ბოლო დროს აგორებული საეკლესიო სკანდალების ფონზე იურისტი ლია მუხაშავრია ითხოვს, რომ გამჭვირვალე მხოლოდ სინოდის სხდომები კი არ გახდეს, არამედ იმ უდედმამო, მიუსაფარი და მზრუნველობამოკლებული ბავშვთა სახლების კარიც გაიხსნას, რომელიც ეკლესიის, ასე ვთქვათ, დაქვემდებარებაშია. „ქრონიკა+“-სთან მუხაშავრია ამბობს, რომ არავინ იცის, ამ სახლებში რა ხდება, რადგან სახელმწიფო მონიტორინგს ვერ ატარებს, არადა, ჩვენი რესპონდენტის განმარტებით, რომელიც ორი ბავშვის მშვილებელია, ყველაზე მოწყვლად ჯგუფს სწორედ ეს არასრულწლოვნები წარმოადგენენ!
ამას გარდა, იურისტი კონკორდატზე, ანუ ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის დადებულ ხელშეკრულებაზეც აკეთებს განცხადებას და განმარტავს, რომ ამ აქტით სახელმწიფო ქვეყანაში მოქმედ სხვა რელიგიურ კონფესიებს, მართლმადიდებლობასთან შედარებით, დისკრიმინაციულ მდგომარეობაში აყენებს.

რატომ არ შეიძლება საქართველოში რელიგიური ორგანიზაციების დარეგისტრირება და იგივე კონსტიტუციით უმაღლესი სასულიერო პირი არის თუ არა ხელშეუხებელი? _ „ქრონიკა+“ გთავაზობთ ინტერვიუს იურისტ ლია მუხაშავრიასთან, რომელიც საეკლესიო სკანდალს სხვა ჭრილში განიხილავს.

_ ქალბატონო ლია, ყველაფერ იმას, რაც ბოლო დროს ხდება, კანონის ენაზე რა ჰქვია და რა სამართლებრივ ფორმაში ჯდება?
_ სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, ეს იურისპრუდენციის სფერო არ არის, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა საუბარი, შეიძლება, მძიმე დანაშაულის დაფარვაზე იყოს.
_ „მძიმე დანაშაულის დაფარვაში“, ალბათ, მეუფე იაკობის განცხადებებს გულისხმობთ, არა?
_ დიახ, დიახ. ის, რასაც მეუფე აცხადებს, ხანდაზმული არაა და ეს ძალიან მძიმე დანაშაულში ბრალდებაა, მაგრამ ამ ინტერვიუს შემდეგ მთავრობამ სრულიად არაადეკვატური განცხადებები გააკეთა. პროკურატურასაც სრულიად არაადეკვატური რეაქცია ჰქონდა. სწორედ ყველაფერი ეს მაფიქრებინებს: მეუფე იაკობის განცხადებები გამოგონილი კი არა, უფრო სიმართლესთანაა ახლოს!
_ ე. ი., რახან სისხლის სამართლის საქმე არ აღძრა, პროკურატურამ დანაშაულს დააფარა ხელი?
_ რა თქმა უნდა. იცით, რა ხდება?
_ რა?
_ ასეთ ფაქტზე რიგითი, სრულიად უცნობი მოქალაქის განცხადება არ უნდა დარჩეს უყურადღებოდ. როცა ასეთ განცხადებას ტელევიზიით ქორეპისკოპოსი აკეთებს, მაგრამ სახელმწიფო ორგანოები არ რეაგირებს, ეს, უბრალოდ, თავხედობაა და მძიმე სურათს ხატავს! თადუმაძის ადგილზე მე რომ ვყოფილიყავი, გამოძიებას ფორმალურად მაინც დავიწყებდი და მერე ვიტყოდი, არ დადასტურდა-მეთქი ან რაღაც ჯანდაბას ვიტყოდი. ახლა კი ყველაფერი ეს ბომბია, რომელიც მომართული მექანიზმით მუშაობს! ამიტომ ეს ბომბი აუცილებლად აუფეთქდებათ!
_ მეუფე იაკობმა ორი განცხადება გააკეთა. ერთი განცხადება პატრიარქს ეხებოდა, მეორე _ რეკეტს. ქალბატონო ლია, თქვენი, როგორც იურისტის აზრით, დანაშაულის ნიშნებს რომელი განცხადება შეიცავს?
