გიგა გელხვიიძე

უწყვეტი საპროტესტო აქციები, რეპრესიები ქვეყანაში, ოპოზიციის ერთმანეთთან ჭიდილი, სანქციების მოლოდინში მყოფი „ქართული ოცნება“, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნები და ოპოზიციის როლის აუცილებლობა საპროტესტო ტალღაში _ ამ საკითხების შესახებ „ქრონიკა+“-ს ესაუბრება

„ერთიანობა ნაციონალური მოძრაობის“ ზუგდიდის ორგანიზაციის ხელმძღვანელი, ანა წითლიძე:

_ ქალბატონო ანა, ოპოზიციურ ერთობაზე რომ ვისაუბროთ, რა კონვენციამდე არის მისული ამ დროისთვის ოპოზიციური ერთობა და არის საკვანძო საკითხები, რაზედაც პოულობენ სრულიად განსხვავებული პოლიტიკური ხედვების პარტიები საერთოს?

_ ეს ერთობა გარკვეულწილად ძალიან გაუგებარი ამბავია, რადგანაც რა ტიპის ერთობაზე არის საუბარი, უნდა დაკონკრეტდეს. ჩვენ ერთი ვართ მოთხოვნებში, ამ ქვეყნის პროდასავლურ ორიენტაციაში და, რომ რეჟიმის წინააღმდეგ უნდა ვიბრძოლოთ ერთად _ ამაზე თანხმდება ყველა პროდასავლური პარტია ქვეყანაში. სხვა სახის რა ერთობაზე უნდა იყოს საუბარი, ნამდვილად არ ვიცი, ამ შეხედულებას ასე არ ვიზიარებ და მგონია, რომ ზოგადად გაზვიადებულია განსაკუთრებულ ერთობაზე პედალირება, როდესაც არც კი ვიცით, ეს ერთობა რას მოიცავს. „ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას“ არაერთხელ გვითქვამს, რომ ჩვენ მზად ვართ ნებისმიერი სახის ერთობისთვის, მაგრამ უნდა ვიცოდეთ, რა არის ეს ერთობა. თქვენც რომ მეკითხებით, მეც  არ ვიცი, რა კონკრეტულ ერთობას გულისხმობს სალომე ზურაბიშვილი, როდესაც ლაპარაკობს ერთობაზე?

მგონია, რომ დღეს ოპოზიციის პოლიტიკურ კლანს ბევრად უფრო სხვა პრობლემები აქვს, ვიდრე შეიძლება იყოს ერთობა, რადგან ჩვენ ვანახეთ მათ შორის საერთაშორისო ასპარეზზე, რომ კონკრეტულ სიტუაციაში შეგვიძლია მუშაობა კონკრეტულ თემებზე ისე, რომ საერთო ოპოზიციური პოზიცია იყოს, თუმცა ჩვენ ასევე ვნახეთ, რომ ძალიან ბევრჯერ ენმ ერთადერთი პარტია არის მთელ ამ პროცესში, რომელიც პირველივე დღიდან პირში წყალჩაგუბებული ლანძღვასაც იტანდა სხვა ოპოზიციური პარტიების მხრიდან, ერთობის სახით, თუმცა გვინახავს, მაგალითად, გახარიას პარტიის მხრიდან დაუსრულებელი ლაპარაკი მათ შორის „ნაციონალურ მოძრაობაზე“, რომელიც დღემდე გრძელდება. ამიტომ როდესაც ვსაუბრობთ რაღაც ერთობაზე, ჩემთვის ეს სიტყვა და კონკრეტული დაანონსებული ერთობა კითხვის ნიშნებს იწვევს. უნდა იცოდნენ, რას გულისხმობენ ამ ერთობაში. ეს რომ გვეცოდინება, უფრო მარტივი იქნება ამ ყველაფერთან დაკავშირებით საუბარი. სალომე ზურაბიშვილი ერთობაზე საერთოდ როგორ უნდა ლაპარაკობდეს? მიუხედავად იმისა, რომ, კიდევ ერთხელ ვამბობ, „ნაციონალურ მოძრაობას“ ყოველთვის ყველაზე მეტი უკეთებია და დღესაც მზად ვართ ამისთვის, მაგრამ პირში წყალი გვაქვს ჩაგუბებული და საკუთარ ლანძღვას ვიტანთ ერთობის სახით.

