ისტორია დაიწყო იმით, რომ პარლამენტის დეპუტატმა ლევან გოგიჩაიშვილმა მაშინდელ პრემიერ-მინისტრ გიორგი გახარიას პარლამენტში ჰკითხა, აპირებდა თუ არა იგი აზერბაიჯანიდან ელექტროენერგიის შესყიდვის ხელშეკრულების გადახედვას და რა აკავშირებდა მას უჩა მამაცაშვილთან?

ყველასთვის გასაოცრად, გახარიამ თქვა, რომ ბიზნესში შუამავლები მოსულა, მაგრამ არც უჩა მამაცაშვილთან აკავშირებს რამე და არც ხელშეკრულების დეტალები იცის.

სწორედ აქედან აგორდა მორიგი ჭორი, რომ ელექტროენერგიის გაძვირება ივანიშვილის ოჯახსა და მის დეიდაშვილს უკავშირდება. ამ თემაზე მომზადდა არაერთი სიუჟეტი და მასალა, მაგრამ მეორე მხარის პოზიცია, ფაქტობრივად, ამ დრომდე არავის მოუსმენია.რა იყო ჭორი და რა მართალი? რა აკავშირებდა კომპანია „ელ გრინს“ მამაცაშვილთან? რეალურად, აზერბაიჯანიდან ენერგიის ექსპორტი იყო თუ არა კორუფციული სქემა ,ამ ვერსიას ეკონომიკის ყოფილი მინისტრის გიორგი ქობულიას გაუგებარი განცხადებებიც დაემატა, რომელიც აცხადებდა, რომ ელექტროენერგიის ექსპორტი რუსეთიდან უფრო ხელსაყრელ ფასად შეიძლებოდა, ვიდრე _ აზერბაიჯანიდან

რა აკავშირებს სულხან პაპაშვილს ივანიშვილების ოჯახთან? იცნობს თუ არა უჩა მამაცაშვილს და როგორ მოხვდა „ელ გრინის“ სამეთვალყურეო საბჭოში? _ ამ და სხვა თემების შესახებ „ქრონიკა+“ ყოფილ პრემიერ-მინისტრ ზურაბ ნოღაიდელს ესაუბრა :

_ თავიდან საზოგადოებაში არასწორი აზრის ჩამოყალიბება დაიწყო, რომელსაც, მართალი რომ გითხრათ, ალღო ვერ ავუღეთ. ჩვენი საქმიანობა ბიზნესია და არა პიარი, ამიტომ არც გვიფიქრია, რომ ეს თემა შეიძლებოდა რაიმე მხრივ ყოფილიყო ყურადღების მისაქცევი. მით უმეტეს, როდესაც დაარსდა კომპანია „ელ გრინი“. ამ კომპანიის მთავარი ამოცანა თავიდანვე ელექტროენერგიის ტრანზიტი იყო და ჩვენ, პრაქტიკულად, არც ვაპირებდით საქართველოს ბაზარზე მუშაობას.

_ სად დაფუძნდა ეს კომპანია, _ კვიპროსში თუ არაბეთში?

_ თავიდან კვიპროსში იყო დაფუძნებული რამდენიმე წლის განმავლობაში და შემდეგ დუბაიში გადაფუძნდა. ეს ყველაფერი მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ, რომ უფრო ადვილი ყოფილიყო პროცესის მართვა. ცხადია, ამ ფაქტს არანაირი კავშირი არ აქვს საქართველოში მიმდინარე პროცესებთან. ჩვენთვის მთავარი საქმიანობა გახლდათ ტრანზიტი. ასეც გვეგონა, რომ გაგრძელდებოდა, მაგრამ ამასობაში საქართველოში იმპორტის საჭიროებამ მკვეთრად იმატა და, შესაბამისად, უფრო მეტი იმპორტი განხორციელდა ჩვენს ქვეყანაში.

_ საქართველოს გარდა სხვა ქვეყნებშიც მუშაობდით?

_ კი, თურქეთში… მთავარი პრიორიტეტი თავიდან სწორედ თურქეთი იყო. ცხადია, აზერბაიჯანისთვისაც ბევრად უფრო საინტერესო გახლდათ თურქეთის ბაზარზე გასვლა. შესაბამისად, ამ შემთხვევაში საქართველო, მხოლოდ და მხოლოდ, სატრანზიტო ქვეყანა იყო , ეს შედიოდა ჩვენს ამოცანაში თავიდანვე. ამ პროცესის კარგად ორგანიზება ძალიან მნიშვნელოვანი იყო. ფაქტობრივად, ისე გამოვიდა, რომ, მაგალითად, ელექტროენერგია აზერბაიჯანიდან უფრო ადრე გავიდა საბერძნეთში, ვიდრე გაზი.. ეს აზერბაიჯანის პრესტიჟისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხი აღმოჩნდა. საბოლოო ჯამში, ცხადია, ჩვენთვისაც, რადგან ჩვენ ამ საქმის ორგანიზებაში ვიყავით ჩართულები. ამით იმის თქმა კი არ მინდა, რომ ჩვენთან, საქართველოში, იმპორტი არ გვაინტერესებდა, არამედ ვხსნი, რომ ეს იყო კონკრეტულ ბიზნესგეგმაზე აგებული მოდელი, შესაბამისად, ამიტომაც დაარსდა ეს კომპანია თავიდანვე კვიპროსში, რადგან აზერბაიჯანზე იყო შემდეგ კონცენტრირებული ბიზნესი. სამართავად უფრო ადვილი იყო კომპანია, რომელიც დაარსდებოდა დუბაიში და აქ რაიმე სხვა მოდელი არ არის.

