იანვრის ტრაგედიებმა ერთი მნიშვნელოვანი მოვლენა დაჩრდილა, რომელიც მომავალში, შესაძლოა, საერთაშორისო სკანდალის საფუძველი გახდეს _ რამდენიმე კვირის წინ ახალქალაქის სოფელ ბუღაშენში მიხაილ ავაქიანის რესტავრირებული ძეგლი და მისი სახელობის საბავშვო მოედანი გაიხსნა.
ავაქიანი ყარაბაღის ომის მონაწილე გახლდათ და, არსებული ინფორმაციით, აფხაზეთშიც ქართველების წინააღმდეგ იბრძოდა. ძეგლი ავაქიანის შვილებისა და და შვილიშვილის ინიციატივით გაიხსნა და ამ საზეიმო ცერემონიალს „ქართული ოცნების“ მაჟორიტარი დეპუტატი, ენზელ მკოიანი და ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლები _ მერი და საკრებულოს თავმჯდომარე, ასევე საქართველოში სომხეთის ელჩი რუბენ სადოიანიც ესწრებოდნენ.

სხვათა შორის, 20 იანვარი, ანუ დღე, როცა ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში ავაქიანის ძეგლის გახსნას ზეიმობდნენ, აზერბაიჯანში საყოველთაო გლოვის დღედ არის გამოცხადებული _ ზუსტად 28 წლის წინ, 20 იანვარს, ბაქოში დაწყებული შეტაკებებისას, 134 ადამიანი დაიღუპა, 700 მშვიდობიანი მოქალაქე კი დაიჭრა.
სამხრეთ საქართველოში ავაქიანის ძეგლის გახსნა აზერბაიჯანულ მედიას არ გამოჰპარვია და ერთ-ერთმა გამოცემამ დაწერა კიდეც: „ხოჯალის ჯალათს საქართველოში ძეგლი დაუდგეს!“
ცნობისთვის: სოფელი ბუღაშენი, სადაც მიხაილ ავაქიანის ძეგლი დაიდგა, ახალქალაქიდან 14 კილომეტრში მდებარეობს. სოფელი ეთნიკური სომხებითაა დასახლებული და ავაქიანიც აქაური გახლდათ… ძეგლი უკრაინაში მოღვაწე გაგიკ ავაქიანმა დააფინანსა.
მედიაში გავრცელებული ინფორმაციით, ავაქიანმა ბუღაშენის 8-წლიანი სკოლა დაამთავრა და შემდეგ სწავლა სომხეთში გააგრძელა. ის ოკუპირებული აფხაზეთის შინაგან საქმეთა ორგანოებში მუშაობდა, მოგვიანებით კი საცხოვრებლად მთიან ყარაბაღში გადავიდა. ყარაბაღის ომის დროს, როგორც ირკვევა, მას „კობრას“ მეტსახელით იცნობდნენ…
აზერბაიჯანულმა მედიამ ჯავახეთში ავაქიანის ძეგლის გახსნა იმთავითვე პროვოკაციად მიიჩნია. ამ მოსაზრებას სამხედრო კონტრდაზვერვის ყოფილი მაღალჩინოსანი, უშიშროების თადარიგის ოფიცერი კონსტანტინე ფორჩხიძეც იზიარებს, რომელიც „ქრონიკა+“-თან საუბრისას ამბობს, რომ აღნიშნული პროვოკაცია, დიდი ალბათობით, რუსეთში დაიგეგმა.

კონსტანტინე ფორჩხიძე „ქრონიკა+“-ს სხვა საინტერესო თემებზეც ესაუბრა:

_ ბატონო კოტე, თქვენი ინფორმაციით, მიხაილ ავაქიანს ძეგლი რატომ გაუხსნეს?
