კონსტანტინე ფორჩხიძე: „საქართველოში იარაღის წარმოებაზე საუბარიც კი სასაცილოა!“

ცნობილია, რომ ერთ მდინარეში ორჯერ არ შედიან, მაგრამ ირაკლი ღარიბაშვილი ის პიროვნებაა, რომელიც ყველა პოლიტიკური წესის დარღვევას ცდილობს და ისიც კი არ უტყდება, რომ „ჩამოალაბორანტეს“. ზოგადად, ქვეყნის თავდაცვის მინისტრობა პატარა თანამდებობა ნამდვილად არ არის, მაგრამ როცა რამდენიმე წლის წინ პრემიერი იყავი და შინ ისე გაგიშვეს, რომ ამის შესახებ ლამის პოსტ ფაქტუმ გაიგე, ყველა ლოგიკით, მინისტრთა კაბინეტის რიგით წევრობას არ უნდა დასთანხმდე, მაგრამ დასთანხმდა, თან ისე, უბრალოდ კი არა, არამედ, ამბიციურად და პარლამენტში, საკომიტეტო მოსმენების დროს, მაგიდაზე სულ მუშტები აბრახუნა.
პარალელურად, გვამცნო, _ მე, როგორც თავდაცვის მინისტრი, საქართველოში სამხედრო მრეწველობას ავაღორძინებ და განვავითარებო.

„ჩვენ გვაქვს უდიდესი გამოწვევა, ეს არის ჩვენი ქვეყნის ოკუპაცია. ჩვენი ტერიტორიის 20% ოკუპირებულია. ეს არის, რა თქმა უნდა, პირველი კატეგორიის გამოწვევა. ამ ფონზე კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ის, რომ ჩვენი ჯარი იყოს ძლიერი. რა თქმა უნდა, მე არ ვგულისხმობ იმას, რომ ჩვენი ჯარის გაძლიერება ვინმეს წინააღმდეგ არის მიმართული“, _ განაცხადა ღარიბაშვილმა და დასძინა, რომ ჯერ კიდევ მაშინ, როცა პრემიერ-მინისტრი იყო, საქართველოში ტყვიის საწარმოს მშენებლობის პროექტი ჰქონდა.
„ეს უნდა გავაკეთოთ ჩვენ და დავიწყოთ დღესვე და, რა თქმა უნდა, ყველა სახის იარაღის წარმოება, გარდა ბირთვულის. ვფიქრობ, რომ ჩვენ ამას შევძლებთ“, _ განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა.
ამას გარდა, იგივე საკომიტეტო მოსმენებზე ღარიბაშვილმა, პრაქტიკულად, სააკაშვილისეული რეზერვის იდეაც გააცოცხლა და სიტყვა-სიტყვით ასე თქვა:
„გუშინ მოვიძიე ინფორმაცია, რაოდენობა გამოვითხოვე, პირობითად 18-დან 50 წლამდე მამაკაცების, აღმოჩნდა, რომ ჩვენ გვაქვს უზარმაზარი პოტენციალი და რესურსი. ჩვენი მთავარი პრობლემაა რესურსების არ და ვერ გამოყენება. სწორედ ამ რეფორმის ფარგლებში ჩვენ უნდა განვსაზღვროთ, კარგად წარმოვიდგინოთ, თუ როგორ უნდა მოვამზადოთ რეზერვი, დაახლოებით 785 000 მამაკაცი არის 18-დან 50 წლამდე. ჩვენ თუ ამას იმგვარად დავაორგანიზებთ, რომ ეტაპობრივად, დავუშვათ, ავიღოთ ათწლიანი პროგრამა, ათი წლის განმავლობაში გადავამზადებთ სწრაფი, რეალური და სრულყოფილი კურსებით, რამდენიმე შეიძლება იყოს ექვსთვიანი კურსი, შეიძლება იყოს ცხრათვიანი ან ეტაპობრივად იყოს რამდენიმე წელზე გაწერილი, რამდენიმე წელიწადში მივიღებთ მილიონამდე მომზადებულ ადამიანს. ეს არის ჩვენი ქვეყნის რესურსი, რომელიც სწორად უნდა გამოვიყენოთ“.
