2012 წლიდან დღემდე ქართულ საზოგადოებას შავ-თეთრის არჩევანის გაკეთება უწევს: ბიძინა თუ მიშა? „ქართული ოცნება“ თუ „ნაციონალური მოძრაობა“? ყოველი არჩევნების წინ ამ პოლიტიკური რეალობის წინაშე ვდგავართ.
ერთი მხრივ, პოლარიზება ორივე მხარეს აწყობს, როგორც მმართველ გუნდს, ასევე მთავარ ოპოზიციურ ძალას, მაგრამ, მეორე მხრივ, ამომრჩეველი, რომლის დაკვეთაც მესამე ძალაა, არჩევანის გარეშე რჩება.
2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე, მიუხედავად იმისა, რომ მრავალფეროვანი არჩევანის შესაძლებლობა გვაქვს, კვლევების თანახმად, ამომრჩევლის დიდ ნაწილს გადაწყვეტილი არ აქვს, ვის მისცეს ხმა.
„ლელო“ ის პოლიტიკური პარტიაა, რომელიც დაფუძნების დღიდან აცხადებს, რომ ის არის ახალი ძალა და იმედი ქართველი ამომრჩევლისთვის.

მოახერხა თუ არა „ლელომ“ საკუთარი გზავნილის ამომრჩევლამდე მიტანა? რა უპირატესობა აქვს მამუკა ხაზარაძეს სხვა პარტიების პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატებთან შედარებით? როგორ აპირებს „ლელო“ არჩევნებამდე დარჩენილ დროში ჩამოყალიბდეს მთავარ ოპოზიციურ ძალად?
ამ და სხვა მნიშვნელოვანი თემების შესახებ „ქრონიკა+“ „ლელო საქართველოსთვის“ ერთ-ერთ ლიდერსა და მაჟორიტარობის კანდიდატს სამგორში, ფიქრია ჩიხრაძეს ესაუბრა:

_ „კარტოგრაფების საქმეზე“ დღეს უფრო მეტი დეტალია ცნობილია. მათ შორის მოვისმინეთ დავით ხიდაშელისა და თავდაცვის მინისტრის განცხადებები. რისთვის სჭირდებოდა ხელისუფლებას „სკანდალის“ აგორება?
_ სამწუხაროდ, დავითგარეჯასთან დაკავშირებით ზუსტად ის გამოიკვეთა, რასაც ვვარაუდობდით, რომ ეს თემა სწორედ წინასაარჩევნო კაკაფონიისთვის სჭირდებოდა ხელისუფლებას. ეს, პრაქტიკულად, პირდაპირ განაცხადა თავდაცვის მინისტრმა ინტერვიუს დროს: ეს თემა სჭირდებათ ისევ წინა ხელისუფლებასთან დასაპირისპირებლად, ისევ ორპოლუსიანი რეალობის გასაჩენად, რომ რაღაც ხმაურიანი თემა შემოიტანონ და ემოციებზე ითამაშონ, ამით კი წინასაარჩევნო პერიოდში გარკვეული ქულები მიიღონ. სამწუხაროდ, მრჩება შთაბეჭდილება, რომ თავად გარეჯის ბედი ნაკლებად აღელვებთ ხელისუფლების წარმომადგენლებს _ ის ფორმა, რაც ამ საკითხმა მიიღო, ძალიან ბევრ ეჭვს აჩენს. როდესაც რეგიონში სხვა დაძაბულობის კერაც არსებობს, ასეთი თემის შემოტანა საეჭვოა, ამიტომ შესაძლოა, გარეჯის პრობლემა კიდევ უფრო გაართულოს. კარგი იქნებოდა, თუ სტატუსკვოს მაინც შევინარჩუნებთ იმ დროისთვის, როდესაც ხელისუფლებაში უფრო პატრიოტული, მტკიცე განზრახვებისა და პრიორიტეტების ძალა მოვა, რომელსაც პარტნიორებთანაც და მტერთანაც მკაფიოდ შეეძლება ყველაფერზე ლაპარაკი. აზერბაიჯანი რომ ჩვენი ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი პარტნიორია, ამის შეხსენება ქართულ საზოგადოებას არ უნდა სჭირდებოდეს.
