რატომ გაიზარდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის ხარჯები მხოლოდ ორ თვეში (რაც ახალი მენეჯმენტი მოვიდა) 25 ათასი ლარით? უჯდება თუ არა გადასახადების გადამხდელებს ეს 25 ათასი ლარი მხოლოდ უმაღლესი მენეჯმენტის შენახვა? ხელახლა გამოიყო თუ არა 80 ათასი ლარი მაუწყებლის გვერდით მინისტადიონზე ინტეგრირებული ნიუსრუმის ასაშენებლად? არის თუ არა ეს იგივე სამუშაოში გადასახადების გადამხდელთა ფულის გადაყრა? რატომ დაემატნენ „ჯიდიესის“ თანამშრომლები „მოამბეს“ „ყოველგვარი კონკურსისა და რაიმე ოფიციალური პროცედურის“ გარეშე? რატომ უწოდებს მაუწყებლის ყოფილი ჟურნალისტი პირველ არხს ფულის საამქროს, რომელიც თავისთვის წარმატებულად მუშაობს?

„ქრონიკა+“-მა ამ და სხვა კითხვებით სატელევიზიო გადაცემა „მოამბის“ ექსჟურნალისტსა და მედიის პროფკავშირების ხელმძღვანელს, ლაშა მესხს მიმართა:

_ პრობლემა ისაა, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის მენეჯმენტი, რომელიც საბიუჯეტო ხარჯების შემცირების იდეით მოვიდა, რეალურად, იმ ძველ მანკიერ გზას დაადგა, რომელსაც, თავის დროზე, წინა მენეჯმენტი მიმართავდა. არადა, აკრიტიკებდნენ და ამბობდნენ, რომ ეს ადამიანები საზოგადოებრივ მაუწყებელში „კარმუშკას“ ხელს უწყობდნენ, რომ აქ კორუფცია ყვაოდა და ა. შ.

ამ დროს, რა სურათს ვიღებთ: მაუწყებლის ხარჯები მხოლოდ ორ თვეში (რაც ახალი მენეჯმენტი მოვიდა) 25 ათასი ლარით გაზრდილია. საგულისხმოა ის ფაქტი, რომ ამ 25 ათასში შესული არ არის „ჯიდიესიდან“ პორტირებული და კიდევ სხვა თანამშრომლების ხელფასები. ანუ უნდა ვივარაუდოთ, რომ გადასახადების გადამხდელებს ეს 25 ათასი ლარი მხოლოდ უმაღლესი მენეჯმენტის შენახვა უჯდებათ. ვიმეორებ, აქ მხოლოდ ორ თვეზეა საუბარი.

შესაბამისად, დასკვნები ჩვენმა მკითხველმა გამოიტანოს, თუ რა თანხებზეა საუბარი და რამდენად არის ეს იმ რეალობას მორგებული, როცა თვითონ საზოგადოებრივ მაუწყებელში დასაქმებულების საშუალო ხელფასი ათას ლარს არ აღემატება.

რაც შეეხება გამოცხადებულ ტენდერს, აქ საუბარია 80 ათასი ლარის კონკურსზე და გეტყვით, რასაც ეხება: როგორც ვიცით, ჯერ კიდევ წინა, ბარათაშვილისდროინდელმა მენეჯმენტმა, ტენდერი გამოაცხადა და, პრინციპში, ამის პროექტიც დადო, _ ტელევიზიის გვერდით საფეხბურთო მინისტადიონზე განახლებული ნიუსრუმის მშენებლობისთვის. სწორედ ამ ტერიტორიაზე ინტეგრირებული ნიუსრუმი უნდა აშენებულიყო ზოოპარკის გვერდით და საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეზოში.

შესაბამისად, მშენებლობის ნებართვაზე თბილისის მერიაშიც წერილობითი მოთხოვნა შევიდა. უკვე აქტიური სამუშაოები მიმდინარეობდა. როგორც ამ თემაზე ამბობენ, პროექტში ფულიც გადაიხადეს.

