გიგი უგულავა: „ქართული ოცნება“ რუსეთს ეფლირტავება“

პარტია „ევროპული საქართველოს“ ლიდერი, გიგი უგულავა, კიევში უკრაინის ეკლესიის ავტოკეფალიისადმი მიძღვნილ საზეიმო წირვასა და მიტროპოლიტ ეპიფანეს კიევისა და სრულიად უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის საჭეთმპყრობლის ტახტზე აღსაყდრებას დაესწრო. მან უკრაინელ ხალხს ავტოკეფალიის მიღება მიულოცა.

აღნიშნულ თემასთან და მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებთან დაკავშირებით „ქრონიკა+“ „ევროპული საქართველოს“ ლიდერს _ გიგი უგულავას ესაუბრა:
_ პრორუსულ პარტიებს ასეთი დამოკიდებულება აქვთ, რომ თუ საქართველო უკრაინის ეკლესიას ავტოკეფალიის აღდგენას მიულოცავს, რუსეთი მაშინვე აღიარებს აფხაზეთის ეკლესიის ავტოკეფალიას. რას იტყვით ამ არგუმენტთან დაკავშირებით?
_ პირველ რიგში, იმით უნდა დავიწყოთ, რომ რუსეთის ეკლესიას დე ფაქტო აფხაზეთის სასულიერო ცხოვრება მიტაცებული აქვს. მეტიც, ოფიციალურ კორესპონდენციაში რუსეთის საპატრიარქო მის უწმინდესობას არ მოიხსენიებს, როგორც ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტს. ფაქტობრივად, აფხაზეთში ვხედავთ მღვდლებსა და სასულიერო პირებს, რომლებიც რუსეთიდან იმართებიან; ასევე ვხედავთ თეთრად გადაღებილ ფრესკებს, რაც რუსული რელიგიური სავაჭრო ნიშანია უკვე მეორე საუკუნეა, _ სადაც ხელი მიუწვდებათ, ჩვენს ფრესკებს ღებავენ. ამიტომ საუბარი იმაზე, რომ აფხაზეთს წაგვართმევენ ფაქტობრივ მდგომარეობაში, როცა პოლიტიკურად ოკუპირებულია და რელიგიურად, პრაქტიკულად, დე ფაქტო არ ცნობს, ამ პირობებში აბსოლუტურად ხელოვნური არგუმენტია და საღ აზრს მოკლებულია. არსებობს ასევე საეკლესიო კანონიკის ნაწილი, სადაც რუსეთმა აფხაზეთს ავტოკეფალია რომც მიანიჭოს, ამ აქტს რელიგიური კანონმდებლობითაც არანაირი ფასი არ გააჩნია. მარტივად რომ ავხსნათ: თანამედროვე მსოფლიოში აშშ-ის, ევროკავშირისა და დასავლეთის თავისუფალი სამყაროს აღიარებები სახელმწიფოსა და ხელისუფლების აღიარებას ნიშნავს. მაგალითად, _ ვენესუელა. იგი აღიარა აშშ-მ, ევროკავშირმა და ევროპის ქვეყნებმა, შესაბამისად, აუცილებლად მოხდება ახალი ხელისუფლების აღიარება და საპირისპიროდ რაც არ უნდა აღიაროს რუსეთმა, სანამ არ არის აღიარებული თავისუფალი სამყაროს მიერ, მანამდე ის მარგინალურია. რუსეთის აღიარება მარგინალური და არაფრისმთქმელია! დასავლეთის აღიარება კი სერიოზული პოლიტიკური შედეგების მქონეა. ასევეა ზუსტად მართლმადიდებლურ ეკლესიაში, _ კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს მიერ ავტოკეფალიის მინიჭება არის ავტოკეფალიის მინიჭება, რუსეთის ეკლესიის მიერ რაიმეს აღიარება მხოლოდ რუსეთის ეკლესიის მიერ აღიარებაა, რომელსაც არავინ მიჰყვება, არავინ ცნობს და მისი ლეგიტიმაციის ხარისხი საეკლესიო კანონმდებლობითაც ნულია. აქედან გამომდინარე, ბევრ იერარქთან მისაუბრია და ყველა ერთხმად აღიარებს: თუ საეკლესიო ნაწილს ვგულისხმობთ, რუსეთის მიერ აფხაზეთის აღიარება არ არის საეკლესიო არგუმენტი, ეს არ არის ის მთავარი არგუმენტი, რომლითაც შეიძლება ჩვენი საპატრიარქო თავს იკავებდეს. უბრალოდ, რამდენიმე იერარქი, ვისაც უფრო მეტი კავშირი აქვს რუსეთთან, ამ თემით პოპულისტურად ცდილობს გაამართლოს რუსეთის პოზიცია, თუ რატომ არ შეიძლება, საქართველომ აღიაროს უკრაინის ავტოკეფალია. აქედან გამომდინარე, აფხაზეთის ცნობა _ ეს არის ტყუილი, მას არ აქვს არანაირი სამართლებრივი, პოლიტიკური და რელიგიური სამართლის წინაპირობა. თუ რუსეთის ეკლესია აფხაზეთის მიმართ ასეთ რამეს გააკეთებს, ეს ნიშნავს, რომ ასევე უნდა აღიაროს უკრაინის ავტოკეფალია. აფხაზეთის ეკლესიას როგორ აღიარებენ, თუკი უკრაინის ეკლესიას არ აღიარებენ?!
