„შაქარაშვილის საქმეზე“ ბრალდებული მორაგბეების ადვოკატი, ალექსანდრე კობაიძე, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებში აქტიურად ჩაერთო. უფრო კონკრეტულად კი „ხალხის პარტია“, რომლის თავმჯდომარეც კობაიძეა, „ქართული დასთან“ და საზოგადოებრივ მოძრაობა „დემოკრატიულ საქართველოსთან“ ერთად საპარლამენტო არჩევნებში ერთიანი სიით მიიღებს მონაწილეობას. პარტიების გადაწყვეტილებით, მათი მაჟორიტარობის კანდიდატები თბილისის მხოლოდ ოთხ ოლქში იყრიან კენჭს, მათ არ წარადგინეს კანდიდატები საბურთალოს, ისნისა და სამგორის ოლქებში.

რით ახსნის პარტიის ამ გადაწყვეტილებას ალექსანდრე კობაიძე? რას უპასუხებს საზოგადოების მხრიდან დასმულ კითხვას თუ რატომ ჩაერთო ასე აქტიურად 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებში? რა ეტაპზეა გახმაურებული სისხლის სამართლის საქმე?
ამ და სხვა მნიშვნელოვან თემებზე „ქრონიკა+“ „ხალხის პარტიის“ თავმჯდომარეს, ადვოკატ ალექსანდრე კობაიძეს ესაუბრა:

_ ბატონო ალექსანდრე, თქვენ „შაქარაშვილის საქმეში“ ბრალდებულის ადვოკატი ხართ. მას შემდეგ, რაც 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილეობაზე განაცხადეთ, საზოგადოების გარკვეულ ნაწილს კითხვები გაუჩნდა. რით ხსნით თქვენს პოლიტიკაში ჩართვას?
_ უკვე სამი წელია, რაც „ხალხის პარტიის“ თავმჯდომარე ვარ. ჩემი პოლიტიკური საქმიანობა ჩემი შეგნებული ცხოვრება და დღის წესრიგია. შესაძლებელია, ფართო საზოგადოებისთვის იმდენად ცნობადი არ ვიყო, რამდენადაც სხვა პოლიტიკოსები არიან, აქედან გამომდინარე, საზოგადოების ნაწილს, შესაძლოა, უჩნდება განცდა, რომ მე ახლა „შაქარაშვილის საქმის“ შემდეგ გადავწყვიტე პოლიტიკაში ჩართვა. ეს, რა თქმა უნდა, ასე არ არის. დიდი ხანია, რაც პოლიტიკაში ვარ ჩართული და წინა ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებშიც მივიღე მონაწილეობა, ასევე რუსთავში მერის არჩევნებში ვმონაწილეობდი. აქტიური პოლიტიკური ცხოვრებით ვცხოვრობ. ჩემს პოლიტიკურ მიზნებთან ერთად მაქვს პროფესიაც _ ეს არის საადვოკატო საქმიანობა.
_ თქვენ ახსენეთ პოლიტიკური მიზანი, რა არის 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე თქვენი პოლიტიკური მიზანი?
_ ჩემი პოლიტიკური მიზანია, რომ საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ 150 დეპუტატ შორის ერთ-ერთი მეც ვიყო, იმიტომ, რომ ჩემი ხედვები მაქვს. აღვნიშნავ იმასაც, რომ ტიტანური აზრები არ მაწუხებს, რომ უმრავლესობით მოვალ ხელისუფლებაში ჩემს გუნდთან ერთად, _ ამ მოცემულობით ვიცი, რომ, სამწუხაროდ, ეს არარეალურია. მინდა, პირველ ეტაპზე, შევძლო 2020 წელს საპარლამენტო არჩვენების შედეგად პარლამენტარის მანდატი მოვიპოვო. თუ ეს მოვახერხე, მართლმსაჯულების საკითხი იქნება თუ სოციალურ-ეკონომიკური, მთელი რიგი მოსაზრებები მაქვს, რომელზედაც ვიმუშავებ. ვფიქრობ, ამ მიმართულებებით არც დღევანდელ და არც წინა ხელისუფლებას არ გაუკეთებია რაიმე სასარგებლო. მე თუ მომეცა შესაძლებლობა, აუცილებლად გავაკეთებ.