_ გასულ კვირას მიხეილ სააკაშვილის ორი პროცესი ჩატარდა და მას ერთ-ერთ საქმეზე (პიჯაკების საქმე) 9 წელი თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს. თქვენ სოციალურ ქსელში გქონდათ საუბარი იმაზე, რომ გიორგი მარგველაშვილსაც (მე-4 პრეზიდენტი) და სალომე ზურაბიშვილსაც (მე-5 პრეზიდენტი), შეეძლოთ, ყველაზე მცირე, გრიფი მაინც მოეხსნათ ე. წ. პიჯაკების საქმეზე, რათა საზოგადოებას სცოდნოდა, რა ხდებოდა რეალურად.

_ გიორგი მარგველაშვილს ვთხოვდით გრიფის მოხსნას, რადგანაც მიხეილ სააკაშვილთან ერთად თემურ ჯანაშიას საკითხიც იყო და ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი გახლდათ, რომ როდესაც ადანაშაულებენ ქვეყნის მე-3 პრეზიდენტს, საქართველოს მოქალაქეებს ენახათ, რა ხარჯებზე იყო საუბარი და რეალურად აღმოჩნდა, რომ არანაირი 9 მილიარდი არ არის. გიორგი მარგველაშვილს ვთხოვდით თავის დროზე, რომ გრიფით საიდუმლო აეხსნა, სალომე ზურაბიშვილსაც ვთხოვდით იმავეს და მას ასევე ვთხოვდით, რომ ამ აბსურდულ საქმეებზე შეეწყალებინა მიხეილ სააკაშვილი, მაგრამ არცერთმა მათგანმა ეს თხოვნა არ დააკმაყოფილა და ცხადია, ამ განაჩენზე პასუხისმგებელი ისინიც არიან, რადგანაც სანამ თვითონ არ შეეხო ძალიან ბევრ ადამიანს „ქართული ოცნება“, მანამდე ხმა არ ამოუღია. რაც შეეხება „ნაციონალურ მოძრაობას“, ეს ბრძოლა იმისთვის არ დაწყებულა გუშინ და დღეს და ერთი წლის წინ, ენმ-თვის ეს ბრძოლა დაიწყო ზუსტად 13 წლის წინ, როდესაც ივანიშვილი მოვიდა ხელისუფლებაში და ძალიან ბევრ ადამიანს, სანამ თვითონ არ შეეხო სისტემა, მანამდე ეგონა, რომ ენმ ტყუოდა ყველაფერში. კარგად გვახსოვს ეს განცხადებები, მაგრამ, სამწუხაროდ, ამ 13 წლის განმავლობაში მივიღეთ ის, რომ „ქართული ოცნება“ გაძლიერდა და იმ რეჟიმად ჩამოყალიბდა, რომელიც ახლა არავის ინდობს.

_ ოპოზიციამაც შეუწყო თუ არა ხელი ივანიშვილის რეჟიმის გაძლიერებას საქართველოში თავიანთი ნაბიჯებით და განცხადებებით? ჩვენ კარგად გვახსოვს 2020 წლისა და 2021 წლის არჩევნების შედეგები, სადაც არ იყო სახარბიელო მდგომარეობაში „ქართული ოცნება“ და შეიძლება ითქვას, კითხვის ნიშანიც კი არ ისმებოდა იმაზე, რომ შემდგომ არჩევნებში მათ გარდაუვალი მარცხი ელოდათ. რა მოხდა, რითაც მან, ასე თუ ისე, მაინც გაიმყარა პოზიციები?

