ირინა მაკარიძე

მსოფლიო ბანი, პაატა ბურჭულაძე, რუსთაველის გამზირზე უწყვეტი პროტესტის უცვლელი მონაწილეა. მან თავისი 70 წლის იუბილეც საპროტესტო მარშზე მოქალაქეებთან ერთად აღნიშნა, რეჟიმმა მეორე დღესვე 5-ათასლარიანი ჯარიმით „დაასაჩუქრა“, მას მეორე და მესამე ჯარიმაც მოჰყვა, უკვე მის ანგარიშზე რამდენიმე 5-ათასლარინი ჯარიმაა.

უწყვეტ სამოქალაქო პროტესტზე, დაყადაღებულ ფონდებსა და რეჟიმის წინააღმდეგ ბრძოლაზე „ქრონიკა+“-ს ესაუბრება მსოფლიო ბანი და სამოქალაქო აქტივისტი, პაატა ბურჭულაძე:

_ 122-ე დღეა, რაც პროტესტია. ყოველ საღამოს რუსთაველზე ვიკრიბებით იმდენი ხალხი, მინიმუმ რამდენიც საჭიროა იმისთვის, რომ გადაიკეტოს ქუჩა და როცა სიტუაციას ცოტათი მაინც ამწვავებს მთავრობა, მაშინ კიდევ უფრო მეტი ხალხი მოდის. როცა საჭიროა, მეტი ხალხი მოდის. ამიტომ, ჩემი აზრით, რუსთაველის გამზირის საღამოს პროტესტი აკეთებს ყველაზე დიდ საქმეს ახლა. ჩვენ ლეგიტიმაციას არ ვაძლევთ თვითაღიარებულ მთავრობას არც აქ და არც საზღვარგარეთ. ის სანქციები, რომლითაც დასავლეთს უნდა, რომ დაგვეხმაროს, განპირობებულია ზუსტად ამ რუსთაველის აქციებით. ხალხი თავის საქმეს აკეთებს. იცით, როგორი სიტუაციაა რუსთაველზე? სუყველანი, ათასობით ადამიანი ერთმანეთს ვიცნობთ, ვესალმებით, ვკითხულობთ. თუ ვინმე გამოგვაკლდა, _ რატომ გამოგვაკლდი, ავად ხომ არ ხარ? _ ვეკითხებით. ასეთ დონეზეა სიტუაცია რუსთაველზე. ეს არ არის სტიქიური და სპონტანური პროცესი, ეს გააზრებული პროცესებია. ყველამ ვიცით, რომ ჩვენი იქ ყოფნა ქვეყნისთვის აუცილებელია. დღეს ეს საქართველოს სჭირდება. ჩვენ, მოსახლეობა, რაც შეგვიძლია მშვიდობიანად ვუთხრით ძირს ამ მავნებელ მთავრობას.

ჩემი სურვილი იქნებოდა, რომ ცოტათი უფრო ეაქტიურა ოპოზიციასაც. ვიცით, რომ ისინი საზღვარგარეთ დადიან და საკმაოდ კარგ საქმეს აკეთებენ, ამერიკაში იქნება, ბრიუსელსა თუ სტრასბურგში, ძალიან ნაყოფიერად მუშაობენ, მაგრამ აქაც საჭიროა მათი უფრო მეტი გამოცოცხლება.

_ საზოგადოების პროტესტი გამოიწვია იმ პროცესებმა, რაც მიმდინარეობდა არალეგიტიმურ პარლამენტში, რაც შეეხებოდა ომის თემაზე მათ ვითომ გამოძიებას. რას იტყვით ამ საკითხების შესახებ, რისი მცდელობა არის ეს „ქართული ოცნების“ მხრიდან?

_ ეს არის უკვე უსუსურობა. ჩვენ სხვა გზა არ დავუტოვეთ მათ. რა არ გამოსცადეს: აქციების დარბევა, მოწამვლა, გაზით მოგვწამლეს, შეგვასხეს წყლის ჭავლი ზამთარში, როცა იყინებოდა ყველაფერი. რა არ გამოსცადეს, მერე დარბევა, გალახვა, ხალხის დასისხლიანება, ციხეში ჩაჯდომა, მუქარა სამსახურის დატოვების _ ატოვებინებენ კიდეც სამსახურებს ხალხს, აჯარიმებენ. გამოსცადეს ყველაფერი, არაფერმა გაჭრა და ახლა დაიწყეს ვითომ „აგვისტოს ომის“ გამოძიება, რომ როგორმე გაიმართლონ თავი.