_ თქვენ, სულხან პაპაშვილი და კიდევ ვინ წარმოადგენს „ელ გრინს“?

_ სულხან პაპაშვილი და გიორგი კუხალეიშვილი. მე ამ კომპანიის დამფუძნებელი და მოწილე არ ვარ, მე ვარ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი. შემოსავალი ცუდი არ მაქვს, მაგრამ დამფუძნებელი არ ვარ. თუ ეს საკითხი ფორმალურად გაინტერესებთ, გადაწყვეტილების მიღების პროცესში აქტიურად ვმონაწილეობ, ფაქტობრივად, როგორც თანამონაწილე, მაგრამ უფრო ჩემი გამოცდილებიდან გამომდინარე, ვიდრე დამფუძნებელი. რადგან საქართველოში იმატა ელექტროენერგიის იმპორტის მოცულობებმა, შესაბამისად, ჩვენ უფრო აქტიური მონაწილეობა მივიღეთ საქართველოს ელექტროენერგიის იმპორტის ბაზარზეც. ჩვენ წინააღმდეგ დეზინფორმაციის გავრცელებაროცა დაიწყო, სიმართლე გითხრათ, პოლიტიკური პერიოდიდან განსხვავებით, ამას ვერ ავუღეთ ალღო, შეიძლება, თავიდანვე უნდა წარგვედგინა საზოგადოებისთვის ინფორმაცია, რომ კომპანია დაარსდა და ამას ვაკეთებთ, მაგრამ, კი ბატონო, ეს არ გაგვიკეთებია.

_ რომელი წელი იყო, როცა საქართველოში დაიწყეთ საქართველო-აზერბაიჯანს შორის საშუამავლო ფუნქცია?

_ 2016 წელს. თავიდან ძალიან მცირე იყო მოცულობა, შემდეგ უფრო მეტი და მეტი, 2017 წლიდან კი მნიშვნელოვნად გაიზარდა საქართველოში ელექტროენერგიის იმპორტის მოცულობა.

_ ჩაგეკითხებით: როცა არსებობდა საქართველო-აზერბაიჯანს შორის ელექტროენერგიის მიწოდების პირდაპირი ხაზი, რატომ გაჩნდა საჭირო, საშუამავლო კომპანია გამოჩენილიყო?