_ ამ ძეგლის გახსნა ჩვეულებრივი პროვოკაციაა! საერთოდ, ასეთი პროვოკაციები, როგორც წესი, ჩვენს არაკეთილმოსურნე ქვეყანაში იგეგმება ხოლმე. ასე რომ არ იყოს, საინტერესოა, ავაქიანი, რომელიც აფხაზეთში ქართველების წინააღმდეგ ომობდა, აქამდე არ გახსენებიათ და რაღა ახლა გაახსენდათ?
_ ზოგი ამბობს, ახალქალაქის სოფელ ბუღაშენში ეს ძეგლი აქამდეც იდგა, ახლა, უბრალოდ, რესტავრაცია მოხდა და ამხელა აჟიოტაჟის ატეხვა არც ღირდაო…
_ შეიძლება, ძეგლი აქამდეც იდგა, მაგრამ როცა თემის ანგაჟირება ხდება, წინა პლანზე იწევს და მედიაც ინტერესდება. ამას, უმეტესად, მიზანმიმართული პროვოკაციული ხასიათი აქვს ხოლმე.
_ მოცემულ შემთხვევაში პროვოკაციის მიზანი რა შეიძლება იყოს?
_ რა და, _ ამ რეგიონში სიტუაციის დესტაბილიზაცია.
_ ბატონო კოტე, ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი, უმეტესად, ეთნიკური სომხებითაა დასახლებული. ავაქიანიც სომეხი იყო და ცოტა გაუგებარია, მისი ძეგლის გახსნით სიტუაცია როგორ უნდა დაიძაბოს?
_ სწორედ ამაზეა საუბარი, რომ სიტუაციის დაძაბვა ეთნიკური სომხებით დასახლებულ რეგიონში უნდათ.
_ ვის უნდა?
_ ვის და ვინც ასეთ პროვოკაციებზე ყოველთვის მიდის და ამ რეგიონს საკუთარი პოლიტიკური ინტერესების დასაკმაყოფილებლად იყენებს.
_ პროვოკატორის ვინაობის ღიად დასახელებას რატომ ერიდებით?
_ არ ვერიდები და პირდაპირ გეუბნებით: ეს ჩვენი ჩრდილოელი მეზობელი და ასევე სომხეთში, ასე ვთქვათ, მოღვაწე სეპარატისტული ძალები არიან!
სეპარატისტულ ძალებში იმ ნაციონალისტებს ვგულისხმობ, რომლებიც სომხეთში სეპარატისტებს მფარველობენ. დასამალი არ არის და პირადად მეც არაერთხელ მისაუბრია, რომ ჯავახეთში სომხური სეპარატისტული მოძრაობა არსებობს.
_ ე. ი., თქვენი შეფასებით, ვითარების არევას კრემლი ცდილობს?
_ დიახ, რუსეთი ცდილობს, აბსოლუტურად ყველა ბერკეტი გამოიყენოს და ის პრობლემები, რომლის წინაშეც თავად დგას, ასეთი საკითხებით გადაფაროს და საქართველოზე ზემოქმედება მოახდინოს.
საქართველოზე ზემოქმედებისთვის ერთ-ერთი კარგი, ასე ვთქვათ, საშუალება არაქართველებით კომპაქტურად დასახლებული რეგიონებია.
_ ავაქიანის ძეგლის გახსნასა თუ ამ თემის წამოწევაში „ჯავახკის“ ხელსაც ხომ არ ხედავთ?
_ რა თქმა უნდა… მხოლოდ „ჯავახკის“ კი არა, იმ ორგანიზაციების კვალიც შეიძლება დავინახოთ, რომლებიც, ჯერ კიდევ, შევარდნაძის ეპოქიდან მოყოლებული, ამ რეგიონში სეპარატიზმს აქტიურად აღვივებენ.
_ „ჯავახკის“ გარდა კიდევ რომელ ორგანიზაციას გულისხმობთ?
