საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ, ქართულ პოლიტიკურ ბაზარზე გარკვეული სტაგნაციაა, ანუ თუ უვადო მოსამართლეების საბაბით „ოცნებაში“ დაწყებულ შიდა ომს არ ჩავთვლით, ისე ჩანს, რომ ოპოზიცია „გაიყინა“ და მოქმედების სტრატეგიაც აღარ აქვს, თუმცა გაერთიანებული ოპოზიციის წევრი, პარტია „ევროპელი დემოკრატების“ ლიდერი პაატა დავითაია ამ შეფასებას არ ეთანხმება და „ქრონიკა+“-თან საუბრისას ამბობს, რომ გაერთიანებული ოპოზიცია მოქმედების აქტიურ ფაზაშია, რაც ყოველდღიური ბრიფინგების გარდა, დიპლომატებთან შეხვედრებშიც გამოიხატება.

ამასთან, როგორც დავითაია გვეუბნება, ძალიან მალე გაერთიანებული ოპოზიცია წინასაარჩევნო რეჟიმს დაუბრუნდება, ანუ მოსახლეობასთან ინტენსიურ შეხვედრებსა და, შესაბამისად, საარჩევნო სისტემის შესაცვლელად მილიონი ხელმოწერის შეგროვებას დაიწყებს.
ამას გარდა, პაატა დავითაიასგან ცნობილი ხდება, რომ საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის შემდეგ დასავლეთის დამოკიდებულება „ოცნების“ მიმართ რადიკალურად შეიცვალა, რაც იმაში გამოიხატება, რომ უცხოელი პოლიტიკოსები და დამკვირვებლები უკვე ღიად ამბობენ, ვხვდებით, რომ „ოცნება“ აქამდე გვატყუებდა და ყველაფერს უკვე სხვა თვალით ვუყურებთო.

„ქრონიკა+“ გთავაზობთ ინტერვიუს პაატა დავითაიასთან, რომელიც ბოლო დროის პოლიტიკურ პროცესებს აფასებს და სამომავლო გეგმებზეც საუბრობს:
_ პაატა, წინააღმდეგი თუ არ იქნებით, საუბარი იმ საერთაშორისო დასკვნით დავიწყოთ, რომელიც ქართულ დემოკრატიას ეხება და რომლის თანახმადაც, გასულ 2018 წელს, ჩვენი ქვეყნის დემოკრატიის ინდექსი დაეცა. ამის მთავარ მიზეზად საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტური სახელდება. თქვენც გგონიათ, რომ დემოკრატიის გაუარესებაზე მხოლოდ საპრეზიდენტო არჩევნებმა იმოქმედა?
_ რა თქმა უნდა, არა. საერთოდ, გავლენიანი დასავლური ინსტიტუტები დემოკრატიას რამდენიმე კრიტერიუმით აფასებენ. ეს კრიტერიუმებია: ადამიანის უფლებები, მედიათავისუფლება, არჩევანის თავისუფლება და სასამართლო ხელისუფლება.
თითეული კრიტერიუმი ცალ-ცალკე განვიხილოთ:
დავიწყოთ მედიათავისუფლებით, სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში „რუსთავი 2-ის“ საქმის განხილვა მიდის. ამასთან, გასულ წელს ზეწოლა იყო ტელეკომპანია „იბერიაზე“ და ამ საქმეს ინგლისის სამოქალაქო სასამართლო განიხილავს. გარდა ამისა, ოპოზიცია და არასამთავრობო სექტორი ღიად ამბობს, რომ მედიის მუშაობაში ერევიან. ისიც ღიად ჩანს, რომ სახელისუფლებო შტოებმა, უფრო სწორად, ივანიშვილის დაქვემდებარებაში მყოფმა ბიზნესმენებმა რამდენიმე ტელეკომპანია შეისყიდეს და ერთ კორპორაციად ჩამოაყაიბეს.
_ „იმედს“ გულისხმობთ?
_ დიახ, „იმედისა“ და „მაესტროს“ ერთ კორპორაციად ჩამოყალიბებას ვგულისხმობ, თუმცა, ამ შემთხვევაში, პოლიტიკურ კი არა, სამართლებრივ შეფასებას ვაკეთებ. მოკლედ, მედიასთან დაკავშირებით ბევრი კითხვის ნიშანი არსებობს.