არ შეიძლება ამათთან საუბარი საერთოდ, მით უმეტეს, ამ კომისიასთან, რომელიც არის არალეგიტიმური. იგი არსაიდან არ არის _ ერთპარტიული, თვითმარქვია კომისიაა. ესაა კომისია, როდესაც თვითონ დასხდნენ და ასე შეიძლება ქუჩაში დასხდეს ათი კაცი და თქვას, რომ ჩვენ ვართ კომისია. ამას არავითარი ძალა არ აქვს. ამიტომ მათთან საუბარს აზრი არ აქვს. ეს ყველაფერი გათვლილია იმ რაღაც რაოდენობის ადამიანებზე, რომლებიც ჯერ კიდევ ვერ მოსულან აზრზე და სჯერათ, რომ „ოცნება“ რაღაც სასიკეთოს გააკეთებს. ჯანსაღად მოაზროვნე ადამიანი ამას ტრაგიკული სახით უყურებს. პარასკევს, 28 მარტს მოხდა საშინელება. ისინი აღარ მალავენ, რომ ევროპულ გზას გადაუხვიეს და ომის დაწყების დაბრალება უნდათ  საქართველოსთვის _ ეს აღარ იმალება. „ანწუხელიძე უკვდავია“, _ ეს პლაკატი ეჭირა აქციის მონაწილე გოგოს ხელში და ამისთვის დააპატიმრეს.

ამათგან ჩვენ აღარ გვიკვირს არაფერი. ეს არის ფსკერი, ძირი, ფსკერი არ აქვს „ოცნებას“, ეს არის ჭა, რამდენსაც ჩაყრი ჩავა და ჩავა, უფსკეროა.

_ მინდა გკითხოთ, რაც ხდება საგამოძიებო კომისიაზე, _ ეს არის თავისი ელექტორატისათვის განკუთვნილი პროპაგანდის ნაწილი, თუ რუსეთის დავალების შესრულება და მათთვის კოჭის გაგორება?

_ ერთიც და მეორეც. ხომ უნდათ, რომ რაღაცით მაინც მოიწონონ თავი საკუთარ ამომრჩეველთან? დარჩა ხალხის რაოდენობა, რომელსაც ჯერ ვერ გაურკვევია, რასთან გვაქვს საქმე. ეს არის ადამიანების ძალიან  მცირე რაოდენობა, რომელსაც მაინც ვერ გაუაზრებია, რა ხდება და „ოცნებას“ უნდა ეს შეინარჩუნოს. ამასთანავე, რუსეთისთვისაც უნდათ ჩვენება, რომ „აი, ნახეთ, ჩვენ რა კარგად ვაკეთებთ საქმეს“ _ ანწუხელიძე თურმე გმირი არ არის. ყველაფერი, რაც კეთდება არის უკვე ფსკერს დაბლა, ჭაა, როგორც გითხარით, იძირება და იძირება. თუ ადამიანს არ აქვს ნამუსი, ის კადრულობს ყველაფერს, თუ ღირსება არ აქვს, კადრულობს ყველაფერს. ღირსება უკვე დიდი ხანია, დაკარგეს ამ ე. წ. პარლამენტარებმა. იმის მერე, რაც მათ „რუსულ კანონს“ ხელი მოაწერეს, ღირსების ნატამალიც არ შერჩა არცერთს.  ახლა გადაწყვიტეს: „მოდით, აღარ გვაქვს უკვე ღირსება, ვილაპარაკოთ და ვაკეთოთ, რაც გვინდა“. აგრძელებენ და აგრძელებენ.

_ წინასაარჩევნოდ ივანიშვილის დაპირება იყო, რომ ოპოზიციურ პოლიტიკურ კლასს ჩამოიშორებდა, მედიას გააჩუმებდა, არასამთავრობოებს დახურავდა... რასაც ვხედავთ, ის ამ დანაპირებს ასრულებს. ამ დღეებში განაცხადეს, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ აკრძალვის შესახებ შეიტანდნენ საკონსტიტუციო სასამართლოში მოთხოვნას. ვხედავთ, რაც ხდება მედიის მიმართ, რა კანონებსაც იღებენ; ვხედავთ, რასაც აკეთებენ არასამთავრობოების მიმართ, მიმდინარეობს დიქტატურის კონსოლიდირება. რას იტყვით ამაზე? ეს პროცესი ისეთი სწრაფი ტემპით მიმდინარეობს, რომ შეიძლება ცოტა ხანში ისეთ ვითარებაში აღმოვჩნდეთ, რომ ამ საუბრის შესაძლებლობაც არ გვქონდეს...

_ ვერ ვიტყვი, რომ ეს არის ბიძინა ივანიშვილის დაპირების შესრულება. ის რასაც დაჰპირდა ხალხს, _ უფასო ფული, ასი ქარხანა, _ არაფერი შეუსრულებია, ეს არის გამოუვალი სიტუაცია...