_ ძალიან დიდი და სიღრმისეული თემაა ეს და ამის განხილვა შორს წაგვიყვანს. „ქართული ოცნება“ გააძლიერა ძალიან ბევრმა ფაქტორმა და პირველ რიგში გააძლიერა იმან, რომ როდესაც „ნაციონალური მოძრაობა“ ყვიროდა, რომ რუსები არიან ესენი და სააკაშვილის ჯინაზე რუსებს ნუ ჩააბარებთ ამ ქვეყანასო, 2013-14 წლებს ვგულისხმობ, ენმ-ს წარმომადგენლებს რომ იჭერდნენ ამის გამო, გვირტყამდნენ, ოფისებს რომ გვინგრევდნენ და ჩუმად რომ იყო ხალხი და წყალი ჰქონდათ ჩაგუბებული პირში და ეგონათ, რომ რეჟიმი მათამდე არ მივიდოდა, აი, ამით ძლიერდებოდა „ქართული ოცნების“ რეჟიმი. მაგ წლებში „ქართულმა ოცნებამ“ თანდათანობით, როდესაც მხოლოდ „ნაციონალური მოძრაობა“ ყვიროდა, რომ ესა თუ ის საკანონმდებლო ცვლილება არ შეიძლებოდა, რადგან ეს მივიდოდა ხელისუფლების უზურპაციამდე; როდესაც ვყვიროდით კორუფციულ გარიგებებზე და ვამბობდით, რომ მილიონობით და მილიარდობით ლარს იპარავდნენ, მაშინ ყველა ჩუმად იყო და ამ პროცესმა გააძლიერა „ქართული ოცნება“. მან მთელი ამ პროცესის განმავლობაში კარგად გამოიყენა ისიც, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ გარდა ყველას ჯერ კიდევ გადამტერებული არ ჰყავდა მეტ-ნაკლებად და „ოცნებამ“ მოიპოვა ყველა ბერკეტი, რომ ჩამოყალიბებულიყო რეჟიმად.

_ კიდევ უფრო ახლო წარსულს რომ გადავხედოთ, როგორ ვითარდებოდა პროცესები „ქართული ოცნებისთვის“?

_ უფრო აქეთ პროცესებს რომ გადავხედოთ, 2020 წლის ბოიკოტის დარღვევა ძალიან დიდი შეცდომა იყო ოპოზიციური პარტიების მხრიდან, რადგანაც „ქართული ოცნება“ მაშინ ნამდვილად შეიძლებოდა გადატეხილიყო, მაგრამ იმ მომენტში პარლამენტში შესვლისა და დაფინანსების მოპოვების გამო დაარღვიეს ბოიკოტი და ამით შესაძლებლობა მისცეს „ქართულ ოცნებას“, რომ კიდევ უფრო გაძლიერებულიყო. შეცდომა იყო რუსული კანონის დროს დათმობა, როდესაც ჩავთვალეთ, რომ რუსული კანონი რომ გაიწვიეს გავიმარჯვებდით და უკვე ზეიმი იყო. შეცდომა იყო, 20 ივნისის დროს კობახიძე რომ გადააყენეს და ეს გამარჯვებად ჩაითვალა. „ნაციონალურ მოძრაობას“ მაშინაც ეს პოზიცია გვქონდა, რომ შეიძლებოდა მოვტყუებულიყავით, რადგანაც „ქართულ ოცნებას“ ახასიათებს ლავირება და თუ ნახავდა წინააღმდეგობას, უკან დაიხევდა და პრობლემა კობახიძე ან ცალკე აღებული ადამიანი კი არ იყო, პრობლემა იყო სისტემა და სანამ ბოლომდე არ მივაწვებოდით დასუსტებულ „ქართულ ოცნებას“, მანამდე არ უნდა გავჩერებულიყავით. ბევრჯერ მოგვატყუეს-მეთქი, არ ვიტყვი ნამდვილად, რადგანაც ჩვენ ყოველთვის განსხვავებული პოზიცია გვქონდა, მაგრამ საზოგადოების ეს რეაქციები იყო სხვანაირი. თუმცა ახლა საბოლოოდ, ბუნებრივია, რომ 13 წლის თავზე მივიღეთ ეს ყველაფერი. რატომ უნდა გვიკვირდეს, როდესაც დღეს, 13 წლის მანძილზე, ვიღაცები კვლავ „ნაციონალურ მოძრაობას“ ებრძვიან და არა „ქართულ ოცნებას“, მათ შორის, ოპოზიციაში. უფრო სწორად, „ქართულ ოცნებაზე“ მეტად „ნაციონალურ მოძრაობას“ ებრძვიან და სანამ ენმ-ს კონტექსტზე 13 წლის დეჰუმანიზაცია კიდევ იქნება, მათ შორის რუსთაველზე, ბიძინა ივანიშვილიც იქნება.