_ ამაშია სწორედ საქმე, შუამავალი კომპანია ვართ თუ არა. მინდა, წინა ისტორია განვმარტო: მოულოდნელად დაიწყო ინფორმაციის გავრცელება (რაზედაც ახლა მეკითხებით), რომ ჩვენ, როგორც შუამავალი კომპანია, ვართ ჩართული ბიზნესში, რომ ელექტროენერგია რუსეთიდან უფრო იაფია, აზერბაიჯანიდან უფრო ძვირი, მაგრამ, შესაბამისად, ვიღაცების დახმარებით ჯაჭვი აეწყო, რომელიც, გარკვეულწილად, ლოგიკურიც არის. თუ მხოლოდ და მხოლოდ შუამავალი კომპანია ხარ, თუ უფრო უარესი პირობებით შემოგაქვს ელექტროენერგია, არც ის არის გამორიცხული, რომ ქრთამს იხდი! მაგრამ ეს ყველაფერი არ არის მართალი და ამაშია სწორედ საქმე, ამიტომ არის აუცილებელი ამის განმარტება. აი, ამ საკითხის შესახებ კითხვებზე პასუხი ყველაზე მნიშვნელოვანია და დანარჩენ ყველა კითხვაზე შემიძლია ასევე პასუხის გაცემა. პირველ რიგში, უნდა ითქვას, რომ იმ მომენტში, როცა ჩვენ ჩავერთეთ ამ ბიზნესში, საქართველოში ელექტროენერგიის იმპორტი უკვე ყველა მეზობელი ქვეყნიდან ხორციელდებოდა კერძო კომპანიების მიერ. ამიტომ ჩვენ საკითხი ასე დავსვით, _ ან ყველა ვართ შუამავალი, ან ყველა ვართ იმპორტიორი. ხომ არ შეიძლება, აზერბაიჯანიდან კერძო იმპორტიორი კომპანია შუამავალი იყოს და, ვთქვათ, პირობითად, თურქეთიდან, სხვა ქვეყნებზე რომ აღარ ვილაპარაკოთ, კერძო კომპანია იყოს იმპორტიორი? ამიტომ ჩვენ ვთქვით: _ რატომ ხდება ასე, კონკრეტულად ჩვენ წინააღმდეგ ჩვენზე იარლიყის მოწებება, რომ ჩვენ ვართ შუამავალი და არა დანარჩენი ყველა, იმის მიუხედავად, რომ ყველა ასევე კერძო კომპანიაა? მე მაინც არც ერთს დავარქმევდი შუამავალს, ყველა კერძო კომპანია თავისი საქმით ფუნქციონირებს, რადგან, საბოლოო ჯამში, საქართველოს ელექტროენერგეტიკული სექტორის იმპორტი იქითკენ მიდის, რომ სახელმწიფოებს შორის და სახელმწიფო კომპანიებს შორის ურთიერთობა საერთოდ ნულზე უნდა დავიდეს. ეს არის ყველაზე სწორი პრინციპი, საბოლოო ჯამში, რომ აქ ამ თემაზე სალაპარაკო საერთოდ არაფერი იყოს. რადგან ჩვენს თავზე რომ ავიღოთ, მაგალითად, იანვარში ელექტროენერგიის მოცულობის დაახლოებით მესამედი კერძო კომპანიიდან პირდაპირ მომხმარებელს მივყიდეთ და ეს ძალიან მნიშვნელოვანი პროცესია, უფრო ბევრად ნაკლებ კითხვას იწვევს საზოგადოებაში, მათ შორის, ჟურნალისტებს შორის, ვიდრე, ვთქვათ, ნებისმიერი გარიგება კერძო და სახელმწიფო კომპანიებს შორის. ჩვენც ამ პროცესისგან წასვლა გვინდა, რომ ამაზე ზედმეტი კითხვები არ დაისვას.
კითხვები ყოველთვის გაჩნდება, ამაზე ორი აზრი არ არსებობს. საქართველოში ელექტროენერგიის იმპორტის შესახებ კითხვა რომ არ იყოს, გამორიცხულია. ამიტომაც მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ იანვრის დასაწყისიდან ეს პროცესი გაგვეხადა საჯარო და გამჭვირვალე ჩვენს ნაწილში, მინიმუმ, და სხვების ნაწილშიც გამოგვექვეყნებინა ფასები, გვეჩვენებინა, რომ ჩვენი პირობები ყველას პირობას სჯობს და რომ ყველა დანარჩენ კითხვაზე პასუხი ასევე დღის წესრიგიდან მოგვეხსნა, მათ შორის, იმ კითხვაზე პასუხი, რასაც შუამავალი ჰქვია.
ჩვენ ვყიდით ელექტროენერგიას კერძო, პირდაპირ მომხმარებლებზე. ყველას მშვენივრად წარმოგვიდგენია, რომ ასეთი კერძო, პირდაპირი მომხმარებელი ელექტროენერგიას უარესი პირობებით არ იყიდის, ვიდრე მას შეუძლია სხვა მომწოდებლისგან იყიდოს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი პროცესია ამ თვალსაზრისით. ამიტომ მე ასე ვფიქრობ და თქვენ თუ სხვანაირად ფიქრობთ, უფრო დეტალურად შემიძლია გავაგრძელო ამ თემაზე საუბარი: ან ყველანი ვართ შუამავლები, მაშინ, კი ბატონო, იყოს, მაგრამ ეს ასე არ არის, _ ყველანი, ვინც ამ პროცესში ვმონაწილეობთ, კერძო კომპანიები და, ჩემი აზრით, განმარტებაც მხოლოდ და მხოლოდ ასეთი უნდა იყოს. საქართველოს ელექტროენერგეტიკულ ბაზარზე უკვე სადღეისოდ, ფაქტობრივად, მას შემდეგ, რაც დავიწყეთ აქტიური საქმიანობა, მონაწილეობენ მხოლოდ და მხოლოდ კერძო კომპანიები ყველა ქვეყნიდან. საქართველოს ელექტროენერგიის მიღება და გაცემა შეუძლია ოთხივე მეზობელ ქვეყანასთან, დღეს უკვე ოთხივესთან მიმდინარეობს ეს პროცესი. ამ ბოლო დრომდე სომხეთი არ იყო ჩართული და ამ თვეში სომხეთშიც მიდის ელექტროენერგიის ექსპორტი და, შესაბამისად, იქაც ყველაფერს კერძო კომპანიები ახორციელებენ და, ჩემი აზრით, ეს მხოლოდ და მხოლოდ დადებითი პროცესია.
ჩვენი მონაწილეობა საქართველოს ელექტროენერგეტიკული იმპორტის ბაზარზე ამაზე უფრო მეტად იმით არის მნიშვნელოვანი, რომ ელექტროენერგიის ფასები მანამდე იყო ძალიან მაღალი, საშუალოდ, 7,5 ცენტი. ელექტროენერგიის იმპორტი, იმ მომენტშიც, თავიდან ბოლომდე, პრაქტიკულად, მონოპოლიზირებული იყო რუსეთის კერძო კომპანიის ხელში…

_ „ინტერ რაოს“ გულისხმობთ?