_ ვგულისხმობ ამ ბოლო, 2024 წლის არჩევნების წინ გაცემულ დაპირებებს.

_ ეს არის გამოუვალი მდგომარეობა და ერთადერთი გზა, რომ როგორმე შეინარჩუნონ ხელისუფლება, როგორმე დაგვამსგავსონ ბელარუსი იქნება თუ ჩრდილოეთ კორეას. ჩემი ღრმა რწმენით ეს საქართველოში არ გამოვა. საქართველო მაინც პატარა ქვეყანაა, ყველა ერთმანეთს ვიცნობთ, ეს პოლიციელებიც უკვე ნელ-ნელა აზრზე მოდიან, ყოველ შემთხვევაში, მინდა დავიჯერო, რომ ისინი მალე მოვლენ აზრზე. პოლიციელები ჩვენთან ბრძოლაში ებრძვიან თავის მომავალს, საკუთარი ოჯახების მომავალს. რისთვის? რომ ბიძინა იყოს კარგად და ის ხუნტა, რომელიც მას ირგვლივ ჰყავს? ეს მგონია, ძალიან დიდი უაზრობაა მათი მხრიდან, ისინი მიხვდებიან ამას.

_ თქვენ შესახებაც გკითხავთ: 2016 წელს წახვედით თქვენ მიერვე შექმნილი პარტიიდან და თქვით, რომ პოლიტიკიდან მიდიხართ, მაგრამ ბრძანეთ, რომ შესაძლოა დაბრუნდეთ. ახლა რა ეტაპზე ხართ, აპირებთ, რომ უფრო აქტიურად ჩაერთოთ პოლიტიკურ პროცესებში?

_ მე 2016 წელს მივატოვე ჩემი კარიერა, რომელიც ზენიტში იყო. ვიგრძენი, რომ ქვეყანა იღუპებოდა. აი, ხომ ხედავთ. როგორ გამართლდა. იმის შემდეგ რამდენი წელი დაიკარგა, მაშინ უფრო შესაძლებელი იყო ბიძინა ივანიშვილისა და ამ მავნებლების მოშორება. მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან ბევრი მხარდამჭერი მყავდა, ჩვენ პირველ ან მეორე ადგილზე გავდიოდით რეიტინგში, ამ ყველაფრის მიუხედავად, ვერ შევძელი გაჩერება, რადგან პოლიტიკას სხვა ხერხები, სხვა რაღაცები უნდა. მე სწორად მოვიქეცი მაშინ, _ ვაგრძნობინე ხალხს, რომ ყოფილიყო ჩემთან ერთად. სხვათა შორის, ძალიან ბევრი, ვინც დღეს ოპოზიციაშია, მაშინ იყო ივანიშვილთან და მე მებრძოდა. ძალიან კარგია, რომ დღეს უკვე მიხვდნენ, წავიდნენ და აღარ არიან მასთან ერთად. მე დღეს ჩემს თავს ვხედავ მარტო რუსთაველზე, ჩემს ხალხთან ერთად დგომით, დანარჩენი აკეთონ პოლიტიკოსებმა. მე, როგორც სამოქალაქო აქტივისტი, აქ თავს ძალიან კარგად ვგრძნობ, კომფორტულად ვარ და ვიცი, რომ ეს არის ჩემი ადგილი.

_ ცოტა ხნის წინ მოხდა ისე, რომ დააყადაღეს საქველმოქმედო ფონდები, რომლის საშუალებითაც გარდა იმისა, რომ კეთილ საქმეებს აკეთებდნენ, ადამიანებს ეხმარებოდნენ კოლოსალური ჯარიმების გადახდაშიც. რას იტყვით ამის შესახებ? თუ ხედავთ რაიმე პარალელს თქვენს ფონდ „იავნანასთან“, რომელიც სხვადასხვა მეთოდით დაგახურვინეს?