_ ორივე.
_ მეუფე იაკობის ის განცხადება განვიხილოთ, რომელიც რეკეტს ეხებოდა. მთავარი პროკურატურის განცხადებით, ამაზე სისხლის სამართლის საქმე იმიტომ არ აღიძრა, რომ ე. წ. რეკეტის ერთ-ერთმა ფიგურანტმა, ანუ სავარაუდო დაზარალებულმა, მომხდარი უარყო, ანუ საქართველოს რიგითმა მოქალაქემ მსგავსი განცხადება რომ გააკეთოს და რომელიმე თანამდებობის პირი რეკეტში ამხილოს, გამოძიება არ დაიწყება?
_ ცხადია, უნდა დაიწყოს და ასე უნდა დადგინდეს, ვინ არის მტყუანი და ვინმეს ბრალი უნდა წარედგინოს თუ არა. მოკლედ, მეუფე იაკობის განცხადებაზე გამოძიება ფორმალურად ყველა შემთხვევაში უნდა დაწყებულიყო. როგორ შეიძლება, არაფერი გაგიკეთებია და აცხადებ, ეს, ბატონო, საგამოძიებო საკითხი არ არისო?!
_ ვინაიდან გამოძიება არ დაიწყო, თქვენ, როგორც გამოცდილ იურისტს, ხომ არ შეგექმნათ შთბეჭდილება, რომ საპატრიარქო და ხელისუფლება ერთმანეთს გაურიგდნენ?
_ ძალიან მძიმეა, თუ წარმოვიდგენთ, რომ საპატრიარქოს მაღალი იერარქის მხრიდან ეს შანტაჟისთვის გაკეთებული განცხადება იყო.
ზოგადად, ამ ვერსიას არსებობის უფლება აქვს, რადგან მეუფე იაკობს ეპატია და შეენდო, მაგრამ რა შეენდო _ ბილწსიტყვაობა თუ ის ფაქტები, რაც დაასახელა? როგორც ჩანს, სინოდის წევრებისთვისაც კი ეს გაურკვეველი დარჩა.
მოკლედ, აღნიშნული ფაქტი ეკლესიის მიმართ ნდობას სერიოზულად უთხრის ძირს და ამაში, ალბათ, ყველა დამეთანხმება.
_ მეუფე იაკობის განცხადებებმა ეკლესიას ძირი რატომ უნდა გამოუთხაროს?
_ ჩვენ წარმოგვიდგენია, რომ სასულიერო პირი, მით უმეტეს, თუ ის მაღალი იერარქია, ტყუილს არ იკადრებს, მით უფრო, ასეთი ფორმით, მაგრამ თუ დავუშვებთ, რომ ყველაფერი ის, რაც მეუფე იაკობმა თქვა, მართალია, ე. ი., საპატრიარქოს უღირდა, რომ ეს ამბავი ამ ფორმით ყოფილიყო შესრულებული და განხორციელებული, რადგან სანაცვლოდ რაღაც მიიღო. თუ ამ შეთქმულების თეორიას გავიზიარებთ, მაშინ არსებობის უფლება ამ ვერსიასაც ექნება!
ზოგადად, ჩვენ ვცხოვრობ ქვეყანაში, სადაც ყველაფერი „მოსულა“. ამიტომ, ისიც უნდა დავუშვათ, რომ ასეთი გარიგებაც შესაძლოა და „მოსულა“.
_ ისე, თუ საუბარი ძირის გამოთხრაზეა, ეკლესიას სხვა რამემ უფრო ავნო, ვიდრე ხელისუფლების მიერ პატრიარქის შესაძლო გადაყენებაზე კულუარულმა მსჯელობამ, ანუ ამ შემთხვევაში მეუფე იაკობის სკანდალურ განცხადებებს ვგულისხმობ.
_ დიახ, მეუფე პეტრეს განცხადებებმა მეუფე იაკობის განცხადებები გადაფარა.
_ ჰოდა, იქნებ, ყოფილი ჭყონდიდელის განცხადებებიც სწორედ გადაფარვას ემსახურებოდა? ისე, რა უფრო მძიმე დანაშაულია _ მეუფე იაკობის ნთქვამი თუ მეუფე _ პეტრესი?