_ ამ თემაზე საუბრისას ორი ნაწილი იკვეთება: სახელმწიფოსა და ეკლესიის მოქმედება. ამ შემთხვევაში ვისაუბროთ პოლიტიკურ ჭრილში, რა პოზიცია აქვს სახელმწიფოს?
_ ხელისუფლების პოზიცია აბსოლუტურად უსუსური, უზნეო, პოლიტიკურად უმწიფარია.
_ თუმცა ხელისუფლება ამბობს, რომ არ ერევა ეკლესიის პოზიციაში და მათი განცხადების შემდეგ მიიღებს გადაწყვეტილებას…
_ ეს კონსტიტუციის პირდაპირი დარღვევაა, _ სახელმწიფო ინსტიტუტები არ უნდა ერეოდეს ეკლესიის საქმიანობაში, ასევე ეკლესია არ უნდა ერეოდეს სახელმწიფოს საქმიანობაში. ეს არის ორმხრივი პროცესი, კონსტიტუცია ამას მკაფიოდ განმარტავს. სახელმწიფო ვალდებულია და გონივრული იქნებოდა კიდეც, რომ საქართველოს უკრაინის სახელმწიფოსთვის მიელოცა მისთვის ეს უმნიშვნელოვანესი ისტორიული თარიღი, როგორც ვულოცავთ დამოუკიდებლობის დღეს ნებისმიერ სხვა ქვეყანას. დღეს საქართველოს ეკლესიაში რომ იკითხოთ, გეტყვიან, _ სახელმწიფოს გადაწყვეტილებებში არ ვერევითო
_ მესმის, რასაც ამბობთ: ღირსეულ სახელმწიფოს უნდა მიელოცა უკრაინისთვის, თუმცა არსებობს მეორე მხარე, რომლის მიხედვითაც უკრაინისთვის ავტოკეფალიის მინიჭება პოლიტიკური გადაწყვეტილეებაა და მილოცვით საქართველოსა და რუსეთს შორის პოლიტიკური ვითარება დაიძაბება, რადგან საქართველოს მილოცვა გააღიზინებს რუსეთს?
_ შევთანხმდეთ, რომ ჩვენ ვართ ღირსეული სახელმწიფო უღირსი მთავრობით. რუსეთის სახელმწიფოს თუ რაიმე აღიზიანებს, ეს არის ქართველი ერის უპირობო გადაწყვეტილება, იაროს ნატოს გზაზე. ამიტომ პრორუსული ძალების ყველა არგუმენტი, რუსეთის არგაღიზიანების შესახებ, რუსეთის პოზიციების დაცვაა…
დავიწყოთ მთავარი არგუმენტით: ქართველმა ერმა რეფერენდუმზე გადაწყვეტილება მიიღო და უპირობოდ, გეგმაზომიერად მიდის ნატოსკენ, შესაძლოა, არამტკიცე ნაბიჯით (ხელისუფლებას გააჩნია). სწორედ ეს უპირობოდ აღიზიანებს რუსეთს. ჩვენ ამაზე უნდა ვთქვათ თუ არა უარი? _ რა თქმა უნდა, არ უნდა ვთქვათ. ანალოგიური სიტუაციაა, ოღონდ გრადაციათა შკალაზე ნატოს თემა და საქართველოს ხელისუფლების მიერ უკრაინის ხელისუფლებისთვის უკრაინის ეკლესიის ავტოკეფალიის მილოცვა ასე ლაგდება: ნატოს თემა პირველია და მილოცვის საკითხი _ 99-ე. ამიტომ ვინც გაღიზიანებაზე ლაპარაკობს, ის არის პოლიტიკურად ბეცი, უვიცი და პირდაპირ რუსეთის პოზიციების გამხმოვანებელი.