თუმცა საზოგადოებრივი მაუწყებლის ახალმა მენეჯმენტმა იგივე პროექტზე, ანუ სიტყვა-სიტყვით ვამბობ, პროექტის მენეჯმენტირებისთვის, 80 ათასი ლარი გამოყო, რაც, რეალურად, თითქმის იგივე სამუშაოში გადასახადების გადამხდელთა ფულის გადაყრაა.

როდემდე უნდა გაგრძელდეს, რომ ეს ადამიანები პიროვნულ გადაწყვეტილებებს იღებდნენ? ამაზე პასუხის გაცემა მიჭირს, მაგრამ დროა, რომ სამოქალაქო სექტორმა, მოქალაქეებმა, ეს ყველაფერი გააცნობიერონ და რეალურად იგრძნონ, რომ ამ ხალხის ფულს დაპატრონებია რაღაც გაურკვეველი ელიტა, რომელიც ამ ყველაფერს საკუთარი მიზნებისთვის და ამბიციებისთვის იყენებს.

_ რა გაძლევთ საფუძველს თქვათ, რომ ის 25 ათასი ლარი მხოლოდ მენეჯმენტის შრომის ანაზღაურებაზე იყო მიმართული?

_ სავარაუდოდ, ასეა. აქ იანვარ-თებერვლის მონაცემებზეა საუბარი და ამ თვეებში ტელევიზიაში მხოლოდ მენეჯმენტის რამდენიმე რგოლი შეიცვალა. სამსახურში მრჩევლები მოვიდნენ.

შესაბამისად, სავარაუდოა, რომ ეს სწორედ მათი ხელფასები იყოს და არა სხვა დასაქმებულთა ჯამაგირი.

კიდევ ერთი პრობლემა: პიროვნულად „ჯიდიესის“ არც ერთ ჟურნალისტს არ ვეხები და მათ მიმართ უარყოფითი დამოკიდებულება არ მაქვს, მაგრამ ისე მოხდა, რომ ეს ადამიანები „მოამბეს“ ყოველგვარი კონკურსისა და რაიმე ოფიციალური პროცედურის გარეშე დაემატნენ. აქაც პიროვნული გადაწყვეტილებები მიიღეს.

იმ მაუწყებელში, რომელსაც ხალხი აფინანსებს, ვფიქრობ, რომ მსგავს პროცესებში უფრო მეტი გამჭვირვალობა არის საჭირო. უფრო მეტად უნდა იყოს დაწყობილი ის სისტემა, რომელშიც, რეალურად, პრობლემებია.

ხაზს ვუსვამ, რომ მაუწყებლის სისტემა გაუმართვია, აქვს ხარვეზები, ის მხოლოდ ჩაგვრაზე და ადამიანების დაშინებაზე არის ორიენტირებული. საუბარი იმაზეა, რომ დღემდე ამ სტრუქტურას სამსახურში მიღების რაიმე წესი არ გააჩნია. აქცენტია რაღაც გასაუბრებაზე, სადაც წმინდა წყლის პიროვნული გადაწყვეტილებები მიიღება. აქ არანაირი კრიტერიუმები არ არსებობს, თუ ვის რამდენი ხელფასი უნდა ჰქონდეს; არანაირად არ არის გაწერილი, თუ როგორ უნდა დაწინაურდეს ადამიანი და ა. შ.

შესაბამისად, ეს ყველაფერი ხელს აძლევს იმ მანკიერ პრაქტიკას, რაც აღნიშნულ მაუწყებელში წლების განმავლობაში მიმდინარეობს. რეალურად, ეს ერთი დიდი ფულის საამქროა, რომელიც წლებია, თავისთვის წარმატებულად მუშაობს.

კითხვას ვსვამ, _ როდის უნდა დამთავრდეს ეს ყველაფერი? როდის უნდა მიხვდნენ ეს ადამიანები, რომ საზოგადოება არც ბრმა და არც ყრუა, ხალხს ყველაფერი ესმის, არსებული რეალობის შესახებ ინფორმაციას ფლობს და, ადრე თუ გვიან, ეს სისტემა აუცილებლად დაინგრევა.

_ რატომ არ განხორციელდა თანამშრომლების გადმოყვანის პროცესი გამჭვირვალედ და გარკვეული ნორმების დაცვით?