_ მეუფე იაკობის ნათქვამი უფრო მძიმე დანაშაულია.
_ დამისაბუთეთ, რატომ?
_ სექსუალური დანაშაული, როგორი უმძიმესიც უნდა იყოს იგი, მაინც ინდივიდუალური სახისაა და ვისაც არ უნდა, რომ მსგავსი დანაშაული განმეორდეს, დამნაშავეს გამოავლენს და დასჯის, მაგრამ როცა იმაზეა ლაპარაკი, რომ სახელმწიფო რეკეტი მიდის და ამასთან, სახელმწიფო ეკლესიის ძალიან მაღალი რანგის საკითხების მოგვარებაში უზნეო, დაუშვებელი და კანონიკური სამართლით უკანონო ქმედებებით ერევა, ეს მხოლოდ მძიმე კი არა, მასშტაბური დანაშაულია, რომელიც ინსტიტუციის დანგრევისკენაა მიმართული.
ვიმეორებ: სექსუალური შევიწროების ფაქტები, რაც უნდა მძიმე და ამორალური იყოს იგი, ინსტიტუციასა და მის მიმართ ნდობას ძირს არ უთხრის. ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, პროტესტანტული თუ კათოლიკური ეკლესია პერიოდულად თვითგანწმენდას ახდენს, ადასტურებს ხოლმე ასეთ ერთეულ შემთხვევებს და დამნაშავეების დასჯაზე განცხადებას ავრცელებს. ანუ ამისგან ეკლესია იწმინდება.
ახლა გავიგეთ, რომ მსგავსი ფაქტები ჩვენს ეკლესიაშიც ყოფილა, გამოვლენილა და ვიღაცებს სასჯელებიც მიუღიათ, მაგრამ ყველაფერი ეს საზოგადოებისთვის აქამდე ძალიან დაფარული იყო. საერთოდ, ამ სფეროში სიბნელე კი არა, აბსოლუტური უკუნია და რადგან ასეა, რატომაც არა?!
_ ვერ ვხვდები, საუბარი საითკენ მიგყავთ, ქალბატონო ლია?
_ იძულებული ვარ, ასეთი დაშვებაც გავაკეთო.
_ ანუ როგორი?
_ ფაქტები, რომლის შესახებაც ახლა გავიგეთ და ცოტა გაავანალიზეთ, ძალიან მძიმე სურათს ხატავს.
_ გეთანხმებით, მაგრამ ზოგი ფიქრობს, რომ მეუფე პეტრეს განცხადებები, უბრალოდ, ცილისწამებაა, და ამიტომ იგი უნდა დაისაჯოს. თქვენ რას იტყვით?
_ ჩვენთან ცილისწამება სისხლის სამართლის წესით არ ისჯება და მედიასაც ვერავინ უჩივის ხოლმე, რადგან მტკიცების ტვირთი მოსარჩელეზეა. ბოლო 10-12 წლის განმავლობაში ამ ტვირთის აწევა ვერავინ მოახერხა, ამიტომ, ჩემდა სამწუხაროდ, მედია გაყვითლდა და მეტ-ნაკლებად უპასუხისმგებლო გახდა.
სხვათა შორის, საზოგადოებაც უპასუხისმგებლო გახდა _ სოციალურ ქსელებში ისეთი რამეები იწერება, ადამიანები ერთმანეთს ისეთ ტალახს ესვრიან და ისეთი სიძულვილის ენა ტრიალებს, მაგრამ ასეთი რამეების მიმართ სამართლებრივი ნორმები არ არსებობს და ამიტომაც თავაშვებულობას სრული გასაქანი აქვს.
_ ე. ი. ცილისწამებისთვის დასჯის მომხრე ხართ?
_ არა, ამას მხარს არ ვუჭერ, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან ნეგატიური მოვლენები დამკვიდრდა. ცილისწამების წინააღმდეგ სხვა მექანიზმებია.
_ მაინც, რომელი მექანიზმები?
_ განათლების, კულტურული და სხვა ცივილიზებული ღონისძიებების სახით, რითიც საზოგადოება გაჯანსაღდება, თორემ მხოლოდ დასჯით ბოროტებასთან ბრძოლის მოგება შეუძლებელია და ეს საყოველთაოდაა ცნობილი!
