„ქართული ოცნება“ 8 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვებას გეგმავს. პარტიის ერთ-ერთი ლიდერის, ზაქარია ქუცნაშვილის განცხადებით, ამისთვის „ოცნებამ“ უნდა შეძლოს და მოსახლეობას ის კონტრასტი დაანახვოს, რაც 2003-2012 წლების საქართველოსა და 2012-16 წლების საქართველოს შორისაა. მისივე თქმით, ოპონენტი გაკეთებული საქმით და არგუმენტებით უნდა დაამარცხო და არა შეურაცხყოფის მიყენებით.

„ქრონიკა+“-ს ესაუბრება „ქართული ოცნების“ წევრი _ ზაქარია ქუცნაშვილი:

_ ბატონო ზაქარია, როგორ შეაფასებთ „ქართული ოცნების“ დაკვეთით შესრულებულ კვლევას, რომლის მიხედვითაც „ოცნებას“ გამოკითხულთა, დაახლოებით, 35%, ხოლო „ნაციონალურ მოძრაობას“ 13-14% უჭერს მხარს?

_ არ მივიჩნევ, რომ ეს დამაკმაყოფილებელი შედეგია. ჩვენ 35%-ზე მეტისთვის უნდა ვიბრძოლოთ. ასე რომ, ჩემთვის გამოკითხვის ეს შედეგები თვითკმაყოფილების საფუძველი არ არის.

_ რაც შეეხება „ნაციონალური მოძრაობის“ მაჩვენებელს?

_ „ნაციონალურ მოძრაობას“, მაქსიმუმ, 15-20 კაცის არჩევას ვუწინასწარმეტყველებ. თუ ჩვენ წინასაარჩევნო კამპანიის პერიოდში შევძლებთ საზოგადოებას დავანახვოთ ის კონტრასტი, რაც შეიქმნა 2012 წლის დროინდელ და 2016 წლის საქართველოს შორის, „ნაციონალურ მოძრაობას“ ამ 15-20 კაცის გაყვანაც გაუჭირდება.

_ კონკრეტულად, რას მოიაზრებთ დასახელებულ კონტრასტში?

_ მოვიაზრებ ადამიანის თავისუფლებებისთვის მიღწეულ იმ შედეგებს, რაც საზოგადოებრივი ცხოვრების ყველა სფეროს ეხება. დაწყებული განათლების მიღების უფლების ხელმისაწვდომობიდან, ჯანმრთელობის დაცვის უფლების ხელმისაწვდომობით დამთავრებული. ასევე ბიზნესის წარმოების თავისუფლება, გადასახადების კანონიერად გადახდის უფლება და ბევრი სხვა უფლება თუ თავისუფლება, დეკლარირებულიდან რეალურად მოქმედ, ფუნქციონირებად უფლებად გადავაქციეთ. ჩვენ თუ საზოგადოებას კარგად დავანახვეთ, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ წარსულია და წარსულისკენ მხოლოდ სულელები მიისწრაფიან, დამაჯერებლად გავიმარჯვებთ.

_ რის გაკეთება ვერ შეძლო ამ ოთხი წლის განმავლობაში „ქართულმა ოცნებამ“?

_ ყველა ხელისუფლების სურვილია, გაჭირვებისა და უმუშევრობის, როგორც მცირე ეკონომიკის თანმდევი შედეგების დამარცხება. ეს არის დამოუკიდებელი საქართველოს 25-წლიანი ისტორიის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევა. ასევე, რა თქმა უნდა, ჩვენი ქვეყნის 25-წლიანი სურვილია ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა. მიუხედავად იმისა, რომ აფხაზებსა და ოსებს გარდაუვალი ომისა თუ ძალადობის შიში დიდწილად გაუქარწყლდათ, ასევე ისინი ვაქციეთ ყველა წარმატებული სახელმწიფო თუ მუნიციპალური პროგრამის თანასწორუფლებიან ბენეფიციარებად, აღდგენა დაიწყო ადამიანურმა და საქმიანმა ურთიერთობებმა, ამ კუთხით მაინც სერიოზული პრობლემები არსებობს. მიუხედავად იმისა, რომ მოქალაქეებს ცხოვრების ტვირთი მნიშვნელოვნად შევუმცირეთ, გაჭირვება და უმუშევრობა დამარცხებული არ არის.

