ინტერვიუ კახეთის ახალ გუბერნატორთან – არის თუ არა პრემიერის ახლო მეგობარი ირაკლი ქადაგიშვილი?!

p

ირაკლი ქადაგიშვილი პირველი მოწვევის პარლამენტისა და თბილისის საკრებულოს წევრი იყო, ასევე, კათოლიკოს-პატრიარქის საქველმოქმედო ფონდის მენეჯერი. კვირიკაშვილის ცნობით, 2012 წელს კოალიცია „ქართული ოცნების“ საარჩევნო შტაბში ირაკლი ქადაგიშვილი კახეთის მიმართულების კურატორი გახლდათ. ირაკლი ქადაგიშვილი ასევე პარტია „თავისუფალი დემოკრატების“ წევრი იყო, 2012 წელს კი ამავე პარტიის თავმჯდომარედ აირჩიეს.

„მას აქვს სერიოზული გამოცდილება, არის უაღრესად წესიერი ადამიანი და, დარწმუნებული ვარ, ბევრ წარმატებას მიაღწევს ჩვენს გუნდთან ერთად. მოხარული ვარ, რომ ასეთი ადამიანი იქნება ამ ძალიან მნიშვნელოვან  პოსტზე“, _ ასე დაახასიათა იგი პრემიერ-მინისტრმა.

 

რატომ დატოვა ალასანიას „თავისუფალი დემოკრატები“? არის თუ არა პრემიერი მისი ახლო მეგობარი?! გაეცნობა თუ არა პოლიტიკური ნიშნით განთავისუფლებულ ადამიანთა პირად საქმეებს? რამდენად კარგად იცნობს რეგიონს მის სამართავად? ყველა ამ და სხვა მნიშვნელოვან კითხვებზე ირაკლი ქადაგიშვილი „ქრონიკა+“-ს ესაუბრება:

 

_ ბატონო ირაკლი, საზოგადოების დიდ ნაწილს აინტერესებს, რატომ დატოვეთ პარტია „თავისუფალი დემოკრატები“?!

_ ჩემი ამ პარტიიდან წამოსვლის შესახებ არასდროს მისაუბრია პრესასთან და პირდაპირ გეტყვით, არც ახლა ვაპირებ გარკვეული ნიუანსების, ან რაღაც სასკანდალო თემის გახსნას, იმიტომ რომ არ ყოფილა ასეთი არაფერი. უბრალოდ, დგება ხოლმე ხშირად დრო, როდესაც გრძნობ, რომ იმ სიტუაციაში ყოფნა კონტრპროდუქტიულია შენთვისაც და ვერ ახდენ იმ გავლენას ვითარებაზე, რაც მიგაჩნია, რომ უნდა მოგეხდინა. ეს იყო მიზეზი, თორემ სხვა მხრივ, შეიძლება ითქვას, თვითონ ირაკლი ალასანიასთან და ამ პარტიის სხვა ლიდერებთან ყოველთვის ძალიან ნორმალური ურთიერთობა მქონდა და ეს ურთიერთობა შენარჩუნებულია ადამიანურ, კაცურ დონეზე. ამ პარტიის იდეები ყოველთვის აქტუალური იქნება საქართველოში. მეტი წარმატება რომ ჰქონოდა პარტიას, კარგი იქნებოდა ქართული პოლიტიკური ცხოვრებისთვის.

_ ე. ი. თქვენი თავი პარტიაში, ამ ეტაპისთვის, უკვე ამოწურეთ?

_ დიახ.

_ თქვენი და პრემიერ კვირიკაშვილის ურთიერთობა? მეგობრობთ?

_ მეგობრობა ფართო ცნებაა. მეგობრობის გამო ვალდებულება მაქვს, რომ ადამიანს რაღაც გავუკეთო. ასეთი მეგობრები არ ვართ, დიდი ხნის ურთიერთობა გვაქვს, ვიცნობთ ერთმანეთის ღირებულებებს, ფასეულობებს, ცხოვრებისეულ გზას. მან, ამ შემთხვევაში, ამ კუთხით მიიღო ეს გადაწყვეტილება და არა იმიტომ, რომ „მე მისი მეგობარი ვარ“.