_ თქვენმა პარტიამ ზოგიერთ მაჟორიტარულ ოლქში არ დააყენა კანდიდატები და მხარი დაუჭირა „ქართული ოცნების“ კანდიდატს. თუ გაზომეთ რისკები, რა შეიძლება გამოიწვიოს ნდობის თვალსაზრისით თქვენმა გადაწყვეტილებამ თქვენს მხარდამჭერებსა და ამომრჩევლებში?
_ მსგავსი გადაწყვეტილება, რა თქმა უნდა, ყოველთვის სარისკოა. ჩვენი საარჩევნო ბლოკით არჩევნებში ვმონაწილეობთ: „ხალხის პარტია“ და ჯონდი ბაღათურიას „ქართული დასი“.ერთობლივად შევაფასეთ და ჩვენი გადმოსახედიდან, იმ კონკრეტულ ოლქებში, „ქართული ოცნების“ კანდიდატები თავიანთი გამოცდილებიდან და საქმიანობიდან გამომდინარე ძლიერი კანდიდატები არიან.
_ თქვენ აღიარებთ „ქართული ოცნების“ კანდიდატების უპირატესობას?
_ კახი კახიშვილის უპირატესობას ნამდვილად ვაღიარებ. თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ მან მინისტრის პოსტზე ყოფის პერიოდში ძალიან ბევრი დადებითი რამ გააკეთა, როგორც პატიმრებისთვის, ასევე ციხეში დასაქმებული ადამიანებისთვის.
ასევე მიმაჩნია, რომ დავით სერგეენკოს რეფორმები ჯანდაცვის სამინისტროში ძალიან მნიშვნელოვანი და დროული იყო. ამიტომ მგონია, რომ ამით ჯენტლმენური ნაბიჯი გადავდგი. ყოველ შემთხვევაში ის ამომრჩეველი, რომელიც ჩემში ლიდერს ხედავს და რომელსაც შეუძლია მათთვის სასარგებლო საქმე გააკეთოს, არასდროს გავუცრუებ მათ იმედებს და ყოველთვის დავრჩები ასეთ პლატფორმაზე. მგონია, რომ კახი კახიშვილმა და დავით სერგეენკომ სწორად გამოიყენეს თანამდებობა, არ გამდიდრებულან ბიუჯეტის ხარჯზე, ჯიბეში ფული არ ჩაუდევთ. ყოველ შემთხვევაში, ჩემამდე მსგავსი ინფორმაცია არ მოსულა.
_ თქვენი შეფასებით ეს გადაწყვეტილება ჯენტლმენურია, მაგრამ ზუსტად იმიტომ, რომ „ქართული ოცნების“ მაჟორიტარ კანდიდატებს უჭერთ მხარს, ამომრჩევლის ნაწილს გაუჩნდება ეჭვი, რომ „ხალხის პარტია“ სატელიტის ფუნქციას ასრულებს. ეს თუ გაითვალისწინეთ გადაწყვეტილების მიღების პროცესში?
_ რომც დაგვეყენებინა იმ ოლქებში კანდიდატები, ვიღაც მაინც იტყოდა, რომ სატელიტები ვართ. ჩვენ გვაქვს იმის შიში, რომ ვიღაც სატელიტ პარტიას დაგვიძახებს. სატელიტი პარტია რომ ვიყოთ, „ქართული ოცნების“ კრიტიკას არ დავიწყებდით. ზოგადად, სატელიტებს ახასიათებთ, რომ მხოლოდ „ნაციონალურ მოძრაობას“ აკრიტიკებენ და სხვას _ არა. ჩემს განცხადებებს თუ გადახედავთ, ძალიან კრიტიკული ვარ, როგორც „ქართული ოცნების“, ასევე „ნაციონალური მოძრაობის“ მისამართით. ვფიქრობ, ორივე პოლიტიკური ძალა წარსულს უნდა ჩაბარდეს. ეს ჩემი სუბიექტური აზრია. ამიტომ ვცდილობ, რაღაც ახალი შევქმნა, ისეთი, რაც მათ არ შეუქმნიათ. მინდა, განსხვავებული ვიყო და ამის უფლება, მგონი, მაქვს. ასევე ჩემს ამომრჩეველსაც აქვს ამის უფლება და შესაძლებლობა.