_ მაგალითად, „ვირქის“… სხვათა შორის, ამ სეპარატისტულ ორგანიზაციებს ჩვენი სპეცსამსახურები სათანადო ყურადღებას უთმობდნენ, მაგრამ დღეს არ ვიცი, ეს მუშაობა რა დონეზეა…
თავის დროზე, საკმაოდ აგრესიული განწყობებით ამ ორგანიზაციების ახალგაზრდული ფრთები გამოირჩეოდნენ. ამ მხრივ განსაკუთრებით საინტერესო იყო ორგანიზაცია „ჯემი“, რომლის წევრებიც ახლა საშუალო ასაკის ადამიანები იქნებიან. მათ იმთავითვე ანტიქართული განწყობები ჰქონდათ და არ მგონია, რომ ჩვენი სახელმწიფოს მიმართ ახლა კეთილი ზრახვები ჰქონდეთ.
კიდევ ერთ საინტერესო დეტალს გეტყვით: ყველა ეს ორგანიზაცია წლების წინათ რუსულმა სპეცსამსახურებმა შექმნეს და საამისოდ მუშაობა, ჯერ კიდევ, მაშინ დაიწყო, როცა ჯავახეთში, კერძოდ, ახალქალაქში, რუსეთის ცნობილი სამხედრო ბაზა იყო დისლოცირებული…
_ დღეს ქართულმა სპეცსამსახურებმა როგორ უნდა იმოქმედონ, ანუ ავაქიანის ძეგლის გახსნისთვის ხელი როგორ უნდა შეეშალათ?
_ ზოგადად, ქვეყნის სპეცსამსახურის, კონკრეტულად, კონტრდაზვერვის პირველი და მთავარი ამოცანა სეპარატიზმთან ბრძოლაა. ამ შემთხვევაშიც ჩვენს სპეცსამსახურს, პირველ რიგში, პრევენციული ღონისძიებები უნდა გაეტარებინა და გაატაროს, რათა ასეთი თემების წამოწევა და პედალირება არ მოხდეს.
_ ბატონო კოტე, თქვენ, როგორც გამოცდილი სპეცსამსახურელი, ამ თემების პედალირებაში რა საფრთხეს ხედავთ?
_ საფრთხე ის არის, რომ მსგავსი თემების წამოწევის ერთ-ერთი მიზანი შესაძლოა, აბორიგენი ქართველი მოსახლეობის ეთნიკურ არაქართველებსა და უმცირესობებთან დაპირისპირება იყოს. ეს ძველი მეთოდია, რომელსაც მხოლოდ რუსეთი კი არა, ყველა დიდი ერი ისეთი პატარა ერების წინააღმდეგ, როგორიც ჩვენ ვართ, საუკუნეების განმავლობაში იყენებდა და ახლაც იყენებს.
_ ავაქიანის ძეგლის გახსნის შემდეგ გარკვეული უკმაყოფილება ოფიციალურმა ბაქომაც გამოთქვა. თქვენი დაკვირვებითა და შეფასებით, აზერბაიჯანთან, რომელიც ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორია, ურთიერთობა ხომ არ გაგვირთულდება?
_ რა თქმა უნდა, ამ ძეგლის გახსნას, ასე ვთქვათ, მრავალხმრივი მოხმარება აქვს.
ძეგლს თავიც რომ გავანებოთ, ნებისმიერი საკითხი, რომელიც ქართულ-სომხურ ურთიერთობას ეხება, ზეგავლენას ახდენს ქართულ-აზერბაიჯანულ ურთიერთობაზე.
ახლა კი ცოტა უფრო რთული სიტუაციაა _ ავაქიანი ყარაბაღის ომის მონაწილე იყო და მისთვის საქართველოში ძეგლის დადგმას აზერბაიჯანული მხარე, ცხადია, ისე აღიქვამს, როგორც მტრულ ნაბიჯს ოღონდ არა სეპარატისტების, არამედ სახელმწიფოს მხრიდან, რადგან ძეგლის გახსნა სახელმწიფოსთან ასოცირდება!
_ მგონი, ვითარების დრამატიზირებას ახდენთ.
_ რატომ?
