგვიძლია მოვამარაგოთ და ავითვისოთ ევროპული ბაზრზები და არ უნდა ვიყოთ მხოლოდ რუსეთის ბაზარზე დამოკიდებული, საქართველომ თავისი უნიკალურობით უნდა გაამდიდროს ევროპა და ევროპული ძალიან მნიშვენელოვანი სიკეთეებიც უნდა შემოვიტანოთ საქართველში.
_ მმართველ გუნდში, ისევე როგორც კულუარებში, აქტიურად საუბრობენ „ლელოსა“ და გახარიას პარტიის თანამშრომლობაზე. მიუხედავად მამუკა ხაზარაძის განცხადებისა, გამორიცხავთ მომავალში გახარიასთნ თანამშრომლობას?
_ ხელისუფლების წარმომადგენლები დღეში რამდენჯერმე საუბრობენ ამ თემაზე. მინდა გითხრათ, რომ ჩვენს და გახარიას პარტიას შორის რაიმე ერთობაზე კონსულტაციები არ ყოფილა ნამდვილად. რასაც ჰქვია ის ფართო თანაშრომლობა, რაც ყველა ოპოზიცურ ძალასთან გვაქვს და მომავალშიც გვექნება, ეს ისედაც ცხადია და ამაში შედის ყველა პოლიტიკური ძალა, მათ შორის, გახარიას პოლიტიკური პარტიაც. მამუკა ხაზარაძემ რა შეკითხვებიც დასვა, ეს არ არის პერსონალური შეკითხვები გიორგი გახარიასთან. გიორგი გახარია იყო ამ ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი და იმ დროს ჩავარდა ანაკლიის პროექტი, რაც საქართველოს განვითარებისთვის და არა მამუკა ხაზარაძისთვის მხოლოდ უმნიშვნელოვანესი პროექტია. დღეს ცხადად დავინახეთ რომ ამ პროექტის ჩავარდნა და მასში დასავლური ინვესტიციების მონაწილეობა იმიტომ არ უნდოდათ, რომ სხვა განზრახვები ჰქონდათ და ახლა სრულად ჩინურ ინვესტიციაზე ლაპარაკობენ, რაც სრულიად ცვლის გეოპოლიტიკურ მოცემულობას. ძალიან მნიშვნელოვანია ადამიანი, რომელიც იმ პროცესებში მონაწილეობდა, როგორც მაღალი თანამდებობის პირი, რომ გარკვეული წილის ინფორმაციის გაცემა შეეძლო იმიტომ, რომ მამუკა ხაზარაძე და ბადრი ჯაფარიძე შეიძლება გისოსებს მიღმა აღმოჩენილიყვნენ ამ სპეციალურად მოგონილი, შეთითხნილი, სამართლებრივი პროცესის გამო და ეს პროცესი ანაკლიის გაჩერებას ემსახურებოდა და არა სამართლიანობის დადგენას. არის ასევე 20 ივნისი და მის გარშემო არსებული ბევრი კითხვა, რომელსაც პასუხი უნდა გაეცეს. არავინ ამბობს, რომ გახარიამ პერსონალურად გადაწყვიტა რამე, ყველამ ვიცით ამ ქვეყანაში ვინ იღებს გადაწყვეტილებას. მნიშვენლოვანია, რომ საზოგადოებამ იცოდეს სიმართლე, თორემ ჩვენ რაიმე პერსონალური ახირება არ გვაქვს არავის მიმართ, მით უმეტეს ასეთ რთულ პერიოდში და როცა ვიცით რამდენად მძიმე და რთულ ხელისუფლებასთან გვაქვს საქმე.