„ქრონიკა+“ დაინტერესდა, რამდენად რეალურია საქართველოში იარაღის წარმოების დაწყება და ამის შესახებ კონტრდაზვერვის თადარიგის ოფიცერს, სამხედრო ანალიტიკოს კონსტანტინე ფორჩხიძეს ესაუბრა, რომელმაც გვითხრა, რომ ღარიბაშვილის ყველა განცხადება ჩვეულებრივი პიარი იყო და მეტი არაფერი!

_ ბატონო კოტე, შს ყოფილი მინისტრისა და ყოფილი პრემიერის, ირაკლი ღარიბაშვილის თავდაცვის მინისტრად დანიშვნას როგორ აფასებთ, ანუ, თქვენი აზრით, ივანიშვილმა ასეთი გადაწყვეტილება რატომ მიიღო?
_ ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ივანიშვილს მინისტრთა ახალი კაბინეტის მიმართ უნდობლობა აქვს, ღარიბაშვილი კი მისთვის ყველაზე სანდო ფიგურაა.
_ შეიძლება, ივანიშვილისთვის სანდო ფიგურაა, მაგრამ საზოგადოების აბსოლუტური უმეტესობა ღარიბაშვილისა და, ზოგადად, „კახელების კარტელის“ მიმართ უარყოფითადაა განწყობილი.
_ ზოგადად, ეს ის მავნე პრაქტიკაა, რომელიც ადრე იყო და ახლაც გრძელდება. ერთი და იგივე კადრების სხვადასხვა ადგილას დანიშვნით შედეგი არ მიიღება. სხვათა შორის, ეს მავნე პრაქტიკა „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ დანერგა და, ალბათ, გახსოვთ, მაშინ ერთი და იგივე ადამიანი ხან თავდაცვის მინისტრი იყო, ხან _ შსს-ს ხელმძღვანელი და ხანაც _ ეკონომიკის მინისტრი.
მოკლედ, ეს ის შემთხვევაა, როცა შესაკრებთა გადანაცვლებით ჯამი არ იცვლება.
რაც შეეხება კონკრეტულად ღარიბაშვილს, თუ რამის გაკეთება უნდოდა, თავის დროზე უფრო დიდი თანამდებობა ეკავა _ პრემიერი იყო და თავდაცვის სამინისტროც ემორჩილებოდა, შსს-ც და ა. შ., ჰოდა, მაშინ რატომ არაფერი გააკეთა?
ეს გადაადგილებები კლანური სისტემის მაჩვენებლია. საერთოდ, ასეთ პირობებში მართვა უფრო მარტივია.
_ მარტივი რატომ არის?
_ მარტივი იმიტომ არის, რომ ურთიერთობა ერთი და იგივე ადამიანებთან გაქვს და ახალი კადრების შერჩევაზე დროს აღარ ხარჯავ. წინა ხელისუფლებასაც ეს ახასიათებდა და დღევანდელ ხელისუფლებასაც იგივე ახასიათებს.
ერთი სიტყვით, ქვეყანაში საკადრო პოლიტიკა არ არსებობს!
_ ქვეყანაში საკადრო პოლიტიკა რომ არ არსებობს, ეს ახალი ნამდვილად არ არის, მაგრამ ღარიბაშვილი პრორუსულ განწყობებს ხშირად ამჟღავნებს. თავდაცვის სამინისტროს ხელმძღვანელად ასეთი სუბიექტის დანიშვნა იმაზე ხომ არ მიანიშნებს, რომ ქვეყანა საგარეო კურსსა და ვექტორს იცვლის?
_ ეს ღარიბაშვილის საქმიანობით გამოჩნდება.
საერთოდ, თავდაცვის მინისტრი პოლიტიკური ფიგურაა, ანუ თავდაცვის მინისტრობა სამხედრო თანამდებობა არ არის და მინისტრი პოლიტიკურ პრიორიტეტებსა და მიმართულებებს განსაზღვრავს. თუ პოლიტიკურ პრიორიტეტებში ცვლილებები გაჩნდება, ეს იმის ნიშანი იქნება, რომ საქმე გვაქვს ქვეყნის საგარეო პოლიტიკური კურსის ცვლილებასთან.