_ აგიხსნით: თუ მტრულ ნაბიჯზეა ლაპარაკი, მაშინ ოფიციალურ ერევანსაც არ უნდა მოსწონებოდა, რამდენიმე წლის წინ თბილისში ჰეიდარ ალიევის ძეგლი რომ გაიხსნა. ყოველ შემთხვევაში, თქვენი ლოგიკის საპირწონედ ზოგმა შესაძლოა, ეს არგუმენტიც მოიყვანოს.
_ ალიევი და ავაქიანი ერთნაირი წონის ფიგურები არ ყოფილან და ასეთი შედარება რა შუაშია?
_ ზოგიერთი მედიასაშუალების მონაცემებით, ავაქიანის ოჯახის წევრები, თურმე, იმუქრებიან, რომ თუ ძეგლის დემონტაჟი მოხდება, მაშინ ისინი საპროტესტო გამოსვლებს დაიწყებენ. თუ მსგავსი პროტესტი მართლაც დაიწყო, ეს იქნება ის პროვოკაცია, რომელზედაც წეღან საუბრობდით?
_ დიახ. თავიდანვე ყველაფერი სწორედ ამაზე იქნებოდა გათვლილი, თორემ ძეგლი შესაძლოა, ისე დაედგათ, რომ მისთვის ყურადღება არავის მიექცია, მაგრამ ეს თემა, როგორც ჩანს, ვიღაცამ სპეციალურად და მიზანმიმართულად შემოაგდო. ამიტომ ამ საკითხს შესაძლოა, საკმაოდ ცუდი განვითარებაც ჰქონდეს.
_ ყველაზე ცუდი სცენარი როგორი შეიძლება იყოს?
_ რეგიონში სიტუაცია თუ დაიძაბება, ამაზე ცუდი რაღა გინდათ?
არ მგონია, რომ ყველაფერი ფართომასშტაბიან დაძაბულობამდე მივიდეს, მაგრამ დაძაბულობის მცირე და ლოკალური კერის გაჩენა, ალბათ, ვიღაც-ვიღაცების ინტერესში შედის. ეს ვიღაც-ვიღაცები კი, არ გამოვრიცხავ, რუსეთთან დაკავშირებული პოლიტიკური ძალებიც იყვნენ!
_ ამ შემთხვევაში, მახვილს ქართულ პოლიტიკურ ძალებზე სვამთ?
_ დიახ.
_ კარტები გახსენით და ამ ძალებზე ვრცლად ისაუბრეთ…
_ დაკონკრეტებისგან თავს შევიკავებ.
_ რატომ?
_ ასეთი ძალა ძალიან ბევრია და მათ შესახებ ღიად არაერთხელ მისაუბრია.
სხვათა შორის, წლების განმავლობაში პრესით კონკრეტულ პერსონებზეც ვსაუბრობდი, რომლებიც დღეს ქართულ პოლიტიკაში არიან და რომლებსაც რუსულ სპეცსამსახურებთან შესაძლოა, გარკვეული კავშირები ჰქონდეთ.
ვისაც წერა-კითხვა შეუძლია და უყვარს, ჩემი ძველი საჯარო განცხადებები ამოიღოს, სადაც ყველა ფიგურა დასახელებულია, თუმცა ერთ მინიშნებას მაინც გავაკეთებ: რუსეთთან კავშირში მყოფი ფიგურები მარტო ოპოზიციაში კი არა, ხელისუფლებაშიც არიან!
_ ხელისუფლებას რა ნაბიჯები უნდა გადაედგა, რომ ჯავახეთში ავაქიანის ძეგლი არ გახსნილიყო?
_ იცით, სპეცსამსახურისა და, ზოგადად, ხელისუფლების მთავარი მოვალეობა რა არის?
_ რა?