_ თითქმის ყველა გამოკითხვაში ეს პრობლემები წინა პლანზეა წამოწეული. რატომ ვერ მოახერხა „ქართულმა ოცნებამ“ ამ სოციალური პრობლემების სათანადოდ გადაწყვეტა?

_ გაჭირვება და უმუშევრობა მიზეზი არ გახლავთ, ეს არის მცირე ეკონომიკის თანმდევი შედეგი. ჩვენ ქართული ეკონომიკის მასშტაბები გავზარდეთ. ამოღებული ფულის ნაწილში (ამას ჩვენ ბიუჯეტის შემოსულობებს ვუწოდებთ) 25%-ით გავზარდეთ სახელმწიფო ბიუჯეტი. იყო 8 მილიარდი და დღეის მდგომარეობით 10 მილიარდია. მარტო ამოღებული თანხების სახით, 25%-ით გაიზარდა სახელმწიფოს შემოსავლები. მიუხედავად იმისა, რომ ყოველ წელს საქართველოს ეკონომიკური ზრდა საშუალო ევროპულზე ორჯერ და, ზოგ შემთხვევაში, სამჯერაც მეტი იყო, ეს მაინც ვერ ძლევს იმ კეთილდღეობის ჩამორჩენილობას, რაც დღეს ევროპასთან გვაქვს. მანძილი საკმაოდ დიდია და აღნიშნული ჩამორჩენილობის დაძლევისთვის საერთო ევროპულ ეკონომიკურ ზრდაზე 1.5%-ზე ორმაგი და სამმაგი მაღალი მაჩვენებელიც კი არ არის საკმარისი საქართველოსთვის. ჩვენ გვჭირდება ხუთმაგი და შვიდმაგი ეკონომიკური ზრდა საშუალო ევროპული ზრდის მაჩვენებელთან მიმართებით, რათა 5-10 წელიწადში ჩამორჩენილობა დავძლიოთ და მათ გავუთანაბრდეთ.

_ არსებული რეალობის გათვალისწინებით მსგავსი ზრდის მიღწევა რამდენად შესაძლებელია?

_ ღია ეკონომიკის წარმოებისა და ასევე საქართველოს მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის წევრობის პირობებში, ჩვენ ვალდებული ვართ, ღია და თავისუფალი სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობის ერთგულები ვიყოთ. ეს, რასაკვირველია, ქართულ შიდა ბაზარზე მთელი რიგი პროტექციული ღონისძიებების დაწესების უფლებას გვიზღუდავს. ეკონომიკურ ზრდაზე განმსაზღვრელ გავლენას რეგიონულ ბაზრებზე შექმნილი მდგომარეობაც ახდენს. თუ წინა წლებში მთელი რეგიონიდან მხოლოდ საქართველოში იყო ომი (2008 წლის ომი მაქვს მხედველობაში), აღმოჩნდა, რომ 2014-15-16 წლებში ომია რუსეთ-უკრაინას შორის, სირია-თურქეთის საზღვრებთან, ომია ერაყის ტერიტორიაზე და ომია სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის. ანუ, ფაქტობრივად, ყველგან, ჩვენგან ჩრდილო-დასავლეთით იქნება, სამხრეთ-აღმოსავლეთით თუ სამხრეთ-დასავლეთით. საქართველო ყველა მიმართულებით რეგიონული კონფლიქტების ეპიცენტრში აღმოჩნდა.