_ „გახარიას“ გუნდი ყოველთვის კრიტიკული იყო თქვენ მიმართ, თუმცა ბოლო დღეებში ჩვენ დავინახეთ, რომ ტოლობის ნიშანი დაისვა მათი მხრიდან ბიძინა ივანიშვილსა და მიხეილ სააკაშვილს შორის. მაგალითად მოვიყვან პარტია „გახარია საქართველოსთვის“ თავმჯდომარის მოადგილე ნათია მეზვრიშვილის პოსტს, სადაც ის საუბრობს იმაზე, რომ სამართალი ვერ აღდგება მანამ, სანამ სააკაშვილის გვერდით არ მიუსვამენ ბიძინა ივანიშვილს. რამდენად შეიძლება, მით უფრო დღეს, ამ ორი ადამიანის გაიგივება და დატოლება, მიუხედავად იმისა, რომ დარღვევები იყო მიხეილ სააკაშვილის ხელისუფლების დროს? თუმცა ყველა გამოთვლით „ქართული ოცნების“ ხელისუფლებამ გადაუსწრო რიგ შემთხვევებში წინა ხელისუფლებას...

_ ეს ამორალურია, მაგრამ ამასაც რომ თავი დავანებოთ, ისტორია აუცილებლად შეაფასებს და დაატოლებს, როგორი იყო ის 9-წლიანი მმართველობა და როგორია დღევანდელი მმართველობა. შესაბამისად, „ნაციონალურ მოძრაობას“ იმ 9 წლის განმავლობაში როგორი შეცდომებიც არ უნდა ჰქონოდა, ტოლობის დასმა რუსებთან, „ქართულ ოცნებასთან“ არის ამორალური და განსაკუთრებით ამორალურია, როდესაც ამას ნათია მეზვრიშვილი აკეთებს. უკაცრავად, ნათია მეზვრიშვილს შევახსენებ, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ საჯარო სამსახურში მაღალ თანამდებობებზე მუშაობდა, სხვათა შორის, როდესაც მე სტუდენტი და მოსწავლე ვიყავი.

_ ზურაბ ადეიშვილის პროკურატურის კადრი იყო.

_ დიახ, ადეიშვილის საყვარელი კადრი იყო, ვგულისხმობ, რომ ადეიშვილი მას ძალიან აფასებდა, როგორც ნიჭიერ პროკურორს. ზოგადად ეს ხომ ასეა, „ნაციონალურ მოძრაობას“ ის ადამიანები ყველაზე უფრო აგინებენ, რომლებმაც „ნაციონალური მოძრაობისგან“ სარგებელი ნახეს. შესაბამისად, ნათია მეზვრიშვილს „ნაციონალური მოძრაობის“ კომპლექსი სჭირს, თორემ შორს არ წავიდეს ახლა, ასე თუ შევყვებით, ენმ-მ ყველა თავის შეცდომაზე პასუხი აგო, ადამიანები ციხეში არიან და გახარიამ რომელ მათგანზე აგო პასუხი? 20 ივნისზე აგო?! კორუფციაზე აგო? რომ გვეუბნებოდა, ქართულ-ჯიგრული პონტიაო, გადაჭმული რომ ჰქონდა „ქართულ ოცნებასთან“ ერთად ნახევარი საქართველო! ია კერძაიაზე აგო? მაჩალიკაშვილზე აგო? რომელ ერთზე აგო, ასე თუ შევყვებით? მაგრამ „ნაციონალური მოძრაობის“ მიზანი ეს არ არის, რომ ვინმეს შეჰყვეს დებატებში. დრო და გაძლება სჭირდება ამას და ისტორია იტყვის, ვის და ვის შორის უნდა დაისვას ტოლობა ამ 13 წელსა და ჩვენს წლებს შორის.

_ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზე უნდა გკითხოთ: _ ის პარტიები, რომლებმაც საპარლამენტო მანდატებზე უარი განაცხადეს, ახლა უკვე უარს აცხადებენ 2025 წლის 4 ოქტომბერს მიხელ ყაველაშვილის მიერ ჩანიშნულ თვითმმართველობის არჩევნებზე მონაწილეობაში, თუმცა არიან სხვა ოპოზიციური პარტიები, იგივე „გირჩი“, სავარაუდოდ, „ფედერალისტებიც“, მათ შეხედულებებს გაიზიარებენ, რომ უნდა მიიღონ მონაწილეობა ამ არჩევნებში, სხვა შემთხვევაში არ ითვლები მოქმედ პარტიად. ამ ქმედებით ისინი მისცემენ ლეგიტიმაციას „ქართულ ოცნებას“, რომ ოპოზიცია იყო ამ არჩევნებზე წარმოდგენილი? როგორ აფასებთ მათ ქმედებებს?

_ შემიძლია გითხრათ, რომ ყველა არაგულწრფელია, ვინც კი საუბრობს, რომ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევებზე არ ფიქრობს, მათ შორის, „გახარიას“ პარტია იქნება თუ სხვა. ოპოზიციური პარტიები ფიქრობენ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზე. მე ჩემი პოზიცია მაქვს ამასთან დაკავშირებით, არ გავაჟღერებ პარტიის პოზიციას ახლა, მაგრამ იმ პოლიტიკურ პოზიციაში, რომელშიც ახლა ვართ, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში მონაწილეობა წარმოუდგენელი მგონია ძალიან ბევრი მიზეზის გამო. თუ ვამბობთ, რომ ეს ხელისუფლება არალეგიტიმურია, მაშინ პარლამენტიდან რატომ გამოვედით საერთოდ, თუ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში ვიღებთ მონაწილეობას? და მეორეც, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში ბევრად უფრო მძიმე მანქანას ამოქოქავს „ქართული ოცნება“ და ოპოზიცია არ არის ახლა იმ ფორმაში, რომ წინააღმდეგობა გაუწიოს ხელისუფლებას. ადგილობრივი თვითმმართველობა თავისი სპეციფიკით სულ სხვა რაღაც არის. ადგილობრივ დონეებზე ირჩევენ ადგილობრივ ლიდერებს და იქ არჩევანი სულ სხვანაირად კეთდება: პირადი ნაცნობობის მიხედვით, პირადი ურთიერთობების მიხედვით და ა. შ. ძალიან ბევრი გამოწვევის წინაშე დგას ამ შემთხვევაში ოპოზიცია, მაგრამ ჯერ შორია ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზე საუბარი, თუმცა პოლიტიკა ისეთი რამეა, მათ შორის მიუხედავად ჩემი ამ პოზიციისა, წამებში შეიძლება ისე შეიცვალოს სიტუაცია, რომ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში მონაწილეობის აზრს ხედავდე, მაგრამ ახლა, ამ გადმოსახედიდან, არ ვუყურებ ისე, რომ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში მონაწილეობა შეიძლება იყოს სწორი პროცესი. რეალურად, პოლიტიკა არ არსებობს დღეს, პოლიტიკა მოკლა ბიძინა ივანიშვილმა და ეს არ არის ოპოზიციური პარტიების ბრალი. პოლიტიკა რა არის? თუ არჩევნებში მონაწილეობა არ მიიღე, თუ ამ ყველაფრისგან განზე დადექი, მაშინ პოლიტიკას ვერ აკეთებ რეალურად. ახლა რუსთაველზე რომ პროცესი მიდის, იმის გარდა პოლიტიკური პროცესი არ არსებობს არსად, რადგანაც არ არსებობს პარლამენტი, ის არის ერთპარტიული. არ იარსებებს შემდეგ ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები და საკრებულოები, იქ არ იქნება დისკუსია და არ იქნება განხილვები, შესაბამისად, არ იარსებებს იქაც პოლიტიკა. ამ შემთხვევაში ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში არმონაწილეობით რაღაც პროცესი ქვედა დონეზე წყდება. ამ გამოწვევების წინაშე დგას მთელი ოპოზიციური სპექტრი და ამ გამოწვევების წინაშე დგას ხელისუფლება, რაც არ უნდა იყვირონ, ხელისუფლებამ იცის, რომ მისთვის ერთპარტიული პარლამენტი და ერთპარტიული საკრებულოები იქნება პრობლემა. ამიტომაც ოპოზიციას მოუწევს დაფიქრება, ჯერ კიდევ დრო არის ივნისამდე. ივნისში გამოცხადდება უკვე არჩევნების თარიღი. უნდა ნახონ, რა დევს სასწორზე და ამის მიხედვით უნდა მიიღონ გადაწყვეტილება, რას შვრებიან ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებზე. ამას თავისი პლუსებიც ექნება და მინუსებიც, თუმცა ეს პროცესი მეტწილად დამოკიდებული იქნება იმაზე, რა პოლიტიკური სიტუაცია განვითარდება ქვეყანაში. ივნისში თუ ამათ საერთაშორისო კუთხით კიდევ უფრო გაუმწვავდათ სიტუაცია, კიდევ უფრო მეტად დასანქცირდნენ და კიდევ უფრო მეტ იზოლაციაში მოექცნენ, რაც ხელშესახებია ამ დროისთვის, შეიძლება კიდევ უფრო ჰქონდეს აზრი მონაწილეობას, ამას დრო გვანახებს.