_ რა და პრევენცია, რათა სიტუაციის დაძაბვა და ესკალაცია არ მოხდეს. თუ ხელისუფლება პოლიტიკურ პროცესებს ნორმალურად მართავს, მაშინ მისი ამოსავალი წერტილი ეროვნული უსაფრთხოება უნდა იყოს, რათა ესა თუ ის გამოწვევა ქვეყნისთვის რთული შედეგით არ დასრულდეს, მაგრამ ხელისუფლება ამ თემებისგან ძალიან შორსაა.
_ ამას რატომ ამბობთ?
_ იმიტომ ვამბობ, რომ ხელისუფლებაში საეჭვო ადამიანები და ადამიანთა ჯგუფები არიან…
_ ბატონო კოტე, პრევენცია რამდენჯერმე ახსენეთ, მაგრამ არ აკონკრეტებთ, ეს პრევენცია რა უნდა იყოს?
_ სახელმწიფოს არსენალში პრევენციის სხვადასხვა გზა და მეთოდი არსებობს.
_ კონკრეტულად ერთი დაასახელეთ.
_ მაგალითად, ოპერატიული ღონისძიებები, გარკვეული თემატიკის წინმსწრები ინფორმაციების მოპოვებით გადაფარვა და ა. შ. მოკლედ, პრევენცია ბევრი სახის შეიძლება იყოს, მაგრამ ამაზე საჯარო საუბარი არ შეიძლება…
_ სხვათა შორის, საპრეზიდენტო კამპანიის დროს, აწ უკვე პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა, როცა ჯავახეთში ჩავიდა, ეთნიკურ სომხებთან საუბრისას თითქოს დაუფიქრებლად განაცხადა, მიხეილ სააკაშვილმა თურქეთის მოქალაქეებს ორმაგი მოქალაქეობა მისცა, თქვენ კი _ არაო…
_ სალომე ზურაბიშვილს თავისი გაჭირვება ეყოფა.
_ შეიძლება, მაგრამ ეს განცხადებაც პროვოკაცია ხომ არ იყო?
_ ნებისმიერი მოუზომავი განცხადება, მით უმეტეს, თუ მას პოლიტიკური ფიგურა აკეთებს, შესაძლოა, პროვოკაციად და ქვეყნის საზიანოდ იყოს გამოყენებული. ზოგადად, ასეთი პატარ-პატარა ნაპერწკლებისგან დიდი ცეცხლი აინთება ხოლმე, ცეცხლი, რომელსაც ქვეყანა ან უმკლავდება, ან ვერა! ამიტომ ყველა პოლიტიკური ფიგურა ნებისმიერ განცხადებაზე, რომელსაც აკეთებს, პასუხისმგებლობას უნდა გრძნობდეს!
_ ბატონო კოტე, წეღან აზერბაიჯანი ვახსენეთ და ეს თემა უფრო განვავრცოთ _ ოფიციალურ ბაქოსთან ურთიერთობის გართულება რაში შეიძლება გამოიხატოს?
_ ყველა იმ პირზე, რომელიც ყარაბაღის ომში იბრძოდა, ოფიციალურ ბაქოს ინფორმაცია, ბუნებრივია, საკუთარი სპეცსამსახურებისგან აქვს. აქედან გამომდინარე, აზერბაიჯანს ავაქიანის შესახებაც ეცოდინებოდა და მისი ძეგლის გახსნა, მინიმუმ, არამეგობრული ჟესტია. შესაბამისად, ძეგლის გახსნით, ანუ ამ პროვოკაციით დარტყმის ქვეშ ჩვენი სახელმწიფო აღმოჩნდა. ვთქვი და კიდევ ვიმეორებ: ეჭვი არ მეპარება, რომ ეს პროვოკაცია ჩვენი ჩრდილოელი მეზობლის მიერ იქნებოდა დაგეგმილი!