_ თქვენ ამბობთ, რომ „ქართული ოცნება“ წარსულს უნდა ჩაბარდეს. სწორედ ამ ძალის ნაწილია ის მაჟორიტარი კანდიდატები, რომლებსაც მხარდაჭერა გამოუცხადეთ. ეს ხომ წინააღმდეგობრივი განცხადებაა?
_ შესაძლოა, მე არ მომწონდეს პარტიის ხედვები, მაგრამ იმ პარტიაში იყვნენ ადამიანები, რომელთა მიმართაც სიმპათიით ვიყო განწყობილი. არა იმიტომ, რომ ვინმე ჩემი ნათესავი ან ახლო მეგობარია, არამედ იმიტომ, რომ საქმეს აკეთებენ. მე ყოველთვის აღვიშნავ იმ ადამიანებს, რომლებმაც საქმე გააკეთეს, როგორც „ქართული ოცნებიდან“, ასევე „ნაციონალური მოძრაობიდან“. არსებობენ ისეთები, რომლებიც ნებისმიერ პარტიაში ყოფნისას შეძლებენ საქმის გაკეთებას, რადგან მენეჯერული უნარები აქვთ და ხალხის ინტერესებზე არიან ორიენტირებულნი. ამიტომ, რადგან მე „ქართული ოცნების“ ზოგიერთ კანდიდატს მხარი დავუჭირე, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ „ქართულ ოცნებას“ რევერანსით ვეგებები. მკითხველისთვის გასაგები, რომ იყოს, განვმარტავ, რომ ჩემთვის „ქართული ოცნება“ და „ნაციონალური მოძრაობა“ ორივე ერთია, ისინიც პოლიტიკური ნიშნით უდებდნენ ადამიანებს იარაღს და ესენიც იგივეს იმეორებენ, ციხეებში პრობლემა წინა ხელისუფლების დროსაც იყო და ახლაც რჩება.
_ თუმცა თქვენ კახიშვილს უჭერთ მხარს ზუსტად იმიტომ, რომ, თქვენი შეფასებით, მან მნიშვნელოვანი რეფორმები გაატარა სასჯელაღსრულების სისტემაში…
_ კახიშვილისა და სუბარის მინისტრობის პერიოდში სიტუაცია აბსოლუტურად შეცვლილი იყო. მათი წამოსვლის შემდეგ, თითქოს, ველი ჩაიკეტა. სასჯელაღსრულების სისტემაში დასაქმებულ ადამიანებს ფინანსურად აღარ ახალისებენ, ექიმების ნახევარი გაუშვეს, ფაქტობრივად, ცოცხლად კვდებიან პატიმრები, მათ არ აქვთ სამედიცნო დახმარების მიღების საშუალება. ასევე მე მეძახიან მატყუარას, თითქოს ჩემ მიერ გავრცელებული ინფორმაციაა, რომ პატიმრები ამნისტიის მოთხოვნით შიმშილობენ _ ეს რეალობას არ შეესაბამება. მაქვს ჩანაწერები, სადაც პატიმრები თავადვე საუბრობენ, რომ ამნისტიის მოთხოვნით შიმშილობენ. „ნაციონალებიც“ ასე მოქმედებდნენ, არ სურდათ, მსგავსი თემები გახმაურებულიყო. კახიშვილი ან სუბარი რომ ყოფილიყო დღეს მინისტრი, მათზეც პირდაპირ ვიტყოდი, რომ მათშია პრობლემა.
_ ე. ი. თქვენ პრობლემას ხედავთ არა სისტემაში, არამედ ხელმძღვანელ პირებში?