_ სხვათა შორის, რამდენიმე დღის წინ „რუსთავი 2-ის“ ჟურნალისტ დავით ერაძის სახლს ესროლეს. სწორედ ერაძემ მოიპოვა და გაასაჯაროვა ის ჩანაწერი, სადაც ჩანს, რომ ჭიდაობის ფედერაციის პრეზიდენტი გეგა გეგეშიძე ევროპის ჩემპიონ ზურა დათუაშვილს ჯაჭვით სცემს…
_ დიახ. ისე, დეტალებში არ ჩავდივარ და მხოლოდ იმას ვამბობ, რომ მედიასთან დაკავშირებით ცუდი ფონია და დემოკრატიის შეფასების დროს ეს ერთ-ერთი მთავარი კრიტერიუმია.
_ შეიძლება, მაგრამ ზემოხსენებულ დასკვნაში მედიის მდგომარეობა ნახსენებიც არაა და მხოლოდ ის არის აღნიშნული, რომ ქართულ დემოკრატიაზე საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურმა უარყოფითად იმოქმედა…
_ დიახ, ასეა, თუმცა ვიმეორებ: დემოკრატიის ინდექსი მხოლოდ არჩევნებით არ დგინდება. არჩევნები, რა თქმა უნდა, მთავარი ფაქტორია, მაგრამ ქვეყნის ფონი, როგორც გითხარით, სხვა კრიტერიუმებითაც შეისწავლება.
მედიის გარდა, პრობლემებია სასამართლოშიც _ სასამართლო ხელისუფლების ნდობა დაცემულია. კარგი მდგომარეობა არც ადამიანის უფლებათა კუთხითაა და ამას მოწმობს თუნდაც აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის გატაცება, რაზედაც ევროპარლამენტიც საუბრობს.
რაც შეეხება საპრეზიდენტო არჩევნებს, პრეზიდენტის უფლებამოსილებიდან გამომდინარე, ეს არჩევნები გადამწყვეტად არ იყო აღქმული, მაგალითად, უცხოელთა აზრით, ეს არჩევნები მათთვის საქართველოში გასეირნება იქნებოდა, მაგრამ ოპოზიციისა და, საერთოდ, ქართული საზოგადოების დამსახურებით, ეს არჩევნები პრინციპული გამოდგა _ ოპოზიციამ პირველ ტურში სერიოზული შედეგი აჩვენა, რაც გამაოგნებელი იყო. დღეს უკვე ყველამ იცის, მეორე ტურში რაც მოხდა _ სახელმწიფომ თითოეულ მოქალაქესთან კონტრაქტი გააფორმა.
_ ე. წ. ვალების განულებას გულისხმობთ?
_ არა მარტო: ზოგს ვალები გაუნულა, ზოგს „პრავის“ თემა მოუგვარა, ზოგს _ პრობაციის, ზოგს _ სამსახურის; ზოგს ხახვი მისცა, ზოგსაც _ კარტოფილი, ანუ სახელმწიფო თითოეული მოქალაქის პრობლემაზე „ჩავიდა“.
_ თუმცა საერთაშორისო დამკვირვებლებმა შოკი მაინც „ვალების განულებით“ მიიღეს.
_ იმის სამართლებრივი დამტკიცება, თუ როგორი კონტრაქტი გააფორმა სახელმწიფომ თითოეულ მოქალაქესთან, ძნელია, მაგრამ ბანკების თემით მოსყიდვის დამტკიცება ადვილია, რაც საერთაშორისო დასკვნებში სამართლებრივადაც აისახა.
საერთოდ, ვინც არჩევნებს იცნობს, იცის, რომ უცხოელები არჩევნებზე არასოდეს ამბობენ, არალეგიტიმურიაო, ანუ შეფასებების დროს „სამართლებრივ ლეგიტიმაციას“ არ ახსენებენ, თუმცა პოლიტიკურ ლეგიტიმაციაზე კითხვის ნიშნები ჩნდება და ამ შემთხვევაშიც ასე მოხდა _ დამკვირვებლებმა დასკვნებში პირდაპირ დაწერეს, _ მომავალში ასეთი არჩევნები აღარ უნდა ჩატარდესო.
_ კი ბატონო, მაგრამ ნატო-ს გენერალური მდივანი სალომე ზურაბიშვილს შეხვდა, ანუ დასავლეთი პრეზიდენტის ლეგიტიმაციას ეჭვქვეშ არ აყენებს.