_ ლოგიკურად თუ ვიმსჯელებთ, ძეგლის გახსნა, მინიმუმ, ადგილობრივ ხელისუფლებასთან უნდა ყოფილიყო შეთანხმებული და ეს იქიდანაც ჩანს, რომ არსებული ინფორმაციით, ახალქალაქის სოფელ ბუღაშენში ავაქიანის ძეგლის გახსნას „ქართული ოცნების“ მაჟორიტარი დეპუტატი ენზელ მკოიანი და ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლები _ მერი და საკრებულოს თავმჯდომარე, ასევე საქართველოში სომხეთის ელჩი რუბენ სადოიანიც ესწრებოდნენ. თქვენი შეფასებით, სპეცსამსახურმა არაფერი იცოდა თუ, უბრალოდ, თვალი დახუჭა?
_ სპეცსამსახური სად გვაქვს? ამ თემებზე, ძირითადად, კონტრდაზვერვა მუშაობს, რომელიც მოწინააღმდეგე ქვეყნების სპეცსამსახურებს ძირგამომთხრელი საქმიანობის დროულ გამოვლენას უნდა ახდენდეს, მაგრამ ხედავთ, რომ ჩვენი კონტრდაზვერვა ამ ამოცანის შესრულებაზეა ორიენტირებული? რომელ სპეცსამსახურზე მელაპარაკებით? შეხედეთ და ნახეთ, ჩვენს სპეცსამსახურს როგორი კადრები ჰყავს. ამაზე გაღიზიანებით კი არ ვლაპარაკობ, უბრალოდ, ჩემს ქვეყანაზე გული მტკივა.
ქართული სპეცსამსახურების ნგრევას, ჯერ კიდევ, შევარდნაძის ეპოქის ბოლო ეტაპზე ჩაეყარა საფუძველი. „ნაციონალური მოძრაობის“ ხელისუფლებამ უშიშროების ორგანოებს ძირითადი დარტყმა მიაყენა, „ქართულმა ოცნებმა“ კი ქართული სპეცსამსახური საბოლოოდ დაასამარა! დიახ, დღეს საქართველოს სპეცსამსახური არ აქვს!
_ ამას რატომ ამბობთ?
_ სპეცსამსახურის მთავარი საყრდენი კადრებია. კადრები რომ მომზადდეს, საგანმანათლებლო კერაა საჭირო, რომელიც საქართველოში არ არსებობს! ამ სფეროს მუშაკების მომზადება საზღვარგარეთ ხდება. უცხოეთში მომზადებული კადრი კი სხვა ქვეყნის სპეცსამსახურის გავლენის ქვეშ ადვილად ექცევა. აქედან გამომდინარე, თუ სახელმწიფოს უნდა, რომ ძლიერი სპეცსამსახური ჰქონდეს, პირველ რიგში, სპეცსამსახურის ძლიერი სკოლა უნდა შექმნას!
_ სპეცსამსახურის ძლიერი სკოლა ოდესმე გვქონდა?
_ დიახ, გვქონდა, მაგრამ ქართული სპეცსამსახურის დასამარება, სამწუხაროდ, სწორედ ამ სკოლის ნგრევით დაიწყო.
_ ქართველ სპეცსამსახურელებს, როგორც ვიცი, დასავლეთში ამზადებენ…
_ რატომ არ ინტერესდებით, სპეციალურ სტრუქტრებში რუსეთში მომზადებული რამდენი ადამიანი მუშაობს?
_ სპეციალურ სტრუქტურებში კონკრეტულად რომელ უწყებას გულისხმობთ?
_ ყველა უწყებას, მათ შორის, პრეზიდენტის აპარატსაც. შეიძლება, სხვამ არა, მაგრამ მე ვიცი, ვინ ვინ არის და რა ბეგრაუნდი აქვს! ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, ზოგიერთი ადამიანი, რომელიც წლების განმავლობაში ჩემი ფიგურანტი იყო, დღეს ხელისუფლებაშია! სხვათა შორის, ჩემი ყოფილი ფიგურანტები ოპოზიციაშიც არიან და თავს მშვენივრადაც გრძნობენ!
ამ ქვეყნის მთავარი სატკივარი სწორედ ეს არის!