ამას გარდა, თვისობრივად გადასახედია ის სავაჭრო ხელშეკრულებები, რომლებიც მეზობელ ქვეყნებთან გვაქვს დადებული. არის ეჭვი, რომ მთელი რიგი ქვეყნები, ამ კუთხით ყველაზე მეტად თურქეთი არის შემჩნეული, დემპინგური ფასებით გვევაჭრება საქართველოს. სწორედ დემპინგური ფასებით საქართველოსთან ვაჭრობა მკვეთრად უშლის ხელს ქართული წარმოების განვითარებას. მთელ რიგ პროდუქციაზე ინფორმაცია გვაქვს, რომ არათუ თვითღირებულების, არამედ მასზე ნაკლებ ფასად შემოაქვთ საქართველოში. რომ აღარ ჩავთვალოთ საქონლის ტრანსპორტირებისა და დაბეგვრის ხარჯები, რაც იმპორტირებული ნებისმიერი პროდუქციის ფასს ბუნებრივად ზრდის. ასე რომ, ჩვენ მთელი რიგი ნაბიჯები გადავდგით ქართული ეკონომიკის ზრდისკენ. როგორც გითხარით, მარტო შემოსავლების მობილიზების კუთხით, ჯამში, 25%-იანი ზრდა გვაქვს ამ სამწელიწადნახევარში. მაგრამ ეს, რა თქმა უნდა, საკმარისი არ არის გაჭირვებისა და უმუშევრობის დასამარცხებლად.

_ სოციოლოგიური კვლევა „რუსთავი 2“-ის დაკვეთით ასევე ორგანიზაცია „ჯიეფკეიმ“ ჩაატარა. იქ „ქართულ ოცნებასა“ და „ნაციონალებს“ შორის თითქმის თანაბარი მაჩვენებელია და კიდევ, _ გამოკითხულთა 51% მიიჩნევს, რომ ქვეყანა არასწორი გზით ვითარდება; მსგავსი მაჩვენებელი იყო „ენდიაისა“ და „აირაის“ კვლევებში. ასეთი ტენდენციის საფუძველი რა არის?

_ ამაზე ზუსტი პასუხის გაცემა გამიჭირდება, რადგან ეს შეკითხვა, _ ქვეყანა სწორი გზით ვითარდება თუ არასწორით? _ კომპლექსური ხასიათისაა. არ ვიცი, თითოეული რესპონდენტი რამდენად კომპლექსურად იაზრებს ამ კითხვის შინაარსს. რატომ არის კითხვა კომპლექსური? განვითარება მრავალმიმართულებიანია და მისი ერთ-ერთი კომპონენტია ეკონომიკა, მასში შემავალი ძალიან მნიშვნელოვანი დარგებით, რომლებიც ადამიანების ყოველდღიურ ცხოვრებაზე გავლენას ახდენს. კერძოდ, ეკონომიკის ისეთი დარგები, როგორიცაა: ტრანსპორტი, სოფლის მეურნეობა, ენერგეტიკა, ვაჭრობა, ფინანსები და ა. შ. განვითარების ნაწილია თავისუფალი საზოგადოების მშენებლობის პროცესიც. მისი ნაწილია დასავლურ სტრუქტურებთან ინტეგრაცია, ადამიანის თავისუფლებების დამკვიდრება, მათ შორის, ინფორმაციის მიღებისა თუ გავრცელების, ასევე ბნიზნესსაქმიანობის თავისუფლება.  ამიტომ მე არ ვიცი, ჩვენი რესპონდენტები ამ კითხვაზე როცა პასუხობდნენ, ასე კომპლექსურად ჰქონდათ გააზრებული ეს საკითხი თუ არა? ისევე როგორც არ ვიცი, ქვეყნის განვითარება-არგანვითარებაზე შეკითხვა რომელი შეკითხვის შემდეგ ისმებოდა? რადგან ინტერვიუს აღების დროს ამასაც მნიშვნელობა აქვს.