_ იმ პერიოდში, როდესაც თქვენ „თავისუფალი დემოკრატების“ თავმჯდომარე იყავით და ამ პარტიამ დატოვა კოალიცია, ვნახეთ, რომ თვითმმართველობების დონეზე მოხდა პარტიის საკრებულოს დეპუტატების ან „ოცნებისკენ“ გადაბირება, ან მათი თანამდებობებიდან განთავისუფლება, ფრაქციის დაშლა… ეს ყველაფერი უშუალოდ მაშინდელი კახეთის გუბერნატორის დავალება იყო. შესაბამისად, ჩნდება კითხვა, _ უნდა გქონდეთ თუ არა ურთიერთობა საკრებულოს წევრებთან?!

_ მახსენდება ერთი შემთხვევა, როდესაც იმ დროს „თავისუფალი დემოკრატების“ კოალიციიდან ერთი დეპუტატი გავიდა, რომელმაც დატოვა ჩვენი ფრაქცია, ჩვენს მხარეში სხვა კონკრეტულ შემთხვევას ვერ ვიგონებ. ხოლო თუ როგორი უნდა იყოს ჩემი, როგორც გუბერნატორის ურთიერთობა თვითმმართველობასთან, ვფიქრობ, რომ ეს განსაზღვრულია კანონით და იგი უნდა აღვასრულოთ. რაც შეეხება პირად კომუნიკაციას დეპუტატებთან, მაქსიმალურად შევეცდები, რომ საკუთარი სათქმელის ჩემამდე მოტანის საშუალება მივცე. ეს ერთი და მეორე: გუბერნატორის ფუნქციებში საერთოდ არ შედის ვიღაცებზე ზეგავლენა, მით უმეტეს, ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენებით. ზეგავლენას მოვახდენ მხოლოდ ჩემი პირადი მაგალითით.

_ ჩატარდება თუ არა რეორგანიზაცია გუბერნიაში?

_ რეორგანიზაცია ამ დეფინიციით არ იქნება. ამას სხვანაირი იურიდიული პროცედურა სჭირდება. მთავრობა ამის აუცილებლობას ვერ ხედავს. თუ დაინახავს, ეს აქტიც შედგება, მაგრამ მე, ჯერჯერობით, საკადრო პოლიტიკა არ გამიტარებია. როცა დადგება დრო და ჩემი დამოკიდებულება მექნება საკადრო პოლიტიკასთან, სუბიექტური ხედვებით არ ვიხელმძღვანელებ. თვითონ მთავრობას აქვს გაზრდილი მოთხოვნები საკუთარი თავის წინაშე იმ გეგმებიდან და პროგრამიდან გამომდინარე, რომელიც უნდა განახორციელოს. ამიტომ ეს, რა თქმა უნდა, აისახება ჩემი და გუბერნიის აპარატის მუშაობაზე. სტანდარტი და მოთხოვნა იქნება მაღალი. ვინც ფეხს აუწყობს, ის გააგრძელებს მუშაობას, ვისაც არ ექნება შესაბამისი პროფესიული უნარ-ჩვევები, მას სხვა კუთხით მოუწევს თავისი მოღვაწეობის გაგრძელება.