_ როდესაც კონკრეტული ობიექტი მაბარია და სიტუაციას ვაკონტროლებ, პასუხისმგებელი პირიც მე ვარ. ამ შემთხვევაში, ბატონი ტაბატაძე და ქალბატონი წულუკიანი არიან პასუხისმგებლები, რომელთაც ეს ორგანო ოფიციალურად აბარიათ. ამიტომ მათ უნდა აიღონ პასუხისმგებლობა. რატომ აქვს პატიმრებს, მათი ოჯახის წევრებს და სასჯელაღსრულებაში დასაქმებულ და ახლა უკვე უკანონოდ განთავისუფლებულ ადამიანებს იმის განცდა, რომ მათ კვლავ ავიწროებენ? წინა ხელიუსფლებაც დევნიდა პოლიტიკური ნიშნით ადამიანებს და ესენიც იგივეს აკეთებენ.
_ თქვენ ახსენეთ ამნისტია, დააფუძნეთ მოძრაობა „შემახე ამნისტია“ და ამნისტიის მოთხოვნით ბოლო პერიოდში აქციებს მართავთ. ეს საზოგადოების ნაწილში პოპულისტურ ნაბიჯად აღიქმება, მით უფრო, წინასაარჩევნო პერიოდში. ხელისუფლების წარმომადგენლებმა გიპასუხეს, რომ ამნისტია წინასაარჩევნოდ სპეკულაციების საშუალებას მისცემს ოპოზიციას. თქვენი ამ მიმართულებით აქტიურობა წინასაარჩევნოდ კითხვის ნიშნებს ბადებს. რით ახსნით ამ მოთხოვნის დროში თანხვედრას?
_ მოძრაობა „შემახე ამნისტია“ ჯერ კიდევ თებერვალში დაიწყო. მას შემდეგ ისეთ ფაზაში გადავიდა, რომ ამ მოძრაობას რესურსი აქვს, 5000-მდე ადამიანი გამოიყვანოს რუსთაველზე. ფაქტია, რომ ამ ფონზე დროულია ამნისტია, ეს თემა არათუ პოპულისტური, არამედ სენსიტიურია, საზოგადოება ამას უკვე გრძნობს. ჩვენ ახლა იმიტომ გავაქტიურდით, რომ დღევანდელ პარლამენტს ლეგიტიმაცია აქვს. თუ დღევანდელი პარლამენტი მიიღებს კანონპროექტს, მაშინ ის ადამიანები, რომლებიც ამნისტიას ითხოვენ, კმაყოფილები იქნებიან დღევანდელი ხელისუფლებით, მაგრამ თუ არ გაითვალისწინებენ ამ მოთხოვნას, საზოგადოების ის ნაწილი, რომელიც პატიმრებთან რაიმე ფორმით არის დაკავშირებული, დღევანდელ ხელისუფლებას გაუბრაზდება და არ დაუჭერს მხარს. ასე რომ, დღევანდელ ხელისუფლებას თუ სურს ამ ადამიანების გულის მოგება, მას ამის საშუალება ეძლევა. თუკი კანონპროექტს არ მიიღებენ, სხვა გზას მოვძებნით. პირადად მე პოლიტიკური ამბიციები მაქვს და თუ ამ ხელისუფლებამ არ მიიღო ამნისტია, მაშინ თვითონ ჩავუდგები სათავეში ამის განხორციელებას, თუ პარლამენტში მოვხვდები.
_ რა არის თქვენი მთავარი გზავნილი ამომრჩევლის მისამართით?
_ დღეს გულწრფელობის ნაკლებობაა პოლიტიკაში. მე კი გულწრფელად ვაჟღერებ იმ პრობლემებსა და საკითხებს, რომელიც მეც და საზოგადოებასაც აწუხებს. შესაძლოა, ეს ვინმეს პოპულისტური ეგონოს, მაგრამ გულწრფელობა მარტივი შესამჩნევია. მაგალითად, ამნისტიის თემა არ არის პოპულარული საკითხი, ზოგიერთს რცხვენია კიდეც, რადგან პატიმრის მშობელია ან ახლობელი. თუ პრაქტიკას გავითვალისწინებთ, სხვადასხვა ქვეყანაში მიიღეს ამნისტიის აქტი, პანდემიიდან გამომდინარე, მით უმეტეს, სოციალურ-ეკონომიკური ფონი ისეთია, რომ სახელმწიფოსაც და ოჯახის წევრებს აღარ აქვს იმის რესურსი, რომ პატიმარი არჩინოს.