_ ხომ შესაძლებელია, რომ ამ კონკრეტულმა ნაბიჯმა და უკრაინისთვის მილოცვამ უფრო გაამწვავოს ვითარება?
_ ვინც ამას ამბობს, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ის არის, პოლიტიკურად უვიცი და ბეცი _ ამაზე მკაფიოდ ვეღარ ვიტყვი. ეს არ არის გაღიზიანების თემა. ჩვენ მთავარ საკითხში უკვე მიღებული გვაქვს გადაწყვეტილება და ასეთი უნიათო მთავრობაც კი ამ გზას მიუყვება, რადგან ეს ქართველი ერის გადაწყვეტილებაა. ხოლო გრადაციაში 99-ე ადგილზე მყოფი საკითხის იგნორირება არის არაპროფესიონალური, არადიპლომატიური, არაშორსმჭვრეტელური გადაწყვეტილება, რომელიც უკრაინასთან ურთიერთობაში მიიღო ჩვენმა მთავრობამ. ეს სირცხვილი წინ დაგვხვდება, სწორედ ამიტომ იყო აუცილებელი, რომ საზეიმო წირვაზე საქართველოს პოლიტიკური ნაწილიდან წარმომადგენელი ყოფილიყო. მართლა ბედნიერი ვარ, პერსონალურადაც და როგორც ჩემი პარტიის წარმომადგენელი, რომ საშუალება მქონდა, მონაწილეობა მიმეღო და მიმელოცა პრეზიდენტ პოროშენკოსთვის და მიტროპოლიტ ეპიფანესთვის ავტოკეფალიის უმნიშვნელოვანესი თარიღი.
_ სად არის პრაგმატიზმი და დიპლომატია იმ შემთხვევაში, თუ ჩვენი სახელმწიფო უკრაინას ეკლესიის ავტოკეფალიას მიულოცავს?
_ ჩვენი ოპონენტები საუბრობენ, რომ მილოცვა პრაგმატულად არასწორია. მე კი ვამბობ, რომ სწორედ პრაგმატულად არის სწორი მილოცვა და არმილოცვა არაგონივრული და ბრიყვული საქციელია, რომელიც საზიანო ჩვენი ქვეყნისთვის. საქართველო ახლა რუსეთთან ცივი ომის მდგომარეობაშია, რუსეთს ოკუპირებული აქვს ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიების 20%, რუსეთის ეკლესია ჩვენს ეკლესიას დამამცირებლად ექცევა, როდესაც ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტად არ მოიხსენიებს მის უწმინდესობას, როდესაც აფხაზეთსა და სამაჩაბლოში, პრაქტიკულად, იქაურ რელიგიურ ცხოვრებას მართავს. უკრაინა ჩვენი სტრატეგიული, მოძმე ქვეყანაა, რომელსაც, რუსეთიდან გამომდინარე, ჩვენნაირი პრობლემები გააჩნია, ამასთანავე აქვს ჩვენნაირი მისწრაფებები, ანუ უკრაინა არის სახელმწიფო, რომელიც დეკლარირებულად აღიარებს სურვილს, გახდეს ევროკავშირის წევრი და მიდის ნატოსკენ. ასეთი ქვეყნისთვის მილოცვას და გვერდით დგომას მაშინ აქვს ფასი, როდესაც მას ეს სჭირდება, როდესაც ერთეულები აკეთებენ ამას. ყველამ კარგად ვიცით, მომდევნო წლებში რიგი დადგება და ავტოკეფალიის აღიარება გარდაუვალი ფაქტია, მილოცვას კი ეკლესიების აღიარებასთან არანაირი კავშირი არ აქვს. მე და თქვენ რომ ვმეგობრობდეთ, თქვენ რომ გასაჭირში იყოთ, ჩემი დახმარება როდის გჭირდებათ, _ როცა გასაჭირში და მარტო ხართ, თუ როცა ბევრი მეგობარი გახვევიათ და ლხინი გაქვთ? როცა ლხინი გაქვთ, ჩემი მოსალმება და მეგობრობა სტატისტიკა იქნება, მაგრამ როდესაც გიჭირთ, მაშინ გვერდით დგომა იმ დამოკიდებულების გამოხატულებაა, რომელიც ორმხრივია. ამიტომ, პრაგმატულად პოლიტიკაშიც ზუსტად ასეა. დღეს აქვს ფასი მილოცვას, დღეს აქვს ფასი აღიარებას.