ამიტომ ცოტა ხანს უნდა დაველოდოთ და იმასაც შევხედოთ, ღარიბაშვილი თავდაცვის სამინისტროში როგორ საკადრო პოლიტიკას გაატარებს, ასევე როგორი ურთიერთობა ექნება ევროკავშირთან, ნატოსა და სხვა საერთაშორისო მისიებთან.
_ ღარიბაშვილმა საკადრო ცვლილებები უკვე დაიწყო, ანუ გავრცელებული ინფორმაციით, ერთ-ერთ მოადგილედ სუჯაშვილი დანიშნა.
_ ეს რომელი სუჯაშვილი, ადრე სახელმწიფო უშიშროების სამსახურში რომ იყო და რომელსაც სამხედრო კონტრდაზვერვიდან ჩემ გაგდებაშიც ძალიან დიდი წვლილი მიუძღვის? სხვათა შორის, სუჯაშვილი, თავის დროზე, შალვა ტურაშვილის მოადგილე იყო, რომელიც უშიშროების კადრების სამსახურს ხელმძღვანელობდა და, სხვათა შორის, ვანო მერაბიშვილის კადრად ითვლებოდა. ყოველ შემთხვევაში, მისი მხარდაჭერით სარგებლობდა.
_ ბატონო კოტე, თქვენ ნუგზარ სუჯაშვილზე საუბრობთ, ღარიბაშვილმა კი მოადგილედ დავით სუჯაშვილი დაინიშნა, რომელიც არცთუ შორეულ წარსულში დაზვერვის სამსახურს ხელმძღვანელობდა.
_ ნუგზარ და დავით სუჯაშვილები ძმები არიან და მათ შორის დიდი განსხვავება არ არის.
_ მოკლედ, სუჯაშვილის მოადგილეობა თავდაცვის უწყების საგარეო კურსის ცვლილების პირველი ნიშანი ხომ არ არის?
_ ამაში კურსის ცვლილების გარკვეული ნიშნები, სუჯაშვილის ბექგრაუნდიდიდან გამომდინარე, რა თქმა უნდა, ჩანს, მაგრამ საქართველოს პროდასავლური კურსის შეცვლა ღარიბაშვილზე ან რომელიე სხვა მინისტრზე კი არა, ქართველ ხალხზეა დამოკიდებული.
სხვათა შორის, თავის დროზე, ამ საკითხზე პლებისციტი ჩატარდა, რომლითაც გადაწყვეტილება იქნა მიღებული, რომ საქართველოს არჩევანი ევროატლანტიკური ალიანსია. ასე რომ, ღარიბაშვილს ან ვინმე სხვას ქვეყნის პოლიტიკური კურსის ცვლილებას არავინ ეკითხება და თუ ამას დააპირებენ, ისევ ხალხს უნდა ჰკითხონ!
შეიძლება, ვინმემ თქვას, პლებისციტის შედეგი, რეფერენდუმის მსგავსად, სავალდებულო არ არისო, მაგრამ საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ქვეყნის პროდასავლურობა ქართველი ხალხის პოზიციაა!
_ საკომიტეტო მოსმენებზე, სანამ თავდაცვის მინისტრად ოფიციალურად დაამტკიცებდნენ, ღარიბაშვილმა ჩვეული სიხისტე გამოამჟღავნა და ბევრი, რბილად რომ ვთქვათ, ნონსენსური იდეა გაახმოვანა. ავიღოთ, მაგალითად, საქართველოში იარაღის წარმოების დაწყება. ეს იდეა რეალურია თუ უტოპიური?
_ ძალიან კარგ თემას შეეხეთ. თუ ღარიბაშვილს იარაღის საკითხებში ჩაღრმავება სურს, მაშინ ვურჩევ, სანამ წარმოებაზე დაიწყებს ლაპარაკს, შესყიდვების თემით დაინტერესდეს.
_ ანუ?