_ თქვენ აღნიშნეთ, რომ იმ ფონზე, როცა რეგიონში ასეთი დაძაბული ვითარებაა, დავითგარეჯის თემის წამოწევამ კიდევ უფრო შეიძლება გააღრმავოს პრობლემა. ეს საფრთხეები სათანადოდ ვერ გაიაზრა ხელისუფლებამ, თუ გაიაზრა და მაინც გარისკა ამ თემის აგორება?
_ ტრაგიკული სწორედ ის არის, რომ სიტუაცია მშვენივრად ესმით და ხედავენ, რა საფრთხეები შეიძლება არსებობდეს, მაგრამ ისინი ამ ნაბიჯს მაინც დგამენ, რადგან მათ ამ შეთხვევაში გარდა საარჩევნო მოგებისა არანაირი სხვა ინტერესი არ ამოძრავებთ. მათ შორის გარეჯასთან დაკავშირებით ძალიან ეჭვი მეპარება, რომ მათ რამე სენტიმენტები ჰქონდეთ. ისინი, პრაქტიკულად, საოკუპაციო ხაზთან ჩასულები არ არიან და საკუთარი ემოცია და გულის ტკივილი მათგან არ მახსოვს. უცებ, აენთნენ გარეჯის თემით, რომელზედაც, ჯერჯერობით, გადაწყვეტილება მიღებული არ არის, კომისია კიდევ მუშაობს. ჯერ კიდევ არის დროც, შესაძლებლობაც, რომ თუკი ინფორმაცია გაჩნდება, აბსოლუტურად მშვიდ, მეგობრულ, პარტნიორულ ურთიერთობაში გავარკვიოთ ასეთი ამბები და არა ამ ფორმით, რა სახეც მიიღო წინასაარჩევნო პერიოდში ისტერიის სახით.
_ რაზე მიუთითებს ის ფაქტი, რომ წინასაარჩევნოდ ხელისუფლებამ, საფრთხეების არსებობის მიუხედავად, მაინც წამოიწყო ამ ტიპის პოლიტიკური თამაში?
_ ეს მიუთითებს, ერთი მხრივ, ხელისუფლების ხელწერაზე, _ ყველა არჩევნების წინ გვახსოვს რაღაც ამდაგვარი. ჯერ კიდევ დაწყებული იმ პერიოდიდან, როცა ხელისუფლებაში მოვიდნენ: 2016 წელს „კაბელების საქმე“ იყო და იქაც სამშობლოს ღალატის თემა ისმოდა. არც დაკავებული ადამიანების ბედი ადარდებდათ და მაშინაც მნიშვნელოვან თემას ეხებოდა, ეს იყო ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის სისტემა. ხელისუფლებამ საერთოად არ იდარდა იმაზე, რომ ეს თემა საქართველოს სტრატეგიულ ინტერესს წარმოადგენდა და თავიანთი ნაბიჯით საკითხს აზარალებდნენ. დღესაც, ანალოგიურია, _ საერთოდ არ ადარდებთ გარეჯა და საქართველოს ეროვნული ინტერესები. მათ ადარდებთ მხოლოდ არჩევნებზე საკუთარი ხმებისა და პროცენტების რაოდენობა.
_ ამ თემის პარალელურად, ქვეყანაში ეპიდემიოლოგიური ვითარება სულ უფრო მწვავდება და ინფიცირებულთა რეკორდული მაჩვენებელი ფიქსირდება. ბოლო პერიოდში ოპოზიცია სულ უფრო აქტიურად საუბრობს იმაზე, რომ ხელისუფლებამ შეგნებულად „მიუშვა“ ვირუსი, რადგან არჩევნებზე რაც უფრო ნაკლები ამომრჩეველი გამოცხადდება, მისთვის უფრო მომგებიანი იქნება. თქვენი შეფასებით, ცდილობს თუ არა ხელისუფლება კოვიდ 19-ის წინასაარჩევნოდ გამოყენებას?