_ ცილისწამებაზე გამახსენდა: თუ არ ვცდები, წალკის ეპისკოპოსმა ვიდეომიმართვა გაავრცელა, სადაც პირდაპირ ამბობს, კონსტიტუციით პატრიარქი ხელშეუხებელია და სამოქალაქო სასამართლოშიც ვერ დაუძახებენო.
_ ეუფ!
_ რატომ „ეუფ“? კონსტიტუციით პატრიარქი, მართლაც, ხელშეუხებელია?
_ არა, რა თქმა უნდა! საქართველოს კონსტიტუცია ამბობს, რომ ყველა თანასწორია და „ყველაში“ იგულისხმება ყველა, გამონაკლისის გარეშე!
მესმის, რომ საეკლესიო პირს პატრიარქი ამ „ყველას გარეშე“ წარმოუდგენია, მაგრამ კონსტიტუციასა და კანონში ეს ასე არ წერია.
_ პატრიარქს ხელშეუხებლობის გარანტიას, იქნებ, კონკორდატი აძლევს?
_ არა, ეს ტექსტი კარგად ვიცი და მსგავსი იქაც არაფერი წერია, თანაც კონკორდატი, ანუ შეთანხმება სახელმწიფოსა და ეკლესიას შორის, კონსტიტუციაქვემდებარე, ე. ი., კონსტიტუციის ქვემოთ მდგარი ნორმატიული აქტია. ზემდგომი კი კონსტიტუციაა, რომელიც ამბობს, ყველა თანასწორიაო.
_ ქალბატონო ლია, ზოგი ფიქრობს, რომ ყველაფერ იმას, რაც ახლა ხდება, კონკორდატმა დაუდო სათავე. თავის დროზე კონკორდატის მიღებას მხარს უჭერდით?
_ დავიწყოთ იმით, რომ კონკორდატი სწორი ტერმინი არ არის.
_ რატომ?
_ კონკორდატი ის არის, როცა სახელმწიფო ყველა კონფენსია, რომელიც მის ტერიტორიაზე მოქმედებს, მრევლისა და აღმსარებელთა რაოდენობის მიუხედავად, ხელშეკრულებას უდებს, ანუ სახელმწიფო არავის არც გამოარჩევს და არც უპირატესობას ანიჭებს ან ვინმეს არ ჩაგრავს.
მე, როგორც პროფესიონალი, აბსოლუტურად დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენმა სახელმწიფომ მართლმადიდებლურ ეკლესიას ხელშეკრულება აბსოლუტურად მიკერძოებულად დაუდო. ეს ხელშეკრულება ყველა ნორმატიულ აქტზე ზემდგომი, მაგრამ კონსტიტუციაზე ქვემდგომია, ანუ კანონზე მაღლამდგომი აქტია. ასეთივე ან მასთან მიახლოებული ხელშეკრულება სახელმწფომ საქართველოში მოქმედ სხვა კონფენსიასთან, ეკლესიასა თუ რელიგიურ ორგანიზაციასთან არ დადო. ეს, ჩემი, როგორც იურისტის აზრით, აშკარა დისკრიმინაციული ვითარებაა.
ეს მხოლოდ ჩემი აზრი არ არის და ამის თაობაზე, თავის დროზე, საერთაშორისო ორგანიზაციებსაც სწორედ ასეთი დასკვნა ჰქონდათ. მესმის, რომ ჩვენი კონსტიტუციით, ჩვენი სახელმწიფოს ისტორიაში მართლმადიდებლობას ძალიან მნიშვნელოვან როლს ვანიჭებთ, მაგრამ მართლმადიდებლობა სახელმწიფო რელიგია არ არის და თუ სხვა რელიგიებისთვის რაიმე ფორმით აღიარება გაკეთებული არაა, ეს აშკარად დისკრიმინაციული მიდგომაა!
ამას გარდა, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ საქართველოში რელიგიური ორგანიზაციების რეგისტრაცია კანონით შეუძლებელია, ანუ თუ რელიგიური ორგანიზაციები რეგისტრაციას მოისურვებენ, ე. წ. ენჯეოები _ არასამთავრობო არამომგებიანი ორგანიზაციები უნდა გახდნენ, ან კანონით დასაშვები სხვა იურიდიული სტატუსი მიიღონ.