_ თუმცა დიპლომატია?
_ სწორედ დიპლომატია არის პრაგმატიზმში. პრაგმატიზმი კი იმას ნიშნავს, რომ ერთი ქვეყანა ეხმარება მეორე ქვეყანას. გვერდით უნდა დაუდგე შენს სტრატეგიულ მეგობარს, როდესაც გაქვთ საერთო პრობლემები, მიზნები, მისწრაფებები და ამოცანები. ქვეყანას, რომელსაც გევრდით დგომა სჭირდება და შენ ამას არ აკეთებ, ამ დროს არგუმენტად მოგყავს რუსეთის გაღიზიანება, რომელიც თითიდან გამოწოვილია, ვიმეორებ, ეს პოლიტიკური სიბეცეა. თუ ეს ასე არ არის, მაშინ რატომ მოვიდა საზეიმო წირვაზე უკრაინაში საქართველოს ელჩი?! იმიტომ, რომ თან ხვდებიან, არასწორად იქცევიან, თან პოლიტიკური გამბედაობა არ ჰყოფნით, თან პოლიტიკური პრგმატიზმიც არ ჰყოფნით. ამიტომ მივიღეთ ყველა თვალსაზრისით არასწორი გადაწყვეტილება.
_ როგორ ფიქრობთ, ჩვენი ხელისუფლების ასეთი დამოკიდებულება შეშინებული მთავრობის პოზიციაა, რომელიც ცდილობს, არ აწყენინოს რუსეთს თუ მიზანმიმართულად ცდილობს რუსეთთან ქულების დაწერას?
_ ვფიქრობ, რომ ორივე. „ქართული ოცნების“ მთავრობა ორ მავნებლურ საწყისს აერთიანებს საკუთარ თავში: „ქართული ოცნება“ რუსეთს იქ ეფლირტავება, სადაც ამის არანაირი აუცილებლობა არ არის და ქვეყნისთვის დამაზიანებელია. საპირწონედ არაფერს იღებს; ისეთ საკითხებში კი, როგორიც არის მილოცვა, სიბრიყვის კომპონენტიც შემოდის, რომელიც, სამწუხაროდ, ჭარბობს ჩვენს მთავრობაში, ანუ ეს მთავრობა ნაწილობრივ მაინც პრორუსულია და მეორე: ეს მთავრობა, მეტწილად, ბრიყვია. ამ ორმა კომპონენტმა მწვავედ იჩინა თავი უკრაინის ავტოკეფალიის საკითხებთან დაკავშირებით.
_ოპონენტები ამბობენ, რომ წინა მთავრობის აგრესიული პოლიტიკით მივიღეთ 2008 წლის აგვისტოს ომი
_ არა! მაშინ შევარდნაძის პერიოდში რატომ მივიღეთ იგივე?! ჩვენ მეოთხე მთავრობა გვყავს და აქედან სამი მთავრობის პირობებში გარდაუვალი კონფლიქტი გვქონდა რუსეთთან. ყველა იმ სკეპტიკოსს, ვინც რუსეთის ვირტუალურ გაღიზიანებაზე საუბრობს, ვუპასუხებ: რუსეთის კამპანიამ დონბასში, ლუგანსკსა და ყირიმში პასუხი გასცა ყველა ამ კითხვას. ამიტომ აღარ ჩავუღრმავდები. რუსეთი არ მოქმედებს _ ეს არის მეორე დამატებითი სიბრიყვე იმ პოლიტიკური დისკურსისა, რომელსაც, სამწუხაროდ, ხშირად ახმოვანებს ჩვენი მთავრობა. რუსეთი არ მოქმედებს პერსონალური გამაღიზიანებლებით, რუსეთის სტრატეგიული ამოცანაა, რომ საქართველო არ გახდეს ნატოს წევრი. დანარჩენი ყველაფერი არის ლირიკა, დანარჩენი ყველაფერი იმ ბრიყვების მოგონილია, რომლებიც, სამწუხაროდ, მრავლად სხედან დღეს მთავრობაში და საპარლამენტო უმრავლესობაში. „ქართული ოცნების“ სავაჭრო ნიშანი უვიცობაა. ამის მეორე და ასევე მნიშვნელოვანი