_ რადგან რეალობაში არანაირი მსგავსი ნორმა არ არსებობს. ვიმეორებ, აქ საუბარი არ არის კონკრეტულ ადამიანებზე, აქცენტი სისტემაზეა, რომელიც თავისთვის ძალიან კარგად და ნაყოფიერად მუშაობს. ანუ რას ვგულისხმობ:

მოვიდა მაღლაფერიძე და კოალიცია იმ ადამიანებთან შეკრა, ვინც რეალურად, წლების განმავლობაში, ეს მაუწყებელი დააქცია. საუბარია იგივე კოჰაბიტაციაზე. ანუ ის ძველი მენეჯერები, დირექტორები, რომლებიც აქ წლების განმავლობაში იყვნენ, დღემდე აგრძელებენ მუშაობას.

შესაბამისად, ერთი პრობლემა ესაა, რომ კოჰაბიტაცია მიმდინარეობს და მაუწყებელში რეალური ცვლილებები არ მომხდარა. და მეორეა, რომ არანაირი გამართული სისტემა არ არსებობს. საქმე სწორედ ორგანიზაციულ და სისტემურ გაუმართობასთან გვაქვს.

ია ანთაძე დიდ დაპირებებს იძლეოდა, მათ შორის, იმ პერიოდში, როცა მე პრესკონფერენციებს ვმართავდი და სხვადასხვა ტელევიზიის პირდაპირ ეთერებში ვამბობდი, რომ ჩემთვის ერთიანი კონტრაქტის დადება მიზანმიმართული ჩაგვრა იყო.

ამ დროს ანთაძე ირწმუნებოდა, რომ ერთ თვეში, ანუ მარტში, ჟურნალისტების კვალიფიკაცია უნდა შემოწმებულიყო. გავიხსენებ, პირადად ასეთ რამეს ამბობს: ლაშა მესხს ერთთვიანი კონტრაქტი იმიტომ დავუდეთ, რომ ის უკეთეს პირობებში იყოს, შევამოწმოთ მისი მუშაობა და ა. შ.

რეალურად, რა მოხდა, მხოლოდ მე, ვინც მაუწყებელში პროფესიული გაერთიანების თავმჯდომარე ვიყავი და ვარ (სხვადასხვა გამოსვლისა და პროტესტის ერთ-ერთი ორგანიზატორი), ამ ყველაფრის მსხვერპლი გავხდი.

ანუ მე გამომიშვეს, ერთადერთი ადამიანი ვარ, ვინც „მოამბიდან“ მხოლოდ იმის გამო გამათავისუფლეს, რომ მათ არ ვეთანხმებოდი. ყოველთვის ხმამაღლა ვსაუბრობდი მათ ყოველ შეცდომასა და დარღვევაზე. დიახ, ეს შეცდომები ყველასთვის აშკარა უნდა იყოს. ყველა ეს შეცდომა ხალხისთვის ცნობილი უნდა იყოს იქიდან გამომდინარე, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი ხალხის წინაშე ანგარიშვალდებულია, არა რომელიმე პოლიტიკური ელიტის წინაშე. ასეა, ვინმეს ეს უნდა თუ არა და ასეც იქნება.

_ განაცხადეთ, რომ ხარჯებში „ჯიდიესიდან“ გადმოყვანილთა ხელფასი გათვალისწინებული არ არის…

_ დიახ, ამაზე ინფორმაცია თვითონ საზმაუს ოფიციალურ ვებგვერდზე დევს, სადაც მარტის მონაცემები ასახული არ არის. ამიტომ, სავარაუდოდ, ეს თანხები გაორმაგდება.

აქ კიდევ საუბარი იმაზეა, რომ თვითონ სახელფასო ფონდის გარდა, 200 ათასით გაზრდილია ტელევიზიის საერთო ხარჯები.

შესაბამისად, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ სახელმწიფო აუდიტს, რომელიც, ჩემი ინფორმაციით, ტელევიზიაში შესულია, მუშაობის კარგი პირობები ჰქონდეს და რაც შეიძლება მალე დაიდოს დასკვნა, რომ გავიგოთ, რეალურად ვინ იჯდა იმ ცნობილ „კარმუშკაზე“, დღემდე ვინ ზის მასზე და ყველა კითხვის ნიშანს ერთხელ და სამუდამოდ პასუხი გაეცეს.