_ არა, იმ მომენტში „ინტერ რაო“ არ იყო იმპორტიორი, სხვა კერძო კომპანია იყო, ფასები გახლდათ ძალიან მაღალი და ეს ბუნებრივია, რადგან ფასებს განსაზღვრავენ არა სახელმწიფო კომპანიები და თანამონაწილეები (პირობითად ვთქვათ), არამედ არის თუ არა კონკურენცია ბაზარზე. შესაბამისად, რაც ნამდვილად ჩვენი დამსახურებაა თავიდან ბოლომდე, გახლავთ ის, რომ საქართველოს ელექტროენერგიის იმპორტის ბაზარზე ფასები შემცირდა, შემდეგ კიდევ უფრო მეტად შემცირდა, შემდეგ დასტაბილურდა და ახლა კიდევ უფრო მეტად შემცირდა. ჩვენ შევქმენით მთავარი რაც არის საჭირო ელექტროენერგიის ბაზარზე კონკურენციისთვის და ჩვენ შევქმენით ეს კონკურენცია ფასების შესამცირებლად და სტაბილურობისთვის, სწორედ ეს გაკეთდა, რაც ნამდვილად არის კომპანია „ელ გრინის“ დამსახურება. ყველაფერი არის თავისი დამსახურების მიხედვით. თუ ამ კითხვაზე პასუხი არ გავეცი ბოლომდე, შემიძლია კვლავ დეტალურად გავაგრძელო.

_ მაშინ რატომ დაუკავშირდა „ელ გრინის“ გამოჩენას ინფორმაციის გავრცელება, რომ ელექტროენერგიის ფასის მომატება პირდაპირ კავშირში იყო თქვენთან?

_ ეს არის მთავარი კითხვა, რომელიც ბუნებრივად გაგიჩნდებათ და გიპასუხებთ: როდესაც თავიდან დაისვა საკითხი, (რომელზეც ვაღიარებთ, რომ შეიძლება ბოლომდე სწორი რეაქცია არ მოვახდინეთ,) მაგრამ ბიზნესმენები არ ვართ ჩართულები პოლიტიკაში. გაკეთდა რაღაც განცხადება, მით უმეტეს, პოლიტიზებული, ჩვენ ამისთვის განსაკუთრებული ყურადღება არ მიგვიქცევია, მაგრამ მერე მივხვდით, რომ ეს გორგალის სახეს იღებს, გროვდება, გროვდება, გროვდება და… შესაბამისად, ამ საკითხებზე პასუხია გასაცემი და სწორედ ეს იყო მთავარი ბრალდება, რომ შუამავალი სხვას არაფერს აკეთებს, არანაირი ინსტრუმენტი არ გააჩნია, პირიქით, მისი შემოსვლით საქართველოში ელექტროენერგია გაძვირდა, რუსეთიდან ელექტროენერგია იაფია, აზერბაიჯანიდან უფრო ძვირია, რუსეთიდან ხომ არ შემოვიტანთ ელექტროენერგიას?! _ იგი მტრული ქვეყანაა, ამიტომ აზერბაიჯანიდან შემოვიტანთ და, შესაბამისად, ლოგიკური ჯაჭვი აეწყო, _ თუ შემომაქვს ძვირად, თუ ვინმემ ძვირად შემომატანინა, მაშინ, ბუნებრივია, ფულიც უნდა გაიყოს. ამაშია საქმე, რომ ეს ყველაფერი არასწორია…

_ მაშინ თანმიმდევრულად მითხარით, რა არის სწორი?