_ პირველი, ვისთანაც სცადა ივანიშვილმა, გაუვიდოდა თუ არა ეს ამბავი, ვიყავით ჩვენ, _  პირადად მე და ფონდი „იავნანა“. მაშინ რა ქნა ივანიშვილმა? _ სცადა, დაეჯერებინა ხალხისთვის, რომ ფონდი, რომელიც ამდენ სიკეთეს აკეთებს, მრავალშვილიან ოჯახებს აძლევს საცხოვრებლებს, მრავალ ათას სტუდენტს ეხმარება, კიდევ უამრავ ადამიანს ეხმარება, ყალბია, არის ადამიანი, პაატა ბურჭულაძე, რომელიც მშიერი ხალხის ყულაბებიდან თეთრებს იპარავს. ამით კვებავს თავის ოჯახს, იპარავს ფულს და იშენებს სახლებს, აი, ეს სცადა... ვფიქრობ, რომ მაშინვე უნდა აგვეტეხა განგაში, რომ ასეთი რამე ხდება საქართველოში. არ ატყდა ეს განგაში, ბევრმა არ დაიჯერა, ბევრმა ეჭვის თვალით შეხედა ადამიანს, რომელსაც თავის თვალით აქვს ნანახი, რამდენ სიკეთეს აკეთებდა. გარდა ამისა, საზღვარგარეთიდან ჩამოდიოდნენ მომღერლები, მუსიკოსები, კონცერტები ტარდებოდა მათთან ერთად. ხალხმა მაინც სიჩუმე ამჯობინა. ასევე იყო ეკლესიაზე, მე ვიყავი მაშინ ფონდ „ივერიისა“ დამფუძნებელი და ამ ფონდმა ააშენა ის დიდებული ტაძარი, რომელიც არის მახათას მთაზე, თითო ლარით მთელმა საქართველომ ააშენა ეს ტაძარი. ივანიშვილმა შალვა რამიშვილს ფული მისცა და გადააღებინა 11 სერია ფილმების, ეს არის ინტერნეტში, თუ როგორ ვიპარავ მე ფულს ბავშვების ყულაბებიდან და გინდაც იმ ტაძრის შეწირულობიდან. ნახეთ, როგორი ტაძარი არის აშენებული, იმას თუ რამე მოპარულის ეტყობა. ჩვენ მაშინ უნდა აგვეტეხა განგაში, რადგან გადამდებია ეს ყველაფერი, ახლა მოვიდნენ აქამდე. როგორ შეიძლებოდა ამ ფონდების დაყადაღება, რომლებიც ამდენ სიკეთეს აკეთებდნენ?!. ნანუკას ფონდი იქნება, გილაურის ფონდი, თუ სხვა ფონდები? დღესაც უნდა ატყდეს განგაში. მართალია, არის განგაში, მაგრამ არა ისეთი, როგორიც საჭიროა. ეს 5-ათასიანი ჯარიმები რომელ ავადმყოფს მოუვიდა თავში. პენსიონრები არიან დაჯარიმებულები და ვინ იცის, რამდენი ვინმეა დაჯარიმებული 5 ათასი ლარით...

_ რა უნდა მოხდეს, რომ ეს სამოქალაქო პროტესტი გადაიზარდოს პოლიტიკურ პროცესში, რომ ამან გამოიღოს ის შედეგი, რაც არის მოთხოვნა _ ახალი არჩევნებისა და პოლიტპატიმრების გათავისუფლების?

_ მე რაც ვიცი, არის ის, რომ რუსთაველის გამზირის პროტესტი არ უნდა გაჩერდეს არც ერთი წუთით, ყოველ საღამოს უნდა გადაიკეტოს რუსთაველი, ამის მზაობაც და ხალხის რაოდენობაც არის ყოველდღე. ჩვენ ვინც ყოველთვის ვართ იქ, ამას სულ გავაკეთებთ. უნდა შემოვიდეს ის სანქციები, რომლებსაც ველოდებით ევროპიდან. გერმანიამ დაიწყო, საფრანგეთი და იტალია უერთდებიან, როგორც ვიცი. „მეგობარი აქტი“ გაძლიერდება. ამის შემდეგ მნიშვნელოვანია, რომ არავინ მიიღოს მონაწილეობა თვითმმართველობის არჩევნებში. გამორიცხულია, არც ერთმა პარტიამ არ უნდა მიიღოს მონაწილეობა და ასე დაიშლება „ქართული ოცნება“. თქვენ ნახავთ, მალე მოვა ის დრო, როცა ერთმანეთისკენ გაიშვერენ ხელს და იტყვიან _ მე არაფერ შუაში ვარ, იმან დამაბრალა, იმან გამაკეთებინაო.

_ თქვენ იმედი გაქვთ, რომ ეს ასე მოხდება?

_ აუცილებლად, იმედი კი არ მაქვს, ეს აუცილებლად მოხდება, უბრალოდ, რა ფასად მოხდება, რამდენ მავნებლობას ჩაიდენენ კიდევ, ეს არ ვიცი.

_ 31 მარტს დაგეგმილ აქციასთან დაკავშირებით რას იტყვით?

_ 31-ში აუცილებლად ყველანი უნდა გამოვიდეთ გარეთ, ვიქნებით უამრავი ადამიანი, მაგაში დარწმუნებული ვარ და კიდევ ერთხელ ვანახებთ, რომ ჩვენ ვართ ბევრნი, ჩვენ ვართ ერთად და არავითარ შემთხვევაში არ შევეგუებით ბიძინა ივანიშვილის ამ მავნებლებს, რომლებიც შემოგვასიეს წურბლებივით. არავითარ შემთხვევაში, ჩვენ ამას არ შევეგუებით!