ასპექტია, რაზედაც მე, შეიძლება, პერსონალურად ვისაუბრო, მაგრამ ხაზს ვუსვამ, რომ ეს ეკლესიის გადასაწყვეტია. ეს ჩემი პირადი აზრია და თავს არ ვახვევ ეკლესიის არც ერთ წარმომადგენელს. მის უწმინდესობასთან ამ თემაზე 10 წლის წინ ვისაუბრე, როდესაც იუშენკოს პრეზიდენტობის დროს პირველად დაიძრა ეს საკითხი. ძალიან კარგად ესმის საქართველოს ეკლესიის მეთაურს წმინდა სინოდის, მათ შორის, იმ წარმომადგენლებსაც რომლებიც დღეს უკრაინის ავტოკეფალიის აღიარების საკითხზე თავს იკავებენ, რომ ეს დროის საკითხია და უკრაინის ავტოკეფალია გარდაუვალი ფაქტია. დროთა ვითარებაში ყველა სხვა მართლმადიდებელ ეკლესიასა და რაღაც დროის შემდეგ რუსეთის ეკლესიასაც მოუწევს მისი აღიარება. ეს ყველას კარგად ესმის, რადგან უკიდურესი მარგინლების გარდა ვერავინ გამოვა და იტყვის, რომ კიევის საპატრიარქოს არ ეკუთვნის ავტოკეფალია. ამაზე აღარც არავინ დაობს. უბრალოდ, ამ შემთხვევაში მიზანშეწონილობის საკითხი რჩება, ვიყოთ პირველ კალათაში თუ _ მეშვიდეში. ჩემი აზით, ისევე, როგორც სახელმწიფოს ნაწილში, ასევე ეკლესიის ნაწილში, პრაგმატულად სწორია, რომ ვიყოთ პირველ კალათაში.
_ როგორც ჩანს, ეკლესიაც და სახელმწიფოც არ გეგმავს პირველ კალათაში მოხვედრას. თქვენი გადმოსახედიდან, რა არსებითი მნიშვნელობა აქვს პირველ კალათაში ყოფნას?
_ ამ შემთხვევაშიც მარტივი ლოგიკაა: ახლა აქვს ფასი შენს მოქმედებას. მეათე და მეთხუთმეტე რომ იქნები, მაშინ ფასი არ ექნება. ეკლესიაში ძალიან კარგად იციან, რომ მართლმადიდებლურ სამყაროში ეს ცვლილება უდიდესი მნიშვნელობისაა. ჩვენ მივიღეთ 44-მილიონიანი სლავური სახელმწიფოს ავტოკეფალიური ეკლესია. დღეს მსოფლიო მართლმადიდებლურ სივრცეში დომინანტი რუსეთის ეკლესიაა, პირველ რიგში, ფულით, გავლენით და სიძლიერით. დღეს ჩვენ ამ აღიარებით მივიღეთ გაძლიერებული მსოფლიოს საპატრიარქო. ჩვენ, როგორც პატარა ქვეყნის ეკლესია, დაინტერესებული უნდა ვიყოთ, რომ რუსეთს დამბალანსებელი ჰყავდეს. ეს ჩვენი სასიცოცხლო მნიშვნელობაა, მათ შორის, ეკლესიური. აქედან გამომდინარე, მართლმადიდებლურ სამყაროში ახალი ლანდშაფტი ასე გამოიყურება: გაძლიერებული კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო, რომელიც აბალანსებს რუსეთს და უფრო მეტად ახალი სლავური დიდი სახელმწიფოს ეკლესია, რომელიც, რა თქმა უნდა, ძალებს მოიკრებს, ანუ ახალ ძლიერ მოთამაშეს ვიღებთ მართლმადიდებლური ქვეყნების რუკაზე, რომელსაც გვერდს უმაგრებს კონსტანტინოპოლი და საბერძნეთის ეკლესია, _ არა რუსეთის გავლენის ქვეშ მყოფი ეკლესიები. ჩვენ კი პოლიტიკურ ბალანსს ვიღებთ.
_ ამ რუკაზე სად არის საქართველოს ეკლესიის ადგილი?