_ თქვენმა მოადგილე გივი მეტრეველმა ერთი წლის წინ გუბერნიის ერთ-ერთი სამსახურის ხელმძღვანელ  თანამდებობაზე პითა დანიშვნა ასე ახსნა: „ამ სამსახურს აშკარად სჭირდებოდა გაძლიერება, ჩვენ ისეთი თემები გვეხება, რომ კაცის საქმე უფრო მეტი გამოგვიჩნდა“. ამ კომენტარით ჩანს, რომ მან დისკრიმინაციული განცხადება გააკეთა. შესაბამისად, ჩემი კითხვაც შეეხება გენდერს: თელავის მერი და მისი მოადგილეები, ქალაქ თელავის საკრებულო და მისი წევრები ყველანი არიან მამაკაცები, არ გვაყავს არც ერთი ქალი. დაახლოებით ისეთივე სურათია სხვა მუნიციპალიტეტებშიც. ადგილობრივ დონეზე თვითმმართველობებში როგორ შეიძლება გაიზარდოს ქალთა პოლიტიკური ჩართულობა და მათი საპასუხისმგებლო თანამდებობებზე დასაქმება? ფიქრობთ თუ არა, რომ აქ კრიზისი გვაქვს?

_ ასეთი განცხადებები სხვადასხვა დროს ყველას გვჩვეოდა. ეს კულტურა ნელ-ნელა შემოდის, ცოტა ობიექტურებიც რომ ვიყოთ. ვფიქრობ, როდესაც გივი ამას ამბობდა, არ გულისხმობდა პირდაპირი გაგებით ქალთა დისკრიმინაციას. ალბათ, შეიძლება, მძიმე სამუშაო იყო. რაც შეეხება ქალთა ჩართულობას, რაიმე პრეფერაცია არ უნდა არსებობდეს ქალისა და მამაკაცისა ადმინისტრაციულ სამსახურში მიღებისას. ქალთა მონაწილეობის გააქტიურება საჯარო პოლიტიკაში პრობლემური თემაა. ყველამ დავინახეთ სურათი: როდესაც კანონი პირდაპირ არ გვავალდებულებდა, მივიღეთ კოტირების ვალდებულება. თავის დროზე „თავისუფალმა დემოკრატებმაც“, „ოცნებამაც“ და ბევრმა სხვა პარტიამაც მიიჩნია, რომ პროცესებში ჩართული უნდა ყოფილიყო ქალების მაქსიმალური რაოდენობა, ყოველი მესამე. ჯერჯერობით, ეს გაკეთდა. ერთი მხარე ამბობდა, რომ ეს არის ქალის დისკრიმინაცია, მაგრამ, მეორე მხრივ, საბოლო ჯაამში, შევთანხმდით, რომ ეს არის სტიმულის, ბიძგის მიცემა, რომ ქალი აქტიურად ჩაერთოს საჯარო პოლიტიკაში. როდესაც ქალბატონი პირადად უნდა გამოვიდეს ამომრჩევლის წინაშე მაჟორიტარული არჩევნების დროს, ამ კუთხით უფრო პრობლემურია საკითხი, განსაკუთრებით რაიონებში. ქალის პოლიტიკური ჩართულობა დიდ ქალაქებში უფრო აქტიურია. ამიტომ ვფიქრობ, რომ ეს კულტურა ხელოვნურად ვერ დამკვიდრდება, ვერ დააყენებ ადამიანს კანდიდატად მხოლოდ გენდერული ნიშნით, მან უშუალოდ ამომრჩევლისგან უნდა მიიღოს ხმა. საინტერესოა, მომავალი თვითმმართველობის არჩევნებში რამდენად იქნება თვითონ ქალბატონების აქტიურობა? ეს ხომ წინასწარი რეიტინგით იზომება, ვის აქვს შანსი მაჟორიტარულ არჩევნებში გამარჯვების. მაგალითად, თვითმმართველობის წინა არჩევნებში პირადად ორ ქალბატონს გავუწიე კონკურენცია. იმ ქალბატონებმა ორივემ გაიმარჯვა თავის სოფელში. ამიტომ ვფიქრობ, რომ ჩემგან არ იქნება დიფერენციაცია ამ კუთხით. მაგრამ, მეორე მხრივ, რეალობას თვალი უნდა გავუსწოროთ. მაჟორიტარებად, გამგებლობის კანდიდატებად მაინც პარტია დააყენებს კანდიდატს არა გენდერული ნიშნით, არამედ პიროვნების რეინტიგულობით.