_ უკვე ას დღეზე მეტია, საქართველოში მიმდინარეობს უწყვეტი პროტესტი და აქციის მონაწილეები აცხადებენ, რომ მათ არ სჭირდებათ პოლიტიკოსები ბრძოლის ამ ნაწილში. რეალურად თუ შევაფასებთ, „ქართული ოცნება“ ერთგვარად უკვე შეეჩვია ამ პროტესტს და იცის, რომ ყოველ საღამოს გადაიკეტება რუსთაველის გამზირი და ა.შ. ხომ არ დადგა ის დრო, რომ მოქალაქეებმა, რომლებიც იბრძვიან ქვეყნის მომავლისთვის, დაუძახონ პოლიტიკოსებს და პოლიტიკურ სპექტრთან ერთად დასხდნენ და დასახონ სამოქმედო გეგმა, რომელსაც ხშირად ითხოვენ პოლიტიკური პარტიებისგან, მიუხედავად იმისა, რომ თავად ემიჯნებიან მათ?

_ მიდგომამ, რომ პოლიტიკოსები არ გვინდა, ბევრ რაღაცამდე მიგვიყვანა, ხოლო კონკრეტულად და რეალურად მიგვიყვანა იქამდე, რომ ბიძინა ივანიშვილი კიდევ არის. ჯერ ერთი, პოლიტიკოსები არ გინდოდეს პოლიტიკურ პროცესში, როცა პოლიტიკური პროცესია ყველაფერი, ქუჩაში რაც ხდება, ეს უკვე პოლიტიკური პროცესია, გაუგებარია. მეორე ცუდი, რაც ამან მოიტანა, ეს არის ისედაც დაკომპლექსებული პოლიტიკოსები. შეიძლება ოპოზიციაში ვიღაც მოგწონდეს ან არ მოგწონდეს, მაგრამ დიდი ბოდიში, პოლიტიკოსებს, ოპოზიციურ მედიას, იგივე თქვენ ძალიან ბევრი რამის გაძლება გვიწევთ, ხომ, ამ ქვეყანაში? 13 წელია, უბედურებებს ვუძლებთ, დევნასა და ა. შ. და ამ ობიექტური მიზეზების ფონზე, რაც პოლიტიკურ პარტიებსა და პოლიტიკოსებს აქვთ, კიდევ უფრო მეტად დააკომპლექსეს პოლიტიკოსები იმის ძახილით, რომ პოლიტიკოსები არ გვინდა. ეს არ არის მხოლოდ საქართველოსთვის დამახასიათებელი, ეს ხდება ყველგან, სადაც რუსული ხელი ურევია. მოლდოვის არჩევნებიც რომ გენახათ, ყველგან, სადაც რუსული ხელი ურევია, ზუსტად ასე ხდება მსგავსი მესიჯების გაჟღერება, რომ ოპოზიციური პარტიები არ უნდათ, ძველი სახეები არ უნდათ და ა. შ.