_ ამ რუკაზე საქართველოს ეკლესიის ადგილი, რა თქმა უნდა, არ არის რუსეთის ეკლესიის გვერდით. ყველა ეკლესია უნდა მოიხსენიებდეს დიპტიხში სხვა ეკლესიას, თუმცა რუსეთის ეკლესია არ მოიხსენიებს კონსტანტინოპოლს, მაგრამ, ამავე დროს, მკაფიოდ უნდა გვესმოდეს, რომელ კალათაში ვართ ჩვენ. საქართველოს სახელმწიფო არის თავისუფალი ქვეყნების კალათაში. თუ ჩვენ გვინდა, რომ მივიღოთ ბალანსი და ეს ბალანსი აუცილებელია, რუსეთის ეკლესია, რომელიც, სამწუხაროდ, პუტინის რეჟიმის ინსტრუმენტია მეზობელ მართლმადიდებლურ ეკლესიებთან ურთიერთობაში, ასეთ კალათაში ბუნებრივია, ჩვენი ადგილი არ არის. ნელ-ნელა აქეთ მხარეს უნდა ვიაროთ და ახლა ზუსტად სწორი დროა იმიტომ, რომ ძლიერი სლავური სახელმწიფოს ძლიერი მართლმადიდებლური ეკლესია შეიქმნა. ის არის ჩვენი ბუნებრივი პარტნიორი, როგორც უკრაინა არის დღეს ჩვენი ბუნებრივი პარტნიორი და არა _ რუსეთი. ახლა აქვს ფასი პრაგმატულად ავტოკეფალიის აღიარებას და არა მაშინ, როცა 57-ე ვიქნებით. ახლა სჯობს, რადგან მეტ ბენეფიტს მიიღებს საქართველოს ეკლესია, მეტ ბენეფიტს მიიღებს საქართველოს სახელმწიფო. ისტორიულად უმნიშვნელოვანესი რამ მოხდა: უკანასკნელი 7-8 საუკუნის განმავლობაში მართლმადიდებლურ ეკლესიებში ასეთი რანგის სიახლე არ ყოფილა. ამას ვერანაირი რუსეთი ვეღარ შეაჩერებს.
_ პირადი ცხოვრების ამსახველი კადრების გავრცელებასთან დაკავშირებით მინდა გკითხოთ: ამ თემაზე საუბრისას ყოველთვის წინა ხელისუფლებისკენ იშვერენ ხელს, რომ მაშინ ჩაწერეს, თუმცა ფაქტია, რომ კადრები „ოცნების“ დროს გასაჯაროვდა. რა ხდება, როცა პოლიტიკური დაპირისპირება პირადი ცხოვრებით შანტაჟის მიზეზად იქცევა?
_ პოლიტიკოს ეკა ბესელიას მიმართ რა დამოკიდებულებაც არ უნდა მქონდეს, მიუხედავად იმისა, რას მიპასუხებს კონკრეტულ შემთხვევაში, მას უპირობოდ სოლიდარობას ვუცხადებ. ყველაზე დიდი საზიზღრობა ამ ისტორიაში ისაა, რომ ვინც ეს გააკეთა და ყველა კვალი ამ წუთას მიდის ხელისუფლების შიგნით სხვადასხვა ჯგუფზე, ასე მოექცა თანაგუნდელ ქალს. ეს ხომ კიდევ დამატებითი სიმძიმეა, იმიტომ, რომ ქალია! იმიტომ, რომ ჩვენ ვართ საზოგადოება, სადაც ქალი ამ მიმართულებით განსაკუთრებით სტიგმატიზებულია. ამას რომ აკეთებენ, ეს „ქართულ ოცნების“ სისტემურ, მსოფლმხედველობრივ პრობლემას წარმოაჩენს. არ ვიცი, ეს კონკრეტული ჩანაწერი როდის გაკეთდა, მაგრამ რაც არ უნდა მძიმე იყოს ამის თქმა, ეს პრობლემა ჩვენს დროს ნამდვილად იყო. ეს გახლდათ ჩვენი ხელისუფლების უსაზიზღრესი შეცდომა, მაგრამ, ამავე დროს, ხელისუფლებაში ჩვენი ყოფნის პერიოდში პირადი ცხოვრების კადრები არასდროს გასაჯაროებულა. პირადი კადრებით შანტაჟი პირდაპირ ივანიშვილის ხელისუფლების სამარკო ნიშანია. დარწმუნებული ვარ, ამასთან დაკავშირებით საზოგადოებრივი კონსენსუსი არსებობს, რომ პირადი ცხოვრების ამსახველი კადრებით მანიპულირება მიუღებელია.
_ სხვათა შორის, ზუსტად ეს საზოგადოება იყო, რომელიც უყურებდა და ავრცელებდა ამ კადრებს. ეს ხომ მეტყველებს იმაზე, რომ კონსენსუსი არ არსებობს?
_ ნუ გადავიტანთ საზოგადოების რიგით წევრებზე. როცა კადრების გავრცელებასთან დაკავშირებით 16 კაცი დაიჭირეს, პირველი დოქსოპულო გამახსენდა, რომ შემოდის ოთახში და ვარლამ არავიძეს ეუბნება, _ დარბაისლები შეგიკრიბეთ და მოგიყვანეთო.