შეკითხვა დასვა, _ არის თუ არა საქართველოში გაჭირვება? და მერე მას მიაყოლო შემდეგი შეკითხვის სახით, _ ქვეყანა სწორი გზით ვითარდება თუ არა? რასაკვირველია, რესპონდენტი იტყვის, რომ ქვეყანაში გაჭირვება და უმუშევრობაა. ჩვენ გვყავს ოფიციალურად ნახევარი მილიონი ადამიანი, რომელიც სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ ცხოვრობს. ამის უარყოფას არავინ აპირებს. ღარიბი კიდევ უფრო მეტი გვყავს, ვიდრე ეს ნახევარი მილიონი ადამიანია. ამ შეკითხვის შემდეგ რომ დაისვას კითხვა, _ ქვეყანა სწორი მიმართულებით ვითარდება თუ არაო? რასაკვირველია, რესპონდენტი პასუხს ქვეცნობიერად მიაბამს ამ გაჭირვებულთა თემას. პასუხი, რა თქმა უნდა, უარყოფითი იქნება. ამიტომ საკითხავია, ბოლო კითხვა როგორი თანმიმდევრობით იყო დასმული? ასევე „რუსთავი 2“-ის ჟურნალისტები რომ ეკითხებიან აგრარული ბაზრის მოვაჭრეებს, _ არის თუ არა ვაჭრობაო? დამანახეთ ერთ მოვაჭრე საქართველოში, რომელიც თავისი ნავაჭრით, ანუ გაყიდული საქონლის რაოდენობით კმაყოფილი იყოს და საჯაროდ გამოთქვამდეს ამას. ეს ხომ თავად ვაჭრობის წესს ეწინააღმდეგება?

_ ბიძინა ივანიშვილი ღია წერილის გამოქვეყნების შემდეგ წინასაარჩევნო კამპანიაში აქტიურ ჩართვას გეგმავს. თქვენ როგორ ხედავთ მის როლს აღნიშნულ პროცესში, რა შედეგს მოუტანს ეს „ოცნებას“?

_ ცალსახად დადებითს, რადგან ბატონმა ბიძინამ, ხელისუფლებიდან წასვლის მიუხედავად, განვითარებულ პროცესებზე პასუხისმგებლობა არ მოიხსნა. მან გადადგომის დღესაც თავის საჯარო ინტერვიუში თქვა, რომ პასუხისმგებლობას ვგრძნობ ქართველი ხალხის წინაშეო. ამიტომ ეს დამოკიდებულება ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანი თუ სინდისიერი და პატრიოტია, საზოგადოების წინაშე პასუხისმგებელია მაშინაც, როდესაც ხალხის წარმომადგენელია, მათი ხელისუფალია და მაშინაც, როცა არის მოქალაქე, ანუ საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ცხოვრების მთავარი დამკვეთი. ასე რომ, მისი პასუხისმგებლიანი დამოკიდებულება, ჩემი აზრით, წაადგება „ქართულ ოცნებას“. მით უმეტეს, ბიძინა ივანიშვილი იყო და რჩება პარტია „ქართული ოცნება _ დემოკრატიული საქართველოს“ დამფუძნებლად. აქედან გამომდინარე, მასთან აფილირებულ პირად.

_ ოპოზიცია ხშირად ივანიშვილის მხრიდან ქვეყნის არაფორმალურ მართვაზე საუბრობს, თქვენი დამოკიდებულება როგორია?

_ ვფიქრობ, რომ ყველა თანამდებობის პირი თავის უბანზე დამოუკიდებლად აგებს პასუხს. ის, რომ ვიღაცისგან (თუნდაც, ეს ყოფილი პრემიერი იყოს) რჩევას იღებ, ეს პასუხისმგებლობას არ გიხსნის. აქედან გამომდინარე, საკითხი ასე დგას, რომ ყველა კონსტიტუციური თანამდებობის პირი, ხელისუფლების ყველა განშტოება, თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში, პასუხისმგებელია საზოგადოების წინაშე. ეს დამოკიდებულება ჩემთვის მიუღებელია, რომ ვიღაცამ ისრები ან პასუხისმგებლობა სხვაზე გადაიტანოს. რადგან თუ გინდა, პასუხისმგებლობას თავი აარიდო, მაშინ უარი უნდა თქვა იმ კონსტიტუციურ თანამდებობაზე, რომელიც გიკავია და თავი დაანებო კეკლუცობას. თანამდებობაზე თუ ხარ, მიუხედავად იმისა, რჩევას იღებ თუ არა, მას ითხოვ თუ არა, შენ დამოუკიდებლად ხარ პასუხისმგებელი საზოგადოებისა და ხალხის წინაშე. ვერც დღეს და ვერც მომავალში ის პოზიცია, რომ ეს მირჩიეს ან ამაზე მესაუბრენო, არავის გამოადგება გასამართლებლად.