ამან რეალურ პრობლემებამდე მიიყვანა ეს პროცესები. კარგად მახსოვს, 20 ივნისს ნიკა მელიას ამბავი რომ იყო პარლამენტის წინ, სამწუხაროდ, საზოგადოების რეაქცია და მაშინდელი ენჯეოების რეაქცია იყო ასეთი, რომ ეს მოწოდება არ უნდა გაეკეთებინაო. რეალურად მაშინ მელიას დაჭერის საფუძველი შექმნა საზოგადოების აზრმა. ამის შემდეგ, ერთს გავიხსენებ მსგავსს, პარლამენტთან რუსული კანონის განხილვის დროს ვაშაძემ რომ თქვა, წრე შემოვარტყათ პარლამენტსო და ფეისბუქსტატუსებს და უბედურებებს რომ უძღვნიდნენ, მერე ნუ გიკვირთ, რომ პოლიტიკოსები კომპლექსდებიან, პასუხისმგებლობის აღება არავის უნდა. თქვენ აიღებთ პასუხისმგებლობას იმაზე, რაზედაც შეუძლიათ მოგიბრუნდნენ და გლანძღონ? ეს პოლიტიკოსები ახლიდან არ დაიბადებიან, ეს პოლიტიკოსებიც ჩვეულებრივი ადამიანები ვართ, რომლებსაც იქ რომ ვდგავართ, იმ ხალზე მეტი გამოგვივლია 13 წლის განმავლობაში და ყველას ერთად გვჭირდება გამოსავლის პოვნა. ცალკე აღებული ვერც პოლიტიკოსი და ვერც იქ მდგომი ადამიანი, ვერც ენჯეო და ვერც სამოქალაქო სექტორი ამ ყველაფერს ვერ დაძლევს. ჩვენ მხოლოდ ერთ შემთხვევაში შეგვიძლია ამის გაკეთება და დარწმუნებული ვარ ამაში.  გავიმარჯვებთ, თუ ყველა ერთად გადავლახავთ ამ ყველაფერს და ერთად ვიდგებით. უნდა ვიცოდეთ, რომ ვიღაცას მზა რეცეპტი ივანიშვილის გადაგდების, ისე როგორც რუსეთში არ ჰქონდა ნავალნის და არც არავის პუტინის მოშორების მზა რეცეპტი ან ლუკაშენკოს ოპოზიციასაც რომ ჰკითხოთ ახლა ტიხანოვსკაიას, გაქვთ გეგმაო? დაახლოებით ეგეთია, რასაც კითხულობენ. ვიღაცებისთვის გუშინ დაიწყო ეს ბრძოლა, მაგრამ ჩემთვის, ჩვენთვის ეს ბრძოლა არც გუშინ დაწყებულა და არც გუშინწინ. ჩემი გადმოსახედიდან მგონია, რომ პროტესტს მრავალფეროვნება და გაშლა სჭირდება. მე ძალიან ვგულშემატკივრობ ამ პროტესტს, მაგრამ ეს არ არის ის, რაც არყევს დიდად „ქართულ ოცნებას“. პრობლემას ნამდვილად უქმნის, რადგანაც გიჟდება „ოცნება“ იმაზე, რომ პროტესტმა ამდენ ხანს გასტანა, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ „ქართული ოცნების“ მომხრეები უფრო მეტნი არიან, არა „ოცნება“ არის უმცირესობაში, მაგრამ იმისთვის, რომ ეს საპროტესტო მუხტი რაღაც ინერტულობაში არ გადავიდეს, ამისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბრძოლის რაღაც მეთოდები ყველამ ერთად დაგეგმოს.