_ პირველი: თავიდან დავიწყოთ იმით, რომ ელექტროენერგიის ფასი „ელ გრინის“ბაზარზე შემოსვლამდე იყო 7,5 ცენტი, შემდეგ შემცირდა 5,2 ცენტამდე, შემდეგ ხანდახან 5 ცენტამდე და წელს საერთოდ _ 4,5 ცენტამდე. აი, ეს არის ფასების შემცირების ტენდენცია. დაახლოებით ვლაპარაკობ, ზოგიერთში ნაკლებია, ზოგიერთში ცოტათი უფრო მეტი, მაგრამ ეს იყო ფასების შემცირების ტენდენცია. ეს ყველაფერი იყო საქართველოს ელექტროენერგიის იმპორტის ბაზარზე „ელ გრინის“ გამოჩენის შედეგი, აქ ერთი საკითხი არის ძალიან მნიშვნელოვანი: იმის მიუხედავად, რომ საქართველოს ტექნიკურად ელექტროენერგიის მიღება შეუძლია ოთხივე მეზობელი ქვეყნიდან, სომხეთიდან ჩვენ ელექტროენერგიის მიღება შეგვიძლია, მხოლოდ და მხოლოდ, კუნძულოვან რეჟიმში. შესაბამისად, მცირე რაოდენობით, თუმცა სომხეთის იმპორტის პირობები ძალიან კარგიც არ არის; თურქეთიდან ელექტროენერგიის მიღება შეგვიძლია „მესხეთი-400“ ხაზით, ე. წ. ბექთუბექით და შესაბამისად ეს არ არის პარალელურ რეჟიმში მუშაობა, ნებისმიერი მოცულობის მიღება კი მაინც შეგვიძლია, მაგრამ ეს არ არის პარალელურ რეჟიმში მუშაობა. საქართველოს ენერგოსისტემას აუცილებლად სჭირდება მსხვილ ენერგოსისტემასთან პარალელურ რეჟიმში ყოფნა, ელექტროენერგიის უსაფრთხოების თვალსაზრისით. ეს უნდა იყოს ან რუსეთი, ან _ აზერბაიჯანი. რომც ხდებოდეს ელექტროენერგიის იმპორტი სომხეთიდან და თურქეთიდან, იმავდროულად, რუსეთიდან ან აზერბაიჯანიდან ელექტროენერგიის იმპორტი მაინც უნდა ხორციელდებოდეს, ამიტომ ამ ორი ქვეყნიდან (იმის გამო, რომ საქართველოსთან უფრო მყარი მაღალი ძაბვის კავშირი აქვს), აუცილებლად უნდა იყოს პარალელურ რეჟიმში ერთი ან მეორე. შესაბამისად, ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, ვთქვათ, ის, რაც ჩვენ აზერბაიჯანელებთან ერთად გავაკეთეთ, რომ საქართველოს ელექტროენერგიის ბაზარზე გამოჩნდა აზერბაიჯანი და გამოჩნდა „ელ გრინი“. რაც მთავარია, ამან გამოიწვია კონკურენცია, _ ყოველ თვეს შესაძლებლობა გვაქვს (ამ შემთხვევაში საქართველოს ვგულისხმობ), შევადაროთ ერთმანეთს ფასები, პირველ რიგში, რუსეთისა და აზერბაიჯანის ფასი. მნიშვნელოვანია, პარალელურ რეჟიმში იყოს ის ქვეყანა, რომელიც ელექტროენერგიას უფრო იაფად მიაწვდის საქართველოს. ეს არის ყველაზე მეტი მოცულობა. ვიმეორებ: სომხეთიდან მოცულობა შედარებით ნაკლებია, თურქეთიდან მოცულობა მაინც შეზღუდულია, უფრო მეტი მოცულობა იქნება ან რუსეთიდან, ან აზერბაიჯანიდან. ისინი არიან სწორედ რეალური და მთავარი კონკურენტები საქართველოსთვის, ასევე სტაბილური და დაბალი ფასის ჩამოსაყალიბებლად. სწორედ ეს შევძელით ჩვენ: განსაკუთრებით 2016 წლიდან მოყოლებული „ელ გრინის“ მონაწილეობამ ელექტროენერგიის იმპორტის ბაზარზე გამოიწვია ფასების შემცირება, დასტაბილურება და შემდეგ კიდევ უფრო მეტად მკვეთრად შემცირება, რაც სწორედ პირველ რიგში ჩვენი დამსახურებაა, რომ საქართველოში კონკურენცია შეიქმნა. საბოლოო ჯამში, დასკვნა არის არა ის, რაზედაც აქამდე ვსაუბრობდი, არამედ პირიქით, რომ „ელ გრინის“ მონაწილეობამ ამ პროცესში გამოიწვია საქართველოში ელექტროენერგიის იმპორტის ფასების შემცირება და, შესაბამისად, ამას ტარიფზე უარყოფითი ზეგავლენა არ მოუხდენია.
მეორე ნაწილი ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, რამაც, საბოლოო ჯამში, იქამდე მიგვიყვანა, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია საზოგადოებისთვის სწორი ინფორმაციის მიწოდება ელექტროენერგიის ფასების შესახებ. ამიტომ დავიწყეთ ინფორმაციის მიწოდება იანვრის ფასებზე და შემდეგ ვაგრძელებთ რამდენიმე თვეზე. ფასები რუსეთიდან არის ე. წ. სეგმენტური _ ღამის, დასვენების დღეების, დღისა და საღამოს პიკის საათის, 14 საათის განმავლობაში. ჩვენ თავიდან სტაბილური ფასი გვქონდა ერთი, მთელი პერიოდის განმავლობაში და შემდეგ გადავწყვიტეთ, რომ შესადარებლად უნდა გაგვეკეთებინა სხვადასხვა სეგმენტური ფასი, რომ უფრო ადვილი ყოფილიყო ერთმანეთთან ფასების შედარება. ერთ-ერთი თქვენი კოლეგა მეკითხება, _ 3,5 ცენტი 4,4-ზე ხომ უფრო ნაკლებია და 4,4 ხომ კიდევ უფრო ნაკლებია 7,8-ზეო? პირობითად, რუსეთიდან ფასი იმ მომენტში იყო 3,5, 3,7 ცენტი, ასევე 7,8 ცენტი და, თუ არ ვცდები, მარტში ჩვენი ფასი იყო 4,4 ცენტი. ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, საბოლოო საშუალო ფასი რა გამოდის.

_ მე თუ მკითხავთ, თუ არჩევანია რუსეთსა და აზერბაიჯანს შორის, ავირჩევდი აზერბაიჯანს, თუნდაც პოლიტიკური კონტექსტიდან გამომდინარე.

ეს პოლიტიკური არჩევანია, მაგრამ გულწრფელად ვიტყვი, _ არ მგონია, რომ სწორი არჩევანია (ენერგეტიკაზე ვლაპარაკობ ამჟამად და არა _ პოლიტიკაზე)…

_ ნათია თურნავასაც იგივე პოზიცია ჰქონდა, რომ მნიშვნელოვნადშევამცირეთ რუსეთის ელექტროენერგიის წილი და გავზარდეთ აზერბაიჯანისო. მე მოვისმინე ეს განცხადება