_ ბატონო კოტე, თუ ამდენი პრობლემის წინაშე ვდგავართ, მაშინ გამოდის, რომ ვერც საგარეო გამოწვევებს გავუმკლავდებით და ვერც _ საშინაოს, არა?
_ როგორ შეიძლება, საფრთხეები ავიცილოთ, როცა ხელისუფლება პარტოკრატების ხელშია! სხვათა შორის, ყველაფერ ამას, თავის დროზე, „კოლექტიური ავტორიტარიზმი“ დავარქვი! მეტიც, ჯერ კიდევ 2012 წელს, სანამ „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდოდა, პრაქტიკულად, ერთადერთი ვიყავი, რომელიც ვაცხადებდი, ერთი ადამიანის ატორიტარიზმი „კოლექტიური ავტორიტარიზმით“ შეიცვლება-მეთქი. დიახ, დღეს საქართველოში „კოლექტიური ავტორიტარიზმია“ და საპარლამენტო რესპუბლიკაზე გადასვლამ არაფერი მოგვცა! რასაც ახლა ვუყურებთ, ეს კულისებიდან მართვაა და მეტი არაფერი! ყველაფერი ეს კი შესაძლოა, იქამდე მივიდეს, რომ სიტუაცია აბსოლუტურად უმართავი გახდეს!
_ რატომ?
_ იმიტომ, რომ უმრავლესობა გრძნობს, უმრავლესობის დაშლისა და საპარლამენტო გადატრიალების საფრთხის წინაშე დგას. თუ უმრავლესობა დაიშლება, „ოცნება“ მართვის ბერკეტებს დაკარგავს. სწორედ ამის გამოა, რომ „ოცნება“ თავის გადარჩენას ცდილობს და საკუთარი გუნდიდან ვიღაცების გარიცხვას არ ჩქარობს _ ალბათ, ივანიშვილი მიხვდა, რომ თუ ასე მოიქცეოდნენ, ოპოზიცია ხელისუფლებას ყოველგვარი არჩევნების გარეშე ჩაიგდებდა ხელში.
ერთი სიტყვით, ძალიან არეულ-დარეული ვითარებაა და ასეთ დროს ჩვენი ჩრდილოელი მეზობელი, როგორც წესი, სათავისო გამოსავალს პოულობს ხოლმე, დღეს ქვეყნის მთავარი პრობლემაც ზუსტად ეს არის!
_ ახალქალაში ავაქიანის ძეგლის გახსნას გარკვეული გამოძახილი მარნეულსა და, ზოგადად, საქართველოს იმ რეგიონებში ხომ არ ექნება, რომელიც ეთნიკური აზერბაიჯანელებით არის დასახლებული?
_ ნუ გგონიათ, რომ ავაქიანის ძეგლის გახსნით გამოწვეული დაძაბულობა დამთავრდა, მით უმეტეს, რომ გარკვეული დაძაბულობა ეთნიკური აზერბაიჯანელებით დასახლებულ რეგიონებშიც იგრძნობა.
_ რას გულისხმობთ?
_ გავიხსენოთ, მაგალითად, შემთხვევა, როცა საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურის წინ აზერბაიჯანელი სულიერი ლიდერი დააპატიმრეს.
_ როგორც მახსოვს, ამ პიროვნებას პრობლემები ოფიციალურ ბაქოსთან ჰქონდა.
_ დიახ, მაგრამ ესეც ესკალაციისკენ იყო მიმართული.
_ რატომ?
_ ნებისმიერი ასეთი ინციდენტით დარტყმას ეთნიკური მოსახლეობა კი არა, ის ქვეყანა იღებს, რომლის მოსახლეობასაც ეს ეთნიკური ადამიანები წარმოადგენენ. ამ შემთხვევაში, დარტყმის ქვეშ საქართველო დგას! დიახ, ყველა ისარი საქართველოს წინააღმდეგ არის მომართული და აი, ზუსტად აქ არის საჭირო სპეცსამსახურების დროული და პრევენციული მოქმედება!