_ მინიმუმ, ხელისუფლების ქცევაში რომ ლოგიკა არ არის, ყველანი ვხედავთ. გაზაფხულზე, როდესაც კორონა ვირუსის პირველი ტალღა იყო და მხოლოდ ათეულ ინფიცირებულს ვითვლიდით, მადლობა ღმერთს, გარდაცვალების რიცხვი, ყველა სხვა ქვეყანასთან შედარებით, საკმაოდ დაბალი იყო, მთელი ქვეყანა, ეკონომიკა გაჩერდა. მაშინ „ლელოს“ სახელით ხელისუფლებას ანტიკრიზისული გეგმა შევთავაზეთ, თუ როგორ გვემართა ეკონომიკური სიტუაცია, რა უნდა გაგვეკეთებინა, რათა ადამიანებს, როგორც ფიზიკურ ისე იურიდიულ პირებს, უკიდურესად არ დამძიმებოდათ ცხოვრება, რომ ბიზნესს გარკვეული მიზანმიმართული დახმარება მიეღო, რომ არ გაჩერებულიყო ყველაფერი და სამუშაო ადგილები არ დაკარგულიყო, მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი კი უშემოსავლოდ არ დარჩენილიყო. მაშინ არანაირი მსგავსი ღონისძიება არ გაატარა ხელისუფლებამ და თავმომწონე პოზაში ჩადგა, ექიმების კვალიფიციურობის ხარჯზე შეეცადნენ თავიანთი რეიტინგის გაზრდას და ხელისუფლებას რაც უნდა ეკეთებინა, საერთოდ არ გააკეთეს არაფერი. მეორე ტალღა რომ გარდაუვალი იქნებოდა, ეს ყველამ ვიცოდით. ამისთვის აბსოლუტურად მოუმზადებლები აღმოვჩნდით, როგორც ეკონომიკის, ისე სოციალური და ჯანდაცვის მიმართულებით. დღეს ფარდობითად თუ შევადარებთ, რაც ამერიკის შეერთებულ შტატებსა ან იტალიაში იყო, დაახლოებით იმ მდგომარეობაში ვართ. პროცესი გეომეტრიული პროგრესიით იზრდება. ჩვენ ასეთ ვითარებაში ვერ ვხედავთ ხელისუფლების ვერანაირ პასუხისმგებლიან ქმედებებს და ბუნებრივად ჩნდება ეჭვები, რომ მას სურს ამ სიტუაციის თავის სასარგებლოდ გამოყენება. ძალიან ბევრი ადამიანი იძულებული ხდება, თვითიზოლაციაში გადავიდეს. არავინ ვიცით, თვითიზოლაციაში მყოფი ადამიანები როგორ განახორციელებენ თავიანთ კონსტიტუციურ უფლებას. აქვე ჩნდება კითხვა, _ მიზანმიმართულია თუ არა ამდენი ადამიანის თვითიზოლაციაში გადაყვანა? როგორ უნდა მოვემზადოთ ისე, რომ ნაკლები პანიკა და დაინფიცირების ნაკლები შემთხვევა გვქონდეს? ამ კითხვებზე პასუხებს არავინ გვცემს, ისინი საკოორდინაციო საბჭოში დახურულ კარს მიღმა საუბრობენ და აბსოლუტურად არადამაჯარებელია ყველაფერი ის, რასაც შემდეგ ჯანდაცვის მინისტრის ან ხელისუფლების წარმომადგენლების პირით ვისმენთ. სწორედ ამიტომ დააყენა ჩვენი პარტიის წევრმა ლევან კობერიძემ საჯარო მსჯელობის საკითხი, რათა საქართველოს ყველა მოქალაქემ ვიცოდეთ, როგორც ასარჩევმა ისე ამრჩევმა, რა მდგომარეობა გველოდება უახლოეს ორ კვირაში და რამდენად ვართ დაცულები იმისაგან, რომ უმართავ და ქაოსურ პროცესში არ აღმოვჩნდეთ. ხელისუფლება ვალდებულია, ამის თაობაზე ისაუბროს. ყველას გვახსოვს ის ისტერია, როცა ეკლესიაში წირვაზე მისულ ადამიანებთან დაკავშირებით კაკაფონია შეიქმნა, ლამის დაიქცა ქვეყანა და დღეს, როცა ამდენი ადამიანია ყოველდღიურად ინფიცირებული, თუნდაც ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლები ამ საკითხების შესახებ ისე ემოციურად აღარ გვესაუბრებიან, როგორც _ მაშინ. თუ ამ შემთხვევაში ისინი ანგარიშს უწევენ ხელისუფლების სურვილს, რომ ბოლომდე არ გაიშიფროს მათი უუნარობა ეს ძალიან დიდი უპასუხისმგებლობა იქნებოდა. თუ არ არის რაიმე საპანიკო, მაშინ უნდა გამოვიდნენ და ამის თაობაზეც გვითხრან. ამ შემთხვევაში ხელისუფლება გახარიას ან ტიკარაძის გამოსვლებით ვერ იხელმძვანელებს, რადგან მათ მიმართ საზოგადოებაში ნდობა აბსოლუტური ნულია.