_ შედეგი ნამდვილად ასეა. ფაქტია, მთავრობის დამსახურებაც არის, მაგრამ, პირველ რიგში, მაინც ჩვენი დამსახურებაა, როცა ჩვენი წინადადებებით და ჩვენი ალტერნატივით შემოვედით საქართველოს ელექტროენერგიის იმპორტის ბაზარზე. ის, რომ მთავრობამ მიიღო ჩვენი წინადადებები, ბუნებრივია, მათი დამსახურებაცაა ჩვენთან ერთად, როცა ფასი და პრაქტიკულად მონოპოლისტური მდგომარეობა შეიცვალა… ჯერ მონოპოლისტური მდგომარეობა შეიცვალა კონკურენტული ვითარებით და, შესაბამისად, ფასიც შემცირდა. პირდაპირ ვთქვათ, ჩვენ ახლა ბიზნესში ვართ და ამ საქმეში ქველმოქმედების გამო არ ვმონაწილეობთ. ჩემი აზრით, არც აზერბაიჯანის და ჩვენი, „ელ გრინის“ მონოპოლისტური მდგომარეობა იქნებოდა სწორი. რაც არის, ის უნდა იყოს. კონკურენტული ვითარებაა საქართველოში, საქართველოს შეუძლია ელექტროენერგიის მიღება ერთდროულად ოთხივე მეზობელი ქვეყნიდან. ეს კონკურენტული მდგომარეობა ჩვენ შევქმენით, ამით კმაყოფილი ვართ, მეტიც: ვამაყობთ კიდეც, რომ ამ პროცესში მივიღეთ მონაწილეობა. ზედმეტი მოგება არავის არაფერში გვჭირდება (ჩვენზე ვლაპარაკობ), რადგან ეს სოციალური სექტორია. გვირჩევნია, რომ ეს ყველაფერი ისე იყოს, როგორც არის კონკურენციით და დაბალი ფასებით, ვიდრე ზემოგებით და ზედმეტი შემოსავლებით, რაც არავის შერჩება, დარწმუნებული ვარ. იმისთვის ყველაფერი გავაკეთეთ, რათა საქართველოს ელექტროენერგიის იმპორტის ბაზარზე შექმნილიყო ჯერ კონკურენტული ვითარება, მერე _ გამჭვირვალე ვითარება ფასებთან დაკავშირებით და კიდევ ერთხელ გავიმეორებ: ეს გამჭვირვალობის ჯინი ბოთლიდან ამოსულია და ამას უკვე ვეღარავინ ჩააგდებს უკან,
არ აქვს მნიშვნელობა, ვინ მიაწვდის საზოგადოებას ფასებზე ინფორმაციას, ეს ფასები საზოგადოებას ეცოდინება, ყველას შეუძლია შეადაროს ერთმანეთს და ნახავთ, რომ ჩვენ ყველაფერს ისე ვამბობთ, როგორც არის, სიმართლე ყველაზე მნიშვნელოვანია. ძალიან კარგი იყო იანვრის მაგალითზე და იმიტომაც დავიწყეთ. 1-10 იანვრის განმავლობაში იმპორტი საქართველოში რუსეთმა განახორციელა, ამ დროს ჩვენ კუნძულოვან რეჟიმში ვიყავით აზერბაიჯანიდან იმპორტზე, რადგან 1-10 იანვრამდე რუსეთში იყო დასვენების დღეები, მაშინ დასვენების დღეების ფასი იყო 4,1 ცენტი და ბუნებრივია, კონკურენციას ვერავითარ შემთხვევაში ამ დროს რუსეთს აზერბაიჯანი ვერ გაუწევდა და მიგვაჩნია, რომ ეს იყო სრულიად სწორი გადაწყვეტილება. მაგრამ მერე, როცა იწყება ბევრი სამუშაო დღე და როდესაც პიკის საათებში რუსეთის ელექტროენერგიის ფასი 7,8 ცენტია, ჩვენს წინადადებას ნამდვილად აღარ ჰქონდა უკვე ალტერნატივა და 11 იანვრიდან „ესკომ“ გააგრძელა ელექტროენერგიის იმპორტი უკვე აზერბაიჯანიდან _ ჩვენგან, „ელ გრინისგან“. აი, ამის მაგალითზე ძალიან მკაფიოდ ვაჩვენეთ საზოგადოებას და, პირველ რიგში, ჟურნალისტებს, რომლებიც დაინტერესდნენ . ყველამ იცის სეგმენტური ფასი, სტაბილური ფასი, დღის ფასი, ღამის ფასი, რომელი საათიდან რომელ საათამდეა. მნიშვნელოვანია, რომ ამით ძალიან კმაყოფილი ვართ. ამ გამჭვირვალობის არ გვეშინია. შეიძლება, რაღაც მომენტში ჩვენი ფასი უარესი იყოს, შეიძლება უკეთესიც იყოს, როგორც არის სწორი, გადაწყვეტილებებსაც ისეთს ვიღებთ, _ ჩვენი ქვეყნის, საზოგადოების ინტერესი საბოლოო ჯამში უნდა იყოს უპირველესი და ამ შემთხვევაში იმ ნაწილში გავცემდი პასუხს, რომ აზერბაიჯანიდან უნდა იყოს იმპორტი თუ რუსეთიდან, ყველაზე მთავარია, საქართველოში იმპორტირებული უნდა იყოს იაფი ელექტროენერგია, ეს არის პრინციპი. არ ვარ რუსეთიდან ელექტროენერგიის იმპორტის წინააღმდეგი, მე ვარ საქართველოში ელექტროენერგიის ყველაზე იაფი წყაროდან მიღების მომხრე. კმაყოფილი ვარ, რომ ამ პროცესის შექმნაში აქტიური მონაწილეობა მივიღეთ. ბუნებრივად ჩნდება კითხვა ჩვენს საზოგადოებაში, რომ თუ მარტო შუამავალი ხარ და სხვა არაფერი შეგიძლია, თუ შენ უფრო ძვირად შემოგაქვს ელექტროენერგია, ვიდრე სხვას, რა კითხვა უნდა გაუჩნდეს ქართველ ადამიანს, რომელიც სახლში ზის და ფულს იხდის? ჩვენი ელექტროენერგია ყველაზე იაფი იყო, შესაბამისად, საქართველოში ელექტროენერგიის იმპორტში არავის დახმარება ამ თვალსაზრისით არ გვჭირდებოდა, არც არავინ წილში არასდროს გვყოლია, არც უჩა მამაცაშვილი და არც _ სხვა. არც ერთი ქვეყნის პოლიტიკური და პარტიული ინტერესი ჩვენს ბიზნესში არ არის. ჩვენი ბიზნესი ამ თვალსაზრისით ძალიან მკაფიო და გამჭვირვალეა. კიდევ ერთხელ ვამბობ და დავაზუსტებ: კონტრაქტში ფასია მთავარი, თორემ რამდენიმე ტექნიკური დეტალი არც მე ვიცი. ფასების შესახებ ინფორმაცია ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, ამას ძალიან დეტალურად და სკრუპულოზურად მივაწვდით საზოგადოებას, ჟურნალისტებს. სწორად უნდა განვმარტოთ თუ რატომ ვაკეთებთ ამას, რას ვაკეთებთ, როგორ ვაკეთებთ, რა შედეგამდე მივედით, რომ რაიმე საეჭვო კითხვა არ გაჩნდეს.