_ რამდენად ადეკვატურია ამნისტიის აქტის მოთხოვნა ჩვენს ქვეყანაში, სადაც უკონტროლო კრიმონოგენური ვითარებაა? ამნისტია ხომ არ გაზრდის კრიმინალურ შემთხვევებს, ეს რისკი განხილული გაქვთ?
_ სპეციალურ სახელმწიფო ინსტიტუტებს, მაგალითად, პოლიციას, პროკურატურას აქვთ ლეგიტიმაცია, რომ დანაშაულის პრევენცია მოახდინონ. ამაზე სწორედ ამ ორგანოებმა უნდა იფიქრონ. უამრავი პრობაციონერია, სამაჯურშებმული, 27 000 ადამიანი, ისინი ხომ აღარ სჩადიან დანაშაულს? მოუხსნან ნასამართლეობა, რომ სამსახური დაიწყონ. მათგან ზოგიერთს საზღვარგარეთ უნდა წასვლა და ვერ მიდის. ასეთ პირობებში კი, როცა სამსახურსაც ვერ იწყებენ, პირიქით, დანაშაულზე ხდებიან ორიენტირებულნი. ამიტომ აუცილებელია პრევენციისთვის ჰუმანური აქტი. სახელმწიფომ მოქალაქეზე უნდა იზრუნოს.
_ ამ პოლიტიკური საქმიანობის პარალელურად ხართ თუ არა „შაქარაშვილის საქმეში“ ჩართული?
_ მოგეხსენებათ, აღნიშნულ საქმეში ჩემს კოლეგებთან ერთად ვარ ჩართული. ბატონები ვასილ მამულაშვილი და ბექა ნემსიწვერაძე ძალიან პროფესიონალურად ართმევენ თავს დაკისრებულ მოვალეობას, მე რითაც შემიძლია, ვეხმარები. უბრალოდ, დროის საკითხია და მაქსიმალურად ვცდილობ პოლიტიკის პარალელურად, ამ საქმეშიც აქტიურად ვიყო ჩართული. გასულ კვირას, წინა სასამართლო სხდომაზე, დაცვის მხარემ მტკიცებულებები პროკურატურას წარუდგინა, პროკურატურამაც, თავის მხრივ, დაცვის მხარეს წარუდგინა მტკიცებულებები. სასამართლომ პროკურატურის მტკიცებულებები ყველა დაუშვა და დაცვის მხარის მიერ წარდგენილი ანალოგიური მტკიცებულებები _ არა. ეს არის შერჩევითი მიდგომა. თავიდანვე ჩაგრავს დაცვის მხარეს სასამართლო. ასეთ პირობებში როგორ შეიძლება იმაზე საუბარი, რომ არ არის შერჩევითი მიდგომები. მეტიც: ეს არის შერჩევითი მიდგომის კლასიკური მაგალითი. 6 ბრალდებულის ადვოკატის არც ერთ მტკიცებულებას რომ არ დაუშვებ და ამის შემდეგ დემოკრატიაზე მელაპარაკები, ეს არის თვალში ნაცრის შეყრა. ამიტომ აუცილებელია, „მურუსიძეები“ და მათი ძმები, რომლებიც გაბატონებულები არიან დღევანდელ სასამართლოში, როგორმე ჩამოვაშოროთ. ამისთვის ძალიან ბევრი ბერკეტი არსებობს. უბრალოდ, საზოგადოების უფრო მეტი აქტიურობაა საჭირო, ეს ადამიანები ისეთ წნეხში უნდა იყვნენ, რომ არც იფიქრონ შერჩევითი მიდგომები. „შაქარაშვილის საქმის“ გარდა, ბევრი სხვა საქმეიც არსებობს, სადაც ვლინდება მათი ეს მიდგომა. მაგალითად, ერთ-ერთ უბრალო საქმეზე პროკურორმა მტკიცებულება გააყალბა, კონკრეტულად, დაცვის მხარემ წარადგინა ეს დანა და სამხარაულის ექსპერტიზის ბიურო თუ დაადგენდა, რომ ამ დანაზე დაზარალებულის სისხლია, მაშინ პროკურორსაც და გამოძიებასაც პრობლემა შეექმნებოდა, მაგრამ სამხარაულის ექსპერტიზის ბიურომ ეს დანა გაწმინდა და დასკვნაში თქვა, რომ თითქოს არანაირი სისხლის ლაქები არ იყო. ეს პირდაპირ მიუთითებს იმაზე, რომ სამხარაულის ექსპერტიზა ჩართულია ამ სიბინძურეში. სამხარაულის ექსპერტიზა, რომელიც წესით, დამოუკიდებელი რგოლი უნდა იყოს, დანაშაულს სჩადის. თუ გაყალბება სურთ, ყველაფერს აყალბებენ და განცდა აქვს, ამავდროულად, რომ პასუხს არავინ მოთხოვს.