ეს ხალხი, დაახლოებით იყო, რიგითი ჯარისკაცი, დამლაგებელი, რესტორნის მიმტანი… მართლა დავცინით ამ ხალხს, ესენი არიან დამნაშავეები?! უტიფრობის ზენიტია იმიტომ, რომ თვითონ უმრავლესობაშიც ხვდებიან, რომ ეს მათთან, შიგნით დაპირისპირებულმა ჯგუფმა გააკეთა. სუსია ეს თუ უმრავლესობის რომელიმე ჯგუფი, ამის გამოძიებას ნამდვილად არ ვაპირებ, ჩემთვის ეს ამაზრზენია და ამ ადამიანების სავაჭრო ნიშანია. ხვალ, მაგალითად, სოფიო კილაძეს მსგავსი რომ შეემთხვეს, მის მიმართაც უპირობოდ სოლიდარული ვიქნები. ეს ფაქტი განსაკუთრებით მძიმე იმიტომ არის, რომ, ფაქტობრივად, ვინც კადრები გაასაჯაროვა, თქვა: შენ ქალი ხარ და თუ გაინძრევი, როგორც ქალს, მოგსპობ! ანუ ქალობას სპობს საერთოდ საქართველოში.
_ მეორე მხრივ, ბესელიამ სამართლიანობის მანტია მოირგო და მოსამართლეების თემა გამოიყენა. ამ კუთხით რამდენად გამართლებულია მისი „ბრძოლა“ დამოუკიდებელი სასამართლოსთვის?
_ ის, რომ ბესელიამ მოსამართლეობის თემა გამოიყენა, მხოლოდ მის სასარგებლოდ მეტყველებს, რადგან არისტოტელესეული გაგებით ვამბობ: ის „პოლიტიკური ცხოველია“. მსოფლიო ისტორიაში უამრავი მაგალითია იმისა, რომ ძალიან კეთილშობილი იდეები, შედეგის თვალსაზრისით რაც დამდგარა, მის ინიციატორებს აბსოლუტურად პრაგმატული და პერსონალური მოტივაციები ჰქონდათ, მაგრამ შედეგს მოუტანია საზოგადოებრივი სიკეთე. ამ შემთხვევაში ამ თემას ასე ვუყურებ: დიახ, ეკა ბესელიას პირადი მოტივაციები აქვს მოსამართლეების თემაზე; დიახ, „კოლექტიურ ჩინჩალაძეზე“ გაცილებით უარესი ტიპები არის ის ხალხი, ვინც ეკა ბესელიამ დანიშნა. მეტიც, ბესელიას მოტივაცია იყო პირადი გავლენის გაზრდა სასამართლოზე, ამაში ეჭვი არ მეპარება, რადგან მთელი 6 წელი ბესელია ამით იყო დაკავებული, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ იმათი დანიშვნა, რადგან ეს პერსონალურია, გამართლებულია და საზოგადოებისთვის მისაღები ან არ წარმოადგენს საზოგადოებისთვის საფრთხეს. იმათი დანიშვნა იმიტომ კი არ არის სახიფათო ქვეყნისთვის, რომ პერსონალურად, მაგალითად, ბესელიას მეგობარი ირმა ჭკადუა რაიმეთი სჯობს გვრიტიშვილს ან რომელიმე მურუსიძეს შეიძლება არც სჯობს, ამაზე არაა საუბარი, არაფორმალური კონტროლის სისტემაა პრობლემა და არა კონკრეტულად რომელიმე სახე, თორემ ჩემთვის თანაბარი უზნეოა მურუსიძე და ირმა ჭკადუა, მაგრამ ირმა ჭკადუა დღეს სასამართლოსთვის საფრთხეს არ წარმოადგენს. მაგალითად, თავის დროზე, კორუფციისთვის სასამართლოდან გაგდებული მერაბ ტურავა ეკა ბესელიამ დააბრუნა და საკონსტიტუციო სასამართლოში „შეტენა“, თუმცა ცალკე აღებული მერაბ ტურავა იმხელა პრობლემა არ არის, როგორც ჩინჩალაძე-მურუსიძე. მერაბ ტურავა ზიანს მოიტანს სასამართლოსთვის, მაგრამ იმ ვერტიკალს ვერ დაამყარებს, რომელიც 100%-ით არაფორმალური კონტროლის ქვეშ მოაქცევს სასამართლოს. ეკა ბესელიას