_ რამდენად იცნობს კახეთის გუბერნატორი კახეთის რეგიონს?

_ კახეთს მეტ-ნაკლებად ვიცნობ. წარმოშობით კახელი ვარ, მიუხედავად იმისა, რომ თბილიში დავიბადე და გავიზარდე, მაგრამ პოლიტიკურად კახეთთან მუდამ მქონდა ურთიერთობა. ჩემი დეპუტატობის ისტორიაც კახეთიდან დაიწყო: 1992 წლის ოქტომბერში რეგიონული პროპორციული სიები იყო. მე კახეთის სიას ვედექი სათვეში და გავიმარჯვე. იქიდან მოყოლებული, სხვადასხვა დროს სხვადასხვა პოლიტიკურ კამპანიაში ვიყავი ჩართული კახეთთან მიმართებით. აქედან გამომდინარე, ჩემთვის კახეთის სატკივარი ახლოსაა, თითოეულ ადამიანთნ ურთიერთობის გამოცდილება და პრაქტიკა მაქვს. რა თქმა უნდა, ახლა განსხვავებულ ამპლუაში მიწევს მუშაობა. ჩემი სამოქმედო გეგმა იქნება მთავრობის სამოქმედო გეგმიდან გამომდინარე: სწრაფი განვითარება! მთვრობა იწყებს მეგაპროექტის განხორციელებას ინფრასტრუქტურული კუთხით. რა თქმა უნდა, თავიდან ბოლომდე ვიქნები ჩართული პროცესებში. მეორე პრობლემაა თვითმმართველობები. საზოგადოებას ბოლომდე არ აქვს გაცნობიერებული, რა არის თვითმმართველობა და თვითმმართველობაც თავისი შეზღუდული რესურსებიდან გამომდინარე ბოლომდე ვერ აკმაყოფილებს ყველა იმ მოთხოვნას, რომელიც ამ 25 წლის განმავლობაში დაგროვდა. ახალ ხელმძღვანელს ყველა კრიტიკული თვალით უყურებს, ეს ბუნებრივია. გუშინ მომავალი წლის ბიუჯეტი და პროექტები დავგეგმეთ. ბიუჯეტიდან, დაახლოებით, 35%-ს ვხარჯავ ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე, დანარჩენი ფული მიდის სოციალურ საკითხებზე და ა. შ. მოსახლეობის ცხოვრების დონე არ არის მაღალი. მიმაჩნია, რომ ეკონომიკური განვითარება ამოსავალი წერტილია. თუ ეკონომიკური განვითარების შედეგად შემოსავალი არ გაიზარდა და ადამიანებმა თავის პირად ქონებას ვერაფერი შეჰმატეს, სახელმწიფო სულ კრიზისში იქნება. თუ დააკვირდით, ამ საარჩევნო კამპანიის დროს მთავრობამ არ გასცა კოტირება, რომ მაინცდამაინც პენსიას გავზრდიო. ეს იმიტომ, რომ მთავრობა მოწოდებულია, დიდი ფინანსური აკუმულირება გააკეთოს, რათა ქვეყანაში სივრცითი მოწყობა შეიცვალოს. ჩვენ, ფაქტობრივად, დღემდე იმ მოცემულობას ვიყენებთ, რაც კომუნისტებმა დატოვეს. დღეს, XXI სააუკუნეში, ამის ძირფესვიანად შეცვლის დრო დადგა. ის მომავალი ოთხი წელი და შემდეგი ოთხი წელიც ისე წარმომიდგენია, რომ ბევრი დრო და ენერგია სწორედ ეკონომიკურ აქტივობაზე უნდა დაიხარჯოს.