_ მე სამართლებრივ კი არა, პოლიტიკურ ლეგიტიმაციაზე ვსაუბრობ, ანუ ამ სიტუაციაში ზურაბიშვილს სამართლებრივი ლეგიტიმაცია აქვს, მაგრამ მისი პოლიტიკური ლეგიტიმაცია ძალიან დაბალია. სხვათა შორის, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ზურაბიშვილი ქვეყნის „მმართველია“.
_ აბა, ვინ არის?
_ ის ქვეყანაში გადაწყვეტილებების მიმღები პირი არ არის, შესაბამისად, ნატო-სა თუ სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებისა თუ ქვეყნებისთვის პარტნიორი ზურაბიშვილი კი არა, საქართველოა! ამიტომ ზურაბიშვილს დაელაპარაკებიან, მაგრამ ერთ პატარა საიდუმლოს გეტყვით: საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის შემდეგ მთელი დიპლომატიური კორპუსი ოპოზიციისკენ შემობრუნდა, ანუ ოპოზიციისთვის ყველა კარი ღიაა. უცხოელ დიპლომატებთან არაერთი შეხვედრა მქონდა და ყველა ღიად ამბობს, _ ვიცით, საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში რაც მოხდა და მსგავს რამეს საპარლამენტო არჩევნებზე არ დავუშვებთო.
_ დასავლეთის პოლიტიკური წრეები იმ ვერსიას თუ განიხილავენ, რომ საქართველოს დღევანდელ ხელისუფლებას ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების დანიშვნა აიძულონ?
_ ვადამდელი არჩევნები ხალხის გადასაწყვეტია, მაგრამ რაც შეეხება საარჩევნო სისტემას, ამ მიმართულებით აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა ძალიან მკვეთრი განცხადება გააკეთა, ამასთან, ევროსაბჭოს ბოლო რეზოლუციასა და ევროპარლამენტის ბოლო განცხადებაში ნათქვამია, რომ საარჩევნო კოდექსსა და, საერთოდ, სისტემასთან დაკავშირებით ხელისუფლებამ ოპოზიციასთან დიალოგი აუცილებლად უნდა დაიწყოს და, კონსენსუსის გზით, შედეგიც უნდა მიიღწეს. ახლა მთავარია, ამ მიმართულებით სახელმწიფო რას იზამს.
სხვათა შორის, მხოლოდ გაერთიანებული ოპოზიცია კი არა, მთელი ოპოზიციური სპექტრი შეთანხმებულია, რომ პროპორციულ სისტემაზე გადასვლასთან დაკავშირებით ხელმოწერების შეგროვება დაიწყოს _ საუბარია, დაახლოებით, მილიონ ხელმოწერაზე, რათა საარჩევნო კანონმდებლობაში ცვლილებები შევიდეს და 2020 წელს არჩევნები მხოლოდ პროპორციული სისტემით ჩატარდეს და მანკიერი მაჟორიტარული სისტემა აღარ არსებობდეს.
_ პაატა, ყველაფერი ეს გასაგებია, მაგრამ როცა დემოკრატიის ინდექსის დაცემაზე ვსაურობთ, უპრიანია, ხელისუფლების პოზიციაც გავიხსენოთ, ანუ „მეოცნებეები“ აცხადებენ, კვლევებს დაინტერესებული მხარეები ატარებენ და დასავლეთის შეფასება ასეთი ამიტომაც არისო. აქედან გამომდინარე, მე, როგორც ამ ქვეყნის ერთ რიგით მოქალაქეს, მიჩნდება ლოგიკური კითხვა: ოპოზიციას რა ბერკეტი აქვს, რომ ხელისუფლება დათმობაზე წამოიყვანოს და საარჩევნო სისტემა შეაცვლევინოს?
_ იცით, რა, ერთ მაგალითს მოვიყვან.
_ რა მაგალითს?
_ ასეთი პასუხის გაცემა ხელისუფლების სტილია, ანუ როცა ხელისუფლებას რაღაც არ აწყობს, პასუხს ვოლსკის სტილში სცემს ხოლმე, აი, ვიღაც დაინტერესებულია და ასეთი შედეგი ამიტომ იდებაო. ავიღოთ, თუნდაც, ჭიდაობის ფედერაციის სკანდალი _ ვიდეოკადრებში ნათლად ჩანს, რომ გეგეშიძე ევროპის ჩემპიონს სახეში რაღაცას არტყამს, მაგრამ გაიძახიან, არაფერი ჩაურტყამს და ეს შიდა გარჩევააო.