_ თქვენ აღნიშნეთ ლევან კობერიძის განცხადება, რომ ამ თემებთან დაკავშირებით მსჯელობა საპარლამენტო ფორმატით გაიმართოს. თუ მომდევნო დღეებში ეპიდემიოლოგიური სიტუაცია კიდევ უფრო დამძიმდა, იზიარებთ პოზიციას, რომ არჩევნები უნდა გადაიდოს?
_ არჩევნების გადადების საკითხს არც ერთ შემთხვევაში არ ვემხრობით. მგონი, არც ერთი პოლიტიკური ძალა არ გამოთქვამს ასეთ სურვილს. გარკვეულად შეშფოთებულია არასამთავრობო სექტორი, ბუნებრივია, მათ ამის საფუძველი აქვთ და კარგია, რომ ეს თემები წამოწიეს, უბრალოდ ჩვენ არ ვემხრობით საკოორდინაციო ფორმატით ამის განხილვას, რადგან იგი დახურულია. პარლამენტი კი მეტ-ნაკლებად საჯარო ფორმატია და პარტიების ჩართულობაც შესაძლებელია უზრუნველვყოთ. ერთადერთი რამ გვაშინებს, რომ ამომრჩეველი, რომელიც დასტრესილია, რამდენად იქნება მზად არჩევნების დღეს არჩევნებზე მოსასვლელად? ეს ძალიან რთული საკითხია. ხელისუფლებას ბერკეტები აქვს, რომ ადმინისტრაციული რესურსი ყველა შემთხვევაში მოიყვანოს, მაგრამ დანარჩენი ამომრჩეველი შესაძლოა, გარკვეული პანიკის ქვეშ მოექცეს ვირუსის სწრაფი გავრცელების გამო და ყოველი შემთხვევისთვის ეჭვქვეშ დააყენოს არჩევნების დღეს უბნებში წასვლის საკითხი. ამ დროს უამრავ ადამიანს ვხვდები ყოველდღიურად და კანტიკუნტად თუ შემხვედრია ისეთი, რომელიც ამბობს, არჩევნებზე არ წავალო. ხალხს უნდა არჩევნებზე წასვლა ცვლილება, მაგრამ მართლაც ძალიან მნიშველოვანია ჯანმრთელობასა და ოჯახის წევრებზე ფიქრი. სწორედ ამიტომ აუცილებელია, ხელისუფლება უფრო გახსნილი იყოს და ზუსტად ვიცოდეთ ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლებისგან, რა ვითარება გვაქვს, რა ტენდენციაა და როგორ უმკლავდება ამ ყველაფერს ჩვენი სისტემა და ზოგადად ხელისუფლება, რათა ფარული პანიკა არ მივიღოთ. ასევე აუცილებელია მითითებებისა და რეკომენდაციების გაცემა, თუ როგორ უნდა იქცეოდეს ადამიანი. როდესაც გეუბნებიან, რომ 22:0 საათის შემდეგ კაფეში არ უნდა მიხვიდე, მაგრამ ამ დროს ადამიანები ჯგლეთაში სხედან საზოგადოებრივ ტრანსპორტში, ასევე დადიან ბაზრობასა და ხალხმრავ ადგილას, რაღაც ლოგიკა ხომ უნდა არსებობდეს, რომ ეს ყველაფერი ერთიან სისტემაში მოვიყვანოთ?! თუ ერთ ადგილას არ არის საფრთხე, მაშინ მეორე ადგილზე რატომ არ არის? აქედან გამომდინარე ბევრი კითხვა ჩნდება ხელისუფლების მიერ გაცემულ მითითებებსა და რეკომენდაციებზე.