_ გაჩნდა აზრი, რომ ეს სქემა ამუშავდა მას შემდეგ, რაც უჩა მამაცაშვილი ჩავიდა აზერბაიჯანში მოსალაპარაკებლად ელექტროენერგიის საკითხებზე. რამდენად სწორია ეს ვერსია?

_ ეს ვერსია სრულიად არასწორია. როცა ეს ინფორმაცია გააჟღერა ნიკამ გვარამიამ, გამოაქვეყნა ივანიშვილის ჩანაწერის ფრაგმენტი, ისიც ბოლომდე _ არა და იმ ფრაგმენტში ძალიან მკაფიოდ ჩანს, რომ საუბარია არა ელექტროენერგიის ტრანზიტზე, არამედ ტვირთების ტრანზიტზე. როგორც ვიცი, იმ დროს უჩა მამაცაშვილი საპარტნიორო ფონდის ოფიციალური წარმომადგენელი იყო. მან, როგორც სახელმწიფო სამსახურის წარმომადგენელმა, ოფიციალური დავალება მიიღო და, შესაბამისად, ეს ხდება, ჯერ ერთი, სხვა დროს, თუ არ ვცდები 2013 წელს, ელექტროენერგიის ტრანზიტზე მოლაპარაკებები კი ჩვენ დავიწყეთ 2015 წელს. მთელი პროცესი თავიდან ბოლომდე ჩვენ ვაწარმოეთ და ამაში საქართველოს პოლიტიკური და პარტიული ინტერესი არასდროს ყოფილა ჩართული.

_ უჩა მამაცაშვილს იცნობთ?

_ ვიცნობ.

_ რამდენიმე არგუმენტი არსებობს უჩა მამაცაშვილის მიერ ამ სქემის მფარველობის შესახებ. პირველი ეს გახლავთ გიორგი კუხალეიშვილისა და უჩა მამაცაშვილის საერთო ბიზნესი ლონდონში. არის თუ არა ეს რამე ფაქტორი იმისთვის, რომ „ელ გრინმა“ მიიღო უჩა მამაცაშვილის მფარველობა?

_ ჯერ ისიც არ ვიცი, კუხალეიშვილსა და უჩა მამაცაშვილს თუ აქვთ ერთად ბიზნესი ლონდონში, პირველად მესმის. მართალი რომ გითხრათ, არასდროს გამიგია საუბარში გიგასგან, რომ მათ აქვთ ერთობლივი ბიზნესი ლონდონში. ამიტომ არ მგონია, ეს სიმართლე იყოს. ნებისმიერ შემთხვევაში, ამას არანაირი კავშირი არ აქვს „ელ გრინისა“ და ელექტროენერგიის ტრანზიტისა და იმპორტის ბიზნესთან საქართველოში, სრულიად არანაირი. რატომ არის დაუჯერებელი, რასაც ვამბობ?

_ მინდა დაგისვათ ის კითხვები, რაც ამ თემის ირგვლივ არსებობს და თქვენგან მოვისმინო პასუხები.