მოკლედ, როცა, ერთი მხრივ, სახელმწიფოსა და მართლმადიდებლურ ელესიას შორის ასეთი საკონსტიტუციო შეთანხმება გაქვს, მეორეს მხრივ კი სხვა რელიგიურ ორგანიზაციას თუ ეკლესიას იურიდიულ პირად რეგისტრაციის უფლებას არ აძლევ, ეს კანონის მხრიდან აშკარად განსხვავებული მოპყრობაა.
_ ქალბატონო ლია, თუ ასეა, იურიდიული სტატუსი არც საპატრიარქოს უნდა ჰქონდეს. შესაბამისად, მისი თუნდაც ფინანსური შემოწმება აუდიტის სამსახურსაც არ შეეძლება, არა?
_ ეს ძალიან საინტერესო საკითხია. საპატრიარქო, კლასიკური გაგებით, ანუ ჩვენი სამართლებრივი სისტემით, იურიდიული პირი არაა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, რადგან ბიუჯეტიდან დაფინანსებას იღებს, აუდიტის სამსახურს მისი შემოწმების სრული უფლება აქვს, თუმცა კანონში აუდიტორული საქმიანობის შესახებ გამონაკლისის წესით ჩაიწერა, რომ მართლმადიდებლურ ეკლესიასა და საპატრიარქოს არ ამოწმებს. დისკრიმინაციული მოპყრობის ესეც კიდევ ერთი ძალიან ცხადი არგუმენტია!
ზოგადად, დისკრიმინაცია მხოლოდ ჩაგვრას კი არა, უპირატესობის დაწესებასაც ნიშნავს.
_ როგორც ვიცი, საპატრიარქოს შპს-ები გადასახადებისგანაც განთავისუფლებულნი არიან, არა?
_ დიახ, ასეა.
_ ანუ სხვა ბიზნესების მიმართ ესეც დისკრიმინაციაა?
_ დიახ, სხვა შპს-ები გადასახადებისგან განთავისუფლებულები არ არიან. მართალია, საპატრიარქოს იურიდიული პირის სტატუსი არ აქვს, მაგრამ მის მიერ შექმნილი შპს-ები გადასახადებს არ იხდიან.
_ ეს ხომ, პირდაპირ თუ ირიბად ლობისტობაა, რაც შავი ბუღალტერიის ალბათობას აჩენს.
_ გინდაც შავი დაარქვით და გინდაც _ ყვითელი, თუ არავინ შეგამოწმებს, რა მნიშვნელობა აქვს, რა ფერის იქნება?
_ კონკორდატი „ვარდების რევოლუციამდე“ გაფორმდა. ხელისუფლება, თქვენი აზრით, ამაზე პოლიტიკური ქულებისთვის წავიდა?
_ ალბათ. ყოველ შემთხვევაში, უნდა ვივარაუდოთ, რომ გარკვეული გარიგების ნაწილი იყო.
სხვათა შორის, ამ კონსტიტუციური შეთანხმების პროცესი საკმაოდ გაუმჭვირვალე გახლდათ და სწრაფად მოხდა, თან ისე, რომ ძალიან ბევრი იმდროინდელი პარლამენტარი საქმის კურსშიც არ იყო. კონკორდატი შევარდნაძის ხელმოწერილია და, როგორც მახსოვს, მაშინ ძალიან ბევრი გაოცებული იყო.
_ გაოცებული რატომ იყო?
_ საბოლოოდ, ხელმოწერილ კონკორდატში ისეთი მუხლებიც კი გაჩნდა, რომელიც მანამდე არავინ იცოდა.
_ თქვენი ინფორმაციით, რომელიმე სხვა ქვეყანაში ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის მსგავსი შეთანხმება არსებობს?
_ ვერ გეტყვით, ეს საკითხი არ შემისწავლია, მაგრამ, როგორც გითხარით, ტერმინი „კონკორდატი“ იმას ნიშნავს, რომ სახელმწიფომ ხელშეკრულება მის ტერიტორიაზე მოქმედ ყველა რელიგიასა და კონფესიას დაუდოს და ამით ყველა მათგანი მეტ-ნაკლებად მსგავსი სამართლებრივი რეჟიმის სივრცეში ჩააყენოს.