მოკლედ, ყველაფრის გამართლება ყოველთვის შეიძლება, მაგრამ რეალობა აბსოლუტურად განსხვავებულია _ ჩვენ ხომ დავინახეთ, საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტური როგორც ჩატარდა.
_ ჩვენ კი დავინახეთ, მაგრამ თუ ხელისუფლება დათმობაზე არ წამოვა, ხელმეორედ გეკითხებით, ოპოზიციას რა ბერკეტი აქვს, რომ „ოცნებას“ უკან დაახევინოს?
_ ეს ყველაზე სწორი კითხვაა _ თუ ხელისუფლება დათმობაზე არ წამოვა, ძალიან ცუდი რაღაცები მოხდება.
_ „ძალიან ცუდ რაღაცებში“ რევოლუციას გულისხმობთ?
_ არა.
_ აბა?
_ ის ადამიანი არ ვარ, რომელიც ქვეყანაში რაღაც დესტაბილიზაციის მომხრეა, მაგრამ არსებობს გარკვეული მომენტები, რომელიც საზოგადოების აღშფოთებას იწვევს. უახლესმა ისტორიამ აჩვენა, რომ ხალხი დაცინვასა და ხელისუფლების ასე ღია მითვისებას არავის ჰპატიობს! ასეთი რამ ხალხმა არც შევარდნაძეს აპატია, არც _ სააკაშვილს და არც ივანიშვილს აპატიებს. ეს როგორ მოხდება _ მასობრივი პროტესტით, რევოლუციით თუ ხელისუფლება საერთაშორისო ზეწოლით უკან დაიხევს და საარჩევნო კანონმდებლობას შეცვლის, არ ვიცი, მაგრამ ხელისუფლებას ეს დათმობა რომ მოუწევს, ეჭვიც არ მეპარება იმიტომ, რომ ხელისუფლების მითვისება არავის შერჩენია და ვერც „ქართულ ოცნება“ გაიტანს თავისას!
_ ვნახოთ, რა და როგორ იქნება, მაგრამ არ დაგავიწყდეთ, რომ ხალხს პოლიტიკური პროცესების, უფრო სწორად, პოლიტიკოსების მიმართ ინდიფერენტული დამოკიდებულება აქვს, ანუ მიუხედავად იმისა, რომ საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში ოპოზიციის კანდიდატს 900 ათასამდე ამომრჩეველმა მისცა ხმა, ადამიანები საკუთარი ხმების დასაცავად ქუჩაში მაინც არ გამოვიდნენ. ის მოსაზრებაც აქტიურდება, რომ საზოგადოება მესამე ძალას ელოდება…
_ პირდაპირ გეტყვით: მოლოდინიც არ მქონდა, რომ ხალხი ქუჩაში გამოვიდოდა.
_ ასეთი მოლოდინი რატომ არ გქონდათ?
_ ჯერ ერთი, საზოგადოება სამოქალაქო დაპირისპირების კატეგორიული წინააღმდეგია. მეორეც, ეს არჩევნები საპრეზიდენტო იყო, რაც ხელისუფლების ცვლილებას არ იწვევდა, ანუ პრეზიდენტი ოპოზიციის წარმომადგენელი იქნებოდა თუ ხელისუფლების, მთავრობა დარჩებოდა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, საზოგადოებამ პროტესტი გამოხატა და გაერთიანებულმა ოპოზიციამ იმდენი ხმა აიღო, რამდენიც 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებში „ქართულმა ოცნებამ“. ეს ხალხის პროტესტი იყო, ანუ ხელისუფლებას ამით აგრძნობინა, ან ცხოვრების წესს შეცვლი, ან 2020-ში თუ 2019-ში შენ შეგცვლიო. ეს არჩევნები „ოცნებისთვის“ ხალხის მხრიდან ყვითელი ბარათი იყო, თორემ მაგალითად, მე რომ ქუჩაში გამოვსულიყავი, რა უნდა გამეკეთებინა? _ რევოლუციას გამოვიწვევდი? საპარლამენტო არჩევნებით ხელისუფლების ბედი წყდება და ამ დროს საზოგადოება დათმობაზე არ წავა, რაშიც დარწმუნებული ვარ!
_ ისე, საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ გაერთიანებული ოპოზიცია, პრაქტიკულად, აღარ ჩანს.