_ რა პოზიცია გაქვთ თავდაცვის მინისტრის გადაწყვეტილებასთან დაკავშირებით, რომელიც საყოველთაო სამხედრო გაწვევის გაუქმებას გულისხმობს?

_ ეს პროფესიული თემა გახლავთ. ორი მიდგომა არსებობს: 1. ღარიბ ქვეყნებს არ აქვთ იაფ შეიარაღებაზე უფლება; 2. ღარიბ ქვეყნებს არ აქვთ შეიარაღებასა და თავდაცვაზე დიდი ფულის ხარჯვის უფლება. ჩემი აზრით, მაინც სამხედრო დოქტრინიდან უნდა გამომდინარეობდეს ეს ყველაფერი და არა ფილოსოფიური შეხედულებიდან, თუ ვინ როგორ ფიქრობს მოაწყოს საქართველოს თავდაცვისუნარიანობა.

_ პრემიერმა ოპოზიციურ პარტიებს „ქცევის კოდექსზე“ ხელმოწერისკენ მოუწოდა, ეს რისთვის გახდა საჭირო?

_ ალბათ, იმისთვის, რომ პრემიერმა შეამჩნია ის, რაც, სამწუხაროდ, დამკვიდრებულია. შეურაცხყოფა ლამის ნორმად არის ქცეული საქართველოში წინასაარჩევნო კამპანიის დროს. მას სურს, რომ შეურაცხყოფა ქცევის ნორმიდან გამონაკლისად იქცეს და ის ეთიკური კოდექსით დადგენილი გაკიცხვის საგანი გახდეს. თავიდან ბოლომდე ვიზიარებ ამ მიზანს და მიმაჩნია, რომ ოპონენტი გაკეთებული საქმით და არგუმენტებით უნდა დაამარცხო და არა შეურაცხყოფის მიყენებით.

_ რამდენადაც ცნობილია, „ქართული ოცნება“ ცალკე პარტიის სახით გადის არჩევნებზე. რომელი პარტიის წარმომადგენლები შევლენ საარჩევნო სიაში?

_ ამ პროცესში ჩართული არ გახლავართ. არ ვმუშაობ პარტიული სიის ფორმირებაზე. აქედან გამომდინარე, აღნიშნულ ინფორმაციას არ ვფლობ.

_ თქვენ რა ფორმით გეგმავთ კენჭისყრაში მონაწილეობას?

_ ცოტა ხანი მოვითმინოთ და საზოგადოება გაიგებს ამის შესახებ. ამ ეტაპზე კონკრეტულ საუბარს მოვერიდები.

_ რა შედეგს მიაღწევს „ქართული ოცნება“ საპარლამენტო არჩევნებზე?

_ ინტერვიუს თავშიც ვთქვი და ახლაც გავიმეორებ: თუ ვაჩვენებთ კონტრასტს 2003-2012 წლების საქართველოსა და 2012-16 წლების საქართველოს შორის, ჩვენ არჩევნებს მოვიგებთ. მთავარია, ეს განსხვავება ვაჩვენოთ, რადგან ბევრი და, რაც მთავარია, კარგი საქმე გვაქვს გაკეთბული მიუხედავად  ხელისუფლებაში ყოფნის ხანგრძლივობის თითქმის სამჯერ სიმცირისა. დარწმუნებული ვარ, საზოგადოება სწორ არჩევანს გააკეთებს.

                                                                                                                 გელა მამულაშვილი