_ საქმე ის არის, რომ ტყვიის წარმოება პირდაპირ შესყიდვებს უკავშირდება. ჰოდა, რადგან ტყვიის წარმოებაზე დაიწყეს საუბარი, ე. ი., აღიარებენ, რომ შესყიდვებში გარკვეული პრობლემები არსებობდა. ამის გამო ქვეყანას და მის უსაფრთხოებას, თავის დროზე, დიდი ზიანი მიადგა.
სხვათა შორის, ამ თემაზე წლების განმავლობაში ვსაუბრობდი, მაგრამ ყურადღება არავის მოუქცევია. ახლა კი ღარიბაშვილს მთელი კარტ-ბლანში აქვს. ყოველ შემთხვევაში, ამ საკითხზე მთელი დოკუმენტაცია თავდაცვის სამინისტროშია დალექილი და ამ საკითხების შესწავლა დაიწყოს, მაგრამ იმ ადამიანებს, რომლებიც ამ დანაშაულებრივ სქემებში ფიგურირებენ, არათუ ხელს ჰკიდებენ, არამედ დღესაც ძალოვან უწყებებში საქმიანობენ. ყველაფერი ეს კი იმაზე მეტყველებს, რომ შესყიდვების მავნე პრაქტიკა ისევ გრძელდება.
რაც შეეხება იარაღის წარმოებას, ამაზე საუბარიც კი სასაცილოა.
_ რატომ?
_ ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, ტყვიის წარმოებისთვის მხოლოდ სპეციალური მასალა კი არა, მექანიკური ქარხნებია საჭირო, ანუ ტყვიის წარმოება მარტივი არ არის.
ამას გარდა, საინტერესოა, ტყვიის წარმოების მიზანი რა უნდა იყოს? თუ ტყვიას დაამზადებ, მაშინ იარაღიც უნდა დაამზადო, მაგრამ საქართველო იარაღის მწარმოებელი ქვეყანა არ არის.
_ ღარიბაშვილმა სწორედ ეს თქვა, _ იარაღის წარმოება უნდა დავიწყოთო.
_ იარაღის წარმოებას კოლოსალური თანხა სჭირდება, ანუ იარაღის წარმოებას საქართველოს კი არა, ჩვენზე ძლიერი სამი სახელმწიფოს ბიუჯეტიც არ ეყოფა!
მოკლედ, ღარიბაშვილს წარმოდგენა არ აქვს, რა ხდება და, საერთოდ, რაზე საუბრობს!
სხვათა შორის, ჩვენს რეგიონში ტყვია-წამალსა და იარაღს რამდენიმე ქვეყანა აწარმოებს, მათ შორის, უკრაინა, რუსეთი, ბულგარეთი, რუმინეთი და ა. შ.
_ ამას ხაზს რატომ უსვამთ, ბატონო კოტე?
_ თუ წარმოების დაწყებას აპირებ, მაშინ ისეთი პროდუქცია უნდა გამოუშვა, რომ ამ ქვეყნებს კონკურენციას თუ ვერ გაუწევ, მათთან კონკურენციაში მაინც შეხვიდე! აქედანვე ცხადია, რომ ეს ქვეყნები „დაგვახრჩობენ“.
ყოველივე აქედან გამომდინარე, იარაღისა და ტყვია-წამლის წარმოების პროექტს განხორციელება არ უწერია და ყველაფერი ეს პიარისთვის იყო ნათქვამი.
_ ანუ ღარიბაშვილმა ეს იდეა, როგორც იტყვიან, ჰაერზე ისროლა?
_ ასე გამოდის, თორემ იარაღი რომ აწარმოო, გაეროს შესაბამისი ნებართვა გჭირდება. ამიტომ საქმე ასე მარტივად არ არის.
_ ღარიბაშვილის კიდევ ერთი ინიციატივა რეზერვს ეხებოდა, ანუ საკომიტეტო მოსმენებზე მან თქვა, რომ 50 წლამდე ასაკის ყველა მამაკაცი ყოველ წელს ექვსი თვით რეზერვში უნდა წავიდესო.
_ ესეც აბსურდია!
_ რატომ?
_ დათვალა, ყველაფერი ეს რამდენ ხარჯთან იქნება დაკავშირებული? _ ამას თავდაცვის სამინისტროს კი არა, სახელმწიფოს ბიუჯეტიც ვერ გაუძლებს!
სხვათა შორის, იგივე საბჭოთა კავშირის დროს რეზერვის ასაკობრივი ზღვარი 45 წელი იყო, ამას გარდა, გარკვეული ვადაც არსებობდა, ანუ თუ არ ვცდები, ერთ ადამიანს რეზერვში წასვლა ხუთ წელიწადში ერთხელ უწევდა, მაგრამ თუ ღარიბაშვილმა თავდაცვის სამინისტროში ნიკა ჯანჯღავა დატოვა, მაშინ ყველაფერი გასაგები და მოსალოდნელია.
_ ჯანჯღავა რა შუაშია?
_ „ნაციონალების“ დროს რეზერვის პროგრამა ჯანჯღავამ ჩააფლავა, მიუხედავად იმისა, რომ ამ პროგრამისთვის ძალიან დიდი თანხები იყო გამოყოფილი.
მოკლედ, თუ ჯანჯღავას შეხედულებებს ეყრდნობიან, შემიძლია გითხრათ, რომ შორს ვერ წავლენ!
ისე, თუ რეფორმის გატარება უნდათ, მაშინ თავდაცვის უწყებიდან ის კადრები უნდა მოაშორონ, რომლებიც პირდაპირ რუსეთთან და რუსეთის სპეცსამსახურებთან არიან დაკავშირებულნი!
თუ იტყვიან, რომ ამის შესახებ ინფორმაცია არ გააჩნიათ, მაშინ ვურჩევ, სამხედრო კონტრდაზვერვის არქივებში ჩაიხედონ და იმ ადამიანებზე, რომლებსაც თანამდებობებზე ნიშნავენ, მთელი მასალა ამოწიონ!
_ ბატონო კოტე, თქვენი აზრით, თავდაცვის მინისტრს, რომელიც რეზერვის შექმნას აპირებს, სავალდებულო სამხედრო სამსახური გავლილი უნდა ჰქონდეს თუ არა?
_ ჩვენი კანონმდებლობის თანახმად, მარტო თავდაცვის მინისტრს კი არა, ნებისმიერ ადამიანს, რომელიც საჯარო სექტორშია დასაქმებული, სავალდებულო სამხედრო სამსახური მოხდილი უნდა ჰქონდეს, ანუ თუ ადამიანს სამხედრო ბილეთი არ აქვს, არ შეიძლება, რომ ის რომელიმე ძალოვან უწყებაში დასაქმდეს!
_ ე. ი. ღარიბაშვილი კანონს არღვევს, რადგან გავრცელებული ინფორმაციით, მას სამხედრო სავალდებულო სამსახური არ გაუვლია!
_ ეს არ ვიცი, მაგრამ თუ სამხედრო ბილეთი არ აქვს, მაშინ ეს, რბილად რომ ვთქვათ, ძალიან დიდი მინუსია!
_ საერთოდ, ბოლო წლები ნათელყოფს, რომ თავდაცვის მინისტრებად დილეტანტები და სამხედრო საქმის არმცოდნეები ინიშნებიან. თქვენი აზრით, „ოცნება“ თავდაცვის სისტემას ასე რატომ ეთამაშება?
_ სიმართლე გითხრათ, თავდაცვის უწყების მიმართ ყველაზე სწორი პოლიტიკა შევარდნაძეს ჰქონდა.
ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, ნატოსკენ პირველი ნაბიჯები სწორედ მაშინ გადაიდგა და ამ მხრივ გამორჩეული დავით თევზაძე გახლდათ. მას შემდეგ კი ის პოლიტიკა, რომელიც თავდაცვის უწყებაში ტარდებოდა და ტარდება, მხოლოდ პიარია და მეტი არაფერი, ანუ სხვა რამეს ამბობენ და საქმით სულ სხვა რამეს აკეთებენ!
_ ბატონო კოტე, რამდენჯერმე „ნაციონალები“ ახსენეთ, მაგრამ შვიდი წელია, ხელისუფლებაში „ოცნებაა“ და, შესაბამისად, იმაზე ლაპარაკი, „ნაცმოძრაობის“ დროს რა და როგორ იყო, მგონი, ცოტა არასერიოზულია.
_ ეს ორივე ძალა ერთი და იგივეა!
_ ეს როგორ?
_ „ქართული ოცნება“ და „ნაციონალური მოძრაობა“ ერთი პოლიტიკური სუბიექტია. ყოველ შემთხვევაში, მე ასე მიმაჩნია.
_ ასე რატომ მიგაჩნიათ?
_ იმიტომ, რომ შინაარსობრივად ერთნაირი სახე აქვთ მიღებული, ანუ „ოცნება“ და „ნაცმოძრაობა“ ერთმანეთს ავსებს.
_ რა ვიცი, ღარიბაშვილი დღე და ღამე „ნაციონალების“ გინებაშია და, თავის დროზე, მას რადარებიდან გაქრობითაც დაემუქრა.
_ ფილოსოფიაში არსებობს დაპირისპირებული ძალების ბრძოლისა და ერთიანობის ე. წ. კანონი.
_ ანუ?
_ ანუ ის, რომ დაპირისპირებული ძალები ერთმანეთს ავსებენ _ საღამოობით ერთად არიან, დილით კი ერთმანეთს უპირისპირდებიან. თუ მათ შორის დაპირისპირება რეალურია, მაშინ დამნაშავეები დაიჭირონ!
აი, ახლა, კონკრეტულად, ღარიბაშვილს მივმართავ: არსებობს „დანიელ ალვირესის საქმე“ და ეს საქმე წარმოებაში ჩვენს პარტნიორ აშშ-ს ჰქონდა.
დანიელ ალვირესი თავდაცვის სამინისტროს გარკვეული პროდუქციით და პროდუქტებით ამარაგებდა. მის საბრალდებო დასკვნაში კი პირდაპირ წერია, რომ საქართველოს მთავრობის მაღალჩინოსნებისთვის ქრთამი ჰქონდა მიცემული. მოკლედ, ჩავიდნენ აშშ-ში და იქ არსებული დოკუმენტაცია ჩამოიტანონ.
ასევე, კეზერაშვლის საქმიანობა შეისწავლონ. ყველაფერ ამაში ხელს ვინ უშლით? აი, აქედან გამოჩნდება, ერთი და იგივე ძალის სუბიექტები არიან თუ არა, ანუ ხალხს „აბოლებენ“ თუ „ნაციონალებთან“ მართლა დაპირისპირებული არიან!
_ ისე, ბატონო კოტე, თქვენი, როგორც სამხედრო ექსპერტის აზრით, ღარიბაშვილის თავდაცვის მინისტრობა ქართულ ჯარს კიდევ უფრო დიდ კრიზისში ხომ არ შეიყვანს?
_ დღეს ქართულ ჯარში სტაგნაციაა და თავდაცვის მინისტად იმ ადამიანის დანიშვნა, რომელიც ამ სისტემაში ჩახედული არ არის, ამინდს ვერ შეცვლის! თავდაცვის მინისტრი პროფესიონალი სამხედრო უნდა იყოს, რომელიც ამ თემატიკაში ერკვევა და იმაშიც ერკვევა, ჯარის ბრძოლისუნარიანობისთვის საჭირო რა არის!
ერთი მითხარით, ღარიბაშვილმა და, საერთოდ, ამათ რა სამხედრო პოლიტიკა უნდა შეიმუშაონ, როცა შეიარაღებულ ძალებში ერთი დღეც არ აქვთ ნასამსახურევი?!
_ მოკლედ, ქართული ჯარი იღუპება?
_ ქართული ჯარი დიდი ხანია, დაღუპულია! ის პრობლემები, რომლებზედაც გელაპარაკები, 2004 წლიდან შეიქმნა. მეტიც, ეს პრობლემები პირდაპირ სახელმწიფო დანაშაულობებთან არის კავშირში!
აქედან გამომდინარე, რომელ ნატოზე ვსაუბრობთ, ან რატომ არ ვკითხულობთ, ქვეყანა, რომლის ჯარიც ამ სიტუაციაშია, ნატოს უნდა თუ არა?

გიორგი აბაშიძე