ანალოგიური შემთხვევაა „შაქარაშვილის საქმეში“, მოსამართლესა და პროკურორს განცდა აქვთ, რომ მათ პასუხს არავინ მოთხოვს. ისინი მანიპულირებენ საზოგადოებაზე, მათი მიზანია, რომ საზოგადოებაში არ იყოს ბუნტი, ასევე შეუქმნან შეგრძნება, რომ დამაშავეები დაისაჯნენ და პროკურატურა მოწოდების სიმაღლეზეა. ამის მიღმა რა ხდება, საერთოდ არ აინტერესებთ. პროკურატურის ქმედება მიმართულია არა მართლაც და საქმის ყოველმხრივ ობიექტურ გამოძიებაზე, არამედ იმაზე, თუ როგორ რეაგირებს საზოგადოება და თუ დასჭირდა, როგორ უნდა გააჩუმოს ის, ანუ პროკურატურა საზოგადოების რეაქციას მიჰყვება. საზოგადოების აზრი ყოველთვის მნიშვნელოვანია, მაგრამ როდესაც მართლმსაჯულებაში პროფესიონალები არიან, მათ სამართლებრივი გადაწყვეტილება უნდა მიიღონ. ესენი კი ასე არ მოქმედებენ. დღეს მთავარი პროკურორი დავალებულია „ქართული ოცნებისგან“ და მათ პოლიტიკურ იარაღადაა ქცეული. სწორედაც რომ „ქართულ ოცნებასთან“ არის ვალში და მის ნება-სურვილს ასრულებს ბატონი შოთაძე. ასეთი განცდა მაქვს მეც და დაწრმუნებული ვარ, საზოგადოების დიდ ნაწილსაც. თავის დროზე, შოთაძე ხორავას საქმეს გადაჰყვა, შემდეგ კი ისევ დაბრუნდა ადგილზე და აგრძელებს მმართველი გუნდის სასარგებლოდ საქმიანობას.
_ რა მოცემულობაა დღესდღეობით „შაქარაშვილის საქმეში“?
_ მნიშვნელოვან ფაზაზე გადავედით, მოწმეების დაკითხვა დაიწყება. მოწმეების მეშვეობით რეალურ სურათს გავიგებთ, ასევე კიდევ ერთხელ ვნახავთ, რომ არანაირი მტკიცებულება არ არის იმისა, რომ ამ ბიჭებმა ასეთი შემზარავი დანაშაული ჩაიდინეს. ვნახოთ, რა ჩვენებას მისცემენ მოწმეები სასამართლოს. ერთია, საგამოძიებო უწყებას მიაწოდო ინფორმაცია და მეორეა, რომ სასამართლოს მისცე ჩვენება. რას იტყვიან სასამართლოში, სწორედ ამას აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა.
_ რა მოლოდინი გაქვთ? თქვენი დაცვის ქვეშ მყოფები გამართლდებიან?
_ მაქვს მოლოდინი, რომ მკვლელობის ნაწილში გამართლდებიან. რაც შეეხება თავისუფლების უკანანო აღკვეთას, ამ ნაწილში ამირხანაშვილს 5-ჯერ აქვს შეცვლილი ჩვენება და რას დაეყრდნობა სასამართლო?! ფაქტია, რომ, ჯერჯერობით, დღევანდელი სასამართლო და პროკურატურა უკადრებელს კადრულობს. როგორ განვითარდება მოვლენები ამას ძალიან მალე გავიგებთ.

ნენე ინჯგია