თუ ამ ყველაფერმა ბოლომდე ობიექტურად ჩაიარა, მეეჭვება, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის მაყურებელმა ამაზე სათანადო პასუხები მიიღოს.

_ დღევანდელი საკადრო რეალობა როგორია ცნობილ გადაცემებთან და ჟურნალისტებთან მიმართებით?

_ მე რაც ვიცი, ახლა ამასთან დაკავშირებით კონკურსები გამოაცხადეს. აქ საუბარია ირაკლი ტაბლიაშვილისა და გიორგი ცხვიტავას გადაცემა „ვექტორზე“, რომელიც მკვეთრად პროდასავლური გადაცემაა. ნატოსთან, ევროატლანტიკურ სივრცეში ინტეგრაციას ეხება, ძალიან მნიშვნელოვანი გადაცემაა და, როგორც ვიცი, მან კონკურსში მონაწილეობა არ მიიღო. შესაძლოა, ამ გადაცემას დახურვის საფრთხე დაემუქროს.

თუმცა ამასთან დაკავშირებით დადასტურებულ ინფორმაციას ვერ გეტყვით. ალბათ, ამის შესახებ  გადაცემის ავტორებსა და მენეჯმენტს უნდა ვკითხოთ.

თუმცა აქ აქცენტი კიდევ სხვა გადაცემებზეცაა. საუბარია იგივე რადიო „თავისუფლების“ პროექტზე „ინტერვიუ“, „წითელ ზონაზე“, „რეალურ სივრცეზე“, აქედან „რეალურმა სივრცემ“ უკვე კონკურსისთვის მზადება დაიწყო.

რასაკვირველია, მაყურებელი, სხვადასხვა ორგანიზაცია, იგივე პროფკავშირები მთელ ამ პროცესებს უნდა დააკვირდეს, ჩვენ ამ გზაზე ყველა შესაძლო დარღვევას ავსახავთ. თუ ეს ადამიანები მათთვის ნაცადი გაუმჭვირვალე და ნეპოტიზმზე ორიენტირებული ხერხებით აპირებენ კონკურსი წარმართვას, რა თქმა უნდა, ეს არ გამოუვათ.

ამიტომ მათ ვურჩევ, ობიექტურები იყვნენ და მხოლოდ პროფესიონალიზმზე დაყრდნობით მიიღონ გადაწყვეტილებები და არა, ვთქვათ, პირადი ნაცნობობისა და ზემოდან დარეკვის შედეგად. ეს უნდა დამთავრდეს და აუცილებლად ასეც მოხდება.

_ თქვენი საქმე რა ეტაპზეა მისული?

_ დიახ, ჩემს საქმეზე პროფკავშირების იურიდიული განყოფილება მუშაობს; ასევე ამაზე დისკრიმინაციის ფაქტთან დაკავშირებით სახალხო დამცველის აპარატი მუშაობს. უახლოეს ხანში, პირველ რიგში, უჩა ნანუაშვილის დასკვნას ველოდებით და მეორე მხრივ სასამართლო პროცესებს, რომელიც, სავარაუდოდ, რამდენიმე კვირაში, ან თვეში ჩაინიშნება. ეს გადაწყვეტილება თვითონ სასამართლოზე არის დამოკიდებული.

ბოლოს კიდევ ერთი რაღაცის თქმა მსურს: რეალურად, საზოგადოებრივი მაუწყებლის კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენება და ის მეთოდები, რითაც ეს ადამიანები განსხვავებულ აზრს ებრძვიან (მკვეთრად ევროპულ შიდა სტრუქტურას, ანუ პროფკავშირს, ჩვენ ვინც ვიყავით და ვართ საერთო ევროპული პროფკავშირის ნაწილი), ეს ყველაფერი ძალიან ბევრ კითხვის ნიშანს ბადებს. ყველაზე მთავარ კითხვის ნიშანს წარმოშობს, _ არსით ევროპული სტრუქტურა არსით ევროპული მენეჯმენტის ქვეშ არის თუ არა?