_ გაერთიანებული ოპოზიცია ჩანს, უბრალოდ, პოსტსაარჩევნო პერიოდი ახალ წელს დაემთხვა. გარდა ამისა, არჩევნების დროს ჩვენ ძალიან მძიმე რეჟიმში ვიმუშავეთ. სხვათა შორის, არჩევნებზე გაერთიანებულმა ოპოზიციამ მილიონიდან მილიონ-ნახევრამდე დახარჯა და ეს მაშინ, როცა ხელისუფლებას საპრეზიდენტო არჩევნები 200 მილიონზე მეტი დაუჯდა.
_ აქტიურობასთან არჩევნებზე დახარჯული ფული რა კავშირშია?
_ პირდაპირ გეუბნებით: ხალხი ძალიან გადაიღალა. ამას ახალი წელიც დაემთხვა, რა დროსაც პოლიტიკური ტემპერატურა ყოველთვის დაბლა იწევს _ ახალ წელს და შობას ყველა ცდილობს, ოჯახში იყოს. ახლა კი პოლიტიკური ტემპერატურა ისევ იმატებს.
_ დიახ, ასეა, მაგრამ პოლიტიკური პროცესები ოპოზიციამ კი არა, ისევ მმართველმა გუნდმა „გაახურა“ _ უვადო მოსამართლეების გამო „მეოცნებეებმა“ კინაღამ ერთმანეთი დახოცეს…
_ დიახ, ეს „ოცნების“ გაურკვეველი შიდა გარჩევაა _ თვითონაც არ იციან, რა უნდათ, მაგრამ ამ შემთხვევაში „ოცნებას“ არ ვეხები და ჩვენზე ვლაპარაკობ.
_ მეც თქვენზე გელაპარაკებით და მაინტერესებს, „ოცნების“ შიდა ომებს გაერთიანებული ოპოზიცია სათავისოდ რატომ არ იყენებს?
_ გეთანხმებით. გაერთიანებულმა ოპოზიციამ საარჩევნო კოდექსთან დაკავშირებით ღია კონსულტაციები უკვე დაიწყო.
რაც შეეხება სასამართლო სისტემას, იუსტიციის საბჭოს იმ წევრებთან, რომლებიც პოზიციას ღიად გამოხატავენ, პოლიტიკური კონსულტაციები იყო. შეიძლება, გარკვეული მომენტები საჯარო არ გამხდარა, მაგრამ განცხადებებსა და მოქმედებებთან დაკავშირებით, ვიმეორებ, კონსულტაციები არსებობდა.
გარდა ამისა, გაერთიანებული ოპოზიცია ყოველდღიურ რეჟიმში მოქმედებს _ ბრიფინგებს მართავს, დიპლომატებს ხვდება. უახლოეს მომავალში კი მოსახლეობასთან ისეთივე რეჟიმში დავიწყებთ მუშაობას, როგორ რეჟიმშიც არჩევნების დროს ვხვდებოდით და ამ შეხვედრების მოთხოვნა ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნები იქნება.
_ დარწმუნებული ვარ, იმ კითხვაზე, რომელსაც ახლა დავსვამ, პასუხს ვერ მივიღებ, მაგრამ მაინც გკითხავთ _ გაერთიანებულ ოპოზიციას „ოცნებაში“ ფარული მომხრეები ჰყავს?
_ არა, არა! ამასთან დაკავშრებით არც მსმენია. საერთოდ, მოკავშირეობაზე საუბარი შესაძლოა, პროპორციულ სისტემასთან დაკავშირებით იყოს, ანუ „ოცნების“ გარკვეულმა ფრთამ შესაძლოა, თქვას, რომ უნდა, 2020 წელს არჩევნები პროპორციული სისტემით ჩატარდეს. პოლიტიკური „მოკავშირეობა“ შესაძლოა, მოსამართლეების თემასთან დაკავშირებითაც, ანუ მოსამართლეების შერჩევის კრიტერიუმებზეც არსებობდეს. ჩვენი ინიციატივაა, რომ მესამე დონის სასამართლო დაკომპლექტდეს მოწვეული უცხოელი სპეციალისტებით, მაგრამ ამას ძალიან ბევრი საკანონმდებლო ცვლილება სჭირდება. ამიტომ საკანონმდებლო ცვლილება სწრაფად რომ განხორციელდეს, ვენეციის კომისიის აპრობირებული მეთოდების გამოყენება შეიძლება _ უცხოელებისგან საექსპერტო საბჭო შეიქმნას, რომელიც მოსამართლეობის კანდიდატებს წარადგენს. ამაზე განცხადება უკვე გავაკეთეთ და თუ ამ ინიციატივას „ოცნებიდან“ ვინმე მხარს დაუჭერს, ეს შესაძლოა, „მოკავშირეობად“ ჩაითვალოს, მაგრამ პოლიტიკური კავშირები არ არებობს!