_ ამ არჩევნებზე მოსახლეობის დაკვეთა არის ორპოლუსიანობის დასასრული და ახალი ალტერნატიული ძალის გამოჩენა. თქვენ ხართ იმ პარტიის წარმომადგენელი, რომელიც დაფუძნების დღიდან ამბობს, რომ ახალი ძალა, ახალი იმედია. არჩევნებამდე ორი კვირით ადრე რა შეგიძლიათ თქვათ, საზოგადოებამდე მიიტანეთ თქვენი მთავარი სათქმელი?
_ სამწუხაროდ, ჩვენ ბევრი ხელის შემშლელი ფაქტორი გვქონდა და ახალ პოლიტიკურ ძალას ყველაზე მეტად დაეტყო ეს ამბავი. სანამ კოვიდ-19-ის გამო ჩავიკეტებოდით, „ლელოს“ დამფუძნებლების სასამართლო პროცესები მიმდინარეობდა 2 თვის განმავლობაში და სრულფასოვან კამპანიას ვერ ვაწარმოებდით, თუმცა, პარალელურად, ორგანიზაციულ სტრუქტურას ვაშენებდით და როგორც კი კოვიდ-19-ის გამო მიღებული შეზღუდვები მოიხსნა, წინასაარჩევნო კამპანიაში ჩავერთეთ. ბუნებრივია, ბევრი დავკარგეთ, მაგრამ მიუხედავად ამისა, სერიოზულად მოვახერხეთ ის, რომ პოლიტიკური ძალა შევქმენით მთელი სქართველოს მასშტაბით რეგიონული სტრუქტურებით. მოვახერხეთ და ყველა რაიონში წარვადგინეთ ჩვენი მაჟორიტარი კანდიდატები; ასევე სია, რომელიც, პრაქტიკულად, შეიძლება ითქვას, რომ ხარისხობრივად გამძლეა, რადგან აქ არიან ადამიანები, რომლებიც საქმის კეთებისა და პოლიტიკური გამოცდილებით გამოირჩევიან და რაც მთავარია, დაახლოებით 70-80% სრულიად ახალი თაობაა, ახალი სახეები, ოღონდ თავიანთ საქმეებში სერიოზული პროფესიონალები. ვფიქრობ, სწორედ ეს სჭირდება ქვეყანას. რაც ასევე უმიშვნელოვანესია, ჩვენ წარმოვადგიეთ ხედვა „მარშალის გეგმის“ სახელწოდებით, რომელმაც ქართულ საზოგადოებაში ძალიან დიდი ინტერესი გამოიწვია. ამდენი ხანია პოლიტიკაში ვარ და პირელად ვხედავ, რომ საპროგრამო პოსტულატებს ასე ითხოვდეს ხალხი. „მარშალის გეგმის“ მოკლე ვერსია გაზეთების სახით გავრცელდა და ბეჭდვას ვერ ავუვედით დიდი მოთხოვნის გამო.
_ გასულ კვირას, „ლელომ“ პრემიერობის კანდიდატად მამუკა ხაზარაძე დაასახელა, რასაც სოციალურ ქსელში საზოგადოების გარკვეული ნაწილის მხრიდან ასეთი შეფასება მოყვა, რომ „დღეს ქვეყანას სჭირდება პოლიტიკოსი და არა ფინანსისტი“. რას უპასუხებდით საზოგადოების ამ ნაწილს და რა უპირატესობა აქვს მამუკა ხაზარაძეს სხვა კანდიდატებთან შედარებით?