ძალიან მნიშვნელოვანია, საზოგადოება ამ საკითხითაც დაინტერესდეს და ეს კითხვის ნიშანიც დასვას. ერთი რამ გავაცნობიეროთ, რომ თუ ჩვენ სწორება გვაქვს ევროკავშირზე, „ბიბისიზე“, „სიენენზე“, „დოიჩე ველეზე“ და ა. შ., საზოგადოებრივ მაუწყებელში განსხვავებულ აზრს, პროფკავშირსა და პროტესტს საბჭოთა და რუსული მეთოდებით არ უნდა ვებრძოდეთ.

„ქრონიკა+“ კომენტარისთვის საზოგადოებრივი მაუწყებლის გენერალური დირექტორის მრჩეველს, ია ანთაძეს დაუკავშირდა:

_ „ჯიდიესიდან“ ჟურნალისტების გადმოყვანის პროცესზე რას იტყვით?

_ საქმე ის გახლავთ, რომ ჩვენ არანაირი ვალდებულება არ გვქონდა, ნიუსრუმში კონკურსი ჩაგვეტარებინა. საერთოდ, ამ ახალი და მიმდინარე ამბების ბლოკში არც გადაცემებსა და არც ჟურნალისტების მიღებაზე ჩვენ რაიმე განსაკუთრებული ვალდებულებები არ გვქონდა.

ნიუსრუმი იმ ყაიდაზე დაკომპლექტებული არ იყო, რასაც ნიუსების კეთების ახალი ვერსია გვთავაზობს. დოკუმენტი, რომელიც ჩვენ იქ დაგვხვდა და უკვე ერთი წელია, არსებობს, ანუ აღნიშნული ნიუსრუმის ახალი კონცეფცია, ბევრი რამის გამო ვერ დანერგეს. თუნდაც იმის გამოც, რომ ეს ნიუსრუმი ვერ დააკომპლექტეს.

ჩვენ ეს შევძელით, ნიუსრუმი დავაკომპლექტეთ. მათ შორის, არა მხოლოდ „ჯიდიესიდან“, ბევრი სხვა ტელევიზიიდანაც, ყველა ტელევიზიიდან გადმოვიდნენ ადამიანები. ახლა უკვე ნელ-ნელა იმ ნიუსრუმის ახალი კინცეფციის დანერგვას ვიწყებთ, რომელიც ჩვენ მისვლამდე, ერთი წლით ადრე, იმისთვის იყო გამზადებული, რომ ნიუსრუმის ეს სტრუქტურა შეცვლილიყო. ეს ნიშნავს, რომ ნიუსრუმი ვერტიკალური მართვიდან ჰორიზონტალურ მართვაზე გადადის.

ვიმეორებ, აქ მხოლოდ „ჯიდიესზე“ არ არის საუბარი, თუმცაღა „ჯიდიესის“ თანამშრომლების მიღების შემდეგ ჩვენს ნიუსრუმში პერსპექტივის განცდა გაჩნდა. ამის შემდეგ როგორც „იმედის“, ასევე „მაესტროს“, „ფორ-ჯისა“ და სხვა მედიასაშუალებების თანამშრომლებმა ჩვენს გუნდში შემოსვლის სურვილი გამოთქვეს.

რეალურად, ეს პრობლემა იყო, რადგან ჩვენ მათ ისეთ პირობებს ვერ ვთავაზობთ, როგორიც ჰქონდათ, _ ვერც ინფრასტრუქტურის, ვერც ხელფასის მხრივ და ა. შ., მაგრამ ამ ადამიანებს განცდა გაუჩნდათ, რომ ჩვენთან მეტი პერსპექტივაა. იწყება რაღაც საქმე, რაშიც მათაც სურთ მონაწილეობა. ეს განცდა სწორედ იმან გააჩინა, რომ „ჯიდიესის“ ყოფილი თანამშრომლების სახით ძლიერი გუნდი შემოვიდა.

რაც შეეხება საზოგადოებრივი მაუწყებლის შიდა ფინანსურ საკითხებს, ამასთან დაკავშირებით ია ანთაძემ ნოდარ ჭიჭინაძესთან გადაგვამისამართა. სამწუხაროდ, მან „ქრონიკა+“-ის ზარს არ უპასუხა.

გელა მამულაშვილი