_ კიდევ ერთი თემა: ოპოზიციური სპექტრი ერთიანი იქნება თუ, მაგალითად, „ევროპული საქართველო“, გადამწყვეტ მომენტში გაერთიანებულ ოპოზიციას გაემიჯნება და, ღიად თუ ფარულად, „ოცნების“ ინტერესებს გაამყარებს? ამას იმიტომ გეკითხებით, რომ აღნიშნული პოლიტგაერთიანება იმთავითვე მმართველი გუნდის ერთგვარ აპეკუნად მიიჩნევა, მიუხედავად იმისა, რომ საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში „ევროსაქებმა“ გრიგოლ ვაშაძეს დაუჭირეს მხარი…
_ არსებობს ორი მომენტი: დავიწყოთ იმით, რომ ყველა პოლიტიკურ პარტიას, მათ შორის, მეც, როგორც გაერთიანებული ოპოზიციის წევრს, ყველა საკითხზე თავისი პოზიცია აქვს. მაგალითად, ჩემი აზრი ხანდახან გაერთიანებული ოპოზიციის სხვა წევრის აზრს არ ემთხვევა ხოლმე და გადაწყვეტილების მიღება კონსენსუსით ან უმრავლესობით ხდება. ამის გამო გაერთიანებულ ოპოზიციას არ ვტოვებ. ასეთი დამოკიდებულება ჩვეულებრივი დემოკრატიული პროცესია.
რაც შეეხება იმ ძლიერ პარტიებს, რომლებიც გაერთიანებული ოპოზიციის წევრები არ არიან, მათაც თავიანთი დღის წესრიგი აქვთ, რომლითაც მოქმედებენ.
_ თუ იცით, „ევროპული საქართველო“, თავის დროზე, გაერთიანებული ოპოზიციის წევრი რატომ არ გახდა?
_ ეს არ ვიცი, მაგრამ „ევროპულმა საქართველომ“ მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება მიიღო _ საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში გაერთიანებული ოპოზიციის კანდიდატს დაუჭირა მხარი, მაგრამ თელავის აქციას არ შემოუერთდა, თუმცა ეს მისი შიდა პოლიტიკური გადაწყვეტილება იყო, რაც მესმის.
ახლა მთავარია, რომ ერთიანები სტრატეგიულ მომენტებში ვიყოთ.
_ „სტრატეგიული მომენტები“ რა არის?
_ რა არის და პროპორციული სისტემა. ჩემი აზრით, თუ არ გამოვა ფორმულა „ყველა მინუს ერთი“, ანუ თუ მთელი ოპოზიციური სპექტრი არ გაერთიანდა, ოპოზიციას საპარლამენტო არჩევნების მოგება, პირდაპირ ვამბობ, გაუჭირდება!
_ ე. ი., თუ ოპოზიცია არ გაერთიანდა, „ოცნება“ ადმინისტრაციულ რესურსს ისევ გამოიყენებს და უარს არც ამომრჩევლის მოსყიდვა-დაშინებაზე იტყვის?
_ რა თქმა უნდა! საპრეზიდენტო არჩევნები პრინციპული არ იყო, მაგრამ ივანიშვილმა თავისთვის პრინციპულად აქცია და წარმოიდგინეთ, რას გააკეთებს საპარლამენტო არჩევნებზე, როცა, პრაქტიკულად, ხელისუფლების ცვლილების საკითხი დადგება. თუ „ოცნება“ არავის აზრს არ გაითვალისწინებს და მაჟორიტარულ სისტემას დატოვებს, ეს იმას ნიშნავს, რომ, ივანიშვილთან ერთად, ძალიან დიდ ფულს მაჟორიტარობის კანდიდატებიც დახარჯავენ. ამას დაუმატეთ ადმინისტრაციული რესურსებიც. შესაბამისად, საპარლამენტო არჩევნები, თუ ამ საარჩევნო სისტემით ჩატარდება, მარტივი არ იქნება! ამიტომ ჩემი პოზიციაა, რომ მთელ ოპოზიციას შორის თუნდაც დროებითი ზავი დაიდოს და ყველა ერთის წინააღმდეგ გაერთიანდეს, სხვაგვარად , ოპოზიციის გამარჯვებას ვერ ვხედავ, ოღონდ ხაზს ვუსვამ _ იმ შემთხვევაში, თუ საარჩევნო სისტემა არ შეიცვალა და ყველაფერი ისე დარჩა, როგორც ახლა არის!