_ ბატონო კოტე თქვენი საუბრიდან ნათელი ხდება, რომ ჩვენი სახელმწიფო არაერთი საფრთხის წინაშე დგას. არადა, ამ დროს უშიშროების საბჭოც აღარ გვაქვს. ეს ნორმალურია?
_ თავის დროზე ვამბობდი, თუ საპარლამენტო რესპუბლიკაზე გადავდივართ, სჯობია, ისრაელის მოდელი ავიღოთ-მეთქი.
_ ისრაელის მოდელი რას გულისხმობს?
_ ისრაელში არსებობს სპეციალური კომიტეტი „ვარაში“, რომელსაც, პრაქტიკულად, უშიშროების საბჭოს ფუნქციები აქვს შეთავსებული. ჩვენთანაც დაახლოებით ანალოგიური კომიტეტი უნდა შექმნილიყო, მით უმეტეს, რომ მოქმედი კონსტიტუციით, პრეზიდენტი მხოლოდ წარმომადგენლობითი ფიგურაა და ფუნქციები არ აქვს. ასეთ დროს ინფორმაციის თავმოყრა და გაცვლა უშიშროების საბჭოში უნდა ხდებოდეს. ამასთან, უშიშროების საბჭოს უნდა ექვემდებარებოდეს ყველა სპეციალური სამსახური, რომელთა მიერ მიწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე, საბჭომ სამოქმედო გეგმა უნდა მოამზადოს, რომელშიც ქვეყნის წინაშე მდგარი საფრთხეები, რისკები და ასევე გამკლავების გზებიც იქნება გაწერილი.
სამწუხაროდ, დღეს საქართველოში არ არსებობს ორგანო, რომელსაც ყველა ეს ფუნქცია ექნება. მეტიც, ყველა ძალოვანი უწყება დამოუკიდებელი და ავტონომიური სისტემაა და შესაბამისად, ქვეყანა ინფორმაციულ ვაკუუმშია, ანუ ქვეყნის ხელმძღვანელობას ყველა ძალოვანი უწყების პირველი პირი ისეთ ინფორმაციას აწვდის, როგორიც თვითონ უნდა. არადა, ამ საკითხზე იგივე ევროსაბჭოს არაერთი რეკომენდაცია არსებობს. სხვათა შორის, ჩვენი დასავლელი პარტნიორები გენინსპექციებთან დაკავშირებითაც გვაძლევდნენ რეკომენდაციებს, ანუ სამოხელეო დანაშაულის გამოძიებაზე ერთიანი გენერალური ინსპექცია უნდა მუშაობდეს. ეს ერთიანი გენერალური ინსპექცია დამოუკიდებელი უნდა იყოს და პარლამენტს ექვემდებარებოდეს.
ზოგადად, გენერალური ინსპექციის თემა ძალიან მნიშვნელოვანია და აგიხსნით, რატომაც: ეს უწყება ნორმალურად რომ მუშაობდეს, თუნდაც გაზის აფეთქებები არ მოხდებოდა.
_ ეს როგორ?
_ როგორ და მერიის მაღალჩინოსანი პარალელურად „ყაზტრანსგაზის“ დირექტორი ვეღარ იქნებოდა და ამის პრევენციაზე ერთიანი გენერალური ინსპექცია თავიდანვე იზრუნებდა.
ერთი სიტყვით, ქვეყანა სერიოზულად არის დასალაგებელი, მაგრამ ეს დალაგება იმას შეუძლია, ვისაც სახელმწიფოს მართვის გამოცდილება, ცოდნა და შესაბამისი კვალიფიკაცია აქვს. ასეთი ადამიანები ძალიან ბევრნი არიან. მთავარია, ხელისუფლებამ პოლიტიკური ნება გამოიჩინოს და ეს ადამიანები სახელმწიფო უწყებებში დაასაქმოს, თუმცა ამის იმედი არ მაქვს!

გიორგი აბაშიძე