_ იცით, როგორი მდგომარეობაა თელავში კრიმინალური თვალსაზრისით? მარტივი სტატისტიკით გეტყვით, რომ 2015 წელს ქალაქ თელავში 6 მკვლელობა მოხდა. რაც შეეხება დანაშაულის რიცხვს, საკამოდ გაზრდილია და მათი უმეტესობა გაუხსნელია. როგორც კახეთის გუბერნატორი, თუ დაინტერესდებით ამ მდგომარეობით და თუ დააყენებთ საკითხს კრიმინალურ ვითარებაზე სხვადასხვა უწყებაში?

_ რა თქმა უნდა, დავინტერესდები და გარკვეულწილად უკვე მქონდა გაცნობითი შეხვედრები სამართალდამცველი ორგანოების ხელმძღვანელებთან, რეგიონის პროკურორთან. კანონმდებლობის ფარგლებში არ მაქვს პირდაპირ საქმეში ჩახედვის უფლება, არც საგამოძიებო საქმიანობაში და არც სპეცსამსახურის, ან პოლიციის საქმიანობაში, მაგრამ გამომდინარე იქიდან, რომ ვარ რეგიონის გუბერნატორი, ჩემი ვალდებულებაა, სახელმწიფო პოლიტიკის ფარგლებში განსაკუთრებული ყურადღება მიექცეს კრიმინალურ ვითარებას. ყოველთვის მექნება ოპერატიული ურთიერთობა ამ ჩარჩოებში, რომ მაქსიმალური საზოგადოებრივი კონტროლის განმხორციელებელიც ვიყო. რაც მე მოვედი, ამ პერიოდში, რამდენიმე უბედური შემთხვევა იყო ავტოავარიებით გამოწვეული. ამასაც პრევენციული ზომების გატარება სჭირდება. განსაკუთრებით ვაქცევ ყურადღებას, რომ ნარკობიზნესის ჩანასახიც კი არ არსებობდეს, რომ ამ ბიზნესს არ ჰქონდეს არანაირი დასაყრდენი მიზეზი ამ რეგიონში, ზოგადად, ქვეყანაში.

ყურადღება უნდა დაეთმოს ოჯახურ ძალადობას ქალებზე, ბავშვებზე, მოხუცებზე, ინვალიდებზე, მეზობლებთან დაკავშირებულ დავებს, რომელიც მრავალ თემას მოიცავს და აფეთქდება ხოლმე. ესეთი ტიპის დავებისა და კრიმინალის აღმოფხვრის გარდა სამართალდამცველებს სჭირდებათ საზოგადოებრივი თვითშეგნების ამაღლებაზე მუშაობა. არის ისეთი საკითხები, რომლებიც გარეთ არ ჩანს და ოჯახში იკეტება მძიმე შედეგებით. ხშირად რთულია მათ პრობლემაში შეღწევა, თუ რომელიმე წევრმა არ გამოიტანა სააშკარაოზე.

_ თქვენმა წინამორბედმა შიოლაშვილმა, როგორც საჯარო უწყებებიდან განთავისუფლებული ადამიანები ამბობენ, ისინი სამსახურიდან გაყარა პოლიტიკური ნიშნით. დაინტერესდებით ამ განთავისუფლებული ადამიანების ბედით?

_ არანაირი კონკრეტული შეხება არ მქონია მსგავს ფაქტებთან. მიღების დღე მაქვს გუბერნიაში და ჩემი კარი ყველასთვის ღიაა. პოლიტიკური ნიშნით პორდაპირი ზეწოლა კანონით დაუშვებელია და ჩვენი ხელისუფლებისა და მთავრობის საწინააღმდეგო ქმედებაა. ხოლო როდესაც ვსაუბრობთ არჩევით თანამდებობაზე, პოლიტიკური გუნდის ჩამოყალიბებაზე, იქ, ბუნებრივია, დღის წესრიგში დგას პოლიტიკური საკითხი.

 

                                                                                                                     მაკა მოსიაშვილი