_ ყველაფერ აქედან გამომდინარე, იმ კითხვას გავიმეორებ, რომელიც წეღან დაგისვით: არის თუ არა კონკორდატი, ასე ვთქვათ, ის ცუდი მოვლენა, რომელმაც ეკლესია იქამდე მიიყვანა, სადამდეც მივიდა?
_ არა! კონკორდატი შეიძლება, ცუდი არ იყოს, თუ სახელმწიფო ამ პოლიტიკას გააგრძელებს და სხვა კონფესიებსაც მსგავს ან მასთან მიახლოებულ ხელშეკრულებებს დაუდებს.
საერთოდ, სახელმწიფოს მხრიდან ყველაფრის ლეგალიზაცია და ჩარჩოში მოქცევა მხოლოდ პოზიტიური მოვლენაა.
_ შექმნილი ვითარებიდან სამართლებრივი გამოსავალი არსებობს, ქალბატონო ლია?
_ სიმართლე გითხრათ, მაინცდამაინც არ მეჩვენება, რომ სამართლებრივი გამოსავალი არსებობს.
_ საქმე ასე მძიმედაა?
_ სახელმწიფო ეკლესიის საშინაო საქმეებში არ უნდა ჩაერიოს, რადგან ჩვენ სეკულარული სახელმწიფო ვართ! ისე, თუ ჰგონიათ, რომ რადგან გამოძიება არ დაიწყეს, სწორედ ეს ნიშნავს ეკლესიის საქმეებში ჩაურევლობას, ძალიან ცდებიან! დანაშაული დანაშაულია და მნიშვნელობა არ აქვს, ვინ და სად ჩაიდინა. კანონის წინაშე ყველა თანასწორი უნდა იყოს და სწორედ ეს წერია ჩვენს კონსტიტუციაში! ეს საკონსტიტუციო დებულება გამონაკლისს არ ცნობს.
მოკლედ, ამ ფორმით იმის დეკლარირება, აი, ჩვენ სეკულარული სახელმწიფო ვართ და ეკლესიის ამბები არ მეხებაო, ჩვენ, ამ ქვეყნის მოქალაქეებს, სხვა შთაბეჭდილებას გვიქმნის!
_ ქალბატონო ლია, ერთ თემასაც შევეხები: პრეზიდენტი ზურაბიშვილი, როგორც ჩანს, არ აპირებს, რომ სინოდის შუამდგომლობა გაიზიაროს და დეკანოზი მამალაძე შეიწყალოს, თუმცა თუ ისე მოხდება, რომ ზურაბიშვილი მამალაძეს შეიწყალებს, მაშინ ხომ გაჩნდება კითხვა, _ რა დააშავეს სხვა პატიმრებმა?
_ მგონი, ზურაბიშვილი მიხვდა, რომ მისი შეწყალების კომპეტენციის საკითხი დეპოში შევიდა და, შესაბამისად, იმასაც მიხვდა, რომ შეწყალების წესიც უნდა შეიმუშაოს, კომისიაც ჰქონდეს, ყველა განცხადება შეისწავლოს და თუ ვინმეს უარს ეტყვის, ესეც უნდა აცნობოს.
მგონია, რომ ზურაბიშვილი დაელოდება, ვიდრე ეს წესები შემუშავდება, თავის ვაიმორატორიუმსაც გააუქმებს და დეკანოზი მამალაძე სხვა შეწყალებულთა რიგებში აღმოჩნდება.
_ ანუ მანამდე არ გახდება იძულებული, რომ საპატრიარქოს თხოვნა დააკმაყოფილოს და მხოლოდ მამალაძე შეიწყალოს?
_ ამას, მგონი, არ იზამს.
_ რატომ?
_ ეს სიშლეგე იქნება! თუ ასე მოიქცა, ეს სერიოზულ სოციალურ უკმაყოფილებას გამოიწვევს!