_ საზოგადოებაში პირიქით, დაკვეთაა, რომ დღეს უბრალოდ ცვლილება კი არ სჭირდება ხალხს, არამედ ცვლილება უნდა იმისთვის, რომ ქვეყანა ეკონომიკური კრიზისიდან, სტაგანციიდან ამოვიდეს. მამუკა ხაზარაძე და მისი გუნდი სწორედ ამ კუთხით არის ძალიან საინტერესო, რომ ყველა ის დაპირება, რომელიც „მარშალის გეგმაშია“ ჩაწერილი და საზოგადოების სამსჯავროზე გამოტანილი, არ არის უბრალოდ სურვილების კრებული. დაპირებას რეალური საფუძველი და გათვლა უნდა ჰქონდეს. სწორედ, ამით არის ძალიან საინტერესო მამუკა ხაზარაძე. ადამიანები პოლიტიკოსებად არ იბადებიან, რაღაც პერიოდის შემდეგ პოლიტიკოსები ხდებიან. მამუკა ხაზარაძე ახალი და ძალიან საინტერესო სახეა ქართულ პოლიტიკაში.
_ როგორია შიდა კვლევებით „ლელოს“ რეიტინგი და რა არის 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე თქვენი მაქსიმუმი?
_ ბევრნაირი კვლევა არსებობს _ შიდა და გარე. ჩვენი კვლევებით უკვე კარგა ხანია, მესამე პოლიტიკური ძალა ვართ და თუკი რამე დრამატული არ მოხდა, ჩვენი ამოცანაა, დარჩენილ დროში გავხდეთ მთავარი ოპოზიციური ძალა, რათა შეგვეძლოს 2020 წლის პარლამენტში კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბებაში გადამწყვეტი სიტყვის თქმა. არა იმიტომ, რომ უბრალოდ სავარძლები გვჭირდება, არამედ იმისთვის, რომ ის გეგმა, რომელიც ჩვენ შევთავაზეთ საზოგადოებას, უნიკალურია და უსწრაფესს ეკონომიკურ რეფორმებსა და პროექტებს ითვალისწინებს. ყველა სხვა სფერო და მიმართულება ეკონომიკურ ზრდაზეა მიბმული და ამ რეფორმების პარალელურად უნდა განხორციელდეს. თუკი ჩვენ ეკონომიკურ ზრდას ვერ მოვახერხებთ, ყველა სხვა დაპირება, რომელიც უხვად ისმის ტელეეკრანებიდან და კლიპებიდან, აბსოლუტურად ჰაერში გამოკიდებული იქნება, რადგან რეალურად განხორციელების შესაძლებლობა არ არსებობს.
_ თქვენ აღნიშნეთ, რომ „ლელოს“ მიზანია დარჩენილ დროში მთავარ ოპოზიციურ ძალად ჩამოყალიბება. უკვე წლებია, ქართულ პოლიტიკურ სივრცეში წარმმართველ ოპოზიციურ ძალად „ნაციონალური მოძრაობა“ მიიჩნევა, რამდენად რეალისტური გგონიათ „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ კონკურენციის გაწევა და რა არის „ლელოს“ მთავარი კოზირი ამ ნაწილში?
_ ჩვენი მთავარი კოზირი არის ის, რომ ხალხი აცნობიერებს: პოლუსებში ჩაკეტილმა დაპირისპირებამ კარგი არაფერი მოუტანა ქვეყანას. ხალხი იმასაც აცნობიერებს, რომ პოლიტიკაში სიახლეა საჭირო და „ლელო“ სწორედ ამ გამოწვევებს პასუხობს. ჩვენ არ ვართ სიძულვილით შეპყრობილი პოლიტიკური ძალა და არ გვინდა მოწინააღმდეგეების განადგურება. ჩვენ ვართ პროგრესზე, ეკონომიკურ ზრდაზე, რეალური საქმის კეთებაზე ორიენტირებული პოლიტიკური ძალა. ძლიერი გუნდი, ძლიერი ლიდერი, ძლიერი და გამართული ხედვა, _ ეს არის „ლელოს“ მთავარი კოზირები, რომლებიც წინასაარჩევნო პერიოდში ყველასგან გამოარჩევს მას.

ნენე ინჯგია