_ ამას წინათ მიხეილ სააკაშვილმა მიანიშნა, 10 თებერვალს გაირკვევა საქართველოში ჩემი დაბრუნების თარიღიო. ამით პოლიტიკური დუღილის ტემპერატურა, როგორ ფიქრობთ, აიწევა?
_ სიმართლე გითხრათ, არ ვიცი, 10 თებერვალს რა შეკრება იმართება. მიხეილ სააკაშვილს თავისი დღის წესრიგი აქვს, რომელშიც ვერ ჩავერევი, ანუ მისი გადასაწყვეტია, როდის აპირებს ან, საერთოდ, ჩამოსვლას აპირებს თუ არა. ერთის თქმა ცალსახად შემიძლია: გაერთიანებულ ოპოზიციაში მას ერთი ხმა აქვს და გადაწყვეტილების მიღებისას არის ფაქტორები, როცა არ ვეთანხმებით და მისი პოზიცია არ გადის.
თუ მიხეილ სააკაშვილი საქართველოში ჩამოვა და დააკავებენ, ორი აზრი არ არსებობს, რომ ამით პოლიტიკური ტემპერატურა აიწევს!
_ პაატა, აღიარეთ, რომ მიხეილ სააკაშვილი გაერთიანებული ოპოზიციისა და, საერთოდ, მთელი ქართული პოლიტიკური სპექტრის ყველაზე გავლენიანი და ქარიზმატული ლიდერია.
_ დიახ, დიახ…
_ ჰოდა, პოლიტიკური პროცესების გამოცოცხლებას, ჩემი აზრით, სააკაშვილი ჰაერივით სჭირდება, თუ ვცდები და „სტავკა“ მესამე ძალაზე უნდა გაკეთდეს?
_ საერთოდ, მესამე ძალა ყოველთვის ლამაზად ჟღერს, მაგრამ თუ უახლეს ისტორიას გადავხედავთ, მივხვდებით, რომ მესამე ძალას არასოდეს არაფერი შეუცვლია.
დიახ, მესამე ძალა ლამაზი ილუზიაა, თან ესეც რომ არა, მესამე ძალა ვისგან უნდა შეიქმნას? _ უცხოპლანეტელები ხომ არ ჩამოვლენ?!
_ რასაკვირველია უცხოპლანეტელები არ ჩამოვლენ, მაგრამ არსებობს ასეთი მოსაზრებაც: ივანიშვილის მითითებით, „ოცნება“ შუაზე გაიყოფა და ე. წ. ძველები ე. წ. ახლების ჩაძირვას დაიწყებენ. ზოგი იმასაც ამბობს, რომ ხალხი „ძველებს“ გაჰყვება, რადგან „ძველები“, „ახლებთან“ შედარებით, სამართლიანები არიან, ანუ პაატა, გამორიცხავთ, რომ მესამე ძალის შექმნის პროვოცირება თავად ივანიშვილმა მოახდინოს და ამით შერყეული რეპუტაციის აღდგენას შეეცადოს?
_ არ გამოვა და ეს ხელოვნური იქნება!
_ დამისაბუთეთ, ხელოვნური რატომ იქნება?
_ აგიხსნით: „ქართულ ოცნებას“ მმართველობის პრობლემა იმიტომ აქვს, რომ პრემიერი პრემიერი არ არის, პარლამენტის თავმჯდომარე _ პარლამენტის თავმჯდომარე, პრეზიდენტი კი _ პრეზიდენტი. ყველაფერი ერთ კაცზეა დამოკიდებული. შესაბამისად, ინიციატივების გამოჩენისაც ერიდებათ და განცხადებების გაკეთებაც.
ახლა, წარმოიდგინეთ, ამ თვალსაზრისით მესამე ძალის მართვა როგორი იქნება? თუ იმაზეა ლაპარაკი, რომ ივანიშვილმა საკუთარი თავი რაღაც ძალისმიერი მეთოდით ჩაანაცვლოს, მაშინ უკეთესი იქნება, თავის პარტიაში მკაცრი რეფორმები გაატაროს და ხალხის ნდობა მოიპოვოს, ანუ ივანიშვილისთვის ეს უფრო მარტივი იქნება, ვიდრე მესამე ძალის შექმნა.