წარმოვიდგინოთ, რომ შეწყალების მთხოვნელი ხუთი ათასი პატიმარია. თითოეულის უკან, მინიმუმ, ოთხი-ხუთი ადამიანი დგას. ჰოდა, ასეთ შემთხვევაში, ერთი წუთით დაუშვით, რა მასშტაბის უკმაყოფილებაა მოსალოდნელი, თუ მამალაძეს შეიწყალებს და სხვების მიმართ მორატორიუმს შეინარჩუნებს. ამიტომ თუ მას ვინმე საღი ჭკუის მრჩეველი ჰყავს, ეტყვის, რომ ეს არ გააკეთოს და მეც ამას ვურჩევ!
_ ე. ი., თქვენი რეკომენდაციაა, რომ მორატორიუმის გაუქმებამდე მხოლოდ მამალაძე არ შეიწყალოს?
_ დიახ, ანუ მორატორიუმის გაუქმება დააჩქაროს, კომისია შექმნას და პროცედურებიც შეიმუშაოს, რომ ყველას საკითხი დროულად გადაწყვიტოს!
_ სანამ საუბარს მოვრჩებით, კიდევ ერთ კითხვას დაგისვამთ: არ ვიცი, ქალბატონო ლია, ეკლესიური ხართ თუ არა, მაგრამ ყველაფერი ის, რაც ვნახეთ, ეკლესიას, რომელსაც ყველაზე დიდი ნდობა აქვს, შეარყევს თუ არა მას? იქნებ, კარგიცაა, რომ ტაბუ მოიხსნა და იმაზე საუბარი, რაც აქამდე არ შეიძლებოდა, უკვე შეიძლება?
_ რაც შეეხება იმას, ვარ თუ არა ეკლესიური, თავს უფლებას მივცემ, არ გიპასუხოთ, რადგან ეს ჩემი პირადი საქმეა, რაც საჯარო განხილვას არ ექვემდებარება, თუმცა გეტყვით, რომ ათეისტი არ ვარ!
ზოგადად, იმ სფეროში, რომელიც აქამდე საზოგადოებისთვის ბნელი და უკუნი იყო, სიცხადე შედის, მხოლოდ კარგია. უკვე იმდენი ჭუჭყი დაგროვდა, რომ უკვე ზედაპირზე გადმოვიდა და რაკი გადმოვიდა, ე. ი., შიგნით მეტი სიწმინდე და სისუფთავე გაჩნდა, ამიტომ მგონია, რომ ყველაფერი ეს კარგია. ისიც კარგია, რომ ამ საკითხებს მედია ძალიან დიდ ყურადღებას აქცევს და ბევრი ადამიანიც მოსაზრებას უკვე ხმამაღლა გამოთქვამს, ანუ მეჩვენება, რომ ეკლესიის საკითხებში პლურალიზმის ელემენტი შევიდა.
ისე, ძალიან ვწუხვარ, რომ პეტრე ცაავა სინოდის სხდომების საჯაროობას ითხოვს და ეს აქამდე არ მოგვითხოვია!
მეტიც, პირადად მე, როგორც ორი ბავშვის მშვილებელ ადამიანს, ძალიან მაწუხებდა და ახლაც მაწუხებს, რომ ეკლესიის წიაღში მზრუნველობამოკლებული, უდედმამო და ობოლი ბავშვების თავშესაფრები თუ სახლები არსებობს, მაგრამ სახელმწიფო ვერანაირ მონიტორინგს ახორციელებს. თუ გამჭვირვალობა დაიწყება, ეს მხოლოდ სინოდს კი არა, ამ თავშესაფრებსაც უნდა შეეხოს!
_ ანუ ეჭვობთ, რომ ამ თავშესაფრებში რამე ცუდი ხდება?
_ არ მინდა, ცუდი ვიფიქრო, მაგრამ როცა მონიტორინგი არ ხდება და არავინ ამოწმებს, მაშინ დაგვარწმუნონ, რომ ყველაფერი კარგადაა _ კარი გააღონ და გვაჩვენონ, ეს ბავშვები რა პირობებში ცხოვრობენ და ეს ადგილსამყოფელი მათთვის საუკეთესოა თუ არა! თუ ამაში დავრწმუნდებით, ხომ ძალიან კარგი და თუ არა, მაშინ ამ ბავშვებისთვის რამის გაკეთება იქნება საჭირო, ბავშვები ყველაზე დაუცველ ფენას წარმოადგენენ და მინდა, ვირწმუნო, რომ ეკლესია კარგად იქცევა!

გიორგი აბაშიძე