_ შეიძლება, თქვენ დამისვათ კითხვა, მე გიპასუხოთ და თქვენ გეგონოთ, როგორც ადრე გამოცდილი პოლიტიკოსი, არ ვამბობ სიმართლეს. თუ ამ პროცესში მონაწილეობს, ვთქვათ, უჩა მამაცაშვილი, დღეს, როგორც უკვე არასახელმწიფო წარმომადგენელი, რა პრობლემა იქნებოდა, რომ მას ამაში ოფიციალური მონაწილეობა მიეღო? მთავარია, თქვენ სწორად გაიგოთ _ საქართველოში ელექტროენერგია ყველაზე იაფად შემოგვაქვს ჩვენ, ეს ჩემთვის ბევრად მნიშვნელოვანია, ვიდრე ნებისმიერი სხვა კითხვა. ეს ხომ ძალიან ნათელია და ამაზე ხომ კითხვა არ გიჩნდებათ? ეს პროცესი თავიდან ბოლომდე გამოვასწორეთ მთავრობის მონაწილეობით _ საქართველოში შექმნილია კონკურენცია, ელექტროენერგიის იმპორტი უფრო იაფად ხორციელდება. თქვენ რომ ამ საკითხზე რაიმე კითხვის ნიშანი გაგიჩნდეთ, ეს ნამდვილად არ მომეწონება არავითარ შემთხვევაში. ვთქვათ, შემოგაქვს ძვირად და გაჭირვებული ხალხის ხარჯზე ზემოგებას იღებ. აი, ეს არავითარ შემთხვევაში არ მინდა, თორემ მანამდეც მითქვამს სხვა ინტერვიუში. ან ბიძინა ივანიშვილი რომ იყოს ჩვენი პარტნიორი, ან უჩა მამაცაშვილი, ამაში რა პრობლემაა და რატომ დავმალავდით? ამის განმარტება მინდა მხოლოდ და მხოლოდ, რომ საზოგადოებამ ეს კარგად გაიგოს.

_ მეორე ვერსია: გსმენიათ თუ არა სულხან პაპაშვილისა და უჩა მამაცაშვილის ძმის ბიზნესპარტნიორობის შესახებ? არსებობს ასეთი კონკრეტული ინფორმაცია, რომ ბაგებში უჩა მამაცაშვილის ძმას, არჩილ მამაცაშვილს სულხან პაპაშვილმა საკრედიტო უზრუნველყოფისთვის 5 მილიონი მისცა. ეს იყო მთავარი ამოსავალი წერტილი იმისა, რომ თქვენი, სულხან პაპაშვილისა და ამ კომპანიის ლობისტია უჩა მამაცაშვილი. ამ ფაქტზე გსმენიათ რამე?

_ ამ ფაქტზე მსმენია მხოლოდ და მხოლოდ მედიით, არც ეს მგონია, რომ სიმართლე იყოს. არ ვიცი, არ გამიგია, რომ ჩემს პარტნიორ სულხან პაპაშვილს ჰქონდეს ბიზნესი უჩა მამაცაშვილის ძმასთან. ისე, რომ ჰქონდეს კერძო პირ უჩა მამაცაშვილის ძმას სულხან პაპაშვილთან საერთო ბიზნესი, პრობლემური რატომ არის, რატომ უნდა იყოს ეს დასამალი? ჩემი აზრით, დასამალი ნამდვილად არ არის, მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში, რაზედაც თავიდან ბოლომდე პასუხს ვაგებ, არის ის რომ ელექტროენერგიის ტრანზიტისა და იმპორტის ბიზნესში საქართველოსა და აზერბაიჯანში არ არის არც პოლიტიკური და არც პარტიული ინტერესი! გლეხურად რომ განვმარტო, როდესაც მე შემომაქვს ელექტროენერგია ყველაზე უფრო იაფად, რატომ უნდა გადავიხადო ამაში რაიმე წილი და ფული? არანაირი ლოგიკა ამაში არ არის. ჩვენ ყველას გვესმის საქართველოსა და ნებისმიერ ქვეყანაში წილში ჩასმის ლოგიკა, _ რაღაცაში უნდა მომეხმარონ, რომ წილში ჩავსვა, ტყუილუბრალოდ წილში ვინ ჩაგსვამს და ასეთი რამ ხომ არ ხდება? ამიტომ მინდა, რომ ძალიან მკაფიოდ გესმოდეთ, რაზედაც კითხვა გაქვთ, გაგეცით პასუხი და გაკმაყოფილებთ თუ არა. მე ვარ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი და ასე მგონია, კერძო პირი, უჩა მამაცაშვილი რომ იყოს პარტნიორი, ამას რატომ დავმალავდი, დასამალი ამაში რა არის?

_ მთლად კერძო პირი არ გამოდის, რადგან ბიძინა ივანიშვილის დეიდაშვილია.

_ თვითონ ბიძინა ივანიშვილი რომ იყოს ჩვენი პარტნიორი, რატომ არის ეს დასამალი და რატომ არის ეს პრობლემა? პრობლემა იქნებოდა, ჩვენ რომ შემოგვქონდეს ელექტროენერგია ძვირად. როდესაც უცებ ვნახეთ, რომ საუბარი კი არ არის მხოლოდ და მხოლოდ ჭორზე, არამედ ძალიან კონკრეტული და მკაფიო ჯაჭვი აიგო, _ შუამავლები შემოვიდნენ, გააძვირეს ელექტროენერგია, უფრო ძვირად ყიდიან, ვიდრე სხვები და არის ცუდი ხალხი _ ეს ჯაჭვი გასაწყვეტი იყო...