ივანიშვილის მოსვლის შემდეგ ქართულ პოლიტიკაში ახალი ტენდენცია გამოიკვეთა, რაც ნებისმიერი ქმედების ფინანსურ უზრუნველყოფას გულისხმობს. იმასაც ვხედავთ, რომ საქართველოში ბიზნესი, თუ ხელისუფლებისგან მწვანე შუქი არ აქვს, ოპოზიციას არ აფინანსებს. ამიტომ, როგორც კი ბიზნესი ოპოზიციის საჯარი დაფინანსებას იწყებს და მას პრობლემას არ უქმნიან, ცალსახად ჩანს, რომ ეს ოპოზიცია ხელისუფლებისგანაა მართული , თორემ, მაგალითად, მე, ერთ ლარსაც არავინ მირიცხავს და თუ ჩამირიცხავს, მაშინვე დაერევიან. აქედან გამომდინარე, ივანიშვილი თავს მშვიდად გრძნობს, ანუ იცის, რომ ოპოზიციისთვის ფინანსური წყაროები არ არსებობს. მაგალითად, საპრეზიდენტო არჩევნების დროს გაერთიანებულმა ოპოზიციამ მიზერული თანხა მოიპოვა.
_ სამართლიანობისთვის ისიც უნდა ვთქვათ, რომ ბიზნესი ოპოზიციის დაფინანსებას წინა ხელისუფლების დროსაც ერიდებოდა.
_ დიახ, ბიზნესი ოპოზიციას არც მაშინ აფინანსებდა, ანუ მაშინაც ანალოგიური სქემა არსებობდა, მაგრამ მოულოდნელად გამოჩნდა მილიარდერი ივანიშვილი, რომელმაც პოლიტიკური ძვრები გამოიწვია.
_ ახლაც მოვლენები ამ სცენარით განვითარდება?
_ ეს შიდა ფინანსი ახლა, შესაძლოა, რამდენიმე ადამიანის ყოფილიყო, დავუშვათ, ზაზა ოქუაშვილის, მამუკა ხაზარაძის ან, სულაც, „რუმსის“ მფლობელ უგულავასი, მაგრამ ხაზარაძესაც პრობლემები შეექმნა და ოქუაშვილსაც. მაინტერსებს, შემდეგი ვინ იქნება? ანუ ფინანსურ წყაროებს სპობენ და ძალიან მძიმე სიტუაციაა. აქედან გამომდინარე, თუ მესამე ძალა გამოჩნდა, ნათელი იქნება, რომ ის ხელოვნურად შეიქმნა!
ამიტომ, ჩვენ, ყველამ უნდა მოვახერხოთ, რომ „მინუს ერთი“ სისტემა შევქმნათ!
_ რეზიუმე გავაკეთოთ, პაატა: მთავარი იმედი, რომ ხელისუფლება უკან დაიხევს, დასავლეთის ზეწოლაა?
_ ჩემთვის მთავარი იმედი ქართული საზოგადოებაა, თუმცა ევროსაბჭოს პოლიტიკური მრჩეველი ვარ და ვიცი, ევროსაბჭოში რაც ხდება,
_ რა ხდება?
_ საპრეზიდენტო არჩევნების პირველ ტურამდე უცხოელებს იმის სჯეროდათ, რასაც ხელისუფლება ეუბნებოდა, ანუ სჯეროდათ, რომ „ოცნება“ რეფორმებს ატარებდა და ა. შ. პირველი ტურის შემდეგ კი უცხოელებმა თქვეს, _ მივხვდით, რომ „ოცნება“ გვატყუებდა და ყველაფერს უკვე სხვა თვალით ვუყურებთო. ეს კიდევ ერთხელ ცხადყოფს, რომ უცხოეთის როლი ძალიან დიდია.
აქედან გამომდინარე, ხელისუფლებას ორი გზაღა რჩება: ჩაიკეტოს და დიქტატურა აირჩიოს ან დემოკრატიულ რეფორმებზე წავიდეს. რასაც ახლა ვუყურებ, ხელისუფლებამ, მგონი, პირველი გზა აირჩია…

გიორგი აბაშიძე