უნდოდა ის, რასაც ახლა მურუსიძე აკეთებს სასამართლოში, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ არ მივესალმო ბესელიას ბრძოლას ამათ წინააღმდეგ. ამ შემთხვევაში ბესელიას პირადი მოტივაცია არ არის მნიშვნელოვანი, ჩემთვის მნიშვნელოვანია, რაც შეიძლება მეტმა ადამიანმა ამოიღოს ხმა. ძალიან კარგად მესმის, რომ ჩემს ძალისხმევას თუ დაემატება თუნდაც ბესელიას, გოგიჩაიშვილის, კობერიძის ძალისხმევა, ეს უფრო გაძლიერდება. ასეთი მიდგომა უნდა გვქონდეს, რაშიც ფუნდამენტურად არასწორია ბესელია, რადგან ამ შემთხვევაშიც თავის მომავალ მრევლზე მუშაობს. ის ცდილობს, „ოცნების“ ის ამომრჩეველი წაიყვანოს, რომელიც მოსამართლეების თემით გაღიზიანებულია, რომლისთვისაც უნდა იძახო, რომ მურუსიძე „ნაციონალების“ დროს იყო. დიახ მურუსიძე 3 წელი იყო მაშინ და 6 წელია „ოცნების“ პერიოდში. რით განსხვავდება ეკა ბესელია კობახიძისგან, რომელიც ამბობს, რომ მოსამართლეები მაშინ ცუდ საქმეებს აკეთებდნენ, ახლა კარგ საქმეს აკეთებენო? სინამდვილეში, იგივეს ამბობს ბესელია. მე ვესაუბრე მას და ჩემი პოზიციაც განვუმარტე. ის აბობს, რომ რადგან „ნაციონალების“ დროს იყვნენ ეს მოსამართლეები ცუდები, ამიტომ არ დავნიშნოთო, ეს 6 წელი თუ კარგები იყვნენ ე. ი. უნდა დანიშნო. პრობლემა ის არის, რომ მაშინაც ცუდები იყვნენ და ახლაც ცუდები არიან. ეს ადამიანები ყოველთვის ასეთები იქნებიან, რადგან მათი მუშაობის პარადიგმაა მორჩილება და მსახურება აღმასრულებელი ხელისუფლების მიმართ.
_ ასეთ მოცემულობაში, როგორც ოპოზიციას, რისი გაკეთების საშუალება გაქვთ იმისთვის, რომ ამ პარადიგმით მომუშავე ადამიანების ხელში არ აღმოჩნდეს სასამართლო?
_ უნდა გადავდოთ პიროვნული და გვქონდეს ზეპარტიული დამოკიდებულება, ამას ითხოვს ჩვენგან საზოგადოება. ზეპარტიული დამოკიდებულება ნიშნავს იმას, რომ ამ ადამიანებზე უარი ვთქვათ. ყველას ჩვენი მოტივაცია გვქონდეს. ჩემი მოტივაციაა: 6 წელი ცუდად იქცეოდნენ; ვიღაცის იყოს, რომ 9 წელი იქცეოდნენ ცუდად, მაგრამ ერთი შედეგისთვის უნდა ვიყოთ ორიენტირებული, რომ ეს ადამიანები არ მუშაობდნენ სასამართლოში. თავი უნდა დავანებოთ პირადი და სამომავლო პოლიტიკური ქულების დაგროვების თემას. თუ კოორდინებული ვიქნებით, ძალიან გაუჭირდებათ. საახალწლო „ხალადეცივით“ ამ მოსამართლეების შემოტანა არ გამოუვიდათ, მაგრამ, როგორც ჩანს, დაგვიანებული კერძივით შემოიტანენ. სირცხვილის დერეფნიდან დაწყებული, ყველანაირი პოლიტიკური ლეგალური ბრძოლის ბერკეტი უნდა გამოვიყენოთ, რომ თუ მაინც გაიტანეს თემა, უმძიმესი პოლიტიკური ფასი ჰქონდეს ამას „ქართული ოცნებისთვის“! რეალურად, აქვს კიდეც. მე ჯერ არ შემხვედრია „ქართული ოცნების“ იდეური მხარდამჭერი, რომელიც ამ გადაწყვეტილებას მიესალმება. ეს ამომრჩეველი შემდეგ არჩევნებზე აუცილებლად დასჯის „ქართულ ოცნებას“ ამ გადაწყვეტილების